Του Λουκά Λουκά
Αναπλ. Καθηγητή Τμήματος Επιστημών Αγωγής
Το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου από τη Δευτέρα 16 Μαρτίου προσφέρει τα μαθήματα του μέσω διαδικτύου ανταποκρινόμενο στα μέτρα που έχουν ληφθεί στην προσπάθεια περιορισμού της εξάπλωσης του κορωναϊού. Το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου αντιμετωπίζει τα νέα αυτά δεδομένα στην προσφορά των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, δράσεων και μαθημάτων ως ευκαιρία για ανάπτυξη και όχι ως περιορισμό. Χρησιμοποιώντας εκπαιδευτικές πλατφόρμες (Learning Management System - LMS) οι οποίες ήταν ήδη σε χρήση, αλλά και μακροχρόνια τεχνογνωσία στη χρήση τους πραγματοποιήθηκε η υλοποίηση αυτού του στόχου με τον καλύτερο και αμεσότερο τρόπο! Σε αυτό το πλαίσιο, η προσπάθειά δεν ήταν απλά η μετάβαση σε διαδικτυακή διδασκαλία (αυτό από μόνο του ήταν ιδιαίτερα εύκολο και γρήγορο), αλλά η αξιοποίηση δυνατοτήτων για βελτίωση της μαθησιακής διαδικασίας και εμπειρίας της φοιτητικής κοινότητας του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, χρησιμοποιώντας ψηφιακές λύσεις για παιδαγωγικά ζητήματα.
Έτσι, μέσα από τα άλλοτε εβδομαδιαία μαθήματα/διαλέξεις δημιουργήθηκαν κοινότητες εκπαιδευομένων, οι οποίοι επικοινωνούν μεταξύ τους, συνεργάζονται για να βρίσκουν λύσεις σε προβλήματα μέσα από τα μαθήματα, παρέχουν αλληλο-στήριξη και αλληλοβοήθεια και γενικότερα μαθαίνουν μαζί. Αυτές οι κοινότητες εκπαιδευομένων στηρίζονται και με λύσεις συμβατές με αριθμό προηγούμενων ερευνών που υπογραμμίζουν το ρόλο ψηφιακών εργαλείων μέσα από εκπαιδευτικές πλατφόρμες πέραν της διάλεξης, αλλά και σε επιπρόσθετα εργαλεία (plug-ins) τα οποία η τεχνική ομάδα του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου προσθέτει μόλις εμφανιστεί μία ανάγκη ή/και η χρησιμότητά τους. Για παράδειγμα, η αλληλο-διόρθωση εργασιών ως εργαλείο μάθησης (peer grading, πέραν από τη διόρθωση από τον/την διδάσκοντα/ουσα) υποστηρίζεται από την βιβλιογραφία ως ένα δυναμικό εργαλείο μάθησης και ανάπτυξης (Sadler & Good, 2006). Τα ψηφιακά εργαλεία δεν είναι η πανάκεια – το επιπρόσθετο παιδαγωγικό πλεονέκτημα που προσφέρουν είναι το ζητούμενο. Ταυτόχρονα, προσφέρονται ευκαιρίες περαιτέρω επικέντρωσης της διδασκαλίας εξατομικευμένα στην φοιτήτρια/φοιτητή που είναι περιορισμένη/ος στο σπίτι και μελετά για τα μαθήματα του εξαμήνου, προσφέροντας πέραν της διάλεξης που τώρα γίνεται εξ αποστάσεως σε πραγματικό χρόνο, εργαλείων ομαδικής εργασίας και αλληλεπίδρασης κατά τη διάρκεια της διάλεξης κ.α. (Bloom, 1984). Τα ψηφιακά εργαλεία LMS παρέχουν επιπρόσθετες δυνατότητες μάθησης όπως mastery learning, βοηθώντας τους φοιτητές να οικοδομήσουν γνώσεις και δεξιότητες με το δικό τους ρυθμό, ανάγκες, δυσκολίες και ικανότητες. Δίνεται η ευκαιρία, ίσως για πρώτη φορά σε τόσο μεγάλη κλίμακα, να προσφερθούν πολλαπλές και διαφορετικές ευκαιρίες μάθησης που να ταιριάζουν καλύτερα και πιο παραγωγικά στα μαθησιακά στυλ της/ου κάθε φοιτήτριας/τη.
Ταυτόχρονα με τη δημιουργία κοινοτήτων μάθησης των φοιτητών, οι ακαδημαϊκοί του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου έχουν δημιουργήσει τις δικές τους κοινότητες μάθησης, ανταλλάζοντας εμπειρίες και τεχνογνωσία για ψηφιακά εργαλεία που είναι διαθέσιμα, τα οποία όμως δίνουν λύσεις σε παιδαγωγικά ζητήματα των μαθημάτων τους σε άμεσο χρόνο και με τρόπους που ίσως δεν είχαν σκεφτεί στο παρελθόν.
Μετά από αυτή την εμπειρία, το τοπίο της πανεπιστημιακή διδασκαλίας αλλάζει πλέον ριζικά. Στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου οι εβδομαδιαίες διαλέξεις αναμορφώνονται και η ψηφιακή στήριξη της δια ζώσης μαθησιακής διαδικασίας μπαίνει δυναμικά στον 21ο αιώνα.
BLOOM, B. S. (1984). The 2 Sigma Problem: The Search for Methods of Group Instruction as Effective as One-to-One Tutoring. Educational Researcher, 13(6), 4–16. https://doi.org/10.3102/0013189X013006004
Philip M. Sadler & Eddie Good (2006) The Impact of Self- and Peer-Grading on Student Learning, Educational Assessment, 11:1, 1-31, DOI: 10.1207/s15326977ea1101_1