Όσο καθυστερεί η επιβολή κυρώσεων, τόσο η Τουρκία θα εδραιώνει νέα τετελεσμένα
Σάββας Ιακωβίδης
02.06.2019
Ο Σάββας Ιακωβίδης είναι αρθρογράφος στην εφημερίδα Σημερινή
Στις 4 Μαΐου 2019, η Τουρκία, διά του ερευνητικού σκάφους «Βάρβαρος», του γεωτρύπανου «Πορθητής» και με συνοδεία πολεμικών πλοίων, εισέβαλε ξανά, αμφισβήτησε και έκτοτε κατέχει σημαντικό τμήμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ήδη, παρήλθε μήνας και πλέον και ενώ, λογικά, οι πολίτες ανέμεναν ότι η Λευκωσία θα απαιτούσε δικαιωματικά κυρώσεις εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Τουρκίας, αυτές ακόμα… αναζητούνται.
Από τότε σημειώθηκαν τα εξής σημαντικά γεγονότα, τα οποία επιβαρύνουν επικίνδυνα την κατάσταση. Πρώτον, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο Κυβ. Εκπρόσωπος αναφέρθηκαν πάνω από πέντε φορές σε νέα εισβολή της Τουρκίας, που ενθυμίζει εκείνην του 1974. Δεύτερον, στις 5.5.2019, το Κύπρος Ράδιο προειδοποίησε:
«Όσα πρόσωπα και εταιρείες εργάζονται και/ή παρέχουν υπηρεσίες που υποστηρίζουν και υποκινούν τις παράνομες ενέργειες του ‘Φατίχ’, θα αντιμετωπίσουν όλες τις συνέπειες στη βάση του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου και ένα διεθνές ένταλμα σύλληψης θα εκδοθεί εναντίον τους». Τρίτον, στις 3.5.2019, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Αλ. Τσίπρας, σε ομιλία του στα Χανιά, απευθυνόμενος προς τους (Τούρκους) «καουμπόιδες της περιοχής», προειδοποίησε: «Έχουμε τη δύναμη, την αποφασιστικότητα και θα υπερασπιστούμε το δίκιο μας και στο Αιγαίο και στην Κύπρο».
Τέταρτον, στις 4.5.2019, η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Φεντερίκα Μογκερίνι, κάλεσε την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και διαβεβαίωσε τη Λευκωσία ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο». Πέμπτον, την ίδια μέρα ο Υπουργός Εξωτερικών, Ν. Χριστοδουλίδης, είπε πως κατατέθηκαν «στον ΓΓ των ΗΕ οι γεωγραφικές συντεταγμένες του ορίου της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στη βάση της μέσης γραμμής μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τουρκίας», ενέργεια που έπρεπε να είχε γίνει από το 2004!
Ο ΥπΕξ ανέφερε ακόμα ότι «βρισκόμαστε στην ετοιμασία των διεθνών ενταλμάτων σύλληψης, στην ετοιμασία του σχετικού καταλόγου για όλους όσοι εμπλέκονται στη συγκεκριμένη ενέργεια». Έκτον, ακολούθησε καταιγισμός δηλώσεων και ανακοινώσεων υποστήριξης και φραστικής αλληλεγγύης προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Στις 6 Μαΐου 2019, ο Κυβ. Εκπρόσωπος δήλωσε ότι «η Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει λάβει σειρά από προληπτικά μέτρα, κάποια από τα οποία ήδη εφαρμόζονται, άλλα είναι στη διάθεσή μας διά παν ενδεχόμενο».
Έβδομον, στις 13 Μαΐου 2019, ο Υπουργός Ευρώπης της Βρετανίας, Σερ Άλαν Ντάνκαν, απαντώντας σε ερώτηση Αγγλοκύπριου βουλευτή, είπε: «Η θέση του Ηνωμένου Βασιλείου, σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, είναι ότι οι διερευνητικές γεωτρήσεις δεν πρέπει να διεξάγονται σε οποιαδήποτε περιοχή στην οποία η κυριαρχία είναι υπό αμφισβήτηση». Η δήλωση επαναλήφθηκε και από το Φόρεϊν Όφις και προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων. Η Λευκωσία απέφυγε να θέσει θέμα απομάκρυνσης των Βάσεων. Προφανώς ισχύει ακόμα η δέσμευση Χριστόφια στον Μπράουν, το 2008.
Στις 18 Μαΐου 2019, ο Τούρκος ΥπΕξ, Τσαβούσογλου, έστειλε επιστολή στα μόνιμα μέλη του ΣΑ, στους ΥπΕξ των κρατών-μελών και στην Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ, διά της οποίας η Τουρκία διεκδικεί «δικαιώματα» στην ΑΟΖ της Κύπρου και στους φυσικούς πόρους της. Στις 29 Μαΐου δημοσιοποιήθηκει από την Κομισιόν η Έκθεση Προόδου για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Ενώ περιέχει σημαντικά θετικά στοιχεία για την Κύπρο και κατά της Τουρκίας, ουδεμία αναφορά γίνεται σε επιβολή κυρώσεων εναντίον του Τούρκου εισβολέα.
Πληροφορίες που μεταδίδει ο καλά ενημερωμένος συνάδελφος, Παύλος Ξανθούλης («Φιλελεύθερος», 29.5.2019), αναφέρουν πως, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έθεσε στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Τουσκ, «ζήτημα επιβολής κόστους προς την Τουρκία, διασφαλίζοντας ότι το θέμα θα τεθεί στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου». Όμως την επομένη, ερωτηθείς για την έκθεση της Κομισιόν, ο Πρόεδρος δήλωσε: «Αυτό που καλά γνωρίζω είναι ότι (η συμπεριφορά της Τουρκίας) παρακολουθείται στενά από την ΕΕ και αν απαιτηθεί να ληφθούν μέτρα, θα ληφθούν». Θα φανεί στη σύνοδο κορυφής σε λίγες ημέρες.
Βρετανός πρέσβης, κάποτε αποφάνθηκε με φλεγματική ειρωνεία: «Μία εβδομάδα είναι πάρα πολύ μεγάλος χρόνος στη διπλωματία». Ο Έλληνας Πρωθυπουργός υπέδειξε: «Πρώτα η διπλωματία». Μέχρι στιγμής, η διπλωματία Ελλάδας και Κύπρου εισπράττει μόνο παρηγοριά, λεκτική συμπαράσταση και καμία έμπρακτη αλληλεγγύη. Πού βρίσκεται ο «Πορθητής»; Πού χάθηκαν εκείνα τα εντάλματα δίωξης και σύλληψης εναντίον όσων παρανομούν στην κυπριακή ΑΟΖ;
Εστάλη ή όχι η επιστολή Αναστασιάδη στη Βρετανίδα Πρωθυπουργό; Θα τεθεί ή όχι θέμα Βάσεων αφού, ακόμα και υπό έξοδο από την ΕΕ, η Βρετανία βυσσοδομεί κατά της Κύπρου; Η ΕΕ θα επιβάλει ή όχι κυρώσεις όπως στην περίπτωση της Ρωσίας; Ένα είναι σίγουρο: Όσο καθυστερεί η επιβολή κυρώσεων, τόσο η Τουρκία θα αποθηριώνεται και θα εδραιώνει νέα τετελεσμένα: Αμφισβήτηση της ΑΟΖ μας, γκριζοποίηση, διεκδίκηση «δικαιωμάτων» και προβολή τους στους τρίτους, συνομιλίες αλλά με τουρκικούς όρους. Ή ενσωμάτωση του ψευδοκράτους.