«Οίς ει ξυγχωρήσετε, και άλλο τι

μείζον ευθύς επιταχθήσεσθε ως

φόβω και τούτο υπακούσοντες»

(εκείνοι εις τις απαιτήσεις των οποίων

Θα ενδώσετε, ευθύς αμέσως 

θα σας διατάξουν να παραχωρήσετε

περισσότερα, με την πεποίθηση ότι

υπακούετε στις επιταγές τους λόγω

φόβου).

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ, Α 140

Τρεις βασικές επισημάνσεις του Θουκυδίδη αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής, διότι παραμένουν επίκαιρες και διαχρονικές. Πρώτον, εκείνος που ενδίδει, θα υφίσταται συνεχώς πιέσεις για περισσότερες υποχωρήσεις. Δεύτερον, ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από τα σφάλματα εις τα οποία υποπίπτει ένας λαός και όχι από τα σχέδια των εχθρών. Τρίτον, όσο προθυμότερος γίνεται κανείς για μια στρατηγική αποτροπής, τόσο διστακτικότερος γίνεται ο εχθρός.

Δεν χρειάζεται καν να αναφερθεί ότι στην Κύπρο ο Ελληνισμός παραβίασε και παραγνώρισε με τη μεγαλύτερη απρονοησία αυτές τις θεμελιακές επισημάνεις Και ότι δια πράξεων και παραλείψεων επετράπη στην Τουρκία μια κατ’ εξακολούθησιν και συνεχώς οξυνόμενη προκλητική, θρασεία και προπετή συμπεριφορά η οποία συνεχώς αποδυναμώνει τις δυνάμεις αντίστασης του Ελληνισμού και ανοίγει το δρόμο για την υλοποίηση των μακροπρόθεσμων στόχων της Άγκυρας.

Η τουρκική συμπεριφορά με την κλιμακούμενη αδιαλλαξία αλλά και η άρνηση της Τουρκίας  όσον αφορά την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της προς την Κυπριακή Δημοκρατία όπως αυτές καθορίστηκαν από την Ε.Ε. είναι εξόχως αποκαλυπτική των προθέσεων. Η Τουρκία αισθάνεται ότι μπορεί να επιτυγχάνει συνεχώς νίκες χωρίς κανένα απολύτως κόστος. Άλλωστε η παγερή αδιαφορία της Άγκυρας απέναντι στα διαβήματα και τις προειδοποιήσεις αξιωματούχων της Ε.Ε. είναι χαρακτηριστική της προπέτειας με την οποία αντιμετωπίζει τα θέματα της διεθνούς και ευρωπαϊκής νομιμότητας και της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων της ως υποψήφιας για ένταξη χώρας.

Είναι γι΄ αυτό που η θέση της Κύπρου  και της Ελλάδας πρέπει να είναι σαφής και κατηγορηματική όσον αφορά την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Τουρκίας προς την Κύπρο.  Καμία εξέλιξη των Ευρωτουρκικών σχέσεων χωρίς συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις που της έχουν ανατεθεί. Τις λεγόμενες «Κυπρογενείς».

Πέραν όμως τούτων χρειάζεται επειγόντως μια συνολική επανεκτίμηση όλων των δεδομένων. Οι καιροί και η πολιτική συγκυρία απαιτούν αποφάσεις και πολιτικές αξιόπιστες που να εμπνεύσουν ξανά τη χαμένη αυτοπεποίθηση και την πίστη στις αστείρευτες δυνατότητες του λαού και του έθνους. Οφείλουμε Κύπρος και Ελλάδα να καλύψουμε το χαμένο χρόνο. Να μιλήσουμε ξανά και κυρίως να εννοούμε μια πολιτική εθνικής στρατιωτικής στρατηγικής, αμυντικής επάρκειας , ικανότητας και κάλυψης του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας – Κύπρου. Με στόχο τη δημιουργία αισθήματος ασφάλειας του Κυπριακού Ελληνισμού, την ενίσχυση της διαπραγματευτικής ικανότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας και την ανακοπή των τουρκικών επεκτατικών βλέψεων σε βάρος της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και ανεξαρτησίας της Κύπρου.

Ως εκ τούτου, η ανάγκη λήψης από μέρους μας εξισορροπητικών μέτρων για μια ορατή παρουσία της Ελλάδας, είναι  όρος και προϋπόθεση για να μη συνθλιβούμε υπό το βάρος της καταθλιπτικής τουρκικής παρουσίας. Αυτή  η αλήθεια δεν ισχύει μόνο όσο το Κυπριακό παραμένει άλυτο και όσο συνεχίζεται η τουρκική κατοχή. Θα ισχύει και μετά τη λύση του Κυπριακού αν θέλουμε η Κύπρος να επιβιώσει ως κρατική οντότητα και ο Ελληνισμός να έχει διαχρονική παρουσία την περιοχή. Όσοι δεν αντιλαμβάνονται αυτές τις απλές αλήθειες, που στηρίζονται στα γεωστρατηγικά και γεωπολιτικά δεδομένα που διαμορφώνονται  στην περιοχή μας βρίσκονται σε επικίνδυνη άγνοια και σε ασύγγνωστη πλάνη.

Προς αυτή την κατεύθυνση, η αναβάθμιση της Αεροπορικής Βάσης Ανδρέα Παπανδρέου και της Ναυτικής Βάσης στο Μαρί λειτουργούν θετικά. Με μία κρίσιμη υποσημείωση. Να εξακολουθήσει το Κυπριακό κράτος να έχει την απόλυτη κυριαρχία.

Άλλωστε, η περιβόητη αξιοποίηση της Κύπρου ως γεωστρατηγικού κόμβου, ως ακραίου φυλακίου και ως γέφυρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, προϋποθέτει τη στοιχειώδη διαφύλαξη της κυριαρχίας του κυπριακού κράτους και την ύπαρξη του ως συντεταγμένης οντότητας ισχύος. Χωρίς αμυντική ισχύ, η Κύπρος αυτοαναιρείται και αυτοκαταργείται με αμφίβολη και τη δυνατότητα συμμετοχής της στα μελλοντικά προγράμματα ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας.

Καθήκον μας η οριστική αποδέσμευση μας από ψυχώσεις και σύνδρομα εθνικής μειονεξίας. Η εθνική αυτοπεποίθηση μακριά και από σωβινισμούς και από ηττοπαθείς αντιλήψεις μέσα από μια διαδικασία δυναμικής αφύπνισης.

Η απόρριψη παγίδευσης μας σε ένα μόνιμο ιστορικό περιθώριο με ρεαλιστική εκτίμηση των δεδομένων και με δημιουργική αξιοποίηση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων.

Ασφαλώς στο μεταδιπολικό κόσμο η πολιτική των σύνθετων πολιτικών και διπλωματικών σχεδιασμών είναι  επιβεβλημένη, Πιο επιβεβλημένη όμως είναι η ανάπτυξης μιας πολιτικής της μεγαλύτερης ισχύος στην ευρύτατη και πολυδιάστατη της έννοια.

Η δε στρατηγική της αποτροπής όρος, κυριολεκτικά, επιβίωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας.     

*Πρώην Πρόεδρος της Βουλής