Το 2020 η Κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη μετά από έντονες προσπάθειες 20 ετών, υπέγραψε την Σύμβαση κοινής ανάπτυξης του Λιμένα και της Μαρίνας Λάρνακας.
Ο ξένος επενδυτής που ανέλαβε το «εξαιρετικό» στα σχέδια έργο, δεν άρχισε καν ουσιαστικές εργασίες στην Μαρίνα, ενώ για χρόνια εκμεταλλευόταν το λιμάνι και την Μαρίνα με αρκετά έσοδα. Το καλοκαίρι του 2024 το κράτος αναγκάστηκε να διακόψει την σύμβαση με αποτέλεσμα το μεγαλεπήβολο έργο κοινής ανάπτυξης του Λιμένα και της Μαρίνας να είναι και πάλι στον αέρα. Από τον Ιούλιο του 2024, το Υπουργείο Μεταφορών, μέσω της Αρχής Λιμένων, ανέλαβε την διαχείριση τους, μέχρι να επανασχεδιαστεί και να βρεθεί ξανά επενδυτής για το Λιμάνι και την Μαρίνα, ενώ για την προσωρινή διαχείριση τους θα προκηρύξει σύντομα δημόσιο διαγωνισμό.
Παρά την δυσμενή αυτή εξέλιξη, πιστεύω ακράδαντα ότι αυτή η ακύρωση δημιουργεί νέες καλύτερες ευκαιρίες, τόσο σε στρατηγικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Για την στρατηγική αξία του λιμένα Λάρνακας, ως το πλησιέστερο λιμάνι της Ευρώπης στην Ανατολική Μεσόγειο, δημοσίευσα τον Ιανουάριο του 2020 σχετικό άρθρο με τίτλο:
«ΤΕΡΑΣΤΙΑ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ.» https://www.alphanews.live/apopseis/terastia-i-stratigiki-axia-tou-limena-larnakas/
Ο ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ
O Λιμένας Λάρνακας, ανεξάρτητα από την Μαρίνα, μπορεί με κάποιες βελτιώσεις να αποτελέσει το σημαντικότερο λιμάνι στην Ανατολική Μεσόγειο με τεράστιο όφελος για την Λάρνακα, την Κυπριακή Δημοκρατία και την Ευρώπη γενικότερα. Η αξία του φάνηκε με την εφαρμογή του Σχεδίου εκκένωσης αμάχων από τον Λίβανο, του Σχεδίου «ΑΜΑΛΘΕΙΑ», που αφορά στην αποστολή βοήθειας μέσω του ανθρωπιστικού διαδρόμου προς την Γάζα αλλά και την υποδοχή πλοίων διαφόρων χωρών που θεωρούν την Κύπρο ως λιμάνι ασφάλειας για τα πλοία και το προσωπικό τους. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει πλέον ανά πάσα στιγμή την ετοιμότητα για υποστήριξη και συντονισμό Ανθρωπιστικών και ειρηνευτικών επιχειρήσεων διαθέτοντας όλες τις υποδομές της, γεγονός που την έχει καθιερώσει διεθνώς, ως τον οργανωμένο κόμβο της ευαίσθητης περιοχής της Ανατολικής Μςσογείου. Η γεωγραφική της θέση την καθιστά μεν πολύτιμη όμως το ζητούμενο είναι να γίνει η κύπρος αναντικατάστατη. Για να επιτευχθεί αυτό απαιτείται μεγλύτερη βελτίωση των υποδομών, των Ειδιών Εθνικών Σχεδίων, των συστημάτων συλλογής, ανάλυσης, ταυτοποίησης και εκτίμησης πληροφοριών σε αέρα και θάλασσα σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο με συστήματα μεγάλης εμβέλειας. Οι πληροφορίες και οι υποδομές θα είναι διαθέσιμες στις χώρες που συμμετέχουν στην εφαρμογή αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας, (πχ όπως η απόφαση 1701 που αφορά στην ασφάλεια του Λιβάνου), σε χώρες της Ε.Ε. και σε χώρες με τις οποίες έχουμε υπογράψει αμυντικές συμφωνίες.
Το λιμάνι Λάρνακας μπορεί να αποτελέσει κόμβο εφαρμογής αυτής της προοπτικής με σημαντικά πολιτικά οφέλη για την Κυπριακή Δημοκρατία αλλά και οικονομικά οφέλη και για την πόλη της Λάρνακας.
Η επόμενη μέρα μετά τον πόλεμο στην Γάζα και στον Λίβανο θα απαιτήσει, όχι μόνο την καθημερινό εφοδιασμό σε τρόφιμα, φάρμακα και ειδών πρώτης ανάγκης αλλά και την μεταφορά υλικών ανοικοδόμησης των κατεστραμμένων περιοχών. Ο λιμένας Λάρνακας μαζί με τον λιμένα Λεμεσού που βρίσκεται υπό ιδιωτική διαχείριση μπορούν να αποτελέσουν τους κύριους λιμένες αποστολής βοήθειας και ανεφοδιασμού. Ειδικά όμως ο λιμένας Λάρνακας μπορεί εφόσον επεκταθεί Ανατολικά να αποτελέσει παράλληλα με την εμπορική του λειτουργία το σημαντικότερο λιμάνι για:
1. Υποδοχή και ελλιμενισμό των πολεμικών πλοίων χωρών της Ε.Ε και άλλων φίλιων χωρών που περιπολούν στην Ανατολική Μεσόγειο
2. Υποδοχή και ελλιμενισμό πλοίων που εντάσσονται στην εκκένωση αμάχων από Περιοχές συγκρούσεων και στους θαλάσσιους Ανθρωπιστικούς διαδρόμους.
3. Υποδοχή και ελλιμενισμό πλοίων υποστήριξης του προγράμματος γεωτρήσεων στην ΑΟΖ της Κ.Δ
4. Δημιουργία περιφερειακού Κέντρου Ελέγχου και Συντονισμού Ναυτικών Ανθρωπιστικών Επιχειρήσεων εντός του λιμένα. (Παραλαβή εφοδίων, αποθήκευση, Έλεγχος, Φόρτωση, Εκφόρτωση ανθρωπιστικής βοήθειας)
Τα οφέλη από την αξιοποίηση του λιμένα Λάρνακας προς αυτές τις κατευθύνσεις θα έχει τεράστιο όφελος όχι μόνο πολιτικό αλλά θα ενισχύει σταθερά και την τοπική οικονομία της Λάρνακας λαμβανομένων υπόψη ότι οι ανάγκες των πολεμικών πλοίων και πλοίων υποστήριξης στην ΑΟΖ και ανθρωπιστικών επιχειρήσεων για τις επόμενες δεκαετίες, είναι πολύ μεγάλες ενώ και ο μεγάλος αριθμός προσωπικού των πλοίων θα ενισχύει την τοπική αγορά σε πολλούς τομείς.
Η επέκταση του λιμένα Λάρνακας και η βελτίωση των υποδομών του μπορεί να καλυφθεί με Ευρωπαϊκά κονδύλια που διατίθενται στην Κυπριακή Δημοκρατία για την ασφάλεια συνόρων, την μετανάστευση και τις ανθρωπιστικές Επιχειρήσεις. Μια ενδεικτική απεικόνιση της επέκτασης και βελτιώσεων που μπορούν να γίνουν στον λιμένα Λάρνακας φαίνεται στο παρακάτω σχεδιάγραμμα.
Ο λιμένας Λάρνακας αποτελεί τεράτια περιουσία του Κυπριακού λαού που απαιτεί επιτέλους την βέλτιστη υπό τις περιστάσεις αξιοποίηση. Είναι καιρός για καινοτόμες και θαρραλέες αποφάσεις για το κοινό όφελος και όχι ατέρμονες συζητήσεις μεταξύ επιτροπών χωρίς κατάληξη και προφανώς χωρίς ευθύνη.
Οι ενέργειες από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Μεταφορών και της Αρχής Λιμένων καθώς και των τοπικών αρχών, πρέπει να αναληφθούν άμεσα προκειμένου η κυβέρνηση να λάβει αποφάσεις και να επισπεύσει τις διαδικασίες στρατηγικής αξιοποίησης του Λιμένα Λάρνακας, γιατί οι ευκαιρίες δεν είναι μόνιμες...
Υποναύαρχος (ε.α)