Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει με ταχύτητα, τα διεθνή συμφέροντα είναι αδυσώπητα και τα ισοζύγια δυνάμεων μεταβάλλονται ραγδαία και επικίνδυνα. Η μόνη παράμετρος που παραμένει σταθερή και αμετάβλητη στο Κυπριακό είναι η τουρκική αδιαλλαξία και ο τουρκικός επεκτατισμός. Τα τουρκικά σχέδια και η διαδικασία υλοποίησής τους. Και αυτό είναι το κύριο πρόβλημα και η κύρια ανησυχία
Αναντίλεκτα, το συνεχιζόμενο αδιέξοδο στο Kυπριακό εδραιώνει τα τετελεσμένα, τόσο τα παλιά όσο και τα νεότερα, όπως η παρουσία της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ. Και τα τετελεσμένα επεκτείνονται σε πολλούς τομείς, πέραν από τον πολιτικό. Όπως έχω αναφέρει, σε τετελεσμένο τείνει να εξελιχθεί η τουρκική παρουσία στην κυπριακή ΑΟΖ και η παραβίαση της θαλάσσιας κυριότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Τετελεσμένα δημιουργούνται όμως και στην οικονομία των κατεχομένων. Τετελεσμένα αναπτύσσονται και στις συνειδήσεις των ανθρώπων και ιδιαίτερα των νεότερων γενιών ως αποτέλεσμα δύο παραγόντων: της χωριστής κοινωνικής και οικονομικής ζωής και ανάπτυξης, η οποία οδηγεί σε χωριστή κοινωνική συνειδητοποίηση και αντίληψη του κόσμου.
Παγιώνεται, με το πέρασμα του χρόνου, η συνήθεια της ζωής στον υφιστάμενο χώρο, οι μεν Ε/κ στις ελεύθερες περιοχές και οι δε Τ/κ στις κατεχόμενες. Οι γενιές που θυμούνται δυνατά τις αντίστοιχες περιοχές σβήνουν και χάνονται, η μνήμη νεότερων γενιών ξεθωριάζει επικίνδυνα και οι γενιές που γεννήθηκαν λίγα χρόνια πριν από το 1974 και μετά δεν έχουν καν βιωματικές μνήμες.
Οι καθημερινοί προσωπικοί στόχοι και έγνοιες σιγά-σιγά κυριαρχούν των ευρυτέρων και πολύ περισσότερο χλομιάζουν οι ευρύτατοι κοινοί στόχοι όλων των Κυπρίων, οι οποίοι καθίστανται ολοένα και δυσκολότεροι. Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει με ταχύτητα, τα διεθνή συμφέροντα είναι αδυσώπητα και τα ισοζύγια δυνάμεων μεταβάλλονται ραγδαία και επικίνδυνα.
Η μόνη παράμετρος που παραμένει σταθερή και αμετάβλητη στο Κυπριακό είναι η τουρκική αδιαλλαξία και ο τουρκικός επεκτατισμός. Τα τουρκικά σχέδια και η διαδικασία υλοποίησής τους. Και αυτό είναι το κύριο πρόβλημα και η κύρια ανησυχία. Ανησυχία, η οποία επιτείνεται από το γεγονός ότι η διεθνής κοινότητα ουδέποτε αντέδρασε ουσιαστικά απέναντι στην τουρκική πειρατεία στην Κύπρο από το 1974 μέχρι σήμερα.
Γιατί, αν μιλάμε για πραγματική αντίδραση σε μια εισβολή και μια παρατεινόμενη για 45 χρόνια κατοχή, θα έπρεπε να μιλάμε για μέτρα ανάλογα με αυτά που αποφάσισαν και εφάρμοσαν οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση ενάντια στη Ρωσία με αφορμή την Κριμαία. ΄Η τα μέτρα που οι ΗΠΑ εφαρμόζουν δεκαετίες τώρα ενάντια στην Κούβα. Όχι γιατί η Κούβα έχει διαπράξει έγκλημα πολέμου, όπως είναι η εισβολή και κατοχή, αλλά γιατί απλώς δεν τους αρέσει το κουβανικό καθεστώς. Το ανάλογο πράττουν και ενάντια στη Βενεζουέλα.
Ενώ χαϊδεύουν εδώ και 45 χρόνια και επιβραβεύουν την Τουρκία και μάλιστα πλουσιοπάροχα. Ποια Τουρκία; Την Τουρκία του σατραπικού καθεστώτος Ερντογάν. Του γενοκτονικού κατά των Κούρδων και άλλων μειονοτήτων και εθνοτήτων καθεστώτος. Της κυβέρνησης η οποία φυλάκισε δεκάδες χιλιάδες πολίτες της, έκλεισε ΜΜΕ και έστειλε στα κρατητήρια δεκάδες δημοσιογράφους, δημάρχους, βουλευτές.
Της Τουρκίας που διαρκώς προκαλεί μέχρι θερμής βίας τη ΝΑΤΟϊκή σύμμαχο Ελλάδα και άλλα πολλά. Συγκινήθηκαν λίγο μόλις τώρα, ελέω S-400. Γιατί, λέει, θα μάθουν οι Ρώσοι τα μυστικά των F-35, λόγω της παράλληλης ανάπτυξης των S-400. Καλά, κι αν ο Ερντογάν αποφάσισε να «προδώσει» τους Αμερικανούς, ποιο το πρόβλημά του να παραδώσει τα μυστικά των F-35 στους Ρώσους μετά που θα τα αποκτήσει;
Το θέμα μου, όμως, δεν είναι αυτό. Το θέμα μας είναι ότι, ενώ από τη μια η παρέλευση του χρόνου ενισχύει και παγιώνει τα διχοτομικά τετελεσμένα, από την άλλη η Τουρκία μένει αμετακίνητη στους στόχους της. Κατά συνέπεια, η επανέναρξη των συνομιλιών ως του εργαλείου για να φτάσουμε σε λύση είναι αναγκαία, όπως αναγκαία για επίτευξη λύσης είναι και η αλλαγή στοχοθέτησης από πλευράς Τουρκίας.
Και η στοχοθέτηση της Τουρκίας, πλέον, φανερά είναι τα δύο κράτη, ίσως με ένα συνομοσπονδιακό μεταβατικό στάδιο. Και, δυστυχώς, αυτή είναι και η θέση της νέας «κυβέρνησης» στα κατεχόμενα των Τατάρ - Οζερσάι. Αυτή η αντίφαση θα πρέπει να ξεπεραστεί σύντομα μέσω του ξεκαθαρίσματος της βάσης επανέναρξης του διαλόγου και της διαδικασίας. Επί των δύο αυτών σημείων ξεκαθάρισμα θα πρέπει να κάνουν οι δύο πλευρές, ε/κ και τ/κ, αν δεν το έχουν πράξει, αλλά, κατά τη γνώμη μου, και ο διεθνής παράγοντας, στο πρόσωπο της Γραμματείας του ΟΗΕ.
Ας επαναλάβει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ τις θέσεις του για το θέμα. Αφορμές προσφέρονται πολλές. Και, φυσικά, προϋπόθεση να τερματιστεί η τουρκική παρουσία στην κυπριακή ΑΟΖ και οι ενέργειες στις οποίες προβαίνει. Και, βέβαια, χρήζει εξήγησης η αναφορά του Γ.Γ. του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες περί «νέων ιδεών», όπως και τι θα γίνει με την περικοπή περί συμφωνίας στους «όρους αναφοράς». Το κυριότερο, όμως, που θα πρέπει η Τουρκία να αποδεχτεί είναι τον στόχο της επιδιωκόμενης λύσης.
Δηλαδή, ότι η επιδιωκόμενη λύση εδράζεται στο πλαίσιο υπό την αιγίδα και στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ, με στόχο τη δημιουργία ενός κράτους και όχι δύο. Με μια και μόνη κυριαρχία, ιθαγένεια, διεθνή προσωπικότητα και όλα όσα αποτελούν τις αρχές λύσης που υιοθετούν ΟΗΕ και Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλα όσα αποδίδουν φυσιολογικό κράτος.