Το έργο PHENOTYPOS «πλατφόρμα φαινοτύπισης ολόκληρου φυτού για τη βελτίωση της παραγωγικότητας των φυτών, της αγροτικής βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή» στοχεύει στη δημιουργία μιας υπερσύγχρονης ερευνητικής μονάδας για την παροχή υπηρεσιών φαινοτύπισης φυτών και έρευνας σε Κύπριους και διεθνείς χρήστες.
Η ανάγκη για μια τέτοια υποδομή φαινοτύπισης είναι ευρέως αναγνωρισμένη στην αναπαραγωγή φυτών και προκύπτει από ερωτήματα που αφορούν κατά πόσο το υπάρχων φυτικό βλαστικό πλάσμα είναι το πιο κατάλληλο για τη μεσογειακή γεωργία και τις απειλές που αντιμετωπίζει από την κλιματική αλλαγή, ειδικά όσον αφορά σε βιοτικές και αβιοτικές καταπονήσεις. Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος στη γεωργική επιστήμη, υποστηριζόμενη από σημαντική πρόοδο στη βιοτεχνολογία, την κυτταρική και μοριακή βιολογία, τη φυσιολογία των φυτών και την βιολογία συστημάτων. Όμως, αξιολόγηση της απόδοσης των φυτών παραμένει ο αδύνατος κρίκος για τη βελτίωση της καλλιέργειας. Το έργο ‘PHENOTYPOS’ στοχεύει ακριβώς στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, παρέχοντας μια αποτελεσματική και αποδοτική μέθοδο για την επιλογή των φυτών.
Η υποδομή είναι μοναδική όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και στη Μεσόγειο και θα καλύψει ένα σημαντικό κενό στις δυνατότητες ελέγχου των φυτών. Μέσω της φαινοτύπισης, θα επιτευχθεί καλύτερη επιλογή φυτών, οδηγώντας έτσι στη βελτίωση της απόδοσης, της ποιότητας και της ανθεκτικότητας των καλλιεργειών. Τα αποτελέσματα θα συμβάλουν στην επισιτιστική ασφάλεια, στην πιο ισχυρή και οικονομικά εύρωστη γεωργία, και σε περιβαλλοντικά οφέλη.
Το έργο έχει φτάσει στον έκτο μήνα του και ήδη έχει επιτευχθεί μεγάλη πρόοδος. Η ερευνητική ομάδα έχει καθορίσει τις ανάγκες των χρηστών, έχει αναπτύξει λεπτομερείς προδιαγραφές και σχέδια της υποδομής και έχει προχωρήσει στην ανάπτυξη και αγορά υποδομών και εξοπλισμού.
Με την ολοκλήρωση του, το έργο θα αποτελέσει μια υπερσύγχρονη εγκατάσταση φαινοτύπισης που αποτελείται από ένα θερμοκήπιο υψηλής τεχνολογίας, ολοκληρωμένη σειρά αισθητήρων και μετρητών που θα παρακολουθούν τη λειτουργία και την ανάπτυξη των φυτών, ένα προηγμένο αυτόνομο ρομποτικό σύστημα απεικόνισης φυτών και βαθιά μηχανική μάθηση για την ανάλυση και πρόβλεψη της ανάπτυξης των φυτών. Για τη συλλογή, την ενσωμάτωση και την ανάλυση των μεγάλων ποσοτήτων δεδομένων που θα συλλέγονται, το έργο θα δημιουργήσει επίσης ένα σύστημα συλλογής και διαχείρισης δεδομένων για την εκτέλεση οπτικοποιήσεων δεδομένων και προηγμένων στατιστικών αναλύσεων.
Συντονιστής του έργου είναι το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Συνεργάτες είναι το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος - Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, το Frederick Research Center (FRC) , το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και οι εταιρείες CY.R.I.C. Κυπριακό Κέντρο Έρευνας και Καινοτομίας, ALION Vegetable and fruit Co και ATLANTIS Περιβάλλον και Καινοτομία.
Το έργο ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΣ (ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ/1221/0200) υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος κοινωνικής συνοχής «ΘΑΛΙΑ 2021-2027» που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας. Το έργο έχει συνολικό προϋπολογισμό 2,22 εκατ. ευρώ.