Η ιστορία της Κύπρου είναι γεμάτη από σελίδες ηρωισμού και αυταπάρνησης, με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-1959) να αποτελεί ένα από τα πιο λαμπρά κεφάλαια. Στον αγώνα αυτό, άνθρωποι από όλα τα κοινωνικά στρώματα έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή τους για την ελευθερία της πατρίδας. Ανάμεσα σε αυτούς, οι εκπαιδευτικοί διαδραμάτισαν έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, προσφέροντας όχι μόνο τις γνώσεις και τις ικανότητές τους, αλλά και το ίδιο τους το αίμα.
Δύο εμβληματικές μορφές που συνδυάζουν τις ιδιότητες του αθλητή και του εκπαιδευτικού, και που πρόσφεραν τα μέγιστα στον αγώνα της ΕΟΚΑ, είναι ο Αντώνης Παπαδόπουλος και ο Φώτης Πίττας. Οι βίοι τους, αν και με τραγικό τέλος για τον δεύτερο, αποτελούν φωτεινά παραδείγματα πατριωτισμού, θάρρους και αφοσίωσης στα ιδανικά της ελευθερίας.
Ο Αντώνης Παπαδόπουλος, γεννημένος στην Αμμόχωστο το 1929, ήταν μια πολυσχιδής προσωπικότητα. Άριστος αθλητής στίβου, ποδοσφαίρου και πετοσφαίρισης, διακρίθηκε σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, φτάνοντας να είναι μέλος της προολυμπιακής ομάδας Ελλάδος και ποδοσφαιριστής ομάδων πρώτης εθνικής κατηγορίας κατά τη διάρκεια των σπουδών του στην Γυμναστική Ακαδημία Αθηνών. Η αθλητική του καριέρα ήταν λαμπρή, γεμάτη επιτυχίες και αναγνώριση, αποτελώντας πρότυπο αθλητή με ήθος και ταλέντο.
Παράλληλα με την αθλητική του δράση, ο Αντώνης Παπαδόπουλος υπηρέτησε ως καθηγητής γυμναστικής στην Αμμόχωστο, μεταλαμπαδεύοντας το αθλητικό πνεύμα στις νεότερες γενιές και αναδεικνύοντας εξαίρετους αθλητές. Η αφοσίωσή του στον αθλητισμό συνεχίστηκε και σε διοικητικό επίπεδο, συμβάλλοντας σημαντικά στην πρόοδο του κυπριακού αθλητισμού.
Όμως, η προσφορά του Αντώνη Παπαδόπουλου δεν περιορίστηκε στον αθλητισμό και την εκπαίδευση. Από την αρχή του αγώνα της ΕΟΚΑ, εντάχθηκε στις τάξεις της οργάνωσης με το ψευδώνυμο «Άγρας». Η δράση του ήταν καθοριστική, καθώς προμήθευε την ΕΟΚΑ με εκρηκτικές ύλες και συμμετείχε σε καταδρομικές επιχειρήσεις για την απόκτηση οπλισμού. Η σύλληψη του, η παράτολμη απόδρασή του από τα κρατητήρια Πύλας και η ένταξή του στην αντάρτικη ομάδα του Γρηγόρη Αυξεντίου μαρτυρούν την ακλόνητη πίστη του στον αγώνα για την ελευθερία. Παρά τα φρικτά βασανιστήρια που υπέστη μετά τη σύλληψή του στον Μαχαιρά, δεν λύγισε, ενώ ακόμη και στις φυλακές οργάνωσε τους κρατουμένους.
Μια άλλη συγκλονιστική μορφή εκπαιδευτικού και αγωνιστή είναι ο Φώτης Πίττας. Γεννημένος στο Φρέναρος το 1934, ο Πίττας ήταν απόφοιτος του Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου και του Διδασκαλικού Κολλεγίου, προοριζόμενος για το επάγγελμα του δασκάλου. Διορίστηκε μάλιστα δάσκαλος το 1955, την ίδια χρονιά που ξεκίνησε ο ένοπλος απελευθερωτικός αγώνας. Χωρίς δισταγμό, ο Φώτης Πίττας εντάχθηκε στις τάξεις της ΕΟΚΑ, αφήνοντας πίσω του την προοπτική μιας ήρεμης ζωής για να αγωνιστεί για την πατρίδα του.
Η δράση του στην ΕΟΚΑ δεν άργησε να γίνει αντιληπτή από τις αγγλικές αρχές, με αποτέλεσμα τη σύλληψή του το 1957. Υποβλήθηκε σε φρικτά βασανιστήρια για 22 ημέρες, χωρίς όμως να αποκαλύψει πληροφορίες.
Η φυλάκισή του στα κρατητήρια της Κοκκινοτριμιθιάς και της Πύλας δεν τον λύγισε. Αντίθετα, κατάφερε να δραπετεύσει και να επανενταχθεί στην ΕΟΚΑ ως αντάρτης καταζητούμενος.
Η ζωή του Φώτη Πίττα έλαβε τραγικό τέλος στη μάχη του Αχυρώνα Λιοπετρίου τον Σεπτέμβριο του 1958, όπου έπεσε μαχόμενος μαζί με άλλους τέσσερις ήρωες. Ο θάνατός του στέρησε από την Κύπρο έναν αφοσιωμένο εκπαιδευτικό και έναν γενναίο αγωνιστή, αλλά η θυσία του έγινε σύμβολο πατριωτισμού και αυτοθυσίας.
Παρά την σύντομη ζωή του, ο Φώτης Πίττας άφησε πίσω του ένα ισχυρό μήνυμα ήθους, φιλοπατρίας και πίστης στα ιδανικά. Τα λίγα ποιήματά του που σώθηκαν, γραμμένα εν μέσω των δεινών της φυλακής, αποκαλύπτουν μια ευαίσθητη ψυχή που αγωνιούσε για την ελευθερία.
Οι ιστορίες του Αντώνη Παπαδόπουλου και του Φώτη Πίττα, όπως και πολλών άλλων εκπαιδευτικών, αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες της πολύτιμης προσφοράς τους στον αγώνα της ΕΟΚΑ. Με το παράδειγμά τους, ενέπνευσαν και κινητοποίησαν πολλούς συμπατριώτες τους, ενώ η αυταπάρνησή τους συνέβαλε καθοριστικά στην επίτευξη της ανεξαρτησίας της Κύπρου. Η μνήμη τους παραμένει ζωντανή, τιμώμενη από τις νεότερες γενιές ως φάρος θάρρους, πατριωτισμού και αφοσίωσης στα υψηλά ιδανικά της ελευθερίας και της δικαιοσύνης. Η ονομασία του σταδίου της Ανόρθωσης σε «Στάδιο Αντώνης Παπαδόπουλος» αποτελεί μια διαρκή υπενθύμιση της προσφοράς του, ενώ η θυσία του Φώτη Πίττα παραμένει χαραγμένη στη συλλογική μνήμη ως κορυφαία πράξη αυτοθυσίας για την πατρίδα.
Στέλιος Οδυσσέως
Εκπαιδευτικός Δημοτικής
Πηγή: www.polignosi.com
