Η εργονομία δημιουργεί συνθήκες για χαρούμενους και ικανοποιημένους εργαζομένους

Οι επιχεηρήσεις επιλέγουν όλο και μεγαλύτερη εργονομία στον χώρο εργασίας

Μεγάλες επιχειρήσεις, όπως οι τραπεζικοί οργανισμοί, δημιουργουν το κατάλληλο εργασιακό περιβάλλον με στόχο την πρόληψη ασθενειών που σχετίζονται με την καθιστική φύση των εργασιών τους.

Τα συχνότερα συμπτώματα υγείας που σχετίζονται με την εργασία είναι η οσφυαλγία (25%) και οι μυϊκοί πόνοι (23%). Ένα ποσοστό 60% των εργαζομένων εργάζονται σε πολύ υψηλές ταχύτητες το ένα τέταρτο του εργασιακού τους χρόνου. Το 62% εργάζεται εντός στενών χρονοδιαγραμμάτων το ένα τέταρτο του εργασιακού του χρόνου. Σύμφωνα με το τέταρτο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο των Συνθηκών Εργασίας (2007), οι μυοσκελετικές παθήσεις επηρεάζουν 40 εκατομμύρια εργαζομένους και κοστίζουν 0,5% - 2% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος. Κατατάσσονται στις 6 πιο συχνές ασθένειες στην Ευρώπη.

Περίπου ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι απουσιάζουν ετησίως από την εργασία τους λόγω τραυματισμών. Οι τραυματισμοί αυτοί οφείλονται, τις περισσότερες φορές, σε επαναλαμβανόμενη κακή στάση κατά τη διάρκεια της εργασίας ή σε υπερκόπωση κάποιου μέρους του σώματος.

Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ασθένειες προκαλούνται εξαιτίας της κακής εργονομίας. Με άλλα λόγια, το εργασιακό περιβάλλον δεν ανταποκρίνεται σε προδιαγραφές που μειώνουν τους κινδύνους από τραυματισμό και αυξάνουν την παραγωγικότητα.

Έτσι, λοιπόν, όλο και συχνότερα, οι σύγχρονες επιχειρήσεις, θέλοντας να έχουν ικανοποιημένους και ευχαριστημένους εργαζομένους, επιλέγουν ένα εργονομικά εργασιακό περιβάλλον, γνωρίζοντας πως ο κάθε εργαζόμενος περνά καθημερινά πολλές ώρες της ζωής του στην εργασία του.

Σχεδιασμός και εργονομία

Εργονομία λοιπόν. Μια επιστήμη που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1857 από τον Πολωνό καθηγητή Wojciech Jastrzebowski. Η εφαρμοσμένη αυτή επιστήμη έχει ως κύριο αντικείμενο τη βελτίωση της ανθρώπινης απόδοσης, υγείας και ευεξίας, μέσω της συμβολής στον σχεδιασμό εργαλείων, μηχανών, μεθόδων και περιβάλλοντος εργασίας.

Με πολύ απλά λόγια, η εργονομία στοχεύει να κάνει τη ζωή των ανθρώπων ευκολότερη.

Για παράδειγμα, μια εφαρμογή της εργονομίας μπορεί να αφορά έναν εργαζόμενο σε μια γραμμή συναρμολόγησης αυτοκινήτου, έναν ταξιδιώτη μπροστά σε ένα μηχάνημα πώλησης εισιτηρίων, ή μια ομάδα εργαζομένων που ελέγχουν μια περίπλοκη χημική διεργασία.

Τα αποτελέσματα μιας παρέμβασης αφορούν τη μορφολογία (π.χ. το κάθισμα οδήγησης του αυτοκινήτου), την τεχνολογία (π.χ. τους συναγερμούς ή το λογισμικό σύστημα), τις φυσικές παραμέτρους (π.χ. φωτισμό ή θόρυβο).

Κατάλληλος εξοπλισμός

Η εργονομία, κυρίως στον χώρο εργασίας, στοχεύει στον σχεδιασμό ή τον επανασχεδιασμό των στοιχείων που διαμορφώνουν το εργασιακό περιβάλλον, ώστε να αναβαθμίζονται οι συνθήκες εργασίας.

Με την επιλογή του κατάλληλου εξοπλισμού εργασίας εξασφαλίζεται η υγεία και η ασφάλεια των εργαζομένων, προλαβαίνονται και περιορίζονται διάφορα προβλήματα υγείας, μειώνονται οι μυοσκελετικές παθήσεις και ο φόρτος εργασίας και αυξάνεται η ευχαρίστηση για εργασία και αποδοτικότητα.

Κατάλληλο εργασιακό περιβάλλον: το παράδειγμα της Τράπεζας Κύπρου

Η εργονομία δεν είναι κάτι νέο. Γνώρισε την άνθησή της τη δεκαετία του '50 και από τότε εξελίσεται συνεχώς παράλληλα και σε αλληλεπίδραση με την τεχνολογία.
Η Τράπεζα Κύπρου, στο πλαίσιο της συνεχούς προσπάθειας διασφάλισης της ασφάλειας και υγείας του προσωπικού της, αναπτύσσει και εφαρμόζει διαδικασίες που στοχεύουν στη δημιουργία του κατάλληλου εργασιακού περιβάλλοντος και στην πρόληψη των μυοσκελετικών παθήσεων.

Οι διαδικασίες περιλαμβάνουν:

· Εισαγωγή προγράμματος ευεξίας του προσωπικού (Well at Work) το οποίο συμπεριλαμβάνει σεμινάρια ψυχικής και φυσικής υγείας, καθώς και προληπτικούς ελέγχους υγείας για το προσωπικό (wellness check up)

· Εργονομική προσαρμογή εξοπλισμού

· Πληροφόρηση και εκπαίδευση

· Εφαρμογή πολιτικής παροχής ειδικού εξοπλισμού εργασίας όπου απαιτείται

· Υιοθέτηση πρακτικής συμμετοχικής προσέγγισης κατά τον σχεδιασμό - αξιολόγηση των θέσεων ή/και εξοπλισμού εργασίας.

Μέσα από ομαδικές συζητήσεις στις οποίες συμμετέχουν οι άμεσα εμπλεκόμενοι (συμμετοχική προσέγγιση) προκύπτουν οι καλύτερες εργονομικές λύσεις.

Γι’ αυτό και η Τράπεζα, κατά τη διαδικασία του σχεδιασμού ή και της αξιολόγησης - επαναξιολόγησης του εξοπλισμού εργασίας, εμπλέκει και τους εργαζομένους.

Η πρακτική αυτή υιοθετήθηκε πιλοτικά με επιτυχία κατά την επιλογή βέλτιστων εργονομικών καθισμάτων για το προσωπικό και ακολούθως κατά τον εργονομικό σχεδιασμό των νέων πρότυπων θέσεων εργασίας για τους Λειτουργούς Εξυπηρέτησης Πελατών.

Για την επιλογή βέλτιστων εργονομικών καθισμάτων για το προσωπικό, η Τράπεζα εξασφάλισε τον Σεπτέμβριο του 2018 βραβείο καλής πρακτικής. Τα βραβεία διοργανώνονται από το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στη συμμετοχική διαδικασία που ακολουθήθηκε και ότι η τελική επιλογή έγινε από τους ίδιους τους εργαζομένους/χρήστες.

Πρόσφατα ακολουθήθηκε παρόμοια διαδικασία και για τον εργονομικό σχεδιασμό των νέων πρότυπων θέσεων εργασίας για τους Λειτουργούς Εξυπηρέτησης Πελατών.

Η μελέτη - γνωμοδότηση επί του εργονομικού σχεδιασμού έγινε στο πλαίσιο του σχεδιασμού του νέου πρότυπου καταστήματος της Τράπεζας.

Λειτουργικές απαιτήσεις

Η διαδικασία άρχισε με την καταγραφή των λειτουργικών απαιτήσεων της θέσης εργασίας. Ακολούθως, έγινε μελέτη των σχεδίων του προτεινόμενου επίπλου του πάγκου και η κατασκευή και συναρμολόγηση της ολοκληρωμένης θέσης εργασίας του ταμία με τον απαιτούμενο εξοπλισμό (ομοίωμα πάγκου για προσομοίωση).

Επίσης πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε καταστήματα και συζήτηση με ταμίες, ώστε να εντοπιστούν τα εργονομικά προβλήματα των υφιστάμενων θέσεων εργασίας.

Λειτουργοί Εξυπηρέτησης Πελατών προχώρησαν σε πιλοτική δοκιμή και γνωμοδότηση για τον νέο σχεδιασμό της θέσης εργασίας, συμπεριλαμβανομένων και των καθισμάτων.

Το εργαστήριο οργανώθηκε πρόσφατα από το Τμήμα Επιχειρηματικής Προστασίας Ασφάλειας & Υγείας σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Λιανικής Τραπεζικής & Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων και τη Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού.

Κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου οι συμμετέχοντες παρουσίασαν τις απόψεις τους και συμμετείχαν στη διαδικασία της επιλογής των νέων θέσεων εργασίας.

Με βάση τα σχόλια συντάχθηκε σχετική έκθεση και υποβλήθηκαν εισηγήσεις για σχεδιαστικές βελτιώσεις του πάγκου εργασίας.