Η παρανομία που απορρέει από την εισβολή, την επιθετικότητα και τη χρήση βίας δεν μπορεί να αναγνωριστεί, το διεθνές δίκαιο δεν είναι à la carte, τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης προσφωνώντας την 79η Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο Πρόεδρος απάντησε στον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, λέγοντας ότι ο αναθεωρητισμός δεν μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα και τον κάλεσε να χαράξει ένα νέο δρόμο, αυτόν της ειρήνης και της συνεργασίας.
Απευθυνόμενος προς τους Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους είπε ότι ακούει την έκκλησή τους για ειρήνη, λεγοντας ότι δεν έχει ξεθωριάσει με την πάροδο του χρόνου, έχει γίνει πιο δυνατή και πιο αποφασιστική.
«Έχω δεσμευτεί και είμαι έτοιμος να καθίσω σήμερα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Όχι αύριο. Σήμερα», τόνισε.
Εξέφρασε ανησυχία για τις πρόσφατες εξελίξεις στον γειτονικό Λίβανο, και τόνισε την ανάγκη για αυτοσυγκράτηση και αναζωογώνηση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή και να επιτευχθεί πολιτική διευθέτηση.
Εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Ανατολική Μεσόγειος και η ευρύτερη Μέση Ανατολή μπορούν να γίνουν κόμβος σταθερότητας, ειρήνης και συνεργασίας.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, είπε ότι 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή, η φλόγα της δάδας της ειρήνης στην Κύπρο αναμένει να ανάψει. «Κι όμως, έχουν περάσει πενήντα χρόνια καρτερικότητας και ελπίδας από τους Κύπριους. Ελπίδα για ειρήνη. Ένας διακαής πόθος και μια βαθιά πεποίθηση του λαού μου, όλων των Κυπρίων, ότι αυτό δεν μπορεί να αποτελεί το μέλλον της Κύπρου. Δεν μπορεί να αποτελεί το μέλλον των παιδιών μας και των επόμενων γενεών», ανέφερε.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, εξέφρασε αποφασιστικότητα να εργαστεί άοκνα και γενναία για την ειρήνη στην Κύπρο. «Για να επανενώσω τη χώρα μου και τον λαό της, σε ένα σύγχρονο, βιώσιμο ευρωπαϊκό κράτος, χωρίς στρατεύματα κατοχής, χωρίς ξένες εγγυήσεις, οι οποίες δεν έχουν θέση σε μια ευρωπαϊκή χώρα. Ο αναχρονισμός δεν μπορεί να αποτελέσει το μέλλον», σημείωσε.
«Είμαι αποφασισμένος να εξασφαλίσω για όλους τους Κύπριους όλα τα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες που απολαμβάνουν οι άλλοι Ευρωπαίοι. Δεν τους αξίζει τίποτα λιγότερο. Είμαι αποφασισμένος να μην τους απογοητεύσω», τόνισε.
Απευθυνόμενος προς τους «Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους συμπατριώτες μου» είπε «ακούω την έκκλησή σας για ειρήνη. Δεν έχει ξεθωριάσει με την πάροδο του χρόνου. Έχει γίνει πιο δυνατή. Πιο αποφασιστική».
Προσβλέπουμε συνέχισε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, στον ΟΗΕ, στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, ο «οποίος κατανοεί την επιτακτική ανάγκη της επανένωσης για την εκπλήρωση της υπόσχεσης της ειρήνης. Την εκπλήρωση της υπόσχεσης του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».
«Είμαι αποφασισμένος να συνεχίσω να καταβάλλω όλες τις προσπάθειες για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για μια βιώσιμη λύση του Κυπριακού εντός του μοναδικού πλαισίου: των σχετικών Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που προνοούν μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται από τα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, και σε πλήρη συμμόρφωση με το δίκαιο, τις αξίες και τις αρχές της ΕΕ», είπε.
Ο Πρόεδρος σημείωσε ότι από την τελευταία φορά που βρέθηκε στην ΓΣ του ΟΗΕ «καταβάλαμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας. Δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική στον δρόμο της ειρήνης. Έχω δεσμευτεί και είμαι έτοιμος να καθίσω σήμερα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Όχι αύριο. Σήμερα».
Απαντώντας στον Τούρκο Πρόεδρο είπε «η ιστορία θα μας κρίνει. Και η ιστορία είναι αμείλικτη ως προς το φως που ρίχνει στους ηγέτες που έχουν την ευκαιρία να προσφέρουν ειρήνη, και αντ’ αυτού επιλέγουν τον δρόμο του αναθεωρητισμού και της περιφρόνησης του διεθνούς δικαίου. Αυτοί που θέλουν να ηγούνται πρέπει να ηγούνται δίνοντας το παράδειγμα».
Είπε ότι η φωνή της ηθικής δεν μπορεί να έχει επιλεκτική ιστορική αμνησία ή επιλεκτική ευαισθησία στις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. «Ο επιτιθέμενος, ο παραβάτης του διεθνούς δικαίου, δεν μπορεί να υπερασπίζεται τη νομιμότητα ούτε να δείχνει με το δάχτυλο τους άλλους», τόνισε.
Σε αυτό το βήμα, είπε, ακούσαμε χθες τον κ. Ερντογάν «να καλεί σε περιφρόνηση του Καταστατικού Xάρτη των ΗΕ, σε παραβίαση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας».
«Και η απάντησή μου, η απάντηση της διεθνούς κοινότητας είναι σαφής: Η παρανομία που απορρέει από την εισβολή, την επιθετικότητα και τη χρήση βίας δεν μπορεί να αναγνωριστεί. Το διεθνές δίκαιο δεν είναι à la carte. Η ερμηνεία του δεν αλλάζει ανάλογα με το ποιος είναι ο παραβάτης. Εφαρμόζεται ισότιμα σε όλες τις συγκυρίες, σε όλες τις χώρες. Εφαρμόζεται στην Τουρκία, μια χώρα που πριν από 50 χρόνια χρησιμοποίησε βία κατά παράβαση του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, εισέβαλε σε ένα κυρίαρχο κράτος και είναι κατοχική δύναμη στην Κύπρο», τόνισε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.
Αποτελεί προσβολή για την παρούσα ολομέλεια, πρόσθεσε, να ονομάζεται μια εισβολή ειρηνευτική επιχείρηση.
«Ο αναθεωρητισμός δεν μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα. Ούτε τώρα ούτε ποτέ», σημείωσε.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης συνέχισε λέγοντας «στον κ. Ερντογάν λέω επίσης: Τώρα είναι η ώρα να τηρήσετε τη διακηρυγμένη δέσμευσή σας στο διεθνές δίκαιο και στην ειρήνη. Καμία χώρα που πιστεύει στην ηθική ανωτερότητα της θέσης της δεν αρνείται να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Πιστεύω ακράδαντα, είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, πως μπορούμε να χαράξουμε έναν νέο δρόμο, αυτόν της ειρήνης και της συνεργασίας. «Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη γεωγραφία. Αποτελεί ευκαιρία, όχι κατάρα. Η Τουρκία και η Κύπρος θα παραμείνουν πάντα γείτονες», επισήμανε.
«Ας αλλάξουμε το αφήγημα. Ας μετατρέψουμε την εγγύτητα σε υπόσχεση. Ας οικοδομήσουμε μαζί μια παρακαταθήκη ειρήνης, που μπορεί να μεταμορφώσει ολόκληρη την περιοχή. Ας υλοποιήσουμε αυτή την υπόσχεση», προέτρεψε.
Στην ομιλία του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε και στην τεταμένη κατάσταση στη Μέση Ανατολή και υπενθύμισε την πρωτοβουλία της Κύπρου για ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα.
«Ο ανθρωπιστικός διάδρομος της Κύπρου ενσαρκώνει το πνεύμα και το γράμμα του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών: Συνεργασία και Πολυμερισμός. Επιδεικνύει εύστοχα τη δύναμη της διπλωματίας, ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία μας», είπε.
Η Κύπρος συνεργάστηκε στενά με περιφερειακούς και διεθνείς εταίρους –με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τις Ηνωμένες Πολιτείες– με τη σταθερή στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των Ηνωμένων Εθνών, ενωμένοι γύρω από ένα κοινό όραμα είπε και πρόσθεσε ότι αυτές οι κατευθυντήριες αρχές είναι ο φάρος της δέσμευσής μας στις διεθνείς σχέσεις –η δύναμη της διπλωματίας ως Δύναμης για το Καλό.
«Έχουμε συστηματικά δηλώσει αυτή τη δέσμευση και θα συνεχίσουμε να το πράττουμε. Η Κύπρος έχει ενεργήσει επανειλημμένως ως περιφερειακός κόμβος εκκένωσης σε περιόδους κρίσης. Μια ασφαλής γέφυρα, ένα ασφαλές καταφύγιο για τους πολίτες», είπε.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι η Κύπρος έχει επανειλημμένως υπογραμμίσει και ενεργήσει με βάση την επιτακτική ανάγκη αποφυγής περαιτέρω κλιμάκωσης και αποσταθεροποίησης στην περιοχή, καθώς και τη ζωτική σημασία της πρόληψης της περιφερειακής κλιμάκωσης.
Μας ανησυχούν έντονα, τόνισε, οι πρόσφατες εξελίξεις στον γειτονικό Λίβανο, και τονίζουμε την ανάγκη για αυτοσυγκράτηση.
«Πρέπει να γίνει ένα βήμα πίσω από το χείλος του γκρεμού», υπογράμμισε.
Εξέφρασε επίσης την πεποίθηση ότι η Ανατολική Μεσόγειος και η ευρύτερη Μέση Ανατολή μπορούν να προχωρήσουν αποφασιστικά πέρα από το κυρίαρχο αφήγημα, ότι είναι μια περιοχή σε αναταραχή, και να γίνουν κόμβος σταθερότητας, ειρήνης και συνεργασίας.
«Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να αναζωογονηθεί η ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή και να επιτευχθεί πολιτική διευθέτηση, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος να πορευθούμε», είπε.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε και στην πρώτη υποψηφιότητα της Κύπρου για το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την περίοδο 2025-2027, με τις εκλογές να διεξάγονται αυτό το Φθινόπωρο.
«Η υποψηφιότητά μας απορρέει από τη βαθιά μας αφοσίωση στην προώθηση, προστασία και εφαρμογή των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους, καθώς και στην προώθηση και ενίσχυση των διεθνών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο του συστήματος των ΗΕ», επισήμανε.
Αναφερόμενος στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, επανέλαβε ότι η Κύπρος έχει σταθεί αταλάντευτα, από την πρώτη ημέρα της ρωσικής εισβολής, στη σωστή πλευρά της ιστορίας.
«Η Κύπρος, θύμα και αυτή εισβολής και της συνεχιζόμενης κατοχής, υποστήριξε σθεναρά την ενότητα, την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία της Ουκρανίας», κατέληξε ο Πρόεδρος.