Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων υιοθέτησε σήμερα (11/11) ομόφωνα τις νομικές πράξεις σε σχέση με την επιβολή περιοριστικών μέτρων της ΕΕ κατά της Τουρκίας εξαιτίας των παράνομων γεωτρήσεων και δραστηριοτήτων της τελευταίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Οι κυρώσεις αφορούν φυσικά ή/και νομικά πρόσωπα που είναι υπεύθυνα ή εμπλέκονται μεταξύ άλλων με τον σχεδιασμό, την προετοιμασία, τη συμμετοχή, την παροχή καθοδήγησης ή την παροχή βοήθειας σε δραστηριότητες γεώτρησης σε σχέση με την εξερεύνηση και παραγωγή υδρογονανθράκων ή την εξόρυξη υδρογονανθράκων που προκύπτει από τέτοιες δραστηριότητες που δεν έχουν εξουσιοδοτηθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία στα χωρικά της ύδατα ή την αποκλειστική οικονομική της ζώνη ή την υφαλοκρηπίδα της.
Η σημερινή υιοθέτηση των νομοθετικών πράξεων αποτελεί την υλοποίηση της πολιτικής απόφασης που λήφθηκε σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών στις 14 Οκτωβρίου. Σημειώνεται ότι η επεξεργασία και η υιοθέτηση των νομικών πράξεων αποτελούσε, σύμφωνα με τις Συνθήκες της ΕΕ, προϋπόθεση για να τεθούν σε ισχύ τα υπό αναφορά περιοριστικά μέτρα. Υιοθετηθείσα απόφαση και κανονισμοί θα δημοσιευθούν στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ.
Σε ανακοίνωσή του το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων αναφέρει:
Σήμερα το Συμβούλιο υιοθέτησε πλαίσιο για περιοριστικά μέτρα αντιδρώντας στις παράνομες δραστηριότητες γεώτρησης της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Με το πλαίσιο θα είναι δυνατή η επιβολή κυρώσεων έναντι προσώπων ή οντοτήτων που ευθύνονται για τις παράνομες δραστηριότητες γεώτρησης για υδρογονάνθρακες στην Ανατολική Μεσόγειο ή εμπλέκονται σε αυτές.
Οι κυρώσεις θα συνίστανται στην απαγόρευση της μετάβασης των προσώπων στην ΕΕ και στη δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων των προσώπων και των οντοτήτων. Επιπλέον, θα απαγορεύεται σε πρόσωπα και οντότητες της ΕΕ να θέτουν κεφάλαια στη διάθεση όσων περιλαμβάνονται στους καταλόγους των κυρώσεων.
Το πλαίσιο για περιοριστικά μέτρα καθιστά δυνατόν να τεθούν υπό καθεστώς κυρώσεων:
1. Πρόσωπα ή οντότητες που ευθύνονται για δραστηριότητες γεώτρησης σχετιζόμενες με δραστηριότητες έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων για τις οποίες δεν έχει δοθεί άδεια από την Κύπρο εντός των χωρικών της υδάτων, της αποκλειστικής οικονομικής της ζώνης (ΑΟΖ) ή της υφαλοκρηπίδας της. Στις εν λόγω δραστηριότητες γεώτρησης περιλαμβάνονται, όπου η ΑΟΖ ή η υφαλοκρηπίδα δεν έχουν οριοθετηθεί σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, δραστηριότητες που ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο ή να εμποδίσουν την επίτευξη σχετικής συμφωνίας οριοθέτησης·
2. Πρόσωπα ή οντότητες που παρέχουν οικονομική, τεχνική ή υλική στήριξη στις προαναφερόμενες δραστηριότητες γεώτρησης.
3. Συνδεόμενα με τα ανωτέρω πρόσωπα ή οντότητες.
Η σημερινή απόφαση είναι άμεσο επακόλουθο των συμπερασμάτων που ενέκρινε το Συμβούλιο στις 14 Οκτωβρίου 2019 και τα οποία επικυρώθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 17 και 18 Οκτωβρίου 2019, όταν η ΕΕ επιβεβαίωσε την πλήρη αλληλεγγύη της προς την Κύπρο όσον αφορά τον σεβασμό της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και κάλεσε την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να υποβάλουν προτάσεις σχετικά με πλαίσιο για περιοριστικά μέτρα.
Ιστορικό
Στα συμπεράσματά του της 15ης Ιουλίου 2019, το Συμβούλιο εξέφρασε δυσαρέσκεια για το ότι, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να παύσει τις παράνομες δραστηριότητές της στην Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία συνέχισε τις επιχειρήσεις γεώτρησης εντός των κυπριακών χωρικών υδάτων. Το Συμβούλιο επεσήμανε εκ νέου τις σοβαρές και άμεσες αρνητικές επιπτώσεις των παράνομων αυτών ενεργειών σε όλο το φάσμα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
Το Συμβούλιο κάλεσε και πάλι την Τουρκία να απόσχει από τέτοιες ενέργειες, να ενεργεί με πνεύμα καλής γειτονίας και να σέβεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Το Συμβούλιο είχε ήδη τότε αποφασίσει, λόγω των συνεχιζόμενων και των νέων παράνομων γεωτρήσεων της Τουρκίας, να αναστείλει τις διαπραγματεύσεις για τη συνολική συμφωνία αερομεταφορών, συμφώνησε δε να μην πραγματοποιηθεί προς το παρόν το Συμβούλιο Σύνδεσης ούτε και άλλες συνεδριάσεις στα πλαίσια του διαλόγου υψηλού επιπέδου ΕΕ-Τουρκίας.
Το Συμβούλιο συμφώνησε επίσης με την πρόταση της Επιτροπής να μειωθεί η προενταξιακή βοήθεια προς την Τουρκία για το 2020 και κάλεσε την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να επανεξετάσει τις δανειοδοτικές της δραστηριότητες στην Τουρκία, ιδίως όσον αφορά τον δανεισμό με κρατικούς τίτλους. Το Συμβούλιο αποφάσισε επίσης ότι η Ύπατη Εκπρόσωπος και η Επιτροπή θα πρέπει να συνεχίσουν την επεξεργασία επιλογών για στοχευμένα μέτρα.
Στις 14 Οκτωβρίου 2019, το Συμβούλιο υπενθύμισε και επαναβεβαίωσε προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, μεταξύ των οποίων τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2018 και της 20ής Ιουνίου 2019 που καταδίκαζαν έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το Συμβούλιο εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες για τις παράνομες γεωτρήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και εξέφρασε τη λύπη του για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν είχε ακόμη ανταποκριθεί στα επανειλημμένα αιτήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παύση των εν λόγω δραστηριοτήτων.
