Μέσα από τον ορυμαγδό τοποθετήσεων, αναλύσεων, θετικών και αρνητικών προσεγγίσεων, για την πενταμερή της Γενεύης, εκείνο που αδιαμφισβήτητα προκύπτει ως το σημαντικό θετικό γεγονός, ήταν η παρέμβαση των δύο κορυφαίων θεσμών της Ε.Ε, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Επιτροπής, προς τον Γ.Γ του ΟΗΕ. Δηλαδή η επισήμανση του Αντόνιο Κόστα και της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, ότι η λύση του Κυπριακού πρέπει να βασίζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, στις αρχές και τις αξίες της Ε.Ε και το νομικό της πλαίσιο. 

Η πολυσήμαντη σε περιεχόμενο επιστολή των δύο Ευρωπαϊκών αξιωματούχων υπερέβη σε σημασία και την υποδεέστερη, σε σχέση με προηγούμενες συναντήσεις για το  Κυπριακό, εκπροσώπηση της Ε.Ε στην άτυπη πενταμερή της Γενεύης. 

Η παρέμβαση αυτή αποτελεί στην πραγματικότητα μια αυτοδέσμευση της Ε.Ε, ως προς το αποδεκτό περιεχόμενο οποιασδήποτε λύσης του Κυπριακού. 

Με λίγα λόγια η λύση δεν είναι αρκετό να είναι εναρμονισμένη με τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου αλλά θα πρέπει απαραίτητα να συνάδει με τις αρχές και τις αξίες της Ε.Ε, το Ευρωπαϊκό κεκτημένο, το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και τον Ευρωπαϊκό νομικό πολιτισμό. Μια λύση που θα είναι ασύμβατη με τα πιο πάνω, δεν μπορεί να τύχει της σύμφωνης γνώμης της Ε.Ε, γιατί απλούστατα το κράτος που θα προκύψει δεν θα μπορεί να λειτουργεί ως κράτος – μέλος της Ένωσης. 

Ούτε λοιπόν η αποφυγή του «Συμβουλίου συνεργασίας» του Ερσίν Τατάρ, ούτε η μη κατάθεση εγγράφου από τον ίδιο για «τα δύο κράτη» και την «κυριαρχική ισότητα», ούτε η μη προβολή των αξιώσεων για τα «3Α», ούτε ο διορισμός απεσταλμένου για το Κυπριακό, δεν είναι τόσο αξιοσημείωτα, όσο η παρέμβαση και η εμβληματική αναφορά στις προδιαγραφές της λύσης, από του δύο Ευρωπαίους αξιωματούχους. 

Αυτό που προκύπτει τώρα ως επιτακτική υποχρέωση της δικής μας πλευράς, Κυπριακής Δημοκρατίας και Ελληνικής Κυπριακής πλευράς, είναι η επαγρύπνηση και κατηγορηματική απαίτηση για υλοποίηση από πλευράς Ε.Ε, αυτής της σαφούς δέσμευσης. 

Να υπενθυμίσουμε παρελθοντικές Ευρωπαϊκές δεσμεύσεις οι οποίες παρέμειναν στα «αζήτητα», εξ’ αιτίας δικής μας ολιγωρίας, φοβικότητας και αιδήμονος στάσης. 

Από το 2005, ένα  μόνο χρόνο από την απόρριψη του Σχεδίου Ανάν από την Ελληνική Κυπριακή κοινότητα, που προκάλεσε την μήνι των Ευρωπαίων Εταίρων μας, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στα τελικά του Συμπεράσματα, ανέθεσε τις λεγόμενες κυπρογενείς υποχρεώσεις προς την Τουρκία, προκειμένου να εξομαλυνθούν οι ευρωτουρκικές σχέσεις. Που ήταν η ανεπιφύλακτη αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, το άνοιγμα λιμανιών και αεροδρομίων σε Κυπριακά πλοία  και  αεροπλάνα και το κυριότερο η συνεργασία της Τουρκίας για λύση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ και των αρχών και των αξιών της Ε.Ε. 

Έκτοτε η Ε.Ε επαναβεβαίωσε αυτή την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και με διάφορες μεταγενέστερες αποφάσεις διασύνδεσε την πορεία των Ευρωτουρκικών σχέσεων με το Κυπριακό, χωρίς ωστόσο η Τουρκία να αισθανθεί την όποια ουσιαστική πίεση ή καταβολή κόστους από την άρνηση της να εκπληρώσει τις ρητές της υποχρεώσεις προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Με αποκορύφωμα την πρόσφατη πρόσκληση της σε διάσκεψη για την Ευρωπαϊκή Αρχιτεκτονική Ασφάλειας με πρωτοβουλία της μη Ευρωπαϊκής Μεγάλης Βρετανίας! 

Τελικό συμπέρασμα. «Εάν ζητήσεις καλώς ευρήσεις». Η Κυπριακή Δημοκρατία και φυσικά η Ελλάδα ως χώρες – μέλη της Ε.Ε, οφείλουν αξιοποιώντας τις ρητές αποφάσεις της Ε.Ε και την πρόσφατη επιστολή των επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Επιτροπής, να απαιτήσουν από την Ε.Ε να πειθαναγκάσει  την Τουρκία σε συμμόρφωση. Επισείοντας, αν χρειαστεί, το δικαίωμα αρνησικυρίας σε οποιαδήποτε Ευρωπαϊκή απόφαση αφορά την Τουρκία. Και να  υπομνησθεί ότι η προβολή άσκησης Veto είναι αρκετή για να υπάρξει το επιδιωκόμενο  αποτέλεσμα.

Όπως συνέβη με την προβολή «απειλής veto» από τον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου για τα περίφημα Μεσογειακά προγράμματα για τους αγρότες του Νότου. 

Η μεγάλη  πρόκληση είναι μπροστά μας. Η  αξιοποίηση της Ε.Ε είναι μια  μεγάλη ευκαιρία για την εκλογίκευση της συμπεριφοράς της Τουρκίας στο Κυπριακό. Στο χέρι μας είναι.