Μετά από μια ιδιαίτερα φορτισμένη συζήτηση, η Ολομέλεια της Βουλής αποφάσισε να δημοσιοποιήσει άμεσα τη λίστα των Μη Εξυπηρετούμενων Χορηγήσεων (ΜΕΧ) από πρώην Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύματα σε Πολιτικά Εκτεθειμένα Πρόσωπα (ΠΕΠ), τα οποία αναφέρονται στην ειδική έκθεση του Γενικού Ελεγκτή, ημερομηνίας 8 Μαρτίου 2021, βάσει εισήγησης της Ad hoc Kοινοβουλευτικής Eπιτροπής για τη διερεύνηση θεμάτων, που αφορούν σε δάνεια ΠΕΠ.



Η λίστα θα δημοσιοποιηθεί με τον ίδιο τρόπο, που δημοσιοποιήθηκε η λίστα Γιωρκάτζη, δηλαδή στην ιστοσελίδα της βουλής, ως μέρος των πρακτικών της Ολομέλειας.

Υπέρ ψήφισαν 41 βουλευτές, εναντίον ένας, ενώ υπήρξαν και 2 αποχές.

Μετά την ψηφοφορία ο Πρόεδρος της Βουλής Αδάμος Αδάμου ζήτησε από τον κυπριακό λαό προτού σταθεί σε ονόματα να διαβάσει το σχέδιο απόφασης της Βουλής, αλλά και την Έκθεση του Γενικού Ελεγκτή. Δήλωσε επίσης "πολύ θυμωμένος" με όσους φέρνουν λίστες στη Βουλή για να τις δημοσιοποιήσει, επειδή οι βουλευτές έχουν ασυλία και είπε ότι δεν θα δεχτεί να έρθουν άλλες λίστες.

«Είμαι πολύ θυμωμένος και στεναχωρημένος για τον τρόπο που φέρονται στη Βουλή των Αντιπροσώπων», ανέφερε.

Σύμφωνα με την απόφαση, η οποία λαμβάνεται δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 78 του Συντάγματος και αποτελεί τη νομιμοποιητική βάση δημοσιοποίησης της Λίστας, εξουσιοδοτείται ο Πρόεδρος της Βουλής να αναρτήσει τη λίστα στην επίσημη ιστοσελίδα της Βουλής των Αντιπροσώπων μαζί με τα πλήρη πρακτικά της οικείας συνεδρίας, τα οποία διαλαμβάνουν τα καθ’ ολοκληρίαν γενόμενα, κατ’ επιταγήν του άρθρου 73.11 του Συντάγματος,
      
Διευκρινίζεται ταυτόχρονα ότι η Λίστα υποβλήθηκε στη Βουλή από τον Γενικό Ελεγκτή, χωρίς κατ’ ουσίαν η πράξη κατάρτισης και υποβολής αυτής στη Βουλή να εμπίπτει σε οποιονδήποτε όρο εντολής δοθέντα προς τον εν λόγω αξιωματούχο στο πλαίσιο οποιασδήποτε κοινοβουλευτικής διαδικασίας, «μετακυλίοντας ανεπίτρεπτα το ζήτημα της δημοσιοποίησης της Λίστας επί της Βουλής των Αντιπροσώπων».

Αναφέρεται επίσης ότι παρά τις όποιες αναφορές περί ευνοϊκής μεταχείρισης των παρατιθέμενων στη Λίστα ΠΕΠ, στην Ειδική Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, ημερομηνίας 18 Μαρτίου 2021, ουδόλως εξυπακούει ότι το ίδιο το ΠΕΠ έχει προβεί κατ’ ανάγκη σε μεμπτή συμπεριφορά, ούτε και θα πρέπει να θεωρηθεί ότι, με την αναφορά αυτή, αποδίδεται στο ΠΕΠ ανάρμοστη συμπεριφορά σε δημόσια θέση, αφού δεν ήταν δυνατό να εξεταστούν από την Υπηρεσία μας οι προσωπικές συνθήκες κάθε ΠΕΠ που ενδεχομένως να το εμπόδιζαν να συμμορφωθεί με τις δανειακές του υποχρεώσεις. Ούτε σημαίνει κατ’ ανάγκη, αναφέρεται επίσης, ότι οι λύσεις αναδιάρθρωσης δεικνύουν ευνοϊκή μεταχείριση του ΠΕΠ, αφού για να καταλήξει κάποιος σε ασφαλές συμπέρασμα, ως προς τέτοιο χαρακτηρισμό περί ευνοϊκής μεταχείρισης ενός ΠΕΠ, θα πρέπει να εξετάσει ικανοποιητικό αριθμό άλλων παρόμοιων υποθέσεων τρίτων προσώπων, ώστε να προβεί σε αξιόπιστη σύγκριση του χειρισμού που έτυχε το ΠΕΠ με τα πρόσωπα αυτά.

Τοποθετήσεις κομμάτων και βουλευτών

Στην Ολομέλεια τοποθετήθηκε ένας εκπρόσωπος από κάθε κόμμα ή πολιτικό σχηματισμό, καθώς και βουλευτές των οποίων το όνομα αναφέρεται στη λίστα.

Εκ μέρους της Συνεργασίας Δημοκρατικών Δυνάμενων, ο βουλευτής Μαρίνος Μουσιούττας τάχθηκε υπέρ της δημοσιοποίησης της λίστας και είπε ότι και τα τρία μέλη της Συνεργασίας είναι έτοιμοι οποιοδήποτε ανεξάρτητο σώμα να ελέγξει κατά πόσο είχαν οποιαδήποτε ΜΕΔ ή ευνοϊκή μεταχείριση από οποιαδήποτε τράπεζα, ή κατά πόσο έβγαλαν χρήματα στο εξωτερικό στην κλειστή περίοδο, δηλώνοντας ότι τίποτε από όλα αυτά έχει γίνει.

Εκ μέρους του ΕΛΑΜ ο βουλευτής Λίνος Παπαγιάννης τάχθηκε υπέρ της δημοσιοποίησης, όχι γιατί η Βουλή όπως είπε είναι δικαστήριο, αλλά γιατί θα πρέπει να δοθεί το δικαίωμα στον κόσμο να γνωρίζει και να πάρει απόφαση που να στηρίζεται σε δεδομένα και στοιχεία. Ζήτησε επίσης να δημοσιοποιηθούν και οποιεσδήποτε άλλες λίστες περιέχουν παρόμοια στοιχεία, από άλλα πιστωτικά ιδρύματα. Είπε επίσης ότι οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους, αφού δεν μπορεί να υπάρχουν πορίσματα και λίστες και οι υπαίτιοι να κυκλοφορούν ελεύθεροι και εξέφρασε την ελπίδα να μην συνεχιστεί η ατιμωρησία.

Ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Γιώργος Περδίκης, τάχθηκε υπέρ της διαφάνειας και της λογοδοσίας και σημείωσε ότι είναι η ίδια η Ad Hoc Επιτροπή που ζήτησε αυτά τα στοιχεία από τον Γενικό Ελεγκτή. Ανέφερε ότι είναι λίγο άκομψη η παρατήρηση που περιέχεται στην απόφαση της Βουλής, σχετικά με τον Γενικό Ελεγκτή. Ζήτησε η Ad Hoc Επιτροπή άμεσα να απευθυνθεί σε ανεξάρτητο ελεγκτικό οίκο για να διερευνήσει τα στοιχεία και αυτού του καταλόγου, όπως και της λίστας Γιωρκάτζη και της λίστα αυτών που έκαναν διευθετήσεις με τις τράπεζες πριν από το κούρεμα, αλλά και μιας άλλης λίστα για τις φορολογικές υποχρεώσεις.

Παράλληλα ανέφερε ότι δεν λέει πως τα πρόσωπα που βρίσκονται στον κατάλογο είναι υπεύθυνα για το πού έφτασαν τα δάνειά τους και ότι έχουν ευθύνες αυτοί που ήταν υπεύθυνοι για τη διαχείριση του Συνεργατισμού, που αντί να λογοδοτήσουν, κυκλοφορούν ελεύθεροι, όπως ο πρώην Υπουργός Οικονομικών, όπως είπε, που παραδίδει και μαθήματα οικονομίας. 

Ο βουλευτής της «Αλληλεγγύης» Μιχάλης Γιωργάλλας, τάχθηκε ανεπιφύλακτα υπέρ της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της παραδειγματικής τιμωρίας όσων καρπώνονται όφελος, εκμεταλλευόμενοι την πολιτειακή τους ιδιότητα. Ανέφερε ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία έμεινε μόνο στη μέση της προσπάθειας, αλλά προφανώς γιατί υπήρχε δυσκολία δεν τεκμηρίωσε ούτε μεμπτές συμπεριφορές ούτε αν είναι παράνομες ή καταχρηστικές οι διαγραφές. Πρόσθεσε ότι το ζητούμενο δεν είναι μόνο η δημοσιοποίηση ονομάτων, αλλά η διόρθωση και η τιμωρία. Πρόσθεσε ότι η Βουλή δεν πετυχαίνει με τη δημοσιοποίηση αυτό που πρέπει να γίνει, ωστόσο αναγκάζεται να εκθέσει βουλευτές για λόγους διαφάνειας και λογοδοσίας, την ώρα που οι  υπεύθυνοι για την κατάσταση στου Συνεργατισμό κυκλοφορούν ελεύθεροι.

Ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών Γιώργος Λιλλήκας, σημείωσε ότι δεν μπορούν οι βουλευτές να είναι και κρινόμενοι και κριτές, αλλά πρέπει να γίνει μια ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων για να μελετήσει αυτό το σύστημα διαπλοκής που έχει να κάνει με ΠΕΠ. Χαρακτήρισε τη σημερινή δημοσιοποίηση, μικρό και ατελές βήμα για τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, αφού δεν υπάρχουν στοιχεία ότι αυτά τα πρόσωπα έκαναν κάτι μεμπτό. Πρόσθεσε ότι η ανεξάρτητη επιτροπή που θα διοριστεί θα πρέπει να τεκμηριώσει και όχι η Βουλή, για να είναι το πόρισμα αντικειμενικό και αξιόπιστο.

Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος αναφέρθηκε σε διάφορες ενέργειες της ΕΔΕΚ στο παρελθόν που είχαν ως στόχο την μεγαλύτερη διαφάνεια, όπως η πρόταση να δοθούν στη δημοσιότητα οι εξελεγμένοι λογαριασμοί των βουλευτών, η άρση του τραπεζικού τους απορρήτου, να δοθούν εξηγήσει για διαγραφές δανείων προσώπων συνδεδεμένων με κόμματα ή ποιοι έβγαλαν χρήματα στο εξωτερικό κατά την κλειστή περίοδο. Όπως είπε, δεν υπήρξε καμιά ανταπόκριση στις προτάσεις αυτές, από τα υπόλοιπα κόμματα.

Έκανε επίσης λόγο για επιλεκτικές ευαισθησίες όσον αφορά από αυτούς που αναφέρονται σε διαγραφή δανείου που ο ίδιος είχε, και ζήτησε να συζητηθεί το συντομότερο το θέμα για να διαφανεί ότι δεν έτυχε οποιασδήποτε ευνοϊκής μεταχείρισης από τον τραπεζικό τομέα.

Εκ μέρους του ΔΗΚΟ η Χριστιάνα Ερωτοκρίτου τάχθηκε υπέρ της δημοσιοποίησης της λίστας, αναφέροντας ωστόσο ότι αυτό που γίνεται δεν ικανοποιεί ούτε εξυπηρετεί τον στόχο της ειλικρίνειας και διαφάνειας για τη διαχείριση των ΜΕΔ. Ζήτησε δημοσιοποίηση των ονομάτων ατόμων που κατά τη διάρκεια της κλειστής περιόδου έβγαζαν χρήματα στο εξωτερικό, αυτών που μετέφεραν χρήματα σε τράπεζες που γνώριζαν ότι δεν θα έχουν επιπτώσεις από το κούρεμα και ατόμων που έτυχαν διαγραφής των δανείων τους από οποιοδήποτε τραπεζικό ίδρυμα. Όπως είπε, οι μεγάλοι καρχαρίες είναι έξω και εξακολουθούν να κολυμπούν ελεύθεροι. Διερωτήθηκε αν υπάρχει κανείς που έχει πρόθεση να αναζητήσει και να ενοχλήσει αυτούς, ή κατά πόσο θα θεωρηθεί ότι ικανοποιούμαστε με τις λίστες που δημοσιεύουμε.

Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού σημείωσε ότι υπάρχει πόρισμα ερευνητικής επιτροπής που λέει γιατί κατέρρευσε ο Συνεργατισμός και πρόσθεσε ότι «κάποιοι από εμάς νομίζουμε ότι με το να πουλούμε κουτόχορτο στον κόσμο κερδίζουμε εντυπώσεις». Σημείωσε ότι ο ίδιος ο Γενικός Ελεγκτής  σημειώνει ότι η αναφορά των προσώπων δεν σημαίνει ότι είχαν μεμπτή ή ανάρμοστη συμπεριφορά σε δημόσια θέση, ούτε δεικνύουν ευνοϊκή μεταχείριση των ΠΕΠ, ενώ η Επίτροπος Προσωπικών Δεδομένων ανέφερε ότι η δημοσιοποίηση της λίστας δεν εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον.
Ανέφερε επίσης ότι παρόλα αυτά η Βουλή παρασύρεται από ένα ρεύμα λαϊκισμού και θα έχει τεράστιες ευθύνες για τον λαϊκισμό που αναπτύσσεται στην κοινωνία, διαπομπεύοντας ανθρώπους για να δει αίμα η κοινή γνώμη, όπως στις ρωμαϊκές αρένες.

Με αυτό τον τρόπο λειτουργίας, πρόσθεσε, συγκαλύπτονται άλλα πραγματικά σκάνδαλα.
Πρόσθεσε ότι κάποιοι έβγαλαν λεφτά έξω την κλειστή περίοδο πριν από το κούρεμα και αναφέρθηκε σε 37,2 εκατ. ευρώ που βγήκαν έξω από το κλειστό περιβάλλον του Προέδρου της Δημοκρατίας. Διερωτήθηκε τι γίνεται με τις άλλες τράπεζες, εκείνους που πήραν δάνεια με ευνοϊκούς όρους, ή διαγραφές δανείων.  Στη συνέχεια αναφέρθηκε σε περιπτώσεις στελεχών του ΑΚΕΛ που περιλαμβάνονται στη λίστα, τα δάνεια των οποίων είτε δεν τους ανήκουν και είναι σήμερα πλήρως εξυπηρετούμενα ύστερα από αναδιαρθρώσεις. Ανέφερε ακόμα ότι το ΑΚΕΛ τάσσεται υπέρ για να μην δώσει σε κανέναν το δικαίωμα να πει ότι το κόμμα έχει κάτι να κρύψει.

Εκ μέρους του ΔΗΣΥ ο Νίκος Τορναρίτης έκανε λόγο για τεράστιο χάσμα εμπιστοσύνης ανάμεσα στους πολιτικούς και τους πολίτες. Δυστυχώς, ανέφερε, ο λαϊκισμός ο οποίος πολλές φορές εξήλθε από τη Βουλή προς τα έξω εξέθρεψε το συγκεκριμένο αίσθημα των πολιτών. Ο ΔΗΣΥ, είναι υπέρ της δημοσιοποίηση της λίστας όπως και της λίστα Γιωρκάτζη, χωρίς, όπως ανέφερε και ο Ελεγκτής να σημαίνει ότι τα συγκεκριμένα άτομα έχουν οτιδήποτε μεμπτό .

Ταυτόχρονα αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρξουν άλλοι τρόποι για διεύρυνση της Δημοκρατίας και για να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών, όπως οι αλλαγές στο νόμο για το Πόθεν Έσχες, η εφαρμογή του ασυμβίβαστου και η οριζόντια ψηφοφορία.

Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Κώστας Ευσταθίου αναφέρθηκε στο δάνειο τρίτου προσώπου στο οποίο υπέγραψε ως συνοφειλέτης και έφερε επιτόκιο 6,85%  συν 2% τόκους υπερημερίας, και είπε ότι δεν υπήρξε ούτε ένα σεντ διαγραφή στη συγκεκριμένη οφειλή, αλλά προεξοφλητικό επιτόκιο 5,3% ώστε να εξοφληθεί το δάνειο. Σημείωσε επίσης ότι η διαστροφή της πολιτική ορθότητας δεν είναι τίποτε άλλο από μια πολιτική αθλιότητα και έκανε λόγο για υποκριτικό πολιτικό καθωσπρεπισμό.

Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου είπε ότι από τον Νοέμβριο 2020 έκανε δημόσια γνωστό ότι έχει προβεί σε ρύθμιση του δανείου του χωρίς να υπάρξει οτιδήποτε μεμπτό ή επιλήψιμο ή οποιαδήποτε προνομιακή ή χαριστική ρύθμισης. Το ολικό ποσό, ανέφερε, ήταν 130,000 ευρώ από αυτό απαλείφθηκαν 13,000 ευρώ λόγω του υψηλού επιτοκίου που ζήτησε να περιοριστεί όπως γίνεται στον κάθε μέσο πολίτη. Το επιτόκιο είπε, περιορίστηκε στο 4% από το 7,1%, ενώ ήταν πλήρως εξασφαλισμένο. Πρόσθεσε ότι η μηνιαία δόση από τότε μέχρι σήμερα καταβάλλεται ανελλιπώς.

Η βουλευτής του ΑΚΕΛ Σκεύη Κουκουμά ανέφερε ότι τα δάνεια που αναφέρονται στο όνομά της, αφορούν δάνειο του γιου της και αγροτικά δάνεια των γονιών της, που ανέλαβε μαζί με τα αδέλφια της. Ανέφερε ότι ούτε σεντ από το νόμιμο χρέος έχει διαγραφεί παρόλο που σύμφωνα με τον Χρηματοοικονομικό Επίτροπο, υπήρξαν σε αυτό παράνομες υπερχρεώσεις 113%. Ανέφερε επίσης ότι η τράπεζα διέγραψε ένα μέρος των τόκων από μόνη της. Ανέφερε ότι περνιούνται λάθος μηνύματα και στρέφεται η προσοχή της κοινωνίας σε άλλες κατευθύνσεις.

Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας ανέφερε ότι αντί το σώμα αυτό να ασχολείται με τους ληστές ασχολείται με τις λίστες και έξω γίνεται φαγοπότι. Το κράτος τραβολογά τον κόσμο, είπε, και του παίρνει μέρα μεσημέρι τις περιουσίες του με υπόγειες και απαράδεκτες διαδικτυακές εκποιήσεις. Επέκρινε τους βουλευτές ότι αυτό που κάνουν με τη λίστα είναι συσκότιση του χειρίστου είδους. Παράλληλα χαρακτήρισε απαράδεκτη την απόφαση της Βουλής στην οποία υπάρχουν συγκεκριμένοι χαρακτηρισμοί για τον Γενικό Ελεγκτή.