Η πρόληψη είναι η καλύτερη, πιο επιτυχής και σωτήρια συνταγή σε κάθε ασθένεια. Το ίδιο ισχύει και σε πολλές εκφάνσεις της ζωής μας. Πρώτιστος στόχος των κρατών, των κυβερνήσεων και των ηγετών τους είναι να προβλέπουν και έγκαιρα να αντιμετωπίζουν κινδύνους και απειλές εναντίον του λαού. Και αν μεν οι απειλές είναι ορατές, π.χ. τρομοκρατικές ενέργειες, τα κράτη και οι κυβερνήσεις ήδη μεριμνούν και επενδύουν δισεκατομμύρια για την αντιμετώπισή τους.

Απέτυχαν, όμως, να επενδύσουν στην πρόληψη για την υγεία των λαών τους. Η υγεία, όπως και η Παιδεία του λαού είναι ο ατίμητος πλούτος ενός κράτους. Με υγιή και πεπαιδευμένο λαό ένα κράτος προοδεύει, προχωρεί και αναδεικνύεται.

• Η πανδημία με τον κορωνοϊό αποδεικνύει και επιβεβαιώνει πως τα περισσότερα κράτη του πλανήτη δεν διδάσκονται και αρνούνται να μάθουν από προηγούμενες μάστιγες που θέρισαν κυριολεκτικά εκατομμύρια ανθρώπους.

Άντλησαν μαθήματα

Πότε εκδηλώθηκε ο νέος κορωνοϊός; Τον περ. Δεκέμβρη, στην Κίνα. Η χώρα αυτή, απολυταρχική, κομμουνιστική, απέκρυψε αρχικά την εκδήλωσή του, εμφανώς υποτίμησε την επικινδυνότητά του και απέφυγε τάχιστα να αντιδράσει ώστε, πρώτον, να εξουδετερώσει τη θανάσιμη απειλή. Δεύτερον, να ενημερώσει την παγκόσμια κοινότητα για τους εντεύθεν κινδύνους ώστε να ληφθούν προληπτικά, κατασταλτικά και θεραπευτικά μέτρα.

Λογικά, όχι μόνο η Κίνα μα όλος ο πλανήτης όφειλε να πάρει μαθήματα από την προηγούμενη επιδημία, τον SARS-CoV-2 (Νοέμβριος 2002-Ιούλιος 2003, που ξεκίνησε πάλι από την Κίνα) και να προετοιμαστεί έγκαιρα. Μερικές χώρες, οι οποίες υπέστησαν τις επιπτώσεις εκείνου του κορωνοϊού, άντλησαν τα ανάλογα μαθήματα, προετοιμάστηκαν και αντιμετώπισαν αποτελεσματικά τον κορωνοϊό COVID-19.

• Αυτές οι χώρες είναι: Η Ταϊβάν, η Ν. Κορέα και η Σιγκαπούρη. Πώς ενήργησαν και γιατί αποτελούν παράδειγμα κρατικής προβλεπτικότητας, ετοιμότητας και διαφάνειας προς μίμηση από τα υπόλοιπα κράτη;

Ταϊβάν: Προετοιμασία,

τεχνολογία, διαφάνεια

Η Ταϊβάν, με 23 εκ. πληθυσμό και σε πολιτική αντιπαράθεση με την ηπειρωτική Κίνα, μετά τη Μεγάλη Πορεία του Μάο τσε Τουνγκ και την επιβολή του κομμουνισμού, θεωρείται ως η χώρα με το καλύτερο σχέδιο υγείας στον κόσμο. Γιατί; Στηρίζεται σε δύο, κυρίως δεδομένα:

Πρώτον, σε έναν συνδυασμό έγκαιρης προετοιμασίας, τεχνολογίας αιχμής και διαφάνειας. Οι πρόσφατοι αριθμοί καταδεικνύουν γύρω στα 100 κρούσματα και έναν μόνο θάνατο. Ένας Έλληνας γιατρός, ο Μάριος Παπαδάκης, σε πρόσφατη (18.3.2020, Sigmalive) μακροσκελή ανάρτησή του στο facebook, περιγράφει με λεπτομέρειες πώς αυτή η χώρα μπόρεσε να αντιμετωπίσει τον κορωνοϊό.

• Όπως επισημαίνει, η Ταϊβάν είναι μια από τις πιο εξελιγμένες χώρες του κόσμου και το σύστημα υγείας της «ήρθε φέτος πρώτο στον κόσμο για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, πράγμα που, εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι έχει γίνει σημαία από τους ντόπιους που το εμπιστεύονται απόλυτα».

Και προσθέτει:

«Βασικά του πλεονεκτήματα είναι η δυνατότητα που δίνει για καθολική πρόσβαση, οι μικροί χρόνοι αναμονής και το κόστος. Είναι όλα πάρα-πάρα πολύ φτηνά. Η εθνική ασφάλεια καλύπτει το 99% των ασθενών, αλλά ακόμα και οι ανασφάλιστοι χρειάζεται να πληρώσουν πολύ λίγα. Κάθε ασθενής έχει μια κάρτα υγείας στην οποία είναι αποθηκευμένο όλο το ιστορικό που διαβάζεται με ένα απλό swipe σε οποιοδήποτε μηχάνημα.

10.000 κρεβάτια!

• »Η χώρα έχει αρκετά μεγάλα νοσοκομεία, υπερλούξ ξενοδοχειακά, με ακριβά ιατρικά facilities πρώτης κλάσης ενώ κοντά στην πρωτεύουσα Ταϊπέι βρίσκεται το μεγαλύτερο νοσοκομείο του κόσμου, με μέγιστη χωρητικότητα τα 10.000 κρεβάτια».

Δεύτερον, η Ταϊβάν πήρε το μάθημά της μετά την εκδήλωση του κορωνοϊού SARS-CoV-2, το 2002-3. Ο Έλληνας γιατρός παρατηρεί:

«Το 2003 μετά την επιδημία του SARS ενισχύθηκε σημαντικά το Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών της Ταϊβάν (που είχε ιδρυθεί το 1999), το οποίο πριν 3 μήνες, εξαιτίας αναφορών για κρούσματα πνευμονίας στην Κίνα, διέταξε έλεγχο σε όλες τις πτήσεις από την Ούχαν.

»Αυτό έγινε στις 31 Δεκεμβρίου 2019 (!) και στις 5 Ιανουαρίου διατάχθηκε προληπτική καραντίνα όλων των αφιχθέντων από την Ούχαν για 14 ημέρες. Να θυμίσω εδώ ότι ο ιός ανακοινώθηκε από την Κίνα στις 7 Γενάρη 2020 και το γονιδίωμά του στις 12 Γενάρη. Η Ταϊβάν, λοιπόν, έβαλε στοπ προτού καν ανακοινωθεί ο ιός».

Ν. Κορέα: Ιχνηλάτηση

καρτών και κινητών

Η Νότιος Κορέα έχει επαινεθεί για τον τρόπο αντιμετώπισης του κορωνοϊού. Για τους εξής λόγους:

Πρώτον, το τεράστιο πρόγραμμα ελέγχων για την ασθένεια που ξεπέρασε κάθε όριο. Το πιο χαρακτηριστικό της κορεατικής στρατηγικής βιοάμυνας αντιμετώπισης του ιού είναι πολύ απλό: Έλεγχοι, έλεγχοι, ακόμα περισσότεροι έλεγχοι, χάρη σε ένα άρτια οργανωμένο σύστημα υγείας και σε μια εξελιγμένη βιοτεχνολογία, η οποία μπορεί να παράγει 15.000 αντιδραστήρια την ημέρα.

Δεύτερον, το σύστημα παρακολούθησης ασθενών διά των τραπεζικών καρτών και των κινητών τηλεφώνων. Μπορεί αυτή η πρακτική να είναι απαράδεκτη για τις δυτικές φιλελεύθερες χώρες, όμως στη Ν. Κορέα έσωσε ζωές και πρόλαβε κρούσματα του κορωνοϊού. Αυτό γίνεται με τρεις τρόπους

-Η Ν. Κορέα είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο με χρήση πλαστικού χρήματος. Διά των συναλλαγών των πολιτών οι αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους γνωρίζουν κάθε στιγμή πού αυτοί βρίσκονται.

• Η Ν. Κορέα έχει περισσότερα κινητά τηλέφωνα αντί κατοίκους. Όπως και με τις τραπεζικές κάρτες, το κράτος γνωρίζει πού ακριβώς βρίσκεται κάποιος όταν χρησιμοποιεί το τηλέφωνό του χάρη σε 860.000 αναμεταδότες G4 και G5, που καλύπτουν το σύνολο της χώρας.

-Η παρακολούθηση γίνεται και με τα 9 και πλέον εκ. κάμερες σε όλους τους δρόμους όλων των πόλεων της χώρας και κάθε πολίτης παρακολουθείται περισσότερο από 90 φορές την ημέρα! Η Ν. Κορέα έχει ένα από τα πυκνότερα δίκτυα παρακολούθησης των πολιτών στον κόσμο.

Σιγκαπούρη: Ικανή ηγεσία,

επικοινωνία, διαφάνεια

Όταν ο Γ. Βασιλείου εξελέγη το 1988 πρόεδρος της Κυπριακής δημοκρατίας, ένας από τους μεγαλεπήβολους πλην μη πραγματοποιηθέντες στόχους του, ήταν να μετατρέψει την Κύπρο σε «Σιγκαπούρη της Μεσογείου». Προφανώς δεν είχε υπόψη του ότι η Σιγκαπούρη έγινε πραγματικό κράτος χάρη σε έναν ιδιοφυή πολιτικό, σε έναν ικανό οικονομολόγο και σε έναν φιλόσοφο.

Πώς η Σιγκαπούρη αντιμετώπισε έγκαιρα και αποτελεσματικά τον κορωνοϊό; Πρώτα απ’ όλα ήταν προετοιμασμένη πριν εκδηλωθεί η ασθένεια επειδή και αυτή πήρε μαθήματα από τον κορωνοϊό του 2002-3.

• Όταν στις 31 Δεκεμβρίου 2019 ο κόσμος πληροφορήθηκε για τον ιό, αλλά δεν συνειδητοποίησε πόσο επικίνδυνος ήταν, η Σιγκαπούρη προετοιμάστηκε και ήταν έτοιμη.

Ήξερε ότι ο κορωνοϊός θα είχε σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, στην οικονομία και στην κοινωνία. Όσοι πολίτες νόσησαν κρατήθηκαν στα νοσοκομεία και δεν τους επετράπη να επιστρέψουν στην κοινωνία. Στα νοσοκομεία κρατήθηκαν και όσοι είχαν ήπια συμπτώματα. Επίσης επέβαλε καραντίνα κατ’ οίκον αλλά αυστηρά και καθημερινά ελεγχόμενη από τις υπηρεσίες του κράτους.

Κοινωνική συνοχή

Από την άλλη, λειτούργησε δυνατά και αποτελεσματικά η κοινωνική συνοχή και συμμετοχή όλων των πολιτών στην υλοποίηση των αποφασισθέντων μέτρων. Κυρίως, όμως, λειτούργησαν:

-Η επικοινωνία των αρμόδιων υπουργείων και υπηρεσιών με τους πολίτες με συνεχή μηνύματα ενημέρωσης ενώ διαχέονται στο διαδίκτυο εικονογραφημένα μηνύματα με συγκεκριμένες οδηγίες πώς οι πολίτες να συμπεριφερθούν και να αντιδράσουν στον ιό.

-Πλήρης διαφάνεια στις ενέργειες της κυβέρνησης. Οι πολίτες εμπιστεύονται το κράτος και τις δομές υγείας.

-Ικανή, αξιόπιστη, ηγεσία με άρτια οργάνωση, η οποία ξέρει πώς και πότε να αποφασίσει και να ενεργήσει έγκαιρα και τάχιστα.

Όχι στο lockdown

Όπως γράφει ο καθηγητής Dale Fisher (The Conversation, 18.3.2020), υπεύθυνος ελέγχου επιδημιών στο εθνικό νοσοκομείο του Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης, η χώρα δεν είναι lockdown, τα σχολεία, τα πανεπιστήμια, τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία λειτουργούν επειδή, ακριβώς, λειτουργεί ένα συντεταγμένο και οργανωμένο κράτος.

Τι συμβαίνει σε ευρωπαϊκές χώρες;

-Η Ιταλία έχει γονατίσει από τις χιλιάδες κρούσματα και τις εκατοντάδες νεκρών κάθε μέρα.

-Η Γαλλία και η Ιταλία έθεσαν σε κατ’ οίκον περιορισμό τους πληθυσμούς ενώ η Ισπανία παλεύει να αντεπεξέλθει στη θεομηνία και θα εξελιχθεί σε μία νέα Ιταλία.

-Η Βρετανία, μετά την «ανοσία της αγέλης» κατέληξε στην εγκληματική ανοησία της ηγεσίας της η οποία τώρα τρέχει να προλάβει εθνική καταστροφή.

-Στις ΗΠΑ ο πρόεδρος Τραμπ δεν γνωρίζει τι να κάνει και τα κρούσματα και οι νεκροί αυξάνονται δραματικά. Πολλές χώρες της Ευρώπης - Γερμανία, Ολλανδία, Σουηδία… -  τρέχουν κατόπιν εορτής να προλάβουν τον όλεθρο.

Συμπέρασμα: Συντεταγμένο, σοβαρό και υπεύθυνο κράτος με προβλεπτικότητα, διορατικότητα, αποφασιστικότητα και έγνοια για τους πολίτες και σοβαρή, αξιόπιστη ηγεσία ικανή να σχεδιάζει και να ενεργεί έγκαιρα και αποτελεσματικά, ιδού η συνταγή σωτηρίας. Πόσα κράτη, περιλαμβανομένης της Κύπρου και της Ελλάδος, μπορούν να ισχυριστούν ότι ανταποκρίνονται στα πιο πάνω;