Απαντήσεις σε μια σειρά από θέματα που προέκυψαν δίνει ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, στον δημοσιογράφο του Σίγμα, Γιάννη Καρεκλά. Σκοπός, όπως αναφέρει, είναι η ενημέρωση του λαού για «τα πραγματικά γεγονότα και όχι για τα “παραμορφωτικά», που πολλές φορές επιδιώκει εκ καθήκοντος ή εκ προθέσεως να αποδίδει η αντιπολίτευση».

 

Ο κ. Καρεκλάς άνοιξε την συνέντευξη με τη φράση «ελπίζω να μην μου πείτε και μένα, κύριε Πρόεδρε να με πάρει ο δαίμονας γιατί σήμερα θα κάνω τον δικηγόρο του διαβόλου», με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να απαντά «να τον κάνετε πάντα, είναι το καθήκον σας. Έχω την εντύπωση ότι όταν έχεις οικειότητα με φίλους δημοσιογράφους που σέβεσαι απόλυτα, θα πρέπει να μην εκλαμβάνεται αυτό όπως κάποιοι ηθελημένα ήθελαν να παρουσιάσουν».

Εξηγώντας την επίμαχη δήλωση, τόνισε ότι εκείνο το βράδυ ήταν προτεραιότητα η επάνοδος του Oruc Reic. «Για μένα προτεραιότητα αλλά και ένα αίσθημα αγανάκτησης ήταν οι διαβεβαιώσεις της Τουρκίας που δόθηκαν από πλευράς ΕΕ και συνεπώς προείχε η κρίση που απειλείτο που δεν θα άφηνε ανεπηρέαστη την Κύπρο και όχι τα όσα (δυστυχώς) επεσυνέβησαν και που αφορούσαν ένα [επενδυτικό] πρόγραμμα. Αστειευόμενος, συνεπώς, απευθύνθηκα και είπα εκείνο που είπα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο Νίκος Αναστασιάδης έκανε αναφορά στον σεβασμό που τρέφει για τους δημοσιογράφους και αναφέρθηκε στις μη παρεμβάσεις του στα οκτώ χρόνια που κυβερνά. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι «ας βρεθεί δημοσιογράφος να πει αν παραπονέθηκα ή αν παρενέβηκα στο έργο του ακόμα και όταν κατάφωρα αδικούμαι».

Εσωτερική διακυβέρνηση

ΚΑΡΕΚΛΑΣ: Η Κύπρος από το ένα άκρο στο άλλο βρωμάει. Έγινε ένας βόθρος. Το ψάρι από την κεφαλή βρωμάει. Η κεφαλή στην προκειμένη περίπτωση είναι ο Νίκος Αναστασιάδης. Αισθάνεστε ότι έχετε ευθύνη; [ή] Ότι είστε άμωμος και αμόλυντος;

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Άμωμος και αμόλυντος, ναι, και θέλω να είμαι απόλυτος. Το τι ο καθένας μπορεί να λέει υποσκάπτοντας εν τη ουσία ή προσπαθώντας να δημιουργήσει μια άλλη εικόνα είναι εντελώς διαφορετικό από το αν και κατά πόσο επειδή είμαι επικεφαλής της Κυβέρνησης, φέρω ευθύνη. Είναι καλά γνωστό ότι είναι διαχρονική, δυστυχώς η σήψη. Εκείνο που θέλω είναι να υπενθυμίσω επί ποιας άλλης διακυβέρνησης οδηγήθηκαν στις φυλακές αξιωματούχοι του Κράτους. Πόσο ανέχτηκαν την όποια παρανομία. Άλλο είναι το θέμα ότι διαχρονικά θα υπάρχουν. Σε όλα τα κράτη υπάρχουν άτομα που διαπράττουν παρανομίες και εκμεταλλεύονται το σύστημα. Δεν υποφέρει μόνο η Κύπρος. Δεν είναι καθόλου άλλοθι [αυτό]. Το επικαλούμαι για να πω αν γίνεται ή όχι ανεκτή αυτή η κατάσταση.

Πέρα από τις διώξεις στελεχών (ακόμη και της παράταξης που ηγήθηκα για 17 χρόνια), έχουμε επιδιώξει μέσα από σειρά μεταρρυθμιστικών νομοσχεδίων. Δεν χαριστήκαμε σε κανέναν. Αναδεικνύεται η μπόχα διότι αν κρύβεις ή καλύπτεις κάποιους που παρανομούν φαίνεται μειωμένη η διαφθορά. Αν στέλνεις στην φυλακή εκείνους που παρανόμησαν, τότε το μέγεθος της διαφθοράς είναι μεγάλο. Πρέπει να μετρήσει κανείς ποιες είναι οι εκθέσεις της Moneyval, ποιες είναι οι εκθέσεις της GRECO, ποια είναι η έκθεση της ΕΕ αναφορικά με το Rule of Law και που αποδίδονται οι ευθύνες για την μη ψήφιση σημαντικών νομοσχεδίων που εκκρεμούν εδώ και χρόνια ενώπιον της Βουλής».

«Χρυσά διαβατήρια»

ΚΑΡΕΚΛΑΣ: Κατηγορηθήκατε δημόσια ότι με τρόπο μη νόμιμο, και για κάποιους μη ηθικό, συνεργαστήκατε με ξένους επενδυτές για προσωπικό όφελος. Γιατί δεν επιτρέπετε στον Γενικό Ελεγκτή να κάνει έρευνα;

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Το ότι τάχα συνεργάστηκα είναι ένας μη κυβερνητικός οργανισμός (σ.σ OCCRP), δεν θέλω να σχολιάσω πέραν τούτου. Η υπόθεση ερευνήθηκε και από τον Ελεγκτή και από την ΜΟΚΑΣ και από τον Δικηγορικό Σύλλογο και αποδείχθηκε ότι επρόκειτο για μια καλά στημένη υπόθεση προκειμένου να πληγεί το κύρος του ΠτΔ. Ακούω ότι το δικηγορικό του Αναστασιάδη (σ.σ το πρώην δικηγορικό), ωσάν να ήμουν ανεπάγγελτος, είναι μεταξύ των πρώτων 15. Έτσι λέει η αντιπολίτευση. Αν έλεγαν μεταξύ των πρώτων τριών το δέχομαι, μεταξύ των πρώτων πέντε το δέχομαι, των πρώτων δέκα το δέχομαι. Γιατί έλεγαν μεταξύ των 15; Επειδή είναι το 15^ο, με συνολικά 52 ή 55 αιτήσεις από τέσσερις χιλιάδες τόσες πολιτογραφήσεις. Μπορείτε να διανοηθείτε το ήθος που υπάρχει, η ανηθικότητα; Το να προσπαθείς να πλήξεις το κύρος ενός ανθρώπου. Να σας υπενθυμίσω για την Ryainair που είπαν πάλι ότι το δικηγορικό μου ήταν μπλεγμένο και αμέσως μετά τη συνάντηση με τον διευθυντή της εταιρείας, ευτυχώς είχα Υπουργικό και είπαν να προκηρυχθεί ξανά η εκδήλωση ενδιαφέροντος για την Cyprus Airways, διότι η συνάντησή μου με τον κύριο της Rynair εν τη ουσία θέλει να τον πληρώσουμε και από πάνω. Ήταν μέσα στα πρακτικά, δόθηκαν στην δημοσιότητα, ερευνήθηκε το θέμα. Να πάω στο θέμα plot, με το «τεμάχιο Νίκος στο Πέρα Πεδί;», που ήταν εκτός της ανάπτυξης που υπεβλήθη, που δεν υπέγραψα ποτέ την αίτηση; Ερεύνησε ο Γενικός Ελεγκτής. Πόσα και πόσα ελέγχθηκαν που δεν ευσταθούν; Που δεν είχαν καμιά σχέση με την πραγματικότητα»!

Κληθείς να απαντήσει, ωστόσο, για τις πολιτογραφήσεις που εν τέλει έγιναν από το γραφείο που φέρει το όνομά του, ο Προέδρος διερωτήθηκε ποια είναι η παρανομία.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Αν υπήρξε παρανομία αν δόθηκε διαβατήριο σε πολίτη τρίτης χώρας που δεν δικαιούτο και βεβαίως εγείρεται θέμα. Δυο πολιτογραφήσεις για τις οποίες γινόταν αναφορά έγιναν επί εποχής της προηγούμενης διακυβέρνησης. Το 2011. Ο ένας εξ αυτών έχει εταιρεία που είναι στο χρηματιστήριο του Λονδίνου. Υπέστη διοικητικό πρόστιμο από το χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ, όπου είναι επίσης εγγεγραμμένη η εταιρεία του. O άλλος, ο οποίος όντως φαίνεται να καταζητείται, το 2016 πολιτογραφήθηκε όχι επί των ημερών μας αλλά νομίζω επί ημερών που ήταν Υπουργός η Ελένη Μαύρου. Πρέπει να φέρει ευθύνη το δικηγορικό; Αν διαφανή ότι υπήρξε παρέμβαση για να τους δοθεί το διαβατήριο, τότε αποδέχομαι ότι φέρω ευθύνη».

Αναφορικά με το θέμα του Ελεγκτή

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Ο ΠτΔ είναι και οφείλει να είναι και τοποτηρητής του Συντάγματος. Αν εκ του Συντάγματος εκείνος που έχει το δικαίωμα να διορίζει ερευνητικές επιτροπές και ποινικούς ανακριτές, που είναι ο νομικός σύμβουλος του κράτους, ανεξάρτητος αξιωματούχος αλλά ιεραρχικά υπεράνω του Ελεγκτή, ο οποίος εκ του Συντάγματος έχει συγκεκριμένα καθήκοντα,  διερωτώμαι πόση υπόσκαψη θα υφίστατο ο θεσμός του Εισαγγελέα, αν τον αμφισβητούσα και πήγαινα στον Ελεγκτή να του πω. Έχει συγκεκριμένα καθήκοντα ο Ελεγκτής, δεν είναι επί παντός επιστητού, όπως είναι ο Εισαγγελέας. Δεν έχει εξουσία να διορίζει επιτροπές ή ανακριτές ή να κατευθύνει ποινικές έρευνες. Γι΄ αυτό πρέπει επιτέλους να συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι χωρίς να το θέλουμε υποσκάπτουμε θεσμούς. Σχετικά με το αίτημα, ή εκβιασμό καλύτερα, που προβάλλεται από ένα κόμμα της αντιπολίτευσης. Το ΔΗΚΟ. Να διοριστεί ο Ελεγκτής, διαφορετικά δεν θα ψηφίσουν τον προϋπολογισμό. Αν είναι δυνατόν τα οικονομικά συμφέροντα του τόπου να υπερβαίνουν βασικών Αρχών. Να υποσκάπτεται ο θεσμός του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος τι έκανε; Διόρισε με βάση το Νόμο και ύστερα από απόφαση Υπουργικού, διότι δεν ανεχόμαστε την κάθε παρανομία, όσο και αν οι αδυναμίες του προγράμματος το επέτρεψαν, να διορίσει τον πρώην Πρόεδρο Ανωτάτου, τον Βοηθό Γενικό Ελεγκτή, ο οποίος είναι μέλος της Υπηρεσίας, την κα Καλογήρου και τον Χρηματοοικονομικό Επίτροπο. Όλοι αυτοί εξουδετερώνονται, ο Εισαγγελέας είναι «ύποπτος», διότι δεν μπορεί να είναι αντικειμενικός και ο μόνος αντικειμενικός κατά το ΔΗΚΟ είναι ο Ελεγκτής. Το ίδιο περίπου ζητεί και το ΑΚΕΛ.

Νοέμβριο του 2016 ΔΗΚΟ και ΑΚΕΛ δια προτάσεως νόμου απαγόρευσαν στον Ελεγκτή να κάνει έλεγχο στον Συνεργατισμό για τις καταθέσεις και τα ΜΕΔ των βουλευτών. Προ τριμήνου ή τετραμήνου, ο ίδιος ο ΓΓ του ΑΚΕΛ πρότεινε αντικατάσταση του Ελεγκτή με Ελεγκτικό Συνέδριο. Συνεπώς, κάποια στιγμή πρέπει να κατανοήσουμε ή σεβόμαστε πραγματικά τους θεσμούς ή απλά για λόγους σκοπιμότητας και είναι κρίμα γιατί η εμμονή σε συγκεκριμένο αξιωματούχο που δεν έχει τις εξουσίες του Εισαγγελέα μπορεί να οδηγήσει σε υποψίες. Θεωρώ ότι ο ΓΕ ότι όταν ενεργεί, ενεργεί ορθά και ουδεμία μομφή. Υπάρχουν περιπτώσεις που υπερέβαλε αρμοδιοτήτων. Τον θεωρώ ικανότατο αξιωματούχο του Κράτους, που αν περιόριζε ελάχιστα στα όσα το Σύνταγμα προνοεί και οι νόμοι, θα ήταν ο τέλειος. Δεν λέω ότι δεν είναι τέλειος».

Βουλευτικές εκλογές

ΚΑΡΕΚΛΑΣ: Αν ΔΗΚΟ επιμένει στον προϋπολογισμό σημαίνει ότι πάμε για πρόωρες;

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Να προβληματιστούν εκείνοι που θα προκαλέσουν την κρίση για το πώς θα λειτουργήσει το Κράτος. Ή θα απαντήσουν σε όσους αναμένουν εκτέλεση έργων και επιδομάτων. Αν έχουν διαφωνίες με προϋπολογισμό το κατανοώ. Είναι δυνατόν γιατί δεν διορίζεις αυτόν που ζήτησα δεν ψηφίζω τον προϋπολογισμό και ας υποφέρει το Κράτος και ας χρεοκοπήσει; Είναι λογική και υπευθυνότητα από ένα κόμμα που ζήτησε δυο φορές να κυβερνήσει τον τόπο;».

ΚΑΡΕΚΛΑΣ: Αν φτάσουμε και σε αυτό το σημείο, σκεφτήκατε να παραιτηθείτε; Είτε στο πρόσφατο παρελθόν είτε τώρα;

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Μέχρι στιγμής δεν είχα κρίση συνείδησης. Προσπαθώ να είμαι όσο πιο συναινετικός. Δήλωσα πριν να επανεκλεγώ ότι θα ήταν η τελευταία μου πενταετία. Κατέθεσα την τροποποίηση του Συντάγματος για τον περιορισμό των θητειών. Πρωτοβουλίες που έδειχναν ότι πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένα περιθώρια. Το θέμα είναι η πολιτική βούληση. Και είχα από την πρώτη εκλογή ότι δυο θητείες είναι υπεραρκετές. Αντιμετωπίσαμε κρίσεις και κρίσεις καταθέσαμε μεταρρυθμίσεις και μεταρρυθμίσεις. Οι μεταρρυθμίσεις εκκρεμούν στην Βουλή».

Τα έσοδα από τα διαβατήρια

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Το να αποδίδουμε ότι τα έσοδα από τις πολιτογραφήσεις πήγαν σε επιτήδειους και εξυπνάκηδες δεν είναι σωστό, γιατί αδικούμε μια ολόκληρη βιομηχανία, την οικοδομική, που εργοδοτεί χιλιάδες κόσμου. Και άλλα παρεμφερή επαγγέλματα είχαν οφέλη από το πρόγραμμα. Το πρόγραμμα άρχισε το 2007 και το 2013 αντιμετωπίσαμε κρίση χρεοκοπίας. Είμαστε μια χώρα που προσφέρει υπηρεσίες, δεν έχουμε βιομηχανία. Είναι ο τουρισμός, η ναυτιλία, οι νομικές / λογιστικές υπηρεσίες. Θα έπρεπε να βρούμε τρόπο να ενισχύσουμε την αιμορραγούσα οικονομία. Κάναμε τροπολογίες και έγινε κατορθωτό να γίνει ελκυστικός τόπος η χώρα μας. Και απέφερε αυτό δισεκατομμύρια. Εταιρείες επανεκκίνησαν, συνέβαλαν στην ανάπτυξη. Προχωρήσαμε σε σειρά αλλαγών, όταν διαπιστώσαμε τα κενά. Αρκετές φορές έφερα τους διάφορους εμπλεκόμενους στο πρόγραμμα. Θυμίζω όταν υπήρχαν πάγκοι στο αεροδρόμια και διαφήμιζαν ότι πωλούνται διαβατήρια. Υπήρχαν εταιρείες ανάπτυξης γης (2014) που διαφήμιζαν στο εξωτερικό. Τότε πήραμε σημαντικά μέτρα. Το 2016 αυστηροποιήσαμε. Προηγουμένως περάσαμε κώδικα δεοντολογίας ώστε να σταματήσουν διαφημίσεις που εκθέτουν την χώρα μας. Τους προειδοποίησα ότι θα υποστούν τις συνέπειες.  Τους το είπα (σ.σ τους εμπλεκόμενους) ότι θα έρθει η στιγμή που θα καταργηθεί το πρόγραμμα. Έγιναν τροπολογίες πέντε φορές».

Σκάνδαλο Al Jazeera

ΚΑΡΕΚΛΑΣ: Αν οποιοσδήποτε ενέχεται στην παρανομία ευθύνεται η Κυβέρνηση; Δεν μιλούμε για τυχαίους. Για στελέχη της Κυβέρνησης. Απ’ αυτό το πρόγραμμα επωφελήθηκαν μέλη της οικογένειάς σας;

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Όχι κύριε. Η εταιρεία του γαμπρού μου που λέγεται, υπήρχε 10 χρόνια προτού γίνει γαμπρός μου. Και είναι ένα καταξιωμένο παιδί που ασχολείται κατά κύριο λόγο με οικιστικά ακίνητα. Έχουν ανεγείρει μόνο μια πολυόροφη οικοδομή που θα απευθύνετο σε επενδυτές. Το πρόγραμμα υπήρχε από το 2007. Το 2013 έγινε το πρόγραμμα για τον γαμπρό μου; Πριν παντρευτεί την κόρη μου εργαζόταν και ήταν επιτυχής στις εργασίες του. Δηλαδή, πλέον θα πούμε επειδή κάποιος είναι Πρόεδρος απαγορεύεται στους γαμπρούδες του να ασχολούνται με οτιδήποτε; Πρέπει να είναι άνεργοι;

Μιλούν για το δικηγορικό μου γραφείο. Το 50% ανήκει στις κόρες μου το άλλο 50% ανήκει σε άλλους συνεταίρους. Αυτή η προσπάθεια δια των ψιθύρων να υποσκαφθεί το ήθος του ΠτΔ και των μελών της οικογένειας του είναι πολύ ψυχοφθόρος και ανέντιμη».

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ρωτήθηκε σχετικά με το κλείσιμο του προγράμματος και κλήθηκε να απαντήσει για την παράταση που δόθηκε αλλά και για τις εκκρεμούσες αιτήσεις που υπάρχουν. Επίσης, ο κ. Καρεκλάς τον ρώτησε για αυτά που κυκλοφορούν, ότι δηλαδή ανάμεσα στις αιτήσεις που εκκρεμούν, κάποιες εξ αυτών υποβλήθηκαν από το δικηγορικό του γραφείο και άλλες από γραφεία νυν και πρώην στελεχών της κυβέρνησης.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Θέλετε να πείτε ότι το δικηγορικό μου έχει να υποβάλει άλλες 150 και τους έδωσα παράταση για να υποβάλουν; Ουδεμία αίτηση εκκρεμεί για υποβολή από το γραφείο μου. Δόθηκε προθεσμία γιατί υπήρχαν σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις μεταξύ γραφείων και ενδιαφερομένων. Για να καταλάβετε και πάλι την κατάχρηση. Δώσαμε ευχέρεια με παράταση, για να μην ματαιωθούν πράξεις και υπήρξαν εταιρείες που διαφήμιζαν, τρέξετε να προλάβετε».

ΚΑΡΕΚΛΑΣ: Υπόθεση Μαρί. Ο κ. Πολυβίου απέδωσε ευθύνες στον τέως ΠτΔ. Αισθάνεστε ότι έχετε και εσείς ευθύνες για το πρόγραμμα έτσι όπως εφαρμόστηκε;

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Δεν είναι σαφής ο νόμος ότι όποιος διαπράττει φόνο [αυτό] είναι κακούργημα, πάει Κακουργιοδικείο και μετά φυλακή; Διαπράττονται κλοπές και ληστείες επειδή είναι τρύπιοι οι νόμοι; Είτε το θέλουμε είτε όχι, αν υπάρχει τάση παρανομίας, θα βρεθούν τρόποι. Ακούσατε από το βίντεο που λέχθησαν ανοησίες και επιπολαιότητες που εξέθεσαν την Κύπρο. Αυτοί δεν ανήκουν στην Κυβέρνηση».

Βίντεο Al Jazeera

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Έπραξε η Κυβέρνηση όσα έπρεπε όταν διαπιστώνονταν κενά; Συνεργάστηκε με την Βουλή για να ολοκληρώσουμε ένα Σχέδιο; Θα ανέμενα [ενοχοποίηση] από αυτό το βίντεο που προκάλεσε απαρέσκεια, αν έλεγαν ότι ο ΠτΔ είναι φίλος τους και αν υπάρχει πρόβλημα να πάμε στον ΠτΔ. Γιατί δεν ανέφεραν τον ΠτΔ; Αν ξέρεις τα αγγελάκια, είπαν δεν χρειάζεσαι τον Θεό. Αυτό είπαν. Θα ήταν πιο εύκολο να πουν ότι ξέρουν τον Πρόεδρο. Δεν τολμούσαν να το πουν, γιατί ποτέ δεν το έκαναν και δεν διανοούντο ότι ήταν θα αποταθούν».

Αναφορικά με τις πληροφορίες για ύπαρξη κι άλλων βίντεο, ο ίδιος είπε ότι δεν ανησυχεί. Είναι εύκολο να το λες. Αν ακολουθήσουν και βρεθεί ότι ο ΠτΔ είναι μπλεγμένος θα αναλάβει τις ευθύνες του. Της παραίτησης, ευθέως, δεν έχω να ανησυχήσω, γι’ αυτό μιλώ έτσι.

ΚΑΡΕΚΛΑΣ: Ο Νίκος Αναστασιάδης θα φύγει φτωχότερος ή πλουσιότερος από την διακυβέρνηση;

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Ήρθα πλουσιότερος και θα φύγω φτωχότερος. Καλό είναι όσοι ενδιαφέρονται να ελέγξουν τις εργασίες του πρώην δικηγορικού μου. Αν παρουσιάζουν αύξηση ή κάθετη μείωση. Συνεπώς, στο ερώτημα τι πρόσφερα και τι πήρα, πρόσφερα μια ζωή ολόκληρη στο να αγωνίζομαι για να δω τον τόπο μου να πηγαίνει καλύτερα. Πήρα ικανοποίηση από τις επιλογές του λαού και την επιβράβευση. Παρέλαβα ένα κράτος σε χρεοκοπία. Αν δεν είχαμε σωστή δημοσιονομική πολιτική δεν θα ήταν σε θέση το Κράτος να σώσει εργασίες (σ.σ στην περίοδο πανδημίας). Δεν θα υπήρχε ΓεΣΥ. Που εκκρεμούσε δεκαετίες. Η μεγαλύτερη ικανοποίηση είναι πόσα εκκρεμούσαν ως υποσχέσεις. Για [το] θέμα διαφθοράς είμαι αποφασισμένος να προχωρήσω όσο είναι δυνατό σε συνεργασία με όλους».

Το κεφάλαιο διαφθορά

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Από διορισμούς που έκανα σε διάφορα αξιώματα θα δείτε αν προτίμησα κομματικούς ή όχι. Ποιος τους διόρισε; Πότε έκαμα διάκριση είτε στην διπλωματική υπηρεσία είτε σε Αρχηγούς Αστυνομίας είτε σε διάφορα αξιώματα. Ακόμα και στο Υπουργικό μου. Ήταν όλοι κομματικοί;

Ωραία και ευπρόσδεκτη η κριτική. Όταν η Αντιπολίτευση λειτουργεί δημιουργικά είναι και ευκολότερη η διακυβέρνηση. Έχω ανοικτά αυτιά. Όταν είναι μηδενιστική δεν ωφελεί τον τόπο, δημιουργεί απλά απαξίωση. Είπαν ότι ευθύνομαι για το κούρεμα, δοκιμάστηκα σε εκλογές και έλαβα το ίδιο ποσοστό».

 Πανδημία και επόμενα βήματα

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Συστήσαμε από την αρχή την επιδημιολογική ομάδα. Είναι οι αρμόδιοι. Αρχίσαμε κάπου να εφησυχάζουμε. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που μας απασχόλησε και στο ΕΣ. Η ανησυχία είναι να μην μεταδοθεί σε μεγαλύτερες ηλικίες που είναι πιο ευάλωτες. Θα πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι η έξαρση τώρα είναι πολύ υψηλότερη απ’ ό,τι ήταν στις αρχές».

Αναφορικά με το ενδεχόμενο ενός νέου lockdown, ο ΠτΔ είπε ότι υπάρχει ένα πρόγραμμα προς αποφυγή των χειροτέρων. Είναι ένα νέο απαγορευτικό. Ένα κλείσιμο, lockdown. Πριν φθάσουμε εκεί, ελπίζω ότι ο κόσμος βλέποντας τα κρούσματα που ανακοινώνονται θα αποφεύγει άσκοπες συναντήσεις και θα τηρεί τα μέτρα. Στόχος είναι η αποφυγή σκληρότερων μέτρων. Δεν είναι στόχος να φέρουμε τον κόσμο σε δύσκολη θέση. Είναι και οικονομία. Πάνω απ’ όλα είναι η υγεία. Αν προσέξουμε την υγεία, θα προσέξουμε και την οικονομία.

Ο Πρόεδρος απηύθυνε ευχαριστίες τόσο στους ήρωες της πρώτης γραμμής όσο και στον λαό.

Κυπριακό

ΚΑΡΕΚΛΑΣ: Από την επόμενη του Κραν Μοντανά οι Τούρκοι κατέστησαν σαφές σχεδόν όλα όσα εμείς λέμε ότι είναι στο πλαίσιο λύσης.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Άραγε ήταν αμέσως μετά το ναυάγιο που τα απέρριψαν ή στόχος ήταν να ναυαγήσει το Κραν Μοντανά για να πάμε στα άλλα; Στόχος της Τουρκίας, παρά τη δική μας καλή θέληση και πέρα από αφηγήματα, ήταν το ναυάγιο του Κραν Μοντανά. Εξ ου και η αδιαλλαξία και η εμμονή στην διατήρηση εγγυήσεων για 15 χρόνια ή όπως είπε ο κ.Τσαβούσογλου αν είστε καλά παιδιά στα 15 χρόνια. Να διατηρηθούν εσαεί δηλαδή, με όρο την επανεξέταση σε 10 χρόνια. Είπαν για μόνιμη βάση της Άγκυρας. Βλέπω και παρακολουθώ μύθους. Ότι ευθύνεται ο Αναστασιάδης. Πιστεύω ότι δεν θα αρνηθούν να πάνε σε άτυπη συνάντηση. Αυτό που έχω καθήκον να πω είναι να δηλώσω την ετοιμότητα, όπως κάλεσα και τον Τατάρ για γνωριμία και να ανταποκριθώ θετικά και θέτω τη βάση του διαλόγου. Η πρωτοβουλία του ΓΓ θα αναληφθεί και με βάση την τελευταία συνάντηση στο Βερολίνο».

Περί περιβάλλοντος που πρέπει να δημιουργηθεί

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Υπάρχουν δυο στάδια. Η άτυπη συνάντηση που θα διαπραγματεύεται την ατζέντα, δηλαδή την βάση της συζήτησης και υπάρχουν οι συνομιλίες που θα αφορούν την ουσία της διαδικασίας. Βεβαίως, στην άτυπη ορθό και καλύτερο είναι να σταματήσει τις έκνομες ενέργειες η Τουρκία. Εκεί βεβαίως (σ.σ στην άτυπη) δεν θα διαπραγματευτώ για την βάση λύσης. Εκεί θα διαπραγματευτώ ποια θα είναι η σύνθεση, ο ρόλος και η παρουσία της ΕΕ. Επομένως υπάρχει μια διαφορά. Όταν θα πάω για διαπραγματεύσεις, θα πρέπει να νιώθω ότι δεν πάω υπό απειλή. Θα πρέπει να δημιουργηθούν οι συνθήκες που θα μας επιτρέψουν σαν πραγματικοί Κύπριοι, αν μπορεί να συνειδητοποιήσει ο κ. Τατάρ ότι τούτη η χώρα δεν μπορεί να εξαρτάται από καμιά [άλλη].

Εγώ δεν θέτω όρους ούτε προϋποθέσεις για συνομιλίες. Είναι κοινή απόφαση του Εθνικού ότι δεν πάμε σε συνομιλίες υπό απειλές. Αναφορικά με τις κατηγορίες του ΑΚΕΛ για αλλοπρόσαλλη πολιτική. Δεν υπήρξε και δεν υπάρχει πολιτικός που δεν ελίχθηκε κατά καιρούς και για λόγους ορθής διαπραγμάτευσης. Η λύση θα περάσει μέσα από δημοψήφισμα».

Ο νεκρός χρόνος των διαπραγματεύσεων

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Διερωτώμαι εάν αυτό εξαρτιόταν από εμένα. Όταν ζήτησα από τον κ. Ακιντζί να βρεθούμε και βρεθήκαμε τον Αύγουστο η Άγκυρα ήταν αντίθετη. Πώς θα πηγαίναμε σε Πενταμερή; Την απέρριψαν ακόμη και μετά που ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ κάλεσε εμένα και τον κ. Ακιντζί στο Βερολίνο. Η Τουρκία έβρισκε πρόσχημα εκλογές Ελλάδας, κατεχομένων, Brexit. Τα προσχήματα προέρχονταν από τουρκικής πλευράς και όχι από την βούληση την δική μου.

Το να λέμε να αλλάξουμε πορεία. Δεν άκουσα ποια πορεία να ακολουθήσουμε. Δεν άκουσα ποιο κόστος να προκαλέσουμε στην Τουρκία. Θα πρέπει να ακούγεται μια συγκροτημένη ανάλυση. Εμφανέστατα, η Τουρκία έχει παραβιάσει προ του ΕΣ του Οκτώβρη (1/10) και διαμηνύθηκε στην Άγκυρα να μην προκαλέσει περαιτέρω έκνομες ενέργειες».

Ο ΠτΔ ανέλυσε επίσης τις προκλήσεις που ακολούθησαν εκ μέρους Τουρκίας και διερωτήθηκε «γιατί τα κράτη δεν κάνουν μια ανάλυση, όλοι βλέπουν τις παραβιάσεις της Τουρκίας που είναι ο ταραξίας. Τι είναι αυτό που δεν επιτρέπει πρόκληση πραγματικού κόστους; Είτε από τις ΗΠΑ που παρακολουθεί κι αυτή παραβιάσεις που αφορούν το ΝΑΤΟ. Δυστυχώς, στο διεθνές δίκαιο υπερισχύουν τα εθνικά συμφέροντα. Τα οικονομικά συμφέροντα. Είναι εύκολο να λες προκάλεσε πραγματικό κόστος. Μετρούμε το μέγεθος μας;  Επιλέγεις τα όπλα. Τα όπλα δεν είναι άλλα από το διεθνές δίκαιο και την διπλωματία, τις συμμαχίες. Δεν μπορεί η ΕΕ να αδιαφορεί επ’ άπειρον. Εκείνοι που μου λεν ότι ακολουθώ εσφαλμένη πορεία. Καλό θα είναι να κάνουν και αναλύσεις και εισηγήσεις».

Επίσης, έκανε λόγο για μεθοδική πορεία προς τις κυρώσεις. «Αναφορικά με το Συμβούλιο και την πρωτοβουλία της Γερμανίας ότι είπε να της δείξουμε εμπιστοσύνη, τι επιλέγεις; Για 60 μέρες να προκαλέσεις έναν άνθρωπο (σ.σ Ερντογάν) που αντιδρά αντίθετα; Επιλέγεις να εξαντληθούν τα περιθώρια και να εκτεθεί και η ΕΕ. Αυτή την ώρα κρίνεται και η αξιοπιστία της Ευρώπης και μεταφέρεται το βάρος στην Τουρκία. Εκείνη θα επιλέξει αν θέλει καλές σχέσεις με ΕΕ», ανέφερε χαρακτηριστικά.  

Πιέσεις για το ζήτημα των κυρώσεων;

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Όταν διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει ομοφωνία στην επιβολή κυρώσεων, κάποια κράτη είπαν είμαστε μαζί σας, αλλά εξαντλήστε τα περιθώρια. Πόσο παράλογος θα ήμουν να εκβιάζω την ΕΕ για μη κυρώσεις στην Λευκορωσία και να πιάσω 5 ονόματα σε μια λίστα. Έπρεπε να πάω με κάποια θέση. Θέτεις στόχους, εξαγγέλλεις πολιτικές αλλά δεν είναι «ή αυτό ή τίποτα». Θα πρέπει να είσαι ευέλικτος για να πάρεις το μέγιστο που μπορείς να πάρεις».

Σχετικά με το ζήτημα της ΔΔΟ

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Τα αφηγήματα προκειμένου να κατηγορηθώ είναι ότι τάχα εγκατέλειψα την ΔΔΟ. Όταν ανέλαβα το όλο κόστος (σ.σ το 2004), κάποιοι έψαχναν να βρουν τσιμέντο. Δεν άλλαξε η πολιτική μου έκτοτε. Το 2017, εκείνο που άλλαξε όσο αφορά την ανάγκη επιμονής ήταν όταν μέσα από τις αναιρέσεις συγκλίσεων έβλεπα την προσπάθεια της Τουρκίας να είναι υπό τον έλεγχο η νέα κατάσταση πραγμάτων. Δεν διαφοροποιήθηκα όσο αφορά την βάση λύσης αλλά προς κάποια προαπαιτούμενα που θα διασφαλίζουν λειτουργικότητα, βιωσιμότητα αλλά και αποδεκτικότητα της λύσης από τον κυπριακό ελληνισμό.  Αυτό μεταξύ των άλλων, πέραν των εγγυήσεων, πέραν της παρουσίας στρατού ήταν και το θέμα της πολιτικής ισότητας. Ήδη, έχουμε συγκλίσεις στην νομοθετική εξουσία, στην δικαστική, μένει η εκτελεστική. Πόσο άδικο είναι να ζητά η [μικρότερη] πληθυσμιακή κοινότητα να είναι εκείνη που θα αποφασίζει δια της θετικής ψήφου για όλες τις αποφάσεις της κεντρικής κυβέρνησης; Ως αντιπρόταση είπα ότι δέχομαι να έχετε την θετική ψήφο. Δεν θα σας στερήσω αυτό που θα εξαλείψει τις ανησυχίες σας αν η πλειοψηφία καταχραστεί της αριθμητικής της υπεροχής. Εκεί όπου η πλειοψηφία εισηγηθεί απόφαση που θα βλάπτει τα συμφέροντα της τ/κ κοινότητας να ενασκείτε την θετική σας ψήφο. Τι πιο δίκαιο υπάρχει; Προστατευτική δικλίδα και την ίδια ώρα λειτουργικό κράτος. Θέλω να ξεκαθαρίσω».

Το φλερτ της λύσης δυο κρατών

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Το αφήγημα από εκεί ξεκινά. Διερωτώμαι αν αποδεχόμουν την λύση δυο κρατών τότε γιατί δεν την έκανε δεκτή ο κ.Τσαβούσογλου, του οποίου είναι στόχος (σ. σ τα δυο κράτη). Δεν απαντώ σε αστεϊσμούς. Η διεθνής κοινότητα δεν θα αποδεχθεί τα δυο κράτη. Ούτε η ΕΕ αλλά ούτε και η διεθνής κοινότητα. Είναι παντού η τάση για αποσχιστικές δράσεις εθνικών ομάδων».

Αμμόχωστος

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ: «Το ότι την είχα ως προτεραιότητα αποτελεί το γεγονός ότι τον Γενάρη στην Γενεύη το 2017 κατατέθηκαν χάρτες. Το μέγιστο μέρος επιστροφής εδαφών ήταν η επαρχία και η περίκλειστη πόλη.

Να μιλήσω ανοικτά; Για το αγγλοκαναδοαμερικανικό σχέδιο στο οποίο η Αμμόχωστος διδόταν αρκεί να άρχιζαν οι συνομιλίες; Να μιλήσω αργότερα για τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν ή για σχέδια που απορρίψαμε που επιστρεφόταν η Αμμόχωστος; Για τις προσπάθειες που εγώ κατέβαλα όταν επισκέφθηκε την Κύπρο ο αντιπρόεδρος τότε των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν; Που είχαμε συμφωνήσει για επιτροπή και περισσότερα βήματα και απέρριψε την πρόταση ο Έρογλου;

Το 2016 στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έγινε σύσκεψη για να πεισθούμε να ανοίξουμε κεφάλαια και ζήτησα να επιστραφεί η Αμμόχωστος. Τότε είπε ο Νταβούτογλου να αναγνωρίσουμε το αεροδρόμιο της Τύμπου και αρνήθηκα.

Η Αμμόχωστος είναι ένα εκ των προαπαιτουμένων. Είναι δυνατό να υπάρξει λύση χωρίς αναπροσαρμογή εδαφών; Και χωρίς επιστροφή Αμμοχώστου ή και της Μόρφου είναι δυνατή αναπροσαρμογή εδαφών; Η πάροδος του χρόνου δημιουργεί και παγιώνει τετελεσμένα. Γι’ αυτό από το 2015-17 σημειώσαμε πρόοδο με τον κ. Ακιντζί. Ο στόχος του κ. Ακιντζί ήταν η λύση αλλά της Τουρκίας η κατάρρευση. Ζήτησα τρίπτυχο των συγκλίσεων και να δώσουμε από κοινού δημοσιογραφική με Ακιντζί για να ξέρει ο κόσμος που συμφωνούμε. Απορρίφθηκε αυτό. Εκείνοι είπαν ότι έχουν πρόβλημα στην μετάφραση, ότι άλλα θα λέμε εμείς στα ελληνικά.

Δεν θέλω να σχολιάσω ποιος ήταν αποτελεσματικότερος ηγέτης (σ.σ κατοχικός). Το θέμα είναι να δούμε πώς δημιουργούμε συνθήκες με προοπτική την ελπίδα».

Διαβάστε επίσης:

Ερντογάν: Ένδειξη για δημιουργία κοινού μέλλοντος με Τουρκία η προτίμηση Τ/κ

Süddeutsche Zeitung: «Ο έμπιστος του Eρντογάν νικά»

Πιο κάτω ολόκληρη η συνέντευξη σε δυο μέρη