Ό,τι και να γίνει, όμως, αυτός ο Προεκλογικός δεν διεκδικεί δάφνες ούτε έντασης, ούτε ενδιαφέροντος. Κάποιοι λένε ότι “έχουμε εκσυγχρονιστεί και οι Κύπριοι είναι πιο ψύχραιμοι τώρα”. Κάποιοι άλλοι λένε ότι “αυτές οι εκλογές είναι χωρίς ενθουσιασμό και νεύρο”. Μήπως, τελικά, αυτή η γενική εικόνα ταιριάζει με την ιδέα για “σταθερά βήματα μπροστά” και όχι με τη δυναμική της “αλλαγής”; Αυτό θα το δούμε στο επόμενο διάστημα.

 

Μένουν έξι εβδομάδες μέχρι την πρώτη Κυριακή της κάλπης. Μετρούμε ήδη προεκλογικό αγώνα τουλάχιστον 5-6 μηνών και οι βασικοί πρωταγωνιστές έχουν ανοίξει μέχρι τώρα τα βασικά χαρτιά τους. Έχουν φανεί αρκετά τόσο τα «ατού», όσο και οι αδυναμίες όλων των υποψηφίων.

Πρώτο ημίχρονο: Παπαδόπουλος VS Μαλάς

Όλοι συμφωνούν ότι το επόμενο διάστημα είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για να φανεί ποιος θα συνοδεύσει τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στον δεύτερο γύρο. Θα είναι, όμως, καθοριστικό και για να δείξει τη διαφορά που θα έχει ο Πρόεδρος από τον δεύτερο. Διότι, όλοι συμφωνούν ότι ο ίδιος θα είναι σίγουρα πρώτος και θα βρεθεί στον δεύτερο γύρο.

Μέχρι τώρα οι δημοσκοπήσεις παρουσιάζουν ποικιλία. Οι περισσότερες δίνουν προβάδισμα στον Νικόλα Παπαδόπουλο έναντι του Σταύρου Μαλά. Εμφανίστηκαν, όμως, μερικές που δείχνουν τον Μαλά να έχει φτάσει τον ηγέτη του «ενδιάμεσου», ενώ σε μια παρουσιάστηκε να προηγείται. Φαίνεται, όμως, ότι, έστω και αν προηγείται ο Ν. Παπαδόπουλος, η έντονη προσπάθεια του ΑΚΕΛ αποδίδει τον τελευταίο καιρό, με τον υποψήφιό τους να κερδίζει κάποιο έδαφος. Η πρώτη φάση των εκλογών είναι, δηλαδή, ένας ανταγωνισμός ανάμεσα σε Μαλά και Παπαδόπουλο.

Τα σχόλια είναι πολλά και συνήθως αντανακλούν τις σκοπιμότητες των επιτελείων. Από τη μεριά του Νίκου Αναστασιάδη θα σας πουν ότι δεν κάνει διαφορά ποιος θα είναι ο ανθυποψήφιος του Προέδρου στον δεύτερο γύρο, αφού σε όλες τις δημοσκοπήσεις φαίνεται να τον κερδίζει. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι έχουν προτίμηση, η οποία μάλιστα δεν έχει μείνει κρυφή. Από το επιτελείο του Νικόλα Παπαδόπουλου μπορεί να δέχονται ότι η υποψηφιότητα Μαλά «ασκεί πίεση», αλλά επισημαίνουν πως την ώρα που όλοι συζητούν το ντέρμπι «Νικόλα-Μαλά», κανένας δεν σχολιάζει ότι τα ποσοστά του Αναστασιάδη μένουν καθηλωμένα.

Όμως, τα στελέχη του ΑΚΕΛ, που κάνουν τον προεκλογικό του Σταύρου Μαλά, λένε ακριβώς το ίδιο πράγμα για την εκστρατεία του Προέδρου του ΔΗΚΟ. Η άποψή τους είναι ότι «ο Νικόλας Παπαδόπουλος δεν έχει δυναμική και η υποψηφιότητά του κάνει κοιλιά». Προσθέτουν ότι «είναι θέμα χρόνου να τον φτάσει ο Σταύρος Μαλάς». Λέγοντας ότι οι δημοσκοπήσεις δεν μπορεί να έχουν ακρίβεια, υπογραμμίζουν ότι σημασία δεν έχει ποιον δείχνουν δεύτερο και ποιον τρίτο αυτή την ώρα, αλλά ότι «τα ποσοστά του Νικόλα φαίνονται καθηλωμένα».

Δύο διαφορετικές στρατηγικές πρώτου γύρου

Βλέποντας τα όσα έγιναν μέχρι τώρα στον προεκλογικό, είναι φανερό ότι η «παράσταση νίκης» είναι μέρος της στρατηγικής του επιτελείου του Νικόλα Παπαδόπουλου. Προβάλλουν συνέχεια την ιδέα ότι πρέπει να είναι εκείνος στον δεύτερο γύρο, διότι «μπορεί να νικήσει τον Αναστασιάδη». Το βασίζουν στα καλύτερα αποτελέσματα που φαίνεται να έχει στις δημοσκοπήσεις. Δηλαδή, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τον Νικόλα με μικρότερη διαφορά από τον Ν. Αναστασιάδη σε σχέση με τον Σ. Μαλά.

Το βασικό επιχείρημα του ΑΚΕΛ και του επιτελείου Μαλά είναι πολιτικό.

Ιδιαίτερα τις τελευταίες ημέρες έχουν εγκαταλείψει το μοτίβο της λύσης του Κυπριακού και φορτσάρουν στα «κοινωνικά ζητήματα». Προσπαθώντας να πετύχουν και τη συσπείρωση των ψηφοφόρων του ΑΚΕΛ, προβάλλουν ένα «κοινωνικό μοντέλο ανάπτυξης». Σταμάτησαν να αμφισβητούν ότι με τον Αναστασιάδη η Κύπρος γύρισε στην ανάπτυξη και προτιμούν να προβάλλουν την αντίρρηση ότι «είναι ανάπτυξη για τους λίγους». Έτσι, ο Σταύρος Μαλάς δοκιμάζει να γίνει ο υποψήφιος της «ανάπτυξης για όλους». Την ίδια ώρα, το ΑΚΕΛ έριξε το σύνθημα «τι Αναστασιάδης, τι Νικόλας;». Συνέχεια υπενθυμίζουν ότι «ΔΗΚΟ και ΔΗΣΥ πήγαν χέρι με χέρι», θυμίζοντας και τη συνεργασία Αβέρωφ-Νικόλα. Αυτές τις μέρες, όμως, ήρθε και η ψήφιση του προϋπολογισμού από το ΔΗΚΟ, για να βάλει βούτυρο στο ψωμί του ΑΚΕΛ.

Άσος από το μανίκι η αγωνία για τα «μη εξυπηρετούμενα»

Ίσως είναι γι’ αυτόν τον λόγο που τον τελευταίο καιρό φαίνεται μια προσπάθεια του επιτελείου του Ν. Παπαδόπουλου να απαντήσει, χτυπώντας κατ’ ευθείαν σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και θέματα. Από τη μια, επαναλαμβάνεται η θεωρούμενη ως πετυχημένη καμπάνια των Βουλευτικών και, από την άλλη, προστίθενται ιδιαίτεροι στόχοι, όπως είναι οι μητέρες και η οικογένεια με το «παιδικό νοσοκομείο» και η επέκταση της άδειας μητρότητας ή προηγουμένως οι «μη κυβερνητικές οργανώσεις». Αυτήν τη φορά, όμως, την υπόσχεση των Βουλευτικών για αποζημίωση στους «κουρεμένους» φαίνεται να αντικαθιστά η υπόσχεση για ένα «φορέα» για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Ειδικά στο θέμα αυτό, που αφορά μια πολύ μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώματος, ακολούθησαν αμέσως τον Ν. Παπαδόπουλο τόσον ο Σ. Μαλάς, όσο και ο Γ. Λιλλήκας. Ενώ χωρίς να μπορούν να κρύψουν κάποιαν αμηχανία, τόσον ο Υπουργός Οικονομικών Χ. Γεωργιάδης, όσο και ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Α. Νεοφύτου, προσπαθούν να παρέμβουν, αλλά χωρίς να έχουν κάτι να πουν.

Κυπριακό ή κοινωνικά θέματα;

Έχοντας καταλάβει ότι το Κυπριακό δεν είναι το πιο «καυτό» θέμα, το επιτελείο του Ν. Παπαδόπουλου άλλαξε στον δρόμο την επίμονη επίθεση στον Πρόεδρο Αναστασιάδη για τη διαχείριση του Κυπριακού και προσπάθησε να περάσει σε άλλα θέματα. Από την πλευρά του επιτελείου του Προέδρου φάνηκε σε όλο το διάστημα να είναι διχασμένοι. Όταν μιλά ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ ή στελέχη όπως ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος δεν χάνουν ευκαιρία να συνδέουν τις εκλογές με την «προοπτική λύσης». Όταν μιλούν ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος ή ο Εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΣΥ, υπάρχει μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση, με τον τελευταίο να δίνει έμφαση σε θέματα οικονομίας και εσωτερικής διακυβέρνησης. Ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κάνει αναφορές ανάλογα με το ακροατήριο που έχει στις διάφορες εκδηλώσεις. Και δείχνει να είναι «πανταχού παρών» σε όλη την Κύπρο. Πληροφορίες, όμως, λένε ότι η επικοινωνιακή στρατηγική έχει επίκεντρο μάλλον την ανάπτυξη και την αίσθηση ασφάλειας των πολιτών. Αυτό λέει και το «σταθερά βήματα μπροστά».

Ο Νίκος Αναστασιάδης με… δύο επιτελεία

Μπορεί να φαίνεται ότι «όλα πηγαίνουν δεξιά» στο επιτελείο του Προέδρου, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν δείχνουν να πετυχαίνουν να βάλουν κάποιον στρατηγικό στόχο. Σε όλο το προηγούμενο διάστημα ήταν φανερές οι προσπάθειες του επιτελείου να «βάλει την ατζέντα». Βγήκαν ένας-ένας οι υπουργοί με απολογισμό του έργου της πενταετίας, αλλά συνήθως αυτό περνούσε απαρατήρητο. Κάποιες προσπάθειες να αναδείξει θέματα έκανε και ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Α. Νεοφύτου.

Στην πράξη, όμως, την ατζέντα έβαζαν περισσότερο είτε ο Γενικός Ελεγκτής είτε επίκαιρα θέματα στα μέσα ενημέρωσης.
Πολλές ενδείξεις λένε ότι στην πραγματικότητα ο Ν. Αναστασιάδης είναι σαν να έχει δύο επιτελεία. Εκτός από το επιτελείο της Μακαρίου, ένα δεύτερο επιτελείο είναι ντε φάκτο το Προεδρικό και οι δραστηριότητες του Προέδρου. Ιδιαίτερα οι επισκέψεις ξένων ηγετών και οι διεθνείς σχέσεις χρησιμοποιούνται από το περιβάλλον του για να του δώσουν ένα πλεονέκτημα απέναντι στους αντιπάλους του.

Και οι κορυφαίες γκάφες

Μαζί, όμως, με τις συνειδητές προσπάθειες των επιτελείων, έρχονται κάποιες στιγμές που οι… γκάφες κλέβουν την παράσταση. Αν προσπαθήσουμε να βρούμε τα «highlights» με τις γκάφες, την παράσταση κλέβουν Αναστασιάδης και Νικόλας. Χωρίς να έχει γλιτώσει, ο Σ. Μαλάς, που έχει και χαμηλότερο προφίλ, μένει και σε αυτό το θέμα πίσω.

Μέχρι τώρα κορυφαία στιγμή είναι σίγουρα η “αδελφή Ελλάδα” και το ύφος του Α. Τσίπρα που παρακολουθούσε τον Πρόεδρο να προσπαθεί να διαλέξει ανάμεσα σε μάνα και αδελφή! Δεν πάει, όμως, πίσω και το ξέσπασμα “τον έχω ηχογραφημένο” του Ν. Παπαδόπουλου. Το εκρηκτικό επεισόδιο με τον Υπουργό Υγείας, που έσπασε λίγο την ανία αυτού του Προεκλογικού, δεν ήταν όμως η μόνη γκάφα του επιτελείου Παπαδόπουλου. Αυτές τις μέρες ήρθε και μια άλλη, από τις Βρυξέλλες. Η προσπάθεια του ευρωβουλευτή του ΔΗΚΟ, Κ. Μαυρίδη, να βγάλει “λαυράκι”, έφερε το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Ο επικεφαλής του Γιούρογκρουπ, Γ. Ντάιζελμπλουμ, όχι μόνο δεν επιβεβαίωσε ότι η πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη, που απορρίφθηκε από τη Βουλή, ήταν άκυρη, αλλά υπογράμμισε ότι δεν υπήρχε θέμα εγγυημένων καταθέσεων, αφού τότε η Κύπρος δεν ήταν σε θέση να προστατεύσει κανέναν καταθέτη.

Αλλά, το μεγαλύτερο πρόβλημα στον Ν. Παπαδόπουλο δεν το έφερε η πρωτοβουλία του ευρωβουλευτή. Πολύ περισσότερη συζήτηση έγινε για την παρέμβαση του Προέδρου της ΕΔΕΚ, Μ. Σιζόπουλου, να υπενθυμίσει, στο μέσο του Προεκλογικού, ότι δεν μπορεί να συζητάμε πια για διζωνική ομοσπονδία. Τόσο το επιτελείο του Ν. Αναστασιάδη, όσο και το επιτελείο του Σ. Μαλά “έχτισαν” για μέρες πολλές πάνω σε αυτήν την παρέμβαση.

Ο Σ. Μαλάς, ένας υποψήφιος με ηρεμία και χαμηλό προφίλ, φυσιολογικά απέφυγε τις εξάρσεις και τις γκάφες. Η μόνη περίπτωση ήταν εκείνη της αυθόρμητης θετικής τοποθέτησής του για τα ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη στους εορτασμούς της Πρώτης Οκτωβρίου. Η οποία, στην πραγματικότητα, δεν ήταν καθόλου γκάφα, αλλά την έκαναν… γκάφα οι παρεμβάσεις του ΑΚΕΛ. Εάν, όμως, ο Σ. Μαλάς κατάφερε να μην μπει σε τέτοιες περιπέτειες, δεν παύει να έχει τον τίτλο της κορυφαίας γκάφας. Ακόμα και σήμερα, σε κάθε περίπτωση, οι ανταγωνιστές του, και ειδικότερα το επιτελείο του Ν. Παπαδόπουλου, δεν σταματούν να υπενθυμίζουν ότι “ο κ. Σ. Μαλάς, βεβαίως, δεν ήταν η πρώτη επιλογή του ΑΚΕΛ, αλλά ήρθε μετά τον Μ. Σπανό…”. Σίγουρα αυτή δεν είναι η καλύτερη εικόνα για έναν υποψήφιο. Αλλά και γι’ αυτό δεν φταίει προσωπικά ο Σ. Μαλάς, αλλά το κόμμα.

Υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα και περιθώρια για πρόσθετες έντονες στιγμές και γκάφες. Ό,τι και να γίνει, όμως, αυτός ο Προεκλογικός δεν διεκδικεί δάφνες ούτε έντασης, ούτε ενδιαφέροντος. Κάποιοι λένε ότι “έχουμε εκσυγχρονιστεί και οι Κύπριοι είναι πιο ψύχραιμοι τώρα”. Κάποιοι άλλοι λένε ότι “αυτές οι εκλογές είναι χωρίς ενθουσιασμό και νεύρο”. Μήπως, τελικά, αυτή η γενική εικόνα ταιριάζει με την ιδέα για “σταθερά βήματα μπροστά” και όχι με τη δυναμική της “αλλαγής”; Αυτό θα το δούμε στο επόμενο διάστημα.