Οι εξελίξεις στον Αραβικό κόσμο, το Μεσανατολικό, με επίκεντρο το Παλαιστινιακό και η αλλαγή εξουσίας στη Συρία συνιστούν θεμελιακές εξελίξεις που μας επηρεάζουν άμεσα.
Η εγγύτητα της Κύπρου με τις χώρες αυτές αλλά και η μακρά παράδοση σχέσεων εμπιστοσύνης και φιλίας με τον Αραβικό κόσμο, αποτελούν ένα πολύτιμο πλεονέκτημα. Που μετατρέπεται πλέον σε πλεονέκτημα της Ε.Ε που μπορεί και πρέπει να αξιοποιήσει τις δυνατότητες της χώρας - μέλους της για προαγωγή του στόχου ανάπτυξης και εμβάθυνσης των σχέσεων με τον Αραβικό κόσμο και ταυτόχρονα με το κράτος του Ισραήλ.
Η Ε.Ε. θα πρέπει να αποδώσει ιδιαίτερη σημασία στις εξελίξεις. Κατανοώντας ότι χωρίς ειρήνη και ασφάλεια, δεν υπάρχει δυνατότητα συνεργασίας.
Η Ε.Ε μπορεί και πρέπει να ενδυναμώσει τις προσπάθειες της για διαμόρφωση συνθηκών ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή που θα επιτευχθεί με την επίλυση του Παλαιστινιακού. Στη βάση αναγνώρισης κρατικής υπόστασης για την Παλαιστίνη. Το δικαίωμα των Παλαιστινίων να έχουν το δικό τους κράτος με την ταυτόχρονη κατοχύρωση ύπαρξης και ασφάλειας του κράτους του Ισραήλ, σε διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα, στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ. Η πλήρης και απόλυτη ασφάλεια είναι θεμελιώδης προϋπόθεση για την ειρήνη στην περιοχή. Η Ε.Ε. έχει να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο. Ιδιαίτερα για την επίτευξη μόνιμης εκεχειρίας και τερματισμό της αιματοχυσίας.
Σε ότι αφορά τη Συρία αυτό που χρειάζεται δεν είναι νέους ηγεμόνες. Αυτό που χρειάζεται δεν είναι υστερόβουλες παρεμβάσεις για να διαμορφωθούν νέοι ζωτικοί χώροι γεωπολιτικών και οικονομικών επιρροών. Εκείνο που χρειάζονται είναι ειλικρινείς και ανιδιοτελείς φίλους που θα τους στηρίξουν στη δημοκρατική μετάβαση και στην εγκαθίδρυση αποτελεσματικών και λειτουργικών πολιτειακών θεσμών. Η Ε.Ε. έχει μια μεγάλη ευκαιρία. Να ανταποκριθεί σε αυτό το ρόλο, σεβόμενη τις επιθυμίες και τις ιδιαιτερότητες του Συριακού λαού.
Θα ήταν παράλειψη, μιλώντας για τις εξελίξεις στον αραβικό κόσμο, να μην αναφερθούμε στις τυχοδιωκτικές συμπεριφορές και κινήσεις της Τουρκίας. Κινήσεις και συμπεριφορές που σε συνδυασμό με την επιχειρηθείσα επέκταση της τουρκικής επιρροής στον ισλαμικό και τον αραβικό κόσμο, αποτέλεσαν απτή απόδειξη ενός νέου ρόλου που διεκδικεί η Τουρκία στην περιοχή και τον κόσμο. Στη Συρία απροκάλυπτα επιχειρεί τη μετατροπή της σε Τουρκικό προτεκτοράτο.
Ελλάδα και Κύπρος δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να μειώσουν την αναγκαία επαγρύπνηση για αντιμετώπιση του τουρκικού επεκτατισμού. Χρειάζεται να υπάρξει εκτίμηση για τις τουρκικές προθέσεις και η διαμόρφωση της ανάλογης στρατηγικής αντιμετώπισης κάθε πιθανής τυχοδιωκτικής ενέργειας.
Σε ότι αφορά τον επικρεμάμενο κίνδυνο μιας συμφωνίας για οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Συρίας – Τουρκίας κατά παραβίαση των νόμιμων δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα πρέπει να στραφούμε προς την Ε.Ε. Το Δίκαιο της θάλασσας με βάση την Συνθήκη του 1982 αποτελεί μέρος του κοινοτικού κεκτημένου. Συνεπώς η Ε.Ε έχει πολιτική και νομική υποχρέωση να μεριμνήσει για την προστασία ενός κράτους – μέλους της.
Τα δεδομένα αυτά, εμπεριέχουν αυτόδηλες τεράστιες παραμέτρους για μια δραστική γεωπολιτική αναβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στρατηγικά και ενεργειακά. Η Κύπρος για πρώτη φορά στην ιστορία της μπορεί να αξιοποιήσει τη γεωγραφική της θέση ως ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα που θα ενισχύσει και τον αγώνα του λαού μας για ελευθερία και δικαίωση.
Βρισκόμαστε ενώπιον κινδύνων, προκλήσεων και ευκαιριών. Καθήκον μας να αντιμετωπίσουμε τους κινδύνους, να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις και να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες.
Το Κυπριακό είναι προφανές ότι μπορεί και πρέπει να αντιμετωπιστεί στη βάση αυτών των νέων γεωπολιτικών συσχετισμών που έχουν διαμορφωθεί στην περιοχή και ανέτρεψαν ισορροπίες δεκαετιών. Δεν μπορούμε να μένουμε μαρμαρωμένοι στο παρελθόν.