Έκτακτες ειδήσεις
05.05.2019
Γιάννος Χαραλαμπίδης
Ηλεκτρονικά μάτια βάζει το Ισραήλ, με απώτερο στόχο τον πλήρη έλεγχο μιας περιοχής που καλύπτει από τα στενά των Δαρδανελίων ώς την Ανατολική Μεσόγειο και το Ιράν, στη λογική του άξονα Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ. Προς την κατεύθυνση αυτή, το Ισραήλ έχει την πλήρη στήριξη της διακυβέρνησης Τραμπ. Η ιδιαίτερη συμπάθεια των ΗΠΑ προς το Τελ Αβίβ είναι αποτέλεσμα της ιρανικής απειλής και της ατίθασης στάσης της Τουρκίας, που φλερτάρει με τη Ρωσία. Η περιοχή μας μετατρέπεται σε μια μεγάλη σκακιέρα, που χαρακτηρίζεται από στρατηγικές κινήσεις επιθετικού και αποτρεπτικού χαρακτήρα, οι οποίες δεν αφήνουν την Κύπρο ανεπηρέαστη.
Ισραηλινό πλεονέκτημα
Τα ραντάρ που εγκαθιστά το Ισραήλ στην Κρήτη - που φτάνουν ώς τα 600 χιλιόμετρα, με τη σύμφωνη γνώμη των ΗΠΑ - και οι διευκολύνσεις που έχει από το ραντάρ της Εθνικής Φρουράς στο Τρόοδος - (μπορεί να έχει εικόνα ώς το Ιράν όταν δεν πετούν τα κατασκοπευτικά U-2), δίνουν στο Τελ Αβίβ τη δυνατότητα να ελέγχει ολόκληρο το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Αφενός έχει αποτρεπτική ικανότητα έναντι της Τουρκίας και αφετέρου έναντι του Ιράν και κάθε άλλης απειλής στην περιοχή. Το ερώτημα είναι κατά πόσον υπάρχει η πιθανότητα, στο αμέσως επόμενο διάστημα, να βελτιωθούν οι σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ και των ΗΠΑ με την Τουρκία. Εφόσον η Άγκυρα επιμένει να προχωρήσει πέραν του Ευφράτη, όπως δήλωσε τις προάλλες ο Τούρκος Υπουργός Άμυνας, και εφόσον επιμένει να θέλει την εγκατάσταση των S-400 στα σύνορα με τη Συρία και το Ιράκ, το Ισραήλ θέτει βέτο στην παράδοση των F-35 στην Άγκυρα, διότι: 1. Η εγκατάσταση των S-400 στην εν λόγω περιοχή θέτει τη Συρία και το Ιράν υπό την εξάρτηση της τουρκικής αεράμυνας από επιθέσεις που ενδεχομένως να διενεργηθούν σε βάρος των χωρών αυτών και εναντίον της ίδιας της Τουρκίας από το Ισραήλ. Πρόκειται για θέματα ασφάλειας και ισοζύγια δυνάμεων. 2. Εάν η Τουρκία παραλάβει τους S-400 και τα F-35, έχει πλεονέκτημα έναντι του Ισραήλ, αφού θα μπορεί να διενεργεί επιχειρήσεις στρατηγικού βάθους στον αέρα και να αποτρέπει με τους S-400, οι οποίοι μπορούν να εξουδετερώνουν στόχους από τα 400 χιλιόμετρα, έναντι 120 χιλιομέτρων που είναι το βεληνεκές των Patriot.
Η αξιοπιστία των συμμάχων
Η στρατηγική που αναπτύσσει η Τουρκία βολεύει το Ισραήλ, υπό την έννοια ότι το δικό του λόμπι στις ΗΠΑ συνδράμει την απαγόρευση της παραχώρησης στην Άγκυρα των F-35, εφόσον αυτά, σε συνδυασμό με τις λοιπές κινήσεις της Άγκυρας, αυξάνουν την τουρκική αποτρεπτική απειλή, πράγμα που δεν θέλει το Ισραήλ. Βεβαίως, η Τουρκία δεν μπορεί να φτάσει στο μέγιστο της επιθετικής τους δυνατότητας, εφόσον δεν της παραδοθούν τα F-35, που έχουν στρατηγικό βάθος. Είναι ασύλληπτα από τα ραντάρ και μπορούν να κτυπούν σε μεγάλες αποστάσεις. Υπό αυτές, δε, τις συνθήκες το F-16 διατηρεί τα πλεονεκτήματά του στο Αιγαίο και στην περιοχή μας.
Εφόσον η Άγκυρα δεν έχει τα F-35, το Ισραήλ διατηρεί στρατηγικό πλεονέκτημα, καθότι, εκτός των Patriot και των F-35, των F-15 και των F-16, διαθέτει και το αντιπυραυλικό σύστημα ΝTHAAD (Terminal High Attitude Air Defense ). Έτσι, αποτρέπει αεροπορικές και πυραυλικές επιθέσεις και έχει βάθος πυρός με τα F-35 και τους επιθετικούς πυραύλους Ιεριχώ με βεληνεκές 500, 3.300 και 4.600 με 6.500. Εφόσον, λοιπόν, το Ισραήλ αισθάνεται, μέσω των S-400 και του στρατηγικού σχεδιασμού για τη Γαλάζια Πατρίδα, την τουρκική απειλή, από ξηρά, θάλασσα και αέρα, θα συνεχίσει να ασκεί βέτο στην παράδοση των F-35 στην Άγκυρα. Και αυτό, διότι τα F-35 προσφέρουν στην Τουρκία στρατηγικό βάθος και συνιστούν επιπρόσθετη απειλή. Υπό αυτές τις συνθήκες, ούτε οι δικές του σχέσεις με την Τουρκία θα παρουσιάσουν εντυπωσιακή βελτίωση, ούτε και αυτές της Τουρκίας με τις ΗΠΑ, αφού οι Αμερικανοί θεωρούν -και το έχουν αποδείξει στην πράξη- το Ισραήλ ως τον πλέον αξιόπιστο σύμμαχό τους στην περιοχή. Βελτίωση σχέσεων θα ήταν δυνατό να συμβεί, εάν το Ισραήλ ανέτρεπε ριζικά το ισοζύγιο δυνάμεων με την Τουρκία, κατά τρόπον ώστε να μην αισθάνεται την απειλή της ή να υπήρχαν τέτοια κοινά συμφέροντα και κοινός εχθρός. Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν οι συνθήκες αυτές. Το αντίθετο, η τουρκική απειλή και η κυκλωτική σε βάρος του Ισραήλ κίνηση από την Άγκυρα και τα αραβικά κράτη δημιουργούν τις συνθήκες συμμαχιών με την Κύπρο και την Ελλάδα. Ταυτοχρόνως, η συμμαχία αυτή ενισχύεται από τα κοινά συμφέροντα που προκύπτουν μέσα από τις πηγές ενέργειας και τον αγωγό του EastMed ή τη δημιουργία τερματικού στην Κύπρο.
Το… δημιούργημα της Τουρκίας
Η υφιστάμενη στρατηγική του Ισραήλ, που είναι, έστω και μερικώς, δημιούργημα της τουρκικής απειλής, προκαλεί πρόβλημα στους σχεδιασμούς της Άγκυρας που θέλει να ελέγχει ναυτικά, αεροπορικά και άλλως πως το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, για να δύναται να επιβάλλει διά της ισχύος της τις ενεργειακές της πολιτικές. Τονίζονται αυτά, διότι, ενώ η Άγκυρα θέτει σε εφαρμογή τη στρατηγική της Γαλάζιας Πατρίδας, της οποίας το μεγαλύτερο τμήμα εξαπλώνεται στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, το Ισραήλ: Πρώτον, με την αεροπορία του και τις διευκολύνσεις που του παρέχουν Κύπρος και Ελλάδα μπορεί να καλύπτει το σύνολο του FIR Λευκωσίας έως την Κρήτη, περιορίζοντας, έτσι, την τουρκική δραστηριότητα στα βόρεια της Κύπρου. Δεύτερον, με το ραντάρ στην Κρήτη, στο οποίο πρόσβαση θα έχουν και οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, καθώς και με τα ραντάρ που διαθέτει επί του εδάφους του και με τη βοήθεια του Τροόδους, θα έχει μια πλήρη εικόνα στην Ανατολική Μεσόγειο, ακόμη και ώς το Ιράν, που σημαίνει: Α. Έγκαιρο εντοπισμό επιθετικών ενεργειών ή συλλογή πληροφοριών, και Β. Άμεση αποτρεπτική επέμβαση, κυρίως από αέρος. Ο τομέας στον οποίο δεν είναι αρκετά ισχυρό το Ισραήλ όσο η Τουρκία, είναι η θάλασσα. Το Τελ Αβίβ το έχει αντιληφθεί και έχει ήδη παραγγείλει δύο υποβρύχια. Αρκετοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι θα μπορούν να φέρουν και πυρηνικές κεφαλές. Στην ουσία, το Ισραήλ βάζει φιτιλιές στην τουρκική στρατηγική της Γαλάζιας Πατρίδας, καθότι επεκτείνει τον εθνικό ζωτικό του χώρο και αναπνέει από τις κυκλωτικές κινήσεις της Τουρκίας. Από την πλευράς της, η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να ασκεί μέσω συμμαχιών τα κυριαρχικά της δικαιώματα, που τίθενται υπό την τουρκική αμφισβήτηση και απειλή, ενώ συνεχίζεται η κατοχή.
Τα ενεργειακά πλάνα
Ο σχεδιασμός αυτός προσφέρει ασφάλεια στα ενεργειακά πλάνα της Κύπρου, της Ελλάδας και του Ισραήλ, καθώς και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, των οποίων εταιρείες εμπλέκονται στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, σε ό,τι αφορά το θέμα της ασφάλειας, είτε πρόκειται για τον αγωγό EastMed είτε για τη θαλάσσια οδό που θα ακολουθήσουν τα πλοία -σε περίπτωση κατασκευής ενός τερματικού- από την Κύπρο στην Ευρώπη και αλλού. Η συγκυρία είναι ευνοϊκή για την Κύπρο, ώστε να δέσει τα συμφέροντά της με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, κατά τρόπον ώστε, ακόμη και αν οι δύο αυτές χώρες βελτιώσουν τις σχέσεις τους με την Τουρκία, η Λευκωσία να επηρεαστεί όσο το δυνατόν λιγότερο αρνητικά και, αν είναι δυνατό, να μην έχει κόστος. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει επιδιώξει τη δημιουργία ενεργειακών, στρατιωτικών καθώς και οικονομικών τετελεσμένων, που θα διαρκούν σε βάθος χρόνου, λόγω κοινών συμφερόντων και επενδύσεων. Η ενέργεια και οι στρατηγικοί σχεδιασμοί του Ισραήλ προσφέρουν στην Κύπρο μιαν αξιόπιστη αποτροπή έναντι της τουρκικής απειλής. Η συμμαχία με το Ισραήλ μπορεί να επιφέρει, έστω και μερική, αλλαγή στα οικονομικά ισοζύγια δυνάμεων μεταξύ Κύπρου - ΕΕ, Κύπρου - ΗΠΑ και Κύπρου - Ισραήλ, συγκριτικά με τα υφιστάμενα ισοζύγια δυνάμεων μεταξύ Τουρκίας - ΕΕ, Τουρκίας - ΗΠΑ και Τουρκίας Ισραήλ. Η θέση της Κύπρου θα είναι ενισχυμένη γεωπολιτικά και εντός της ΕΕ, αφού θα συνιστά έναν από τους κύριους παρόχους φυσικού αερίου.
Ο αγωγός προς Τουρκία
Βεβαίως, σε όλα αυτά υπάρχει και η αντίληψη μερίδας του κομματικού κατεστημένου, που συνδέει την ενέργεια με τον αγωγό προς Τουρκία, γεγονός που σημαίνει ότι θα προσφέρουμε τα γεωπολιτικά μας πλεονεκτήματα στην Άγκυρα και ενισχυμένο ρόλο στην ΕΕ, καθώς και βελτίωση των σχέσεων Τουρκίας - Ισραήλ και Τουρκίας - ΗΠΑ σε βάρος των δικών μας στρατηγικών συμφερόντων. Και θα συμβούν όλα αυτά με ποιο αντάλλαγμα; Για να «επιτύχουμε» μια ομοσπονδία συνομοσπονδιακού χαρακτήρα, που θα αναγνωρίζει το ψευδοκράτος ως ισότιμο συνεταιρικό κράτος. Στο πλαίσιο αυτού του πολιτειακού συστήματος θα κυβερνά η Τουρκία, μέσω των ομόσπονδων θεσμών και της εκ περιτροπής Προεδρίας και η δική μας ασφάλεια θα τεθεί υπό τη δική της ευθύνη, εφόσον η νήσος θα είναι αποστρατιωτικοποιημένη. Τρομερή και ευφυής πρόταση: Θα δώσουμε το φυσικό αέριο στην Τουρκία, για να διαλύσουμε το κράτος, για να το διχοτομήσουμε και για να καταστούμε προτεκτοράτο της Άγκυρας και όσων άλλων διαθέτουν ισχύ, την οποία εμείς δεν θα διαθέτουμε, ούτε καν στο σημείο που την διαθέτουμε σήμερα, μέσω των στρατηγικών σχεδιασμών, κυρίως του Ισραήλ, που βρίσκονται σε εξέλιξη και μας ευνοούν, ελέω τουρκικής απειλής. Είναι, μάλιστα, πρόδηλο το εξής: Πολύ περισσότερο μάς βοηθούν να υπάρχουμε η τουρκική αλαζονεία και οι συγκυρίες, παρά τα κοφτερά μυαλά του κομματικού κατεστημένου.