Η πρόσκλησή του προς τους Τουρκοκύπριους να επιστρέψουν στους κρατικούς θεσμούς στη βάση του Συντάγματος του 1960 δεν έγινε ως εναλλακτική της συμφωνημένης βάσης της λύσης του Κυπριακού, αλλά είχε ως στόχο να διευκολύνει την επιστροφή της κοινότητας στο κράτος εν αναμονή της οριστικής λύσης, δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης.
 
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ο οποίος μιλούσε από το βήμα της 76ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ την Παρασκευή, διαβεβαίωσε επίσης για την αποφασιστικότητά του για επανεκκίνηση της διαδικασίας διαπραγματεύσεων, στη βάση του πλαισίου του ΟΗΕ και της συμφωνίας που επιτεύχθηκε στο Βερολίνο την 25η Νοεμβρίου, 2019.
 
«Για εμάς, υπάρχει μόνο ένα Σχέδιο», σημείωσε, «να επιτευχθεί λύση βάσει μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες εδράζεται η ΕΕ».
 
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ότι όλες «ο συμβιβασμός καθίσταται ακόμη πιο δύσκολος όταν νέες ιδέες που υποβάλλονται από την πλευρά μας, όπως άλλωστε ζήτησε ο Γενικός Γραμματέας σε μια προσπάθεια προώθησης της διαδικασίας, απορρίπτονται κατηγορηματικά».
 
Αναφέρθηκε στις προτάσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν αποκέντρωση της άσκησης των εξουσιών, την οποία θεωρούμε ως την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ της ενίσχυσης του ουσιαστικού ρόλου των συνιστώντων κρατών και της απρόσκοπτης λειτουργίας του κράτους σε διεθνές επίπεδο και την προθυμία μας να εξετάσουμε την επιλογή ενός κοινοβουλευτικού συστήματος με τελετουργικό αρχηγό κράτους και εκ περιτροπής Πρωθυπουργό.
 
Αναφερόμενος στην πιο πρόσφατη πρότασή του, στο πλαίσιο της οποίας απεύθυνε πρόσκληση προς τους Τουρκοκύπριους να επανενταχθούν στους κρατικούς θεσμούς που θεσπίστηκαν με το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας του 1960, με αποτέλεσμα την πλήρη εφαρμογή, τηρουμένων των αναλογιών, των σχετικών διατάξεών του, εξήγησε ότι «εννοείται ότι μια τέτοια πρόσκληση δεν σκοπούσε στο να είναι μια εναλλακτική της συμφωνημένης βάσης της διευθέτησης».
 
«Είναι αυτονόητο ότι μια τέτοια πρόσκληση δεν προορίζεται ως εναλλακτική της συμφωνηθείσας βάσης λύσης», ανέφερε.
 
Σκοπός της, πρόσθεσε, «είναι να διευκολύνει την τουρκοκυπριακή κοινότητα να επανενταχθεί στο κράτος εν αναμονή μιας οριστικής λύσης, υπό την προϋπόθεση να επιτευχθεί μια στρατηγική συμφωνία, ώστε να συμμετέχει πλήρως στην εξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ομοσπονδιακό κράτος».
 
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, «η πρόταση αυτή θα πρέπει να αξιολογηθεί σε συνάρτηση με το πακέτο μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, που είχα προτείνει τον περασμένο Δεκέμβριο, τα οποία θα οδηγούσαν σε αλλαγή της κατάστασης με κερδισμένες και τις δύο πλευρές και τα οποία δυστυχώς, απορρίφθηκαν από την τουρκική πλευρά».
 
«Τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης αυτά βρίσκονται ακόμη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», σημείωσε.
 
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης άσκησε κριτική για τη στάση της Τουρκίας, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, ότι «δεν είναι πρόθεσή μου να εμπλακώ σε ένα παιχνίδι επίρριψης ευθυνών, αλλά δεν μπορώ να αφήσω απαρατήρητο τον παραλογισμό της τουρκικής ρητορικής, η οποία έγκειται στον ισχυρισμό τους ότι οι προσπάθειες για συμβιβασμό έχουν εξαντληθεί και θα πρέπει τώρα να επικεντρωθούμε στην επίτευξη μιας διευθέτησης που θα βασίζεται στις αποκαλούμενες «πραγματικότητες επί του εδάφους».
 
Αναφορά έκανε στις αληθινές πραγματικότητες, θέτοντας σειρά ερωτημάτων που υπενθυμίζουν, μεταξύ άλλων, ότι το 37% της επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός κράτους μέλους της ΕΕ, παραμένει υπό τουρκική στρατιωτική κατοχή, με περισσότερα από σαράντα χιλιάδες στρατεύματα να βρίσκονται ακόμη στο έδαφος της, ότι μετά την τουρκική εισβολή του 1974, το ένα τρίτο των Ελληνοκυπρίων αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές τους εστίες, ότι ενώ οι Τουρκοκύπριοι κατείχαν περίπου το 14% της ιδιόκτητης γης, σήμερα σφετερίζονται το 37% του νησιού και ότι λεηλάτησαν εκκλησίες, κατέστρεψαν αρχαιολογικούς χώρους και χιλιάδες χρόνια πολιτιστικής κληρονομιάς.
 
Έθεσε τα ερωτήματα κατά πόσον δεν είναι γεγονός ότι έχουν σκοτώσει χιλιάδες ανθρώπους και έχουν διαπράξει κάθε είδους θηριωδία και ακόμα σήμερα σχεδόν χίλια άτομα αγνοούνται, αν δεν είναι γεγονός ότι έχουν εγκαταστήσει εκατοντάδες χιλιάδες Τούρκους υπηκόους στις κατεχόμενες περιοχές, αλλοιώνοντας έτσι τον δημογραφικό χαρακτήρα του νησιού – μετατρέποντας τους Τουρκοκύπριους σε μειονότητα στις περιοχές που κατέχουν και κατά πόσον δεν είναι γεγονός ότι ποτέ δεν έχουν εφαρμόσει τη συμφωνία του 1975 για το καθεστώς των εγκλωβισμένων, τότε πάνω από 23 χιλιάδες, ενώ σήμερα αριθμούν μόνο 350, καθώς και ότι η Τουρκία έχει καταδικαστεί από το ΕΔΑΔ, αλλά δεν συμμορφώνεται με έστω και μια απόφαση.
 
Αναφορά έκανε και στο ψευδοκράτος, το οποίο βρίσκεται υπό τον απόλυτο έλεγχο της Τουρκίας, κάτι «που καταγγέλλεται και από την πλειοψηφία των Τουρκοκυπρίων» και το γεγονός ότι η ανωτέρω ανακήρυξη της αυτοκαλούμενης απόσχισης καταδικάστηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας και κρίθηκε νομικά άκυρη, καθώς και στις προσπάθειες αλλοίωσης της κατάστασης πραγμάτων στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου.
 
«Το αφήγημα που επίσης παρουσίασε η τουρκική πλευρά, σύμφωνα με το οποίο όλες οι προσπάθειες για επίτευξη συμβιβαστικής λύσης έχουν αποτύχει και θα πρέπει να αναζητήσουμε λύσεις εκτός του πλαισίου του ΟΗΕ, ενισχύει τα βάσιμα επιχειρήματα ότι η τελική επιδίωξη της Τουρκίας δεν είναι να λύσει το κυπριακό πρόβλημα, αλλά να μετατρέψει την Κύπρο σε προτεκτοράτο της», είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
 
Συγκεκριμένα, είπε, «στην έκθεσή του της 28ης Σεπτεμβρίου 2017, σχετικά με τα αποτελέσματα της Διάσκεψης για την Κύπρο στο Crans Montana, στην παράγραφο 27, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών ορθώς εκτίμησε ότι όλα τα εσωτερικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στο πλαίσιο του, των έξι σημείων, είχαν σχεδόν επιλυθεί ή επρόκειτο να επιλυθούν σύντομα». 
 
Έτσι, πρόσθεσε, «ενώ η επίτευξη του στόχου του Γενικού Γραμματέα για στρατηγική συμφωνία ήταν κοντά, ο λόγος της ανεπιτυχούς έκβασης ήταν η ανελαστική στάση της Τουρκίας και η επιμονή της στη διατήρηση της αναχρονιστικής Συνθήκης Εγγυήσεων, του δικαιώματος επέμβασης και της μόνιμης παρουσίας στρατευμάτων».
 
Επιπλέον, ανέφερε, «μετά τη Διάσκεψη στο Crans Montana, σύμφωνα με τη δέσμευσή μας για επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας, οι δύο ηγέτες – εγώ και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης – και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών κατέληξαν σε κοινή δήλωση στις 25 Νοεμβρίου 2019 σχετικά με τις αρχές που θα πρέπει να διέπουν την έναρξη ενός νέου γύρου διαπραγματεύσεων, και συγκεκριμένα την κοινή δήλωση του 2014, τις συγκλίσεις που έχουν επιτευχθεί μέχρι στιγμής, και το πλαίσιο έξι σημείων που παρουσίασε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών στο Crans Montana».
 
Με βάση τα ανωτέρω, σημείωσε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, «θα ανέμενε κανείς ότι το επόμενο βήμα θα ήταν η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων».
 
Παρ’ όλα αυτά, ανέφερε, «με τους τουρκικούς στόχους να είναι διαφορετικοί, είδαμε κατάφωρες παρεμβάσεις της Τουρκίας για να εκδιωχθεί ο ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας, με τον οποίο επιτεύχθηκε η ανωτέρω κοινή δήλωση».
 
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, «ο προφανής στόχος ήταν αυτός να αντικατασταθεί από μια νέα ηγεσία, η οποία αναπαράγει και υιοθετεί τη θέση της Τουρκίας για αλλαγή της συμφωνημένης βάσης για διευθέτηση, με απώτερο στόχο τη λύση δύο κρατών».
 
«Ως εκ τούτου, είναι σαφές γιατί δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί συμβιβασμός όταν η μια πλευρά παρεκκλίνει από το πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών ή ακυρώνει τις συμφωνίες που έχουν συναφθεί και φιλοδοξεί σε μια διαφορετική μορφή λύσης, αντίθετη προς τη συμφωνηθείσα βάση και την εντολή καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα», είπε.
 
Ειδική αναφορά έκανε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και σε δήλωση από το βήμα της ΓΣ του ΟΗΕ του Ταγίπ Ερντογάν ότι «ελπίζουμε ότι τα προβλήματα σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων θα επιλυθούν στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας». 
 
«Διερωτώμαι σε ποιο διεθνές δίκαιο αναφέρεται ο κ. Ερντογάν», είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, υπενθυμίζοντας ότι «η Τουρκία αρνείται να συμμορφωθεί με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, η οποία κωδικοποιεί το σχετικό εθιμικό διεθνές δίκαιο».
 
Έθεσε επίσης το ερώτημα «πώς κατανοεί ο κ. Ερντογάν την επίλυση διαφορών σε σχέση με τις οριοθετήσεις; διερωτώμενος αν «αναφέρεται στην αυθαίρετη από την ίδια την Τουρκία ερμηνεία του διεθνούς δικαίου, η οποία μειώνει την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου κατά 44 τοις εκατόν, εις βάρος τόσο των Ελληνοκυπρίων όσο και των Τουρκοκυπρίων;»
 
Παράλληλα, αναφέρθηκε στο ρόλο της Τουρκίας σε Κύπρο, Συρία, Ιράκ, Λιβύη, Ελλάδα και Ναγκόρνο Καραμπάχ.
 
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία του για την Κλιματική Αλλαγή, σημειώνοντας ότι «λαμβάνοντας υπόψη τις ανησυχητικές προβλέψεις αναφορικά με τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στην άμεση περιοχή μας, δηλαδή στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή, η Κύπρος έχει αναλάβει συντονιστικό ρόλο για την ανάπτυξη Περιφερειακού Σχεδίου Δράσης, το οποίο αποτελείται από δύο διακριτές συνιστώσες: μια επιστημονική και, συνεπώς, μια διακυβερνητική».
 
Σε αναφορά του στο Αφγανιστάν, είπε ότι «μοιραζόμαστε συλλογική ευθύνη για την τήρηση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, ιδίως όσον αφορά την προστασία των γυναικών και των μειονοτήτων».
 
Πρέπει επίσης, επισήμανε, «να διασφαλίσουμε ότι το Αφγανιστάν δεν θα αποτελέσει ασφαλές καταφύγιο για την τρομοκρατία και τον εξτρεμισμό, ούτε έδαφος που να ευνοεί το οργανωμένο έγκλημα, το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και όπλων και νέα κύματα παράνομης μετανάστευσης».
 
«Μια άλλη περιοχή που θεωρείται επίσης συνώνυμη της διχόνοιας και της διαμάχης είναι η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική», ανέφερε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, σημειώνοντας ότι «στο πλαίσιο αυτό, η Κύπρος, ως σθεναρός υποστηρικτής του ιδεώδους ότι η Ανατολική Μεσόγειος και η ευρύτερη Μέση Ανατολή μπορούν να αποτελέσουν χώρο σταθερότητας, ειρήνης και συνεργασίας, προσπαθεί να προωθήσει ενεργά ένα ενισχυμένο δίκτυο περιφερειακής συνεργασίας».
 
Στην ομιλία του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε και σε «μια αίσθηση απογοήτευσης, διότι διαπιστώνω ένα διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ λέξεων και πράξεων, μεταξύ των ευοίωνων δηλώσεων και των δεσμεύσεων, που γίνονται και των αποτελεσμάτων των μέτρων που υποσχόμαστε να φέρουμε εις πέρας».
 
Δυστυχώς, σημείωσε,«και πρέπει να είμαστε ειλικρινείς με τους εαυτούς μας – εγωιστικά συμφέροντα θέτουν εμπόδια στις ιδρυτικές αρχές των Ηνωμένων Εθνών, στις οποίες η ανθρωπότητα έχει εναποθέσει τις ελπίδες της για ένα ευημερές και ειρηνικό μέλλον».
Σύμφωνα με τον ίδιο «για την επίτευξη αυτού του στόχου, υπάρχει μόνο μία απάντηση: Πολυμέρεια, απτή αλληλεγγύη και ισχυρότερες συμπράξεις, στη βάση μιας θετικής ατζέντας».
 
Είναι γι’ αυτό τον λόγο, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, «που παρέχουμε την αμέριστη υποστήριξή μας στις προτεραιότητες του Γενικού Γραμματέα για μεταρρύθμιση και ανανέωση, οι οποίες αποσκοπούν στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του Οργανισμού και στην περαιτέρω προώθηση της διατήρησης και της οικοδόμησης της ειρήνης, της ανθρωπιστικής βοήθειας και της μακροπρόθεσμης εξέλιξης και ανάπτυξης».
 
Aναλυτικά τα 13 σημεία τα οποία ανέφερε ο Πρόεδρος από το βήμα της ΓΣ 
 
1. Δεν είναι γεγονός ότι το 37% της επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός κράτους μέλους της ΕΕ, παραμένει υπό τουρκική στρατιωτική κατοχή, με περισσότερα από σαράντα χιλιάδες στρατεύματα να βρίσκονται ακόμη στο έδαφος της;
 
2. Δεν είναι γεγονός ότι μετά την τουρκική εισβολή του 1974, το ένα τρίτο των Ελληνοκυπρίων αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές τους εστίες;
 
3. Δεν είναι γεγονός ότι, ενώ οι Τουρκοκύπριοι κατείχαν περίπου το 14% της ιδιόκτητης γης, σήμερα σφετερίζονται το 37% του νησιού;
 
4. Δεν είναι γεγονός ότι λεηλάτησαν εκκλησίες, κατέστρεψαν αρχαιολογικούς χώρους και χιλιάδες χρόνια πολιτιστικής κληρονομιάς;
 
5. Δεν είναι γεγονός ότι έχουν σκοτώσει χιλιάδες ανθρώπους και έχουν διαπράξει κάθε είδους θηριωδία και ακόμα σήμερα σχεδόν χίλια άτομα αγνοούνται;
 
6. Δεν είναι γεγονός ότι έχουν εγκαταστήσει εκατοντάδες χιλιάδες Τούρκους υπηκόους στις κατεχόμενες περιοχές, αλλοιώνοντας έτσι τον δημογραφικό χαρακτήρα του νησιού – μετατρέποντας τους Τουρκοκύπριους σε μειονότητα στις περιοχές που κατέχουν;
 
7. Δεν είναι γεγονός ότι ποτέ δεν έχουν εφαρμόσει τη συμφωνία του 1975 για το καθεστώς των εγκλωβισμένων, τότε πάνω από 23 χιλιάδες, ενώ σήμερα αριθμούν μόνο 350;
 
8. Δεν είναι γεγονός ότι όλα τα παραπάνω εγκλήματα έχουν καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Συμβούλιο της Ευρώπης σε πληθώρα αποφάσεων, με την Τουρκία να μην συμμορφώνεται με έστω και με μία απόφαση;
 
9. Δεν είναι γεγονός ότι η Τουρκία έχει δημιουργήσει μια παράνομη οντότητα στις κατεχόμενες περιοχές, η οποία βρίσκεται υπό τον απόλυτο πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και θρησκευτικό έλεγχό της;
 
Έναν έλεγχο που καταγγέλλεται και από την πλειοψηφία των Τουρκοκυπρίων;
 
Μια παράνομη οντότητα που περιγράφεται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως «υποτελής τοπική διοίκηση» της Τουρκίας;
 
10. Δεν είναι γεγονός ότι η Τουρκία προσπαθεί να εξισώσει το Κράτος, τη διεθνώς αναγνωρισμένη Κυπριακή Δημοκρατία – μέλος των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης – με την παράνομη αποσχιστική οντότητα;
 
11. Δεν είναι γεγονός ότι η ανωτέρω ανακήρυξη της αυτοκαλούμενης απόσχισης καταδικάστηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας και κρίθηκε νομικά άκυρη;
 
12. Και δεν είναι γεγονός ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας ζήτησε την ανάκλησή της και κάλεσε όλα τα κράτη και τη διεθνή κοινότητα στο σύνολό της, να μην την αποδεχθούν ή να τη βοηθήσουν με οποιονδήποτε τρόπο;
 
13. Δεν είναι επίσης γεγονός ότι με την πρόσφατη παρουσία του Προέδρου Ερντογάν στην Κύπρο επιχειρούν να αλλοιώσουν την κατάσταση πραγμάτων στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, κατά παράβαση των Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και παρά την καταδίκη από μέρους της διεθνούς κοινότητας;
 

Το πρόγραμμα του Προέδρου μετά την ομιλία του στα Ηνωμένα Έθνη

Μετά την ομιλία του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε συνάντηση, στην έδρα των ΗΕ, με τον Υπουργό Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας κ. Sergey Lavrov.

Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα παραθέσει γεύμα εργασίας προς τους Μόνιμους Αντιπροσώπους των πέντε Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ.

Αργότερα, την ίδια μέρα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα δεχθεί αντιπροσωπεία της ExxonMobil.

Το βράδυ της Παρασκευής, ο Πρόεδρος συνοδευόμενος από την κυπριακή αντιπροσωπεία, θα παρακαθίσει σε δείπνο που θα παραθέσουν προς τιμή του οι ομογενειακές οργανώσεις.

Το SigmaLive παρακολούθησε live την ομιλία του Προέδρου στη ΓΣ του ΟΗΕ