Το προχτεσινό επεισόδιο με τη φήμη για δήθεν «κούρεμα» στα συνεργατικά, που οδήγησε εκατοντάδες ανθρώπους σε ουρές, θυμίζει πολύ περίοδο πολέμου. Τελικά αποδείχτηκε μια χονδροειδής παρεξήγηση, που προήλθε από το ότι κάποιοι δεν καταλάβαιναν τι έλεγαν οι ειδήσεις για τις προσπάθειες διάσωσης των Ταμείων Προνοίας. Αυτό, όμως, ήταν αρκετό για να διαδοθεί μια φήμη και να στείλει πολλούς φοβισμένους ανθρώπους στα ταμεία των συνεργατικών. Όλα δείχνουν ότι στο επόμενο χρονικό διάστημα την πολιτική ζωή της Κύπρου θα μονοπωλήσουν οι έρευνες για τις ευθύνες. Αλλά το πραγματικά μεγάλο στοίχημα της Προεδρίας Αναστασιάδη θα είναι κατά πόσον θα μπορέσει πράγματι να επανεκκινήσει την οικονομία έστω και από αυτό το χαμηλότερο επίπεδο, στο οποίο την οδήγησε το άγριο και άνευ προηγουμένου «κούρεμα»… 

 

Η έρευνα…

 

Η πολυδιαφημισμένη «έρευνα Άλβαρεζ» αποδεικνύεται τελικά πολύ «λίγη». Νομικοί κύκλοι ανέφεραν ότι μόνο και μόνο επειδή ξεκινά με την ομολογία ότι «καταστράφηκαν και δεν υπάρχουν πολύ μεγάλης σημασίας στοιχεία», στην πραγματικότητα αναιρεί τον ίδιο τον εαυτό της. Δεν είναι δε και λίγοι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι από την ώρα που διαπίστωσαν κάτι τέτοιο, έπρεπε να σταματήσουν την έρευνα και να παραδώσουν την εντολή τους. Πολύ περισσότερες είναι όμως οι επικρίσεις για το ότι η έρευνα δεν καλύπτει παρά ένα μικρό μέρος του προβλήματος. «Πώς είναι δυνατόν να μας παρουσιάζουν έρευνα που ουσιαστικά δεν καλύπτει την τράπεζα που έχει κλείσει;», διερωτάται γνωστός τραπεζικός παράγοντας.

 

Στην πραγματικότητα, λοιπόν, οι έρευνες ξεκινούν από την αρχή. Το επιτελείο της τριμελούς διερευνητικής επιτροπής στο Συνεδριακό θα πάρει φωτιά τις επόμενες εβδομάδες. Το πολιτικό σκηνικό έχει, όμως, ανάψει επικίνδυνα. Αντίθετα απ' ό,τι θα περίμενε κανείς, το ΑΚΕΛ δεν δίστασε, και από τη στιγμή που επισημοποιήθηκε η συμφωνία με το Γιούρογκρουπ και την Τρόικα, δοκιμάζει να βγει στην αντεπίθεση. Ούτε λίγο ούτε πολύ, θέλουν να ισχυριστούν ότι το βασικό ζήτημα και πρόβλημα είναι οι «χειρισμοί Αναστασιάδη». Χρεώνουν, δηλαδή, στον νέο Πρόεδρο, ένα μνημόνιο που είχε προσυμφωνηθεί και ενεργοποιηθεί ήδη εδώ και μήνες.

 

Από την άλλη πλευρά, τόσο η Κυβέρνηση όσο και ο ΔΗΣΥ δεν πρόκειται να αφήσουν αναπάντητες τις προσπάθειες της Εζεκίας Παπαϊωάννου να τους ενοχοποιήσει. Ιδιαίτερα επιμένουν ότι ήδη από το Μνημόνιο του Νοεμβρίου είχαν συμφωνηθεί τα δρακόντεια μέτρα στο τραπεζικό σύστημα.

 

Οι ευθύνες…

 

Από αυτήν την άποψη, πολύ σημαντικό ρόλο μπορεί να παίξει η διερεύνηση και των πολιτικών ευθυνών στο πλαίσιο της τριμελούς επιτροπής. Τέτοιες ευθύνες δεν θα περιοριστούν στον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, σημερινό και προηγούμενο, αλλά θα αγγίξουν λέγεται και τους υπουργούς και τον ίδιο τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Σημαντικό στέλεχος από τον χώρο της συμπολίτευσης έλεγε ότι «αν τη γλίτωσε καταχρηστικά για το Μαρί, πώς θα ξεφύγει τώρα για την ευθύνη του ελληνικού κουρέματος;». Εξίσου κομβικής σημασίας θεωρείται και η διαλεύκανση των λεπτομερειών της συμφωνίας για την αποξένωση του ελλαδικού κομματιού των κυπριακών τραπεζών, που ήταν… σκανδαλώδης, όπως παραδέχονται όλοι.

 

Δεδομένη επίσης πρέπει να θεωρείται η απόδοση ευθυνών στους συγκεκριμένους μερικούς ιθύνοντες των τραπεζών, σε Κύπρο και σε Ελλάδα. Εξάλλου, δημοσιογραφικές πηγές αναφέρουν ότι ορισμένες «διαρροές» και «λίστες» που κυκλοφόρησαν άρον-άρον αυτές τις μέρες, μάλλον έχουν ως προέλευση τέτοιους κύκλους που προσπαθούν να θολώσουν τα νερά και να σπρώξουν τα πάθη και την οργή της κοινής γνώμης μακριά από τα δικά τους «πεπραγμένα».

 

Το σίγουρο είναι ότι το παιχνίδι «έχει χοντρύνει». Αλλά από την πλευρά της Κυβέρνησης διαβεβαιώνουν ότι πολύ σύντομα θα κατακαθίσει η σκόνη και θα ξεχωρίσουν τα πραγματικά γεγονότα και οι τρανταχτές ευθύνες. Όλοι, πάντως, συμφωνούν ότι το διακύβευμα είναι μεγάλο, γιατί ο κυπριακός λαός εκτός του ότι πρόκειται να δεινοπαθήσει, αισθάνεται ήδη πολύ πληγωμένος. Η ζημιά τής μέχρι προχτές κυβερνώσας παράταξης μπορεί να έχει βάθος μιας γενιάς, έλεγαν παρατηρητές από την Ελλάδα. Είναι ίσως γι’ αυτόν τον λόγο που το ΑΚΕΛ πολλαπλασιάζει αυτές τις μέρες τις τοπικές συγκεντρώσεις, όπου και γίνεται συστηματική «ενημέρωση» εναντίον του Νίκου Αναστασιάδη. 

 

Το σχέδιο

 

ΑΦΟΥ εκτιμηθούν καλύτερα οι διαστάσεις της ζημιάς που έχει γίνει, η Κυβέρνηση σχεδιάζει να προβάλει σχέδιο επαναδραστηριοποίησης. Προτεραιότητες όπως η μείωση των επιτοκίων, η νομοθετική ρύθμιση των ενοικιοστασίων, το «ξεχείλωμα» των ευεργετημάτων ιθαγένειας για ξένους επενδυτές αλλά και η ελάφρυνση του βάρους στους χρεώστες τραπεζικών δανείων αναμένεται να βοηθήσουν την οικονομία. Είναι, εξάλλου, γι’ αυτόν τον λόγο που το Προεδρικό απέφυγε αυτήν τη στιγμή να συζητήσει την ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων.

 

Έστω και αν είναι σχεδόν γενική πεποίθηση ότι θα χρειαστούν, προτιμήθηκε να μην επιβαρυνθεί αυτήν την ώρα περισσότερο η πραγματική οικονομία. Θα πάρει έτσι το ρίσκο η Κυβέρνηση να επανέλθει σε κάποια (όχι και τόσο μακρινή) μελλοντική στιγμή. Πάντως, το πρώτο πολύ δύσκολο τεστ, που ήταν η τύχη των Ταμείων Προνοίας, φαίνεται να αντιμετωπίζεται με σχετική επιτυχία. Πιο δύσκολο, όμως, θα είναι το αμέσως επόμενο, που θα είναι εκείνο της ανεργίας.

 

Ο Νίκος Αναστασιάδης φαίνεται, όμως, να ανακάμπτει και προσωπικά μετά το πρώτο πολύ μεγάλο σοκ. Όλα δείχνουν ότι δεν θα απορροφηθεί από την πολύ φθοροποιό διαδικασία της απόδοσης ευθυνών. Θα δοκιμάσει το επόμενο χρονικό διάστημα να κάνει προσωπικές προσπάθειες σε διεθνές επίπεδο. Είτε με το ταξίδι στο Ισραήλ είτε και με άλλες ανάλογες πρωτοβουλίες. Στόχος του πρώτος είναι να επιταχυνθούν και να σιγουρευτούν όσο γίνεται οι προσπάθειες για να μπει στην εξίσωση το φυσικό αέριο. Ταυτόχρονα, όμως, θα δοκιμάσει να αναθερμάνει και το ξένο επενδυτικό ενδιαφέρον για την Κύπρο.