Τα νεκρά ζώα δεν πρέπει να μένουν εκτεθειμένα σε δρόμους ή στη φύση

Η διαχείριση των ζωικών υποπροϊόντων είναι υποχρεωτική από την Ευρωπαϊκή Ένωση, βάσει του Κανονισμού 1069/2009 (ΕΚ). Είναι απαραίτητη γιατί έτσι προστατεύεται η δημόσια υγεία και η υγεία των ζώων, αλλά ταυτόχρονα προστατεύεται και το περιβάλλον. Ο Κανονισμός της Ε.Ε. προνοεί τη διαχείριση όλων των ζωικών προϊόντων μέσω εγκεκριμένων μεθόδων ανάλογα με την επικινδυνότητα και την κατηγορία που εμπίπτουν. Ζωικά υποπροϊόντα θεωρούνται τα νεκρά ζώα ή τμήματα από νεκρά ζώα (οστά, όργανα, αίμα, σπέρμα, κ.λπ), που είναι ακατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση.

Την ανάγκη για θέσπιση των Κανονισμών κατέδειξαν οι κρίσεις στον τομέα των τροφίμων της δεκαετίας του 1990, αφού αποδείχθηκε ο ρόλος που διαδραματίζουν τα ζωικά υποπροϊόντα στη διάδοση μεταδοτικών νόσων (όπως της επιδημίας της σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας των βοοειδών -τρελές αγελάδες-, LSD -οζώδης δερματίτιδα των βοοειδών-, κλπ). Τα υποπροϊόντα αυτά δεν πρέπει να εισέρχονται στη διατροφική αλυσίδα. Για τον λόγο αυτό, οι Κανονισμοί θεσπίζουν αυστηρούς υγειονομικούς κανόνες σχετικά με τη διαχείρισή τους, ώστε να εξασφαλίζεται υψηλό επίπεδο υγείας και ασφάλειας. Απαγορεύουν, ιδίως, τη διατροφή ζώων με άλλα νεκρά ζώα.

Τα ζωικά υποπροϊόντα διαχωρίζονται σε τρεις κατηγορίες ανάλογα με το πόσο επικίνδυνα είναι προς τη δημόσια υγεία και την υγεία των ζώων, με την κατηγορία 1 να είναι η πιο επικίνδυνη. Στην κατηγορία 1 εμπίπτουν τα ζώα συντροφιάς (μη παραγωγικά - κυρίως γάτοι και σκύλοι), καθώς και ζώα για τα οποία υπάρχει υπόνοια ότι έχουν μολυνθεί με τη Μεταδοτική Σπογγώδη Εγκεφαλοπάθεια, ή ζώα που περιέχουν υλικό ειδικού κινδύνου (SRM). Τα απόβλητα αυτά, αφού περισυλλεχθούν, μεταφέρονται χωρίς καθυστέρηση σε εγκεκριμένη μονάδα αποτέφρωσης είτε σε εγκεκριμένη μονάδα μεταποίησης για επεξεργασία με συγκεκριμένη μέθοδο με βάση τον κανονισμό 1069/2009 ΕΚ.

Από το 2009, επτά δήμοι της επαρχίας Λευκωσίας (Στροβόλου, Αγλαντζιάς, Έγκωμης, Λατσιών Λευκωσίας, Λακατάμιας και Αγίου Δομετίου), συνεργάζονται με αδειοδοτημένη μονάδα για την περισυλλογή (από το ειδικό κέντρο που βρίσκεται στον Στρόβολο), μεταφορά και επεξεργασία των νεκρών ζώων συντροφιάς. Το 2014 περισυλλέχθηκαν από τους δήμους αυτούς περίπου 1.730 νεκρά ζώα (85% αύξηση από τις ποσότητες παραλαβής του 2009). Για τους λόγους που ήδη αναφέραμε απαγορεύεται η έκθεση των ζώων αυτών στη φύση, η απόρριψή τους σε χωματερές ή η ταφή τους.

Στην κατηγορία 2 εμπίπτουν τα ζώα τα οποία δεν περιέχουν υλικό ειδικού κινδύνου (SRM) και που δεν σφάγηκαν για ανθρώπινη κατανάλωση, π.χ. οι νεκροί χοίροι. Στην κατηγορία 3 εμπίπτουν τα ζωικά υποπροϊόντα τα οποία ήταν κατάλληλα για κατανάλωση από τον άνθρωπο αλλά για κάποιους λόγους πετάχτηκαν (π.χ. απόβλητα κρεοπωλείων).

Για τη διαχείριση των ζωικών αποβλήτων από φάρμες, οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Γεωργίας συνεργάζονται από το 2007, με τη μοναδική αδειοδοτημένη μονάδα η οποία βρίσκεται στην Κοφίνου. Η μονάδα αυτή παρέχει, για όλη την Κύπρο, υπηρεσίες συλλογής, μεταφοράς, επεξεργασίας και τελικής διάθεσης ζωικών υποπροϊόντων. Κατέχει άδειες διαχείρισης για όλες τις κατηγορίες ζωικών υποπροϊόντων (δηλαδή 1, 2 και 3) από τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες. Η ίδια εταιρεία συνεργάζεται, επίσης, με το Τμήμα Αλιείας, με το Τμήμα Τελωνείων, κτηνιατρικές κλινικές, καταφύγια ζώων και άλλους φορείς.

ΣΟΛΩΝΑΣ ΚΑΡΑΣΙΑΛΗΣ
Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, Μηχανικός Τηλεπικοινωνιών, Διευθυντής Sigan Management Ltd