Κύπρος και Ελλάδα συμφώνησαν για τα επόμενα βήματα και το τι συγκεκριμένα επιδιώκουν ενόψει και της άτυπης συνάντησης των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στο Βερολίνο σε λίγες μέρες, δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, μετά τις συνομιλίες που είχε σήμερα στη Λευκωσία με τον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια.
Ανέφερε πως «θεωρούμε ότι οι εξελίξεις στην περιοχή θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό και το μέλλον των ευρωτουρκικών σχέσεων» για να σημειώσει πως «η δική μας προσέγγιση έναντι των ευρωτουρκικών σχέσεων, όπως εξάλλου και για τις σχέσεις της ΕΕ με οιονδήποτε κράτος είναι διττή: μια πολιτική καρότου και μαστιγίου όπου δύναται να υπάρξει συνεργασία εκεί που πραγματικά υπάρχει υποδομή και βούληση, αλλά να υπάρξει και ουσιαστική αντίδραση εκεί όπου παραβιάζονται βασικές αρχές και αξίες της ΕΕ».
Είπε επίσης πως στη διπλωματία δεν χωράνε αδιέξοδα και πως χρειάζεται αποφασιστικότητα, υπομονή, επιμονή και ξεκάθαροι στόχοι. Ο διάλογος αν υπάρχει πραγματική θέληση και βούληση από όλους μπορεί να φέρει αποτελέσματα και η Κύπρος όπως εξάλλου το έχει πράξει με την Αίγυπτο, το Ισραήλ και τον Λίβανο είναι έτοιμη να συζητήσει και με τα υπόλοιπα γειτονικά κράτη για καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων στη βάση του διεθνούς δικαίου και της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας του 1982, σημείωσε.
Από την πλευρά του ο κ. Δένδιας είπε στις δηλώσεις του πως η κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας στρέφεται εναντίον της ΕΕ και πρέπει κατά συνέπεια να συνεπάγεται και την κλιμάκωση της ευρωπαϊκής αντίδρασης για την αντιμετώπισή της.
Τόνισε πως «παίρνουμε και θα πάρουμε πρωτοβουλίες που θα αποτρέψουν τη δημιουργία τετελεσμένων», τασσόμενος υπέρ ενός διάλογου υπό τους κανόνες και το κράτος του διεθνούς δικαίου, του Δικαίου της Θάλασσας και των αυτονόητων σχέσεων καλής γειτονίας.
Ανέφερε ακόμη πως οι τουρκικές προκλήσεις συνιστούν επιλογή ταραξία που προδίδει το αδιέξοδο των δικών του επιλογών και υπογράμμισε πως η εμμονή στην παραβατικότητα δεν δημιουργεί τετελεσμένα και δεν παράγει δίκαιο.
Στις δηλώσεις του ο κ. Χριστουδουλίδης είπε πως η επαφή και ο συντονισμός μεταξύ των δυο Υπουργών και των συνεργατών τους γίνεται σε καθημερινή βάση.
«Ειδικότερα λόγω των εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου όπως προκύπτουν από την αναθεωρητική συμπεριφορά της Τουρκίας, ο συντονισμός και η ανταλλαγή απόψεων είναι καθημερινή. Μια αναχρονιστική συμπεριφορά από πλευράς Τουρκίας που επηρεάζει αρνητικά τις προσπάθειες και τη βούληση μας, την πραγματική βούληση Ελλάδας και Κύπρου για να επικρατήσουν συνθήκες ασφάλειας και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου», σημείωσε.
Ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε πως εδώ και καιρό Κύπρος και Ελλάδα είχαν επισημάνει ότι ο κατευνασμός του κ. Ερντογάν θα είχε ως αποτέλεσμα μια άνευ προηγουμένου κλιμάκωση της παραβατικής συμπεριφοράς της Τουρκίας. «Και δυστυχώς είναι αυτό που βιώνουμε σήμερα προς διάφορες κατευθύνσεις και διάφορα επίπεδα», πρόσθεσε.
Ανέφερε πως με τον Έλληνα ομόλογό του συζήτησαν όλες τις εξελίξεις, αξιολόγησαν τα αποτελέσματα του πρόσφατου Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, αντάλλαξαν απόψεις και συμφώνησαν «για τα επόμενα βήματα και το τι συγκεκριμένα επιδιώκουμε ενόψει και της άτυπης συνάντησης των ΥΠΕΞ στο Βερολίνο σε λίγες μέρες».
Είπε πως ο κ. Δένδιας τον ενημέρωσε λεπτομερώς για τις κινήσεις της Τουρκίας στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, όπως επίσης για την πρόσφατη συμφωνία της Ελλάδας με την Αίγυπτο για καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων των δύο χωρών.
Συζητήσαμε, πρόσθεσε, επίσης εν εκτάσει τις πρωτοβουλίες που Λευκωσία και Αθήνα αναλαμβάνουν στην περιοχή «που στόχο έχουν, στη βάση μιας θετικής προσέγγισης, να θέσουν τα θεμέλια για τη θεσμοθέτηση μιας συνεργασίας στην περιοχή, χωρίς a priori αποκλεισμούς, και με στόχο να καταστεί η περιοχή μας πρότυπο συνεργασίας ανάμεσα σε κράτη με πλήρη σεβασμό των βασικών αρχών και αξιών του διεθνούς συστήματος και του διεθνούς δικαίου».
Είπε πως «πραγματικά πιστεύουμε και εργαζόμαστε ουσιαστικά προς αυτή την κατεύθυνση, αφού είναι και η μόνη προοπτική που εξυπηρετεί μακροπρόθεσμα τα συμφέροντα όλων των κρατών και δύναται να λειτουργήσει προς την κατεύθυνση επικράτησης συνθηκών ειρήνης, ασφάλειας, μόνιμης συνεργασίας και σταθερότητας στην περιοχή».
Υπογράμμισε πως «είναι μονόδρομος η επιλογή της θεμελίωσης σχέσεων καλής γειτονίας και συνεργειών, είναι μονόδρομος η εδραίωση άριστων σχέσεων με τους γείτονες μας και την ευρύτερη περιοχή».
Ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως «παρά τις αρνητικές εξελίξεις στην περιοχή λόγω της συμπεριφοράς και της προσέγγισης της μειοψηφίας του ενός, παρά το άναρχο διεθνές σύστημα στο οποίο καλούμαστε να κινηθούμε, στη διπλωματία δεν χωράνε αδιέξοδα».
«Ακόμη και αν αυτό διαφαίνεται είναι παροδικά, και αυτό που χρειάζεται είναι αποφασιστικότητα, υπομονή, επιμονή και ξεκάθαροι στόχοι. Ο διάλογος, αν υπάρχει πραγματική θέληση και βούληση από όλους μπορεί να φέρει αποτελέσματα και η Κύπρος, όπως εξάλλου έπραξε με την Αίγυπτο, το Ισραήλ και τον Λίβανο, είναι έτοιμη να συζητήσει και με τα υπόλοιπα γειτονικά κράτη για καθορισμό των θαλάσσιων της συνόρων στη βάση του διεθνούς δικαίου και σχετικής Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας των ΗΕ του 1982», επεσήμανε ο κ. Χριστοδουλίδης.
Πρόσθεσε πως αυτή είναι και η κοινή θέση της ΕΕ ανάμεσα σε άλλες σχετικές κοινές θέσεις όπως καταγράφεται σε αριθμό συμπερασμάτων που δεσμεύουν όλους και τα κράτη μέλη και τους θεσμούς της ΕΕ, σημειώνοντας πως χαιρετίζουμε την όποια πρωτοβουλία προς αυτή την κατεύθυνση.
Ο Υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε πως ως κράτη μέλη της ΕΕ, Κύπρος και Ελλάδα, που πιστεύουν πραγματικά στο μέλλον της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας, θεωρούν ότι οι εξελίξεις στην περιοχή θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό και το μέλλον των ευρωτουρκικών σχέσεων «αφού όπως οι 27 έχουμε συμφωνήσει η συμπεριφορά της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο επηρεάζει το πλήρες φάσμα των σχέσεων Άγκυρας - Βρυξελλών».
«Θα έχουμε την ευκαιρία να τα συζητήσουμε σε λεπτομέρεια όλα αυτά στο Βερολίνο σε λίγες μέρες. Η δική μας προσέγγιση έναντι των ευρωτουρκικών σχέσεων, όπως εξάλλου και για τις σχέσεις της ΕΕ με οποιοδήποτε κράτος, είναι διττή: μια πολιτική καρότου και μαστίγιου, όπου δύναται να υπάρξει συνεργασία εκεί που πραγματικά υπάρχει υποδομή και βούληση, αλλά και ουσιαστική αντίδραση εκεί όπου παραβιάζονται βασικές αρχές και αξίες της ΕΕ», επεσήμανε.
Υπογράμμισε πως η προσέγγιση αυτή «δεν περιορίζεται στις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία αλλά για όλες τις τρίτες χώρες που ως ΕΕ καλούμαστε, σχεδόν καθημερινά, να τοποθετηθούμε».
Τόνισε πως «ως ΕΕ οφείλουμε να είμαστε συνεπείς, αποφασιστικοί, αξιόπιστοι τηρώντας ίσα μέτρα και σταθμά. Ήταν αυτές οι προσεγγίσεις εξάλλου, ανάμεσα σε άλλες, που έθεσαν τα θεμέλια για τη σύσταση της ΕΕ και είναι η πίστη σε αυτές που θα την οδηγήσουν εκεί που οραματιζόμαστε όσοι πραγματικά πιστεύουν στο μέλλον της», σημείωσε.
Ο κ. Χριστοδουλίδης είπε πως με τον κ. Δένδια συζήτησαν επίσης για το Κυπριακό «και εκφράσαμε την ετοιμότητα μας για επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί όπου έμειναν στο Κρανς Μοντανα αμέσως μετά την εκλογική διαδικασία στις κατεχόμενες περιοχές».
Ανέφερε πως «χωρίς καμία αμφιβολία η παρούσα απαράδεκτη κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί τη λύση του Κυπριακού, και θεωρούμε εφικτή την επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών που θα οδηγήσουν σε ένα θετικό αποτέλεσμα στη βάση της συμφωνημένης μορφής λύσης, εάν οι συνομιλίες διεξαχθούν στο κατάλληλο περιβάλλον, όπως ο ΓΓ των ΗΕ ζητά, μακριά από προσπάθειες δημιουργίας τετελεσμένων είτε επί του εδάφους όπως βλέπουμε με την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου, είτε στη θάλασσα με τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας».
Τετελεσμένων, πρόσθεσε, «που λειτουργούν, ενάντια στα συμφέροντα του κυπριακού λαού, Ε/κ και Τ/κ και που απώτερο στόχο έχουν την προώθηση μιας άλλης μορφής λύσης του Κυπριακού, η οποία δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή».
Στις δηλώσεις του ο κ. Δένδιας είπε πως συζήτησαν για τις διμερείς σχέσεις και για τη συνεργασία τους στο πλαίσιο της κοινής αντίληψης που διατηρούν και καλλιεργούν με τις χώρες της περιοχής που μοιράζονται τις ίδιες αξίες και αντιλήψεις με την Κύπρο και την Ελλάδα. Πρόσθεσε πως οι συνεργασίες αυτές συμβάλλουν στη διατήρηση της ειρήνης και στη σταθερότητα στην περιοχή.
Επεσήμανε πως ο συντονισμός Αθήνας και Λευκωσίας είναι διαρκής και σε πολιτικό και σε υπηρεσιακό επίπεδο στο πλαίσιο του κοινού τους βηματισμού.
Ανέφερε πως στο επικείμενο άτυπο συμβούλιο των ΥΠΕΞ της ΕΕ στο Βερολίνο αναμένεται να συζητήσουν για τον κατάλογο κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας «τον οποίον έχει και θεσμική υποχρέωση να μας παρουσιάσει ο Ύπατος Εκπρόσωπος» και υπογράμμισε πως η κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας στρέφεται εναντίον της ΕΕ και πρέπει κατά συνέπεια να συνεπάγεται και την κλιμάκωση της ευρωπαϊκής αντίδρασης για την αντιμετώπισή της.
Ανέφερε πως η παράνομη συμπεριφορά της Τουρκίας θα συζητηθεί και στο ανώτατο επίπεδο στη σύνοδο των επτά Μεσογειακών χωρών της ΕΕ (MED7) στην Κορσική και στο έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ο κ. Δένδιας είπε πως οι τουρκικές προκλήσεις περιφρονούν τις σαφείς τοποθετήσεις της ΕΕ, των ΗΠΑ και των κρατών της περιοχής μας. «Περιφρονούν τις ευρωπαϊκές αξίες, το διεθνές δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας. Συνιστούν κλιμάκωση και απαράδεκτη στρατιωτικοποίηση, επιλογή ταραξία που προδίδει το αδιέξοδο των δικών του επιλογών», ανέφερε.
Σημείωσε πως με τον κ. Χριστοδουλίδη αναφέρθηκαν και στις απολύτως καταδικαστέες, συνεχιζόμενες παράνομες τουρκικές δραστηριότητες στην κυπριακή ΑΟΖ και σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Υπογράμμισε πως η εμμονή στην παραβατικότητα δεν δημιουργεί τετελεσμένα και δεν παράγει δίκαιο αλλά επιβεβαιώνει τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή. Επιβεβαιώνει την έλλειψη επιχειρημάτων από την πλευρά της, είπε.
Πρόσθεσε πως δεν είναι ούτε η Ελλάδα ούτε η Κυπριακή Δημοκρατία οι χώρες που δημιουργούν την όξυνση. «Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι παρακολουθούμε παθητικά. Παίρνουμε και θα πάρουμε πρωτοβουλίες που θα αποτρέψουν τη δημιουργία τετελεσμένων», ανέφερε.
Είπε πως οι προσχηματικές εκκλήσεις της Τουρκίας για διάλογο, τη στιγμή που γίνονται μέσω επιχειρούμενης επιβολής τετελεσμένων, εκβιασμών και απειλών δεν πείθουν κανένα.
Σημείωσε πως «είμαστε διαχρονικά υπέρ του διαλόγου αλλά ο διάλογος δεν μπορεί παρά να διεξάγεται υπό τους κανόνες και το κράτος του διεθνούς δικαίου, του Δικαίου της Θάλασσας και των αυτονόητων σχέσεων καλής γειτονίας».
Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό και την προοπτική επανέναρξης ουσιαστικών διαπραγματεύσεων για επίλυσή του, είπε πως την προοπτική αυτή δυσχεραίνουν οι συνεχείς τουρκικές προκλήσεις στις θαλάσσιες ζώνες της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και την Αμμόχωστο.
Υπογράμμισε πως η Ελλάδα είναι πάντοτε έτοιμη να συμμετέχει στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού στο πλαίσιο των καλών υπηρεσιών του ΓΓ του ΟΗΕ.
«Είναι επίσης έτοιμη να ανταποκριθεί σε πρωτοβουλία του ΓΓ για την επανεκκίνηση της διαδικασίας από το σημείο όπου σταμάτησε στο Κραν Μοντανά το συντομότερο δυνατό», είπε, και τόνισε πως το Κυπριακό αποτελεί κορυφαίο εθνικό θέμα και κύριο μέλημα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και η πυξίδα στις προσπάθειες επίλυσής του δεν μπορεί να είναι άλλη από το διεθνές δίκαιο, τα ψηφίσματα των ΗΕ και το κοινοτικό κεκτημένο.
Αναφέρθηκε τέλος στο θέμα των αγνοουμένων, υπογραμμίζοντας το αμείωτο ενδιαφέρον της Ελλάδας για αυτό, σημειώνοντας πως επανέλαβε στον Κύπριο ΥΠΕΞ πως η Ελλάδα θα συνεχίσει να συντρέχει τις προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας μέχρι η Τουρκία να συμμορφωθεί επιτέλους με τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ.
