Στο 45% ανήλθε στο τέλος Οκτωβρίου του 2024 το ποσοστό υλοποίησης των αναπτυξιακών δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού, σε σχέση με 40% που αποτελεί τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας μέχρι τον Οκτώβριο, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκδοση «Υλοποίηση του Κρατικού Προϋπολογισμού Οκτώβριος 2024», που εξέδωσε την Παρασκευή το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας, στο τέλος Οκτωβρίου του 2024 τα συνολικά έσοδα ανήλθαν σε €8,48 δις, ποσό που αντιστοιχεί στο 75% του κρατικού προϋπολογισμού (2023: €7,79 δις, 80%) και οι πραγματικές δαπάνες ανήλθαν σε €8,77 δις, ποσό το οποίο αντιστοιχεί σε υλοποίηση ύψους 65% (2023: €8,45 δις, 70%).
Σημειώνεται ότι η υλοποίηση του κρατικού προϋπολογισμού, όσον αφορά τα έσοδα, παρουσιάζει μικρή μείωση σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο (2024: 75%, 2023: 80%), κυρίως λόγω της χρονικότητας στις αναλήψεις δανείων (2024: 86%, 2023: 95%).
Σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, παρατηρείται μείωση της υλοποίησης του κρατικού προϋπολογισμού σε σχέση με τις δαπάνες (2024: 65%, 2023: 70%), κυρίως λόγω της χρονικότητας αποπληρωμής του δημόσιου χρέους (2024: €2,00 δις (60%), 2023: €2,13 δις (83%).
Σημειώνεται ότι ο κρατικός προϋπολογισμός, ο οποίος ετοιμάζεται σε ταμειακή βάση, παρουσιάζει για το έτος 2024 αύξηση στα έσοδα κατά 16% (2024: €11,28 δις, 2023: €9,77 δις) και αύξηση στις δαπάνες της τάξεως του 12% (2024: €13,45 δις, 2023: €12 δις).
Η προϋπολογιζόμενη αύξηση στα έσοδα οφείλεται κυρίως σε άνοδο των έμμεσων και άμεσων φόρων κατά €0,68 δις και €0,61 δις αντίστοιχα, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, ενώ η προϋπολογιζόμενη αύξηση στις δαπάνες οφείλεται κυρίως στις αυξημένες αποπληρωμές δανείων κατά €0,77 δις και στην αύξηση της μισθοδοσίας, συντάξεων και φιλοδωρημάτων κατά €0,36 δις.
Έσοδα
Πιο αναλυτικά, σε σχέση με τα έσοδα μέχρι τον Οκτώβριο του 2024, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, οι Έμμεσοι Φόροι αυξήθηκαν κατά €0,15 δις (5%) σε σχέση με το 2023, κυρίως λόγω της αύξησης των εσόδων από το ΦΠΑ κατά €0,15 δις (2024: €2,53 δις, 2023: €2,38 δις).
Οι Άμεσοι Φόροι αυξήθηκαν κατά €0,47 δις (19%) σε σχέση με το 2023, κυρίως λόγω αύξησης του Φόρου Εισοδήματος Νομικών και Φυσικών Προσώπων (2024: €2,62 δις, 2023: €2,15 δις).
Οι αναλήψεις δανείων μέχρι το τέλος Οκτωβρίου ανήλθαν στα ίδια επίπεδα με την αντίστοιχη περσινή περίοδο (2024: €1,14 δις, 2023: €1,14 δις).
Δαπάνες
Όσον αφορά στις δαπάνες σε σχέση με μισθοδοσία, συντάξεις, φιλοδωρήματα, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, η υλοποίηση στο τέλος Οκτωβρίου δείχνει μια αύξηση ύψους 12% (€0,29 δις) από €2,46 δις το 2023 σε €2,75 δις το 2024.
Οι αποπληρωμές δανείων και τόκων μέχρι το τέλος Οκτωβρίου ανήλθαν στα €2 δις (2023: €2,13 δις), εκ των οποίων το €1,06 δις (2023: €1,05 δις) αφορούν αποπληρωμή δανείων εξωτερικού, το €0,58 δις (2023: €0,49 δις) τους τόκους δανεισμού και τις επιβαρύνσεις, και το €0,36 δις (2023: €0,59 δις) την αποπληρωμή δανείων εσωτερικού.
Οι δαπάνες σε κοινωνικές παροχές μέχρι το τέλος Οκτωβρίου ανήλθαν σε €1,47 δις (2023: €1,37 δις).
Σημειώνει ότι η αύξηση της τάξεως του €0,10 δις (7%) οφείλεται στις αυξημένες δαπάνες για παροχές υγείας κατά €0,04 δις (2024: €0,61 δις, 2023: €0,57 δις), στις αυξημένες δαπάνες για παροχές κοινωνικής πρόνοιας κατά €0,03 δις (2024: €0,59 δις, 2023: €0,56 δις) και στις αυξημένες παροχές παιδείας κατά €0,01 δις (2024: €0,13 δις, 2023: €0,12 δις).
Οι μεταβιβάσεις και επιχορηγήσεις μέχρι το τέλος Οκτωβρίου ανήλθαν σε €1,33 δις (2023: €1,24 δις), παρουσιάζοντας αύξηση ύψους €0,09 δις (7%), σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, κυρίως λόγω της αύξησης της Γενικής Κυβερνητικής Εισφοράς στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων κατά €0,07 δις (2024: €0,50 δις, 2023: €0,43 δις) και της κυβερνητικής χορηγίας στο Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας ύψους €0,02 δις για το 2024.
Οι λειτουργικές και άλλες δαπάνες μέχρι το τέλος Οκτωβρίου ανήλθαν σε €0,79 δις (2023: €0,77 δις).
Υλοποίηση αναπτυξιακών δαπανών
Εξάλλου, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, η υλοποίηση των κεφαλαιουχικών δαπανών μέχρι τον Οκτώβριο του 2024 ανήλθε στα €266,4 εκ. και οφείλεται κυρίως στις δαπάνες για το οδικό δίκτυο, ύψους €95,8 εκ., στις δαπάνες για κατασκευαστικά έργα, ύψους €34,3 εκ., στις δαπάνες για ανέγερση, επέκταση και βελτιώσεις σχολικών κτηρίων, ύψους €25,8 εκ., στις δαπάνες για αγορά γης και κτηρίων, ύψους €25,7 εκ., στις δαπάνες για αποχετευτικά και υδατικά συστήματα, ύψους €20,8 εκ., στις δαπάνες για ανέγερση, επέκταση και βελτιώσεις κυβερνητικών γραφείων, ύψους €14,9 εκ., και στις δαπάνες για αγορά σταθερών και κινητών μηχανημάτων, ύψους €14,7 εκ.
Αναφορικά με συγχρηματοδοτούμενα και άλλες χρηματοδοτικές δαπάνες, η υλοποίηση μέχρι το τέλος Οκτωβρίου 2024 ανήλθε στα €149,6 εκ. και οφείλεται κυρίως σε συγχρηματοδοτούμενα έργα που υλοποιούνται από μη Κυβερνητικές Υπηρεσίες, ύψους €37,4 εκ., σε έργα που συγχρηματοδοτούνται από Ταμεία Εσωτερικών Υποθέσεων, ύψους €32,2 εκ., στο σχέδιο Επιδότησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών μέχρι 4 ετών, ύψους €15 εκ., στο σχέδιο Ανταγωνιστικότητας για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, ύψους €13,0 εκ. και στο Σχέδιο Εξοικονομώ – Αναβαθμίζω Κατοικίες ύψους, €9,5 εκ.,
Οφείλεται επίσης σε Ευρωπαϊκά Ανταγωνιστικά Προγράμματα, ύψους €7,1 εκ., στο Σχέδιο για τη Νέα Επιχειρηματικότητα, ύψους €3,4 εκ, στις δράσεις Βιώσιμης Ανάπτυξης Αλιευτικών Περιοχών, ύψους €2,5 εκ., στις δράσεις Βελτίωσης Ποιότητας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, ύψους €2,5εκ., στην επέκταση του δικτύου κατοικιών υποστηρικτικής διαβίωσης, ύψους €2,5 εκ. και στα σχέδια Παροχής Κινήτρων Απασχόλησης Ανέργων, ύψους €1,9 εκ.
Σε σχέση με χορηγίες, συνεισφορές και επιχορηγήσεις, η υλοποίηση μέχρι το τέλος Οκτωβρίου 2024 ανήλθε στα €194,2 εκ., και οφείλεται κυρίως στη χορηγία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, ύψους €107,7 εκ., στη χορηγία στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, ύψους €42,3 εκ., στη χορηγία στο Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας, ύψους €15,7 εκ., στη χορηγία στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, ύψους €9,6 εκ., στη χορηγία στο Ινστιτούτο Κύπρου, ύψους €6,2 εκ., και στη χορηγία στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής, ύψους €5,7 εκ.
Αναφορικά με την υλοποίηση των κοινωνικών παροχών, η υλοποίηση μέχρι το τέλος Οκτωβρίου 2024 ανήλθε στα €56,3 εκ. και οφείλεται κυρίως στο πρόγραμμα κρατικών υποτροφιών, ύψους €21,8 εκ., στις χορηγίες σε Εθελοντικούς Οργανισμούς, ύψους €14,4 εκ., στις δαπάνες για πολιτιστικές παροχές, ύψους €7,5 εκ., και στη χορηγία προς το Ταμείο Α.Π.Ε. και ΕΞ.Ε., ύψους €5,9.
Πηγή: ΚΥΠΕ