Επιστολή κόλαφο για το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο θαλάσσιας οριοθέτησης απέστειλε ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Συρίας στον ΟΗΕ  Bashar Ja'afari. Στην επιστολή ημερομηνίας  29 Απριλίου 2020, η Συρία καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο  τη συγκεκριμένη συμφωνία  την οποία θεωρεί άκυρη και αναφέρει μεταξύ άλλων ότι παραβιάζει τις αρχές και τους κανόνες του διεθνούς δικαίου της θάλασσας. Επιπλέον  σημειώνεται ότι αποτελεί  κατάφωρη επίθεση στα κυρίαρχα οικονομικά δικαιώματα της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αιγύπτου και επηρεάζει αρνητικά την ΑΟΖ μεταξύ αυτών των κρατών. Κατηγορεί επίσης τη τουρκική πλευρά ότι επιδιώκει, μέσω του  μνημονίου, να νομιμοποιήσει και να εδραιώσει το status quo της παράνομης κατοχής της στα εδάφη άλλων χωρών. Αξίζει να σημειωθεί οτι η Συρία επικαλείται τη Σύμβαση του Δικαιου της Θάλασσας του 1982 αν και η ίδια δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος. 

Ακολουθεί αυτούσια η μετάφραση της επιστολής:

Κατόπιν εντολών της κυβέρνησής μου, και σε σχέση με το λεγόμενο «μνημόνιο συμφωνίας μεταξύ της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Εθνικής Συμφωνίας-Κράτους της Λιβύης σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων περιοχών δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο», αρχικά , θα ήθελα να διευκρινίσω ότι η πολιτική και νομική θέση της κυβέρνησης της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας προς αυτό το «μνημόνιο κατανόησης» βασίζεται στο ότι δεν το αναγνωρίζουμε  και θεωρούμε άκυρη οποιασδήποτε νομική, πολιτική ή πρακτική επίπτωσή του. Επιτρέψτε μου να παρουσιάσω τις βάσεις της επίσημης θέσης της Συρίας σχετικά με αυτό το μνημόνιο:

1. Σύμφωνα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, οποιαδήποτε οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων δεν θα πρέπει να επηρεάζει τρίτα μέρη που δεν έχουν συμφωνήσει για προσωρινές διευθετήσεις στην παρούσα συμφωνία, και αυτή η οριοθέτηση ενδέχεται να μην είναι μονομερής. Το Κράτος που θέλει να οριοθετήσει,  υποχρεούται  υπό αυτή την έννοια, την στιγμή που οριοθετεί τα θαλάσσια σύνορά του, να λαμβάνει υπόψη τις θέσεις και τις απόψεις των άλλων παράκτιων κρατών με αντίθετες ή παρακείμενες ακτές κατά τρόπο που σέβεται την κυριαρχία των κρατών και, σε αυτό το συγκεκριμένο πλαίσιο, με τρόπο που διασφαλίζει τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην ανατολική Μεσόγειο και αποτρέπει την εμφάνιση συγκρούσεων μεταξύ των χωρών της.

2.  Το  διεθνές εθιμικό δίκαιο και νομολογία έχουν αποφανθεί για το απαράδεκτο των συμφωνιών για τον καθορισμό των συνόρων σε περιόδους πολέμου και εσωτερικών ένοπλων συγκρούσεων με τρόπο που οδηγεί στην εκμετάλλευση των εξαιρετικών εσωτερικών συνθηκών μιας χώρας που βιώνει πόλεμο ή ένοπλη σύγκρουση.

3. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, το λεγόμενο μνημόνιο συμφωνίας που υπεγράφη μεταξύ της τουρκικής πλευράς και της κυβέρνησης της Εθνικής Συμφωνίας  της Λιβύης δεν πρέπει να καταχωριστεί βάσει του άρθρου 102 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών ή να δημοσιευτεί από το Τμήμα Υποθέσεων Ωκεανού και ο Δικαίου της Θάλασσας με οποιονδήποτε τρόπο, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι ορισμένα πολιτικά όργανα και κόμματα της Λιβύης, με επικεφαλής το κοινοβούλιο, απέρριψαν  το μνημόνιο και αρνήθηκαν να το επικυρώσουν.

4. Στον Γενικό Γραμματέα εστάλη επιστολή από τον Πρόεδρο του κοινοβουλίου της Λιβύης, η οποία περιελάμβανε την απόρριψη αυτού του μνημονίου συμφωνίας ως άκυρο έγγραφο. Το άρθρο 8 παράγραφος 2 (f) της Λιβυκής Πολιτικής Συμφωνίας του 2015, που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας με το ψήφισμά του 2259 (2015), προβλέπει ότι απαιτείται η έγκριση τέτοιων συμφωνιών από το κοινοβούλιο της Λιβύης.

5. Το παρόν μνημόνιο παραβιάζει τις αρχές και τους κανόνες του διεθνούς δικαίου της θάλασσας σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων, επειδή δεν υπάρχουν αλληλεπικαλυπτόμενες θαλάσσιες περιοχές ή κοινά σύνορα μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης. Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει νομική βάση για την υπογραφή ενός τέτοιου «μνημονίου συμφωνίας» μεταξύ αυτών των δύο μερών. Αντίθετα, τα πολιτικά γεγονότα και οι νομικές αρχές αποδεικνύουν ότι η υπογραφή αυτού του μνημονίου συνεννόησης είναι απλώς μια προκλητική πολιτική δράση που θα κάνει την περιοχή της Μεσογείου ένα πεδίο σύγκρουσης και έντασης και μπορεί προκαλούν περιορισμένες ή εκτεταμένες συγκρούσεις.

6. Περιττό να πούμε ότι το προαναφερθέν μνημόνιο συνεννόησης αντιπροσωπεύει μια κατάφωρη επίθεση στα κυρίαρχα οικονομικά δικαιώματα της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αιγύπτου και επηρεάζει αρνητικά την αποκλειστική οικονομική ζώνη μεταξύ αυτών των κρατών.

7. Επιπλέον, τα όρια της υποτιθέμενης «υφαλοκρηπίδας και αποκλειστικής οικονομικής ζώνης», όπως ορίζονται στο παρόν μνημόνιο, είναι πλασματικά, παράνομα, αυθαίρετα και προκλητικά, θέτοντας έτσι σοβαρά σε κίνδυνο την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα και κινδυνεύουν να καταστεί η Μεσόγειος σύγκρουση ζώνη.

8. Η κυβέρνηση της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας εκφράζει την έντονη αντίθεσή της σε αυτό το παράνομο μνημόνιο συνεννόησης και το απορρίπτει ως άκυρο που δεν επηρεάζει τα κυριαρχικά του δικαιώματα. Επιπλέον, ένα τέτοιο μνημόνιο σίγουρα θα προκαλέσει νομικά, πολιτικά και πρακτικά προβλήματα στο μέλλον σε περίπτωση συμφωνίας για τον καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων μεταξύ Συρίας και Τουρκίας. Με απλά λόγια, η τουρκική πλευρά επιδιώκει, μέσω ενός τέτοιου μνημονίου, να νομιμοποιήσει και να εδραιώσει το status quo της παράνομης κατοχής της στα εδάφη άλλων χωρών, εκτός από την προσπάθεια κατάσχεσης των δικαιωμάτων άλλων στην αποκλειστική οικονομική ζώνη.

Από αυτήν την άποψη, είναι σημαντικό, για λόγους διαφύλαξης των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των χωρών της περιοχής, να μην καταγραφεί αυτό το παράνομο μνημόνιο συμφωνίας ή τυχόν σχετικά έγγραφα που εκδίδει η τουρκική πλευρά σύμφωνα με το άρθρο 102 του Χάρτη και να μην έχουν Δημοσίευσε από το Τμήμα Υποθέσεων Ωκεανού και το Δίκαιο της Θάλασσας.

Συμπερασματικά, η κυβέρνηση της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας θεωρεί ότι αυτό το μνημόνιο είναι απλώς ένας απελπισμένος πολιτικός ελιγμός από την τουρκική πλευρά, η οποία τα τελευταία χρόνια συνηθίζει να ασκεί παράλογες πολιτικές παρέμβασης στις υποθέσεις χωρών της περιοχής με τρόπο που αποσταθεροποιεί την ασφάλεια και σταθερότητα. Προς το παρόν, η τουρκική πλευρά επιδιώκει να πολιτικοποιήσει την εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου στην αποκλειστική οικονομική ζώνη, η οποία θα προκαλέσει ένταση και διαφωνία αντί να χρησιμεύσει ως βάση για ανάπτυξη και ευημερία για όλους.

Θα ήμουν ευγνώμων εάν η παρούσα επιστολή θα μπορούσε να κυκλοφορήσει ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, στα σημεία 74 (α) και 83 της ημερήσιας διάταξης, και να δημοσιευτεί στον ιστότοπο του Τμήματος Υποθέσεων Ωκεανού και του Δικαίου της Θάλασσας και στην επόμενη έκδοση του νόμου του θαλάσσιου δελτίου.

(Υπογραφή)
Bashar Ja'afari

Πρεσβευτής

Μόνιμος αντιπρόσωπος

Δείτε την επιστολή: