Ένα «προκλητικό» tweet για τον κορωνοϊό του πρώην βουλευτή του ΑΚΕΛ Νίκου Κατσουρίδη έδωσε τροφή για αντιδράσεις και ειρωνικά σχόλια στο Twitter. Ωστόσο, στο διαδίκτυο υπάρχουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες, συζητήσεις και θεωρίες γύρω από το θέμα προέλευσης του ιού και δεν είναι εντελώς αβάσιμα τα όσα ανέφερε. Με αφορμή την ανάρτηση του ιστορικού στελέχους του ΑΚΕΛ, καταγράφουμε περιληπτικά τις διάφορες πολιτικές θεωρίες γύρω από την «άγνωστη» ασθένεια που εξελίχθηκε σε παγκόσμια απειλή.

 

Ο κ. Κατσουρίδης έγραψε στον προσωπικό του λογαριασμό τα εξής:

«Στην Κίνα τρώνε διάφορα ζώα εδώ και αιώνες. Πώς τώρα προέκυψε εξ’ αυτού ο #COVID-19 ουδείς μας εξήγησε. Την ίδια ώρα, το δελτίο ειδήσεων του γερμανικού κρατικού καναλιού ARD Tagessh λέει ότι στην Wuhan υπάρχουν κινεζικό και αμερικανικό κέντρο ιολογίας (Soros) δίπλα στην αγορά τροφίμων.»

Όπως ήταν αναμενόμενο, ξεκίνησε μια συζήτηση κάτω από την ανάρτηση του κ. Κατσουρίδη, με πολλά τρολλς και ψεύτικους λογαριασμούς να αρπάζουν την ευκαιρία για να τον προσβάλουν.

Από την άλλη, υπήρξε και σοβαρός διάλογος. Η Δρ. Μυρτάνη Πιερή, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, με εξειδίκευση στην Φυσιολογία και την Γενετική από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, σχολίασε πως «οι κορωνοϊοί υπάρχουν στη φύση εδώ κι εκατομμύρια χρόνια και επιμολύνουν διάφορους οργανισμούς. Το γενετικό τους υλικό είναι πολύ επιρρεπές σε μεταλλάξεις. Από επιστημονικής σκοπιάς το παράξενο θα ήταν να ΜΗΝ έχουμε ιικές επιδημίες ανά κάποια χρόνια.»

Ο κ. Κατσουρίδης ρώτησε την κ. Πιερή πως «παρ’ όλον που η αναφορά είναι του γερμανικού κρατικού καναλιού, παρ’ όλον που αυτό που γράφετε είναι ορθόν, τη σημερινή εποχή της κλωνοποιησης ποιος αποκλείει ότι σε εργαστήρια ερευνών ή βιολογικού πολέμου αναπτύσσονται θανατηφόροι υιοί που μπορεί από ατύχημα να διαρρεύσουν;»

Η κ. Πιερή απάντησε πως «η τεχνολογία για γενετική μηχανική ιών υπάρχει. Εντούτοις για τον covid19 έχει δημοσιευτεί το γονιδίωμά του, είναι διαθέσιμο σε όλους τους ερευνητές και δεν υπάρχει καμία ένδειξη bioengineering. Επίσης, η τυπική εξήγηση (Chinese food market) στέκει επιστημονικά.»

Ο καθηγητής Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Μάριος Δικαιάκος απάντησε: «Δεκάδες διευθυντές ερευνητικών κέντρων κ ειδικευμένων εργαστηρίων στις ΗΠΑ κ.α εχουν υπογράψει επιστολή ότι δεν είναι κατασκευασμένος ιός. Υπάρχουν δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά από χρόνια για τους κινδύνους μετάδοσης κορονοϊών από νυχτερίδες κλπ στο άνθρωπο κ επιδημίες.»

Σχετικό άρθρο με τίτλο «Ο κορονοϊός: “Τυχαίο προϊόν” ή στοχευμένο βιολογικό όπλο;» είχε δημοσιεύσει και ο Πάμπος Χαραλάμπους χθες στην «Χαραυγή» (11/03/2020), στο οποίο περιγράφονται με περισσότερη λεπτομέρεια τα όσα αναφέρει ο κ. Κατσουρίδης στο Twitter. 

Ο κ. Χατζηχαραλάμπους, που είναι Χημικός Μηχανικός, μεταφραστής και διερμηνέας, γράφει:

«Θα μπορούσε αυτός ο κορονοϊός να ελευθερώθηκε σκόπιμα στον τόπο όπου εκδηλώθηκε η ασθένεια;

Πολύ πλησίον στην πόλη αγοράς τροφίμων και ψαριών της πόλης Wuhan, όπου εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο ιός, βρίσκεται συγκεκριμένα το Wuhan Institut of Virology σύμφωνα με το γερμανικό πρόγραμμα ειδήσεων του 1ου προγράμματος του κρατικού καναλιού ARD Tagessch, το μοναδικό κινεζικό εργαστήριο σε ολόκληρη την κινεζική επικράτεια, όπου γίνονται έρευνες με βιολογικά υλικά και ιούς του υψηλότερου επιπέδου ρίσκου. 

Όμως στην Wuhan υπάρχει ακόμα ένα περαιτέρω εργαστήριο, όπου γίνονται έρευνες και εργασίες με ιούς. Αυτό είναι το WuXi PharmaTech Inc. που χρηματοδοτείται από τον Αμερικανό δισεκατομμυριούχο George Soros.»

Τα όσα γράφει ο κ. Χατζηχαραλάμπους, αλλά και ο κ. Κατσουρίδης, επικαλούμενοι το γερμανικό κρατικό κανάλι, κυκλοφορούν εδώ και αρκετές εβδομάδες στο διαδίκτυο. Για παράδειγμα, η υποψήφια των Ρεπουμπλικάνων για το Κογκρέσο Joanne Wright σε μια σειρά από τουΐτς συνέδεσε τον κορωνοϊό με τον Soros, το Ίδρυμα του Bill Gates και την Hillary Clinton. 

Υπάρχει βάση σε αυτή την θεωρία;

Μια από τις ιστοσελίδες που υποστηρίζουν αυτή τη θέση, παρέχοντας και αρκετές ενδιαφέρουσες παραπομπές, είναι η καναδική «Civilian Intelligence Network». Ένα παράδειγμα είναι το δημοσίευμα της 11^ης Φεβρουαρίου 2020 με τίτλο «Ο George Soros και ο Bill Gates συνεργάζονται με την Κίνα για το φάρμακο του κορωνοϊού!».

Σε αυτό το άρθρο, όπου παραθέτει πληθώρα παραπομπών, ο Shawn Paul Melville περιγράφει πως λίγο μετά την έκρηξη της επιδημίας του κορωνοϊού, η κυβέρνηση της Κίνας, μαζί με εταιρείες που φαίνεται να συνδέονται με τον George Soros και τον Bill Gates αλλά και τα Ηνωμένα Έθνη, ξεκίνησαν την ανάπτυξη ενός φαρμάκου για καταπολέμηση του ιού. Η εταιρεία εδρεύει στην Suzhou και το Ινστιτούτο Ιολογίας της Wuhan και έκανε αίτηση για τα δικαιώματα του εν λόγω φαρμάκου, που θα δώσουν στην Κίνα μονοπώλιο στην θεραπεία της επιδημίας, όπως ισχυρίζεται ο συγγραφέας. 

Ριτουΐτ την ανάρτηση του κ. Κατσουρίδη έκανε και ο δημοσιογράφος Μακάριος Δρουσιώτης, γράφοντας πως «η υπηρεσία αντιμετώπισης της ΕΕ εντόπισε και ανάρτησε το συγκεκριμμένο δημοσίευμα ως fake news».

Ο κ. Δρουσιώτης αναφέρεται στην ιστοσελίδα «EUvsDisinfo.eu», η οποία ανήκει στην «East Stratcom Task Force» της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει σκοπό να απαντά σε παραπληροφόρηση και προπαγάνδα του Κρεμλίνου. Η «EUvsDisinfo» αναφέρει πως πρόκειται για «θεωρία συνωμοσίας» και «αφήγημα υπέρ του Κρεμλίνου». Η ιστοσελίδα επιβεβαιώνει μεν πως το εργαστήριο WuXi AppTec υπάρχει στην Wuhan, «στην διεύθυνση 666 Gaoxin Road East Lake», αλλά αναφέρει πως «δεν υπάρχει απόδειξη ότι ο Soros συνδέεται με τον κορωνοϊό».

Πάντως, για τις θεωρίες συνωμοσίας τοποθετήθηκε το ίδιο το Ινστιτούτο Ιολογίας της Wuhan, που απέρριψε τις κατηγορίες πως ο ιός διέρρευσε από αυτούς, είτε σκόπιμα είτε ως αποτέλεσμα λάθους.

Ο Αμερικανός Μοριακός Βιολόγος Richard H. Ebright του Πανεπιστημίου Rutgers και διευθυντής του Ινστιτούτου Μικροβιολογίας Waksman ανέφερε πως το κινέζικο Ινστιτούτο είναι κορυφαίο στο είδος του, με τεράστια συνεισφορά στις επιστήμες της Ιολογίας και της Ανοσιολογίας.

Ο ίδιος επιστήμονας δήλωσε στο «BBC» στις 5 Φεβρουαρίου πως από την ανάλυση του γονιδιώματος του κορωνοϊού δεν αποδεικνύεται πως αυτός είναι τεχνητά δημιουργημένος. Ωστόσο, πρόσθεσε πως «δεν μπορεί να αποκλειστεί πλήρως» η πιθανότητα ο ιός να εισχώρησε στον πληθυσμό ως αποτέλεσμα ατυχήματος.

Γενικά, οι πολιτικές αναλύσεις για τον ιό δίνουν και παίρνουν. Σε άρθρο της Amy MacKinnon της 14^ης Φεβρουαρίου στο «Foreign Policy», που συνδέεται με το Ινστιτούτο Carnegie, αναφέρει πως οι θεωρίες συνωμοσίας γύρω από τον ιό θυμίζουν την σοβιετική προπαγάνδα της «Επιχείρησης Infektion» της KGB την δεκαετία του 1980. Στην τότε επιχείρηση «φυτεύθηκαν» στον διεθνή Τύπο χαλκευμένες ιστορίες, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν μετά για να ενοχοποιήσουν τις ΗΠΑ για τον ιό HIV που προκαλεί το AIDS.

Από την άλλη, ο γνωστός Σλοβένος φιλόσοφος του πολιτισμού και του «ψυχαναλυτικού μαρξισμού» Slavoj Žižek, σε άρθρο στις 27 Φεβρουαρίου στο «RT», γράφει πως ο κορωνοϊός είναι μια θαυμάσια ευκαιρία να κτυπηθεί ο καπιταλισμός και να οδηγηθεί η ανθρωπότητα σε μια «επανεφεύρεση του κομμουνισμού».

Και συνεχίζει ο ερευνητής του Πανεπιστημίου της Λιουμπλιάνα και διευθυντής του Κέντρου Ανθρωπιστικών Σπουδών του Ινστιτούτου Birkbeck του Πανεπιστημίου του Λονδίνου: «Η καλά τεκμηριωμένη ιατρική ανάγκη για καραντίνα βρήκε απήχηση και στην ιδεολογική πίεση για την καθιέρωση σαφών ορίων και στην καραντίνα των εχθρών που αποτελούν απειλή για την ταυτότητά μας.

Αλλά ίσως ένας άλλος - και πολύ πιο ευεργετικός - ιδεολογικός ιός θα εξαπλωθεί και ελπίζουμε πως θα μας μολύνει: τον ιό της σκέψης για μια εναλλακτική κοινωνία, μια κοινωνία πέρα από το έθνος-κράτος, μια κοινωνία που αυτοπραγματώνεται στις μορφές της παγκόσμιας αλληλεγγύης και συνεργασίας.»

Ο Žižek θεωρεί πως «μια τέτοια παγκόσμια απειλή γεννά παγκόσμια αλληλεγγύη και οι μικρές μας διαφορές γίνονται ασήμαντες, αφού όλοι εργαζόμαστε υπέρ μιας λύσης – και εδώ είμαστε σήμερα, στην πραγματική ζωή».

«Το πρώτο ασαφές μοντέλο αυτού του παγκόσμιου συντονισμού», σύμφωνα με τον Žižek, «είναι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, από τον οποίο δεν παίρνουμε τις συνηθισμένες γραφειοκρατικές αρλούμπες αλλά ακριβείς προειδοποιήσεις που διακηρύσσονται χωρίς πανικό. Οι οργανώσεις αυτές θα πρέπει να έχουν μεγαλύτερη εκτελεστική εξουσία.» Ο Žižek κλείνει αναρωτώμενος αν χρειάζεται «κάποιο είδος ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ δικτύου υγείας;».

Είναι σίγουρο πως αυτή η νέα πανδημία, όπως την χαρακτήρισε χθες και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, θα συνεχίσει να πυροδοτεί πολλαπλές θεωρίες συνωμοσίας και διάφορες αναλύσεις και πολιτικές αναγνώσεις. Την πλήρη αλήθεια ίσως την μάθουμε πολλά χρόνια μετά, όπως άλλωστε συμβαίνει με όλα τα κοσμοϊστορικά γεγονότα.

Προς το παρόν, «πέλαγος. Όπως έχει γίνει ο κόσμος», που είναι και η εξήγηση του Νίκου Κατσουρίδη στην εικόνα που συνοδεύει το επίμαχο τουΐτ του...