Το Εφοριακό Συμβούλιο αποτελεί το ανώτατο διοικητικό όργανο του φορολογικού συστήματος και έχει την ευθύνη να ελέγχει τη νομιμότητα και την ουσία των φορολογικών αποφάσεων του Τμήματος Φορολογίας. Σκοπός του είναι να διασφαλίσει την εφαρμογή των φορολογικών νόμων με διαφάνεια και δικαιοσύνη, και να προστατεύσει τα δικαιώματα των πολιτών απέναντι στην αυθαιρεσία της διοίκησης. Ωστόσο, η υφιστάμενη οικονομική του εξάρτηση από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Οικονομικών, ο οποίος ταυτόχρονα χρηματοδοτεί και το Τμήμα Φορολογίας, δημιουργεί σοβαρούς περιορισμούς στην αποτελεσματικότητα και την ανεξαρτησία του Συμβουλίου.

Για να μπορέσει το Εφοριακό Συμβούλιο να επιτελεί το έργο του απρόσκοπτα και χωρίς εξωτερικές επιρροές, είναι επιτακτική η ανάγκη να αποκτήσει δικό του, αυτόνομο προϋπολογισμό. Η δημιουργία ενός ξεχωριστού προϋπολογισμού θα επιτρέψει στο Συμβούλιο να λειτουργεί με πλήρη ελευθερία, να διαχειρίζεται τους πόρους του σύμφωνα με τις πραγματικές του ανάγκες και να διασφαλίσει την ανεξαρτησία του από το Υπουργείο Οικονομικών και συνεπώς, να μην σχετίζεται οργανικά με το Τμήμα Φορολογίας. Κατ’αυτόν τον τρόπο, θα μπορεί να εκπληρώνει τον κρίσιμο ρόλο του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, προστατεύοντας την ακεραιότητα του φορολογικού συστήματος. Παράλληλα και εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι ένας ξεκάθαρος αυτόνομος και συγκεκριμένος προϋπολογισμός θα δύναται να επιδέχεται πιο στοχευμένους ελέγχους από την Βουλή των Αντιπροσώπων. 

Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια που αντιμετωπίζει το Εφοριακό Συμβούλιο είναι η σοβαρή υποστελέχωσή του. Η έλλειψη επαρκούς προσωπικού καθιστά δυσχερέστερη τη διαδικασία εξέτασης των φορολογικών διαφορών και τον έλεγχο των φορολογικών αποφάσεων. Η υποστελέχωση αυτή, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη εξάρτηση από το Τμήμα Φορολογίας για τη υποστήριξη του Συμβουλίου με Φορολογικούς Συμβούλους, που λειτουργούν συμβουλευτικά προς τα Μέλη, περιορίζει την ικανότητα του Εφοριακού Συμβουλίου να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες ανάγκες του φορολογικού συστήματος.

Τα τελευταία χρόνια, οι Φορολογικοί Σύμβουλοι που υποστηρίζουν το Συμβούλιο είναι αποσπασμένοι από το Τμήμα Φορολογίας, γεγονός που εντείνει την εξάρτηση του Συμβουλίου από το Τμήμα Φορολογίας. Αυτό δημιουργεί μια σύγκρουση συμφερόντων, καθώς το ίδιο το Τμήμα Φορολογίας είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση των φορολογικών πολιτικών, ενώ το Συμβούλιο καλείται να ελέγξει την ορθότητα αυτών των πολιτικών. Η πρακτική αυτή υπονομεύει την αξιοπιστία του Συμβουλίου και εγείρει ανησυχίες για την ανεξαρτησία του στην άσκηση των ελέγχων του.

Η διαφάνεια και η αμεροληψία είναι δύο από τα πιο σημαντικά στοιχεία για την αξιοπιστία του φορολογικού συστήματος. Η οικονομική αυτονομία του Εφοριακού Συμβουλίου θα επιτρέψει την αποφυγή οποιασδήποτε πολιτικής ή διοικητικής επιρροής στις διαδικασίες του και θα μπορεί να είναι ανεπηρέαστο από πολιτικές και οικονομικές σκοπιμότητες ή πιέσεις, λαμβάνοντας τις αποφάσεις του αποκλειστικά βάσει των στοιχείων και των νομικών κριτηρίων που έχουν τεθεί. Με αυτόν τον τρόπο θα ενδυναμωθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στο φορολογικό σύστημα, αφού η ανεξαρτησία του Συμβουλίου θα είναι ξεκάθαρη και αναγνωρίσιμη. 

Η ενίσχυση της ανεξαρτησίας του Εφοριακού Συμβουλίου μέσω της οικονομικής αυτονομίας δεν αφορά μόνο στην αποδοτικότητα των ελέγχων και στην αποφυγή συγκρούσεων συμφερόντων, αλλά και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του φορολογικού συστήματος. Η διαφάνεια των διαδικασιών και των αποφάσεων του Εφοριακού Συμβουλίου θα ενισχυθεί, ενώ παράλληλα θα διασφαλιστεί ότι οι πόροι του χρησιμοποιούνται αυστηρά για την εκπλήρωση των καθορισμένων στόχων του. Η δυνατότητα του Συμβουλίου να διαχειρίζεται τα οικονομικά του με πλήρη αυτονομία θα συμβάλει στην αποφυγή κακοδιαχείρισης και στην εξασφάλιση μιας πιο αποτελεσματικής λειτουργίας. Ως αποτέλεσμα , το Συμβούλιο θα μπορεί στοχευμένα να προγραμματίσει και να υλοποιήσει στρατηγικές που θα βελτιώσουν τη λειτουργία του, όπως η εκπαίδευση του προσωπικού του, η αναβάθμιση της τεχνολογικής υποδομής και η ενίσχυση των μηχανισμών διαχείρισης των υποθέσεων. Κατ’επέκταση, θα μπορέσει να προσλάβει το αναγκαίο εξειδικευμένο προσωπικό και να οργανώσει τη λειτουργία του, χωρίς περιοριστικές εξαρτήσεις. Η δυνατότητα αυτή θα τονώσει την αποτελεσματικότητα του Συμβουλίου και θα βελτιώσει την ποιότητα των φορολογικών ελέγχων. 

Η αποτελεσματική λειτουργία του Εφοριακού Συμβουλίου είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της φορολογικής δικαιοσύνης και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στο κράτος δικαίου. Ένα Σύστημα που βασίζεται σε έναν ανεξάρτητο και αποδοτικό έλεγχο της φορολογικής νομοθεσίας και των φορολογικών αποφάσεων θα βελτιώσει την ποιότητα της δημόσιας διοίκησης και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για έναν πιο δίκαιο και αποτελεσματικό φορολογικό τομέα.

Επομένως, η ανάγκη για έναν αυτόνομο προϋπολογισμό για το Εφοριακό Συμβούλιο είναι αδιαμφισβήτητη και επιτακτική. Η δημιουργία ενός ανεξάρτητου και αυτοδιοικούμενου Εφοριακού Συμβουλίου θα ενισχύσει την αμεροληψία, τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα του φορολογικού συστήματος. Μόνο με αυτόν τον τρόπο το Συμβούλιο θα μπορέσει να ασκήσει το έργο του χωρίς εξωτερικές επιρροές ή σύγκρουση συμφερόντων και να διασφαλίσει την απονομή φορολογικής δικαιοσύνης σε όλους τους πολίτες. Η οικονομική αυτονομία του Εφοριακού Συμβουλίου αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα προς την αναβάθμιση του κράτους δικαίου και την αποδοτικότητα του φορολογικού συστήματος.

 

 

 

Στην κυπριακή διοικητική και δικαστική πραγματικότητα, υπάρχει ένας θεσμός που παρότι έχει μεγάλη σημασία για την οικονομική και διοικητική λειτουργία του κράτους, παραμένει άγνωστος για το ευρύ κοινό: το Εφοριακό Συμβούλιο. Ενώ η φορολογική διοίκηση και η εύρυθμη λειτουργία του φορολογικού συστήματος αποτελούν κεντρικούς πυλώνες για τη διασφάλιση της δημοσιονομικής υγείας του κράτους, το Εφοριακό Συμβούλιο διαδραματίζει έναν καίριο ρόλο στην κατανόηση και την εφαρμογή των φορολογικών διαδικασιών. 

Τι είναι το Εφοριακό Συμβούλιο; 

Το Εφοριακό Συμβούλιο είναι ένα διοικητικό όργανο που λειτουργεί στο πλαίσιο της κυπριακής φορολογικής διοίκησης και έχει ως αποστολή την εξέταση και αξιολόγηση διάφορων υποθέσεων που αφορούν φορολογικές διαφορές και ενστάσεις. Αποτελεί έναν από τους μηχανισμούς που συνεισφέρουν στην εύρυθμη λειτουργία του φορολογικού συστήματος, παρέχοντας νομική και διοικητική υποστήριξη στην επιβολή και είσπραξη των φόρων. 

Η σύνθεση του Εφοριακού Συμβουλίου περιλαμβάνει νομικούς και οικονομικούς εμπειρογνώμονες, οι οποίοι καλούνται να αντιμετωπίσουν περίπλοκα ζητήματα που σχετίζονται με τη φορολογία, τις διαφορές που προκύπτουν μεταξύ των φορολογουμένων και των φορολογικών αρχών, καθώς και ενστάσεις που διατηρούν πολίτες και επιχειρήσεις για φορολογικές αποφάσεις. 

Ο ρόλος του Εφοριακού Συμβουλίου είναι πολυδιάστατος. Αντιμετωπίζει φορολογικές υποθέσεις που ενδέχεται να απαιτούν ερμηνεία και εφαρμογή των φορολογικών νόμων, αποφασίζοντας για την ακρίβεια ή τη νομιμότητα των αποφάσεων που εκδίδονται από τη φορολογική διοίκηση. 

Ο θεσμός αυτός παρέχει στους φορολογούμενους ένα αξιόπιστο και ανεξάρτητο μέσο για την επίλυση φορολογικών διαφορών, διασφαλίζοντας ότι οι φορολογικές διαδικασίες τηρούν τις αρχές της διαφάνειας, της δικαιοσύνης και της ισότητας. Η απόφαση του Συμβουλίου μπορεί να αποτελέσει σημαντική κατευθυντήρια γραμμή για τις μετέπειτα φορολογικές πρακτικές και να έχει ευρύτερο αντίκτυπο στον τρόπο εφαρμογής των φορολογικών νόμων στη χώρα. 

Αν και το Εφοριακό Συμβούλιο δεν είναι ευρέως γνωστό, η λειτουργία του έχει άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινότητα των πολιτών και των επιχειρήσεων. Η σωστή εκδίκαση των υποθέσεων που αφορούν φόρους μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την οικονομική ζωή των ενδιαφερομένων. Από τη διαχείριση της περιουσίας ενός ατόμου μέχρι την εφαρμογή φορολογικών πολιτικών σε επίπεδο επιχείρησης, η αμερόληπτη απόφαση του Εφοριακού Συμβουλίου μπορεί να καθορίσει την πορεία των φορολογικών διαδικασιών και να επηρεάσει την οικονομική ευημερία των φορολογουμένων. 

Η σημασία του θεσμού αυτού είναι ιδιαίτερα εμφανής σε περιόδους οικονομικής κρίσης ή όταν επέρχονται αλλαγές στο φορολογικό καθεστώς της χώρας. Σε τέτοιες περιπτώσεις, το Εφοριακό Συμβούλιο λειτουργεί ως ένας κρίσιμος φορέας που διασφαλίζει την εφαρμογή των φορολογικών νόμων με τρόπο δίκαιο και αναλογικό. 

Το Εφοριακό Συμβούλιο είναι ένας θεσμός με τεράστια σημασία για την αποδοτικότητα του φορολογικού συστήματος στην Κύπρο. Κατ’ επέκταση, η προσέλκυση του ενδιαφέροντος και της ενημέρωσης του κοινού σχετικά με τις ενέργειες του Εφοριακού Συμβουλίου είναι επιβεβλημένη, καθώς οι αποφάσεις του ενδέχεται να επηρεάσουν σημαντικά τη φορολογική ζωή των πολιτών και των επιχειρήσεων. Είναι επιτακτική η ανάγκη για καλύτερη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση γύρω από τη λειτουργία του θεσμού αυτού, ώστε να κατανοήσουν όλοι την αξία του για την επίλυση φορολογικών διαφορών και την ενίσχυση της φορολογικής δικαιοσύνης στη χώρα. 

 

Ανδρέας Καϊλάς  Μέλος Εφοριακού Συμβουλίου