Η παροχή Πρώτων Βοηθειών σε έκτακτα και κρίσιμα περιστατικά από κατάλληλα καταρτισμένα άτομα μπορεί να αποβεί σωτήρια για την ανθρώπινη ζωή.

Ο ορθός και ψύχραιμος χειρισμός ενός σοβαρού προβλήματος υγείας ή τραυματισμού, που εκδηλώνεται ξαφνικά, από έναν εκπαιδευμένο πρώτο βοηθό συμβάλλει καθοριστικά στη διατήρηση της ζωής του πάσχοντα και στον περιορισμό της επιδείνωσης της κατάστασής του μέχρι να φτάσουν στο σημείο οι επαγγελματίες υγείας. 

Πιο κάτω αναλύουμε τα κρίσιμα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει ένας πρώτος βοηθός για την αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης, τα βασικά μέτρα Πρώτων Βοηθειών που μπορεί να εφαρμόσει καθώς και τα συνήθη λάθη και τους τρόπους αποφυγής τους.  

Κρίσιμα βήματα  

Εκτίμηση της κατάστασης και της ασφάλειας: Πρώτα απ’ όλα, βεβαιωθείτε ότι το περιβάλλον γύρω από το περιστατικό είναι ασφαλές για εσάς και τον πάσχοντα. Μην πλησιάζετε αν υπάρχουν κίνδυνοι, όπως φωτιά ή ηλεκτροπληξία. Η ασφάλεια του διασώστη είναι πάντα προτεραιότητα. 
Έλεγχος της κατάστασης του πάσχοντα: Διαπιστώστε εάν ο πάσχοντας ανταποκρίνεται. Ελέγξτε εάν αναπνέει φυσιολογικά και αν υπάρχει αιμορραγία. Αυτό θα σας βοηθήσει να αποφασίσετε για τα επόμενα βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε. 

Κλήση Βοήθειας: Αμέσως μετά την αρχική εκτίμηση καλέστε το 112. Είναι σημαντικό να δώσετε σαφείς πληροφορίες για την τοποθεσία, τη φύση του περιστατικού και την κατάσταση του ατόμου. Η ταχύτητα με την οποία θα δράσετε είναι κρίσιμη. 
Βασικά μέτρα Πρώτων Βοηθειών 

Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ): Εάν ο πάσχοντας δεν αναπνέει φυσιολογικά, ξεκινήστε αμέσως ΚΑΡΠΑ. Ακολουθήστε τη διαδικασία με 30 θωρακικές συμπιέσεις και 2 εμφυσήσεις, συνεχίζοντας μέχρι να φτάσει επαγγελματική βοήθεια ή να ανακτήσει την αναπνοή του. 
Ακινητοποίηση τραυματισμών: Εάν υποψιάζεστε τραυματισμό, όπως κάταγμα, μην μετακινείτε τον πάσχοντα, εκτός εάν είναι απολύτως απαραίτητο. 

Αντιμετώπιση αιμορραγίας: Αν υπάρχει σοβαρή αιμορραγία, εφαρμόστε σταθερή πίεση στην πληγή με ένα καθαρό ύφασμα ή πανί. Η άμεση διαχείριση της αιμορραγίας μπορεί να είναι σωτήρια. 

Προστασία από σοκ: Διατηρήστε τον πάσχοντα ζεστό και άνετο ανυψώνοντας ελαφρώς τα πόδια του, εκτός αν υπάρχει τραυματισμός. Βοηθήστε τον να μείνει ήρεμος και παρακολουθήστε τη φυσική του κατάσταση. 

Παρακολούθηση της κατάστασης του πάσχοντα: Ελέγχετε συνεχώς την αναπνοή και τον σφυγμό του ατόμου. Οποιεσδήποτε αλλαγές στην κατάστασή του πρέπει να αναφερθούν αμέσως στους επαγγελματίες υγείας όταν φτάσουν. 
 
Ανάλυση και αναφορά: Όταν φτάσουν στο σημείο οι επαγγελματίες υγείας ενημερώστε για τα μέτρα που έχετε λάβει και για την εξέλιξη της κατάστασης του πάσχοντα. 

Συνηθισμένα λάθη και πώς να τα αποφύγετε 

Η παροχή πρώτων βοηθειών είναι μια κρίσιμη δεξιότητα, αλλά λόγω άγνοιας ή άγχους, οι πρώτοι βοηθοί συχνά κάνουν λάθη που θα μπορούσαν να αποτραπούν με την κατάλληλη εκπαίδευση. 

Καθυστερημένη κλήση βοήθειας: Συχνά οι πρώτοι βοηθοί προσπαθούν να λύσουν μόνοι τους την κατάσταση, καθυστερώντας να καλέσουν το 112. Είναι σημαντικό να ζητάτε βοήθεια άμεσα και μετά να ξεκινάτε την παροχή πρώτων βοηθειών. 

Λανθασμένη εκτέλεση ΚΑΡΠΑ: Οι συμπιέσεις μπορεί να γίνονται με λάθος ρυθμό ή ένταση. Ακολουθήστε πιστά τις οδηγίες που έχετε μάθει σε ένα πιστοποιημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα. 

Παροχή φαγητού ή νερού σε λιπόθυμους: Πολλοί προσπαθούν να "ξυπνήσουν" κάποιον δίνοντας νερό ή φαγητό κάτι που μπορεί να προκαλέσει πνιγμό. Μην προσφέρετε τίποτα σε λιπόθυμο άτομο. 

Λανθασμένη αντιμετώπιση αιμορραγίας: Μην αφαιρείτε τους επιδέσμους για να ελέγξετε αν σταμάτησε η αιμορραγία. Διατηρήστε σταθερή πίεση. 
Μη σωστή διαχείριση καψίματος: Πολλοί εφαρμόζουν πάγο ή βούτυρο σε ένα έγκαυμα. Το έγκαυμα πρέπει να ψυχθεί με κρύο νερό για 10-20 λεπτά και να καλυφθεί με αποστειρωμένο επίδεσμο.

Αφαίρεση αντικειμένων από το σώμα: Μην αφαιρείτε αντικείμενα που έχουν διαπεράσει το σώμα. Σταθεροποιήστε το αντικείμενο και περιμένετε τους επαγγελματίες. 

*Αρχιεκπαιδευτής Πρώτων Βοηθειών Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού