Τοποθετήθηκαν τα μέλη της Ιεράς Συνόδου στο θέμα της Αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας και σύμφωνα με τον Εκπρόσωπο της Ιεράς Συνόδου, Μητροπολίτη Πάφου Γεώργιο, η Ιερά Σύνοδος αποφάσισε να μην εναντιωθεί στην απόφαση του Αρχιεπισκόπου για τη μνημόνευση του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ουκρανίας, Επιφανίου.

 

Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους μετά το πέρας της Ιεράς Συνόδου, ο Μητροπολίτης Πάφου Γεώργιος ανέφερε πως η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου κατά την συνεδρία της 23ης και 25ης Νοεμβρίου συζήτησε διεξοδικώς το Ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα, καθώς και το πρόβλημα το οποίο έχει δημιουργηθεί με την μνημόνευση του κ. Επιφανίου ως Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ουκρανίας  εκ μέρους του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου και «αποφάσισε να μην εναντιωθεί στην ως άνω απόφαση του Μακαριοτάτου».

Ταυτοχρόνως, είπε «η Ιερά Σύνοδος προσβλέπει σε ευρύτερη διαβούλευση εις την οποία όλοι να εργαστούν προς υπέρβαση της παρούσας κρίσεως που απειλεί με σχίσμα την Εκκλησία του Χριστού».

Σε σχέση με το θέμα της πανδημίας που αναμένονταν να συζητηθεί, ο Εκπρόσωπος της Ιεράς Συνόδου ανέφερε πως κρίθηκε φρονιμότερο να καλέσουν κάποιους ειδικούς για να τους ενημερώσουν αν αυτό καταστεί δυνατόν για την 1η Δεκεμβρίου.

Ερωτηθείς για την τοποθέτηση του Μητροπολίτη Κύκκου Νικηφόρου αναχωρώντας από την συνεδρία σχετικά με την δική του συμβιβαστική λύση που απορρίφθηκε , ότι δηλαδή δεν δεσμεύονται οι διαφωνούντες από την απόφαση της Ιεράς Συνόδου όταν αφορούν θέμα πίστεως, ο Εκπρόσωπος της Ιεράς Συνόδου είπε ότι αυτό που έχει υπόψη του και που το λέει και το καταστατικό, είναι ότι οι αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου είναι δεσμευτικές για όλους έστω αν λαμβάνονται κατά πλειοψηφία ή ομοφώνως.   

Επεσήμανε επίσης πως το συγκεκριμένο θέμα δεν είναι θέμα πίστεως, αλλά μνημόνευσης του Προκαθήμενου της Εκκλησίας της Ουκρανίας κ. Επιφάνιου τον οποίο θα μνημονεύει ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου και όχι οι ίδιοι.

Επιπρόσθετα ο Μητροπολίτης Πάφου ανέφερε πως το θέμα θεωρείται λήξαν για την Ιερά Σύνοδο, σημειώνοντας πως ο καθένας εκφράστηκε με τον τρόπο που ήθελε. Είπε ακόμη πως «η συμβιβαστική πρόταση έθετε υπό υπαγόρευση τον Αρχιεπίσκοπο», πράγμα που, όπως είπε «δεν μπορούσε να γίνει».

Ο Εκπρόσωπος της Ιεράς Συνόδου ανέφερε  ακόμη “πως δεν θα πρέπει να σταματήσουμε, ούτε εμείς, ούτε οι άλλοι, αν μπορούν να διαμεσολαβήσουν μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας να αρθούν οι παρεξηγήσεις και να μην υπάρχει κάποιο σχίσμα μεταξύ τους που επηρεάζει όλη την Ορθοδοξία” .

Σημειώνεται πως οι διαφωνούντες είναι 7, ενώ 10 άτομα της Ιεράς Συνόδου συντάχθηκαν με το πλευρό του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου στο θέμα της αναγνώρισης της Αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας . 

Η συμβιβαστική πρόταση του Μητροπολίτη Κύκκου

Στη συμβιβαστική πρόταση που διατύπωσε ο Μητροπολίτης Κύκκου και Τηλλυρίας Νικηφόρος προς υπέρβαση της κρίσεως αναφέρεται ότι η Ιερά Σύνοδος της αγιότατης Εκκλησίας της Κύπρου, κατά τις τελευταίες δύο συνεδρίες στις 23 και 25 Νοεμβρίου , μετά από μακρές και διεξοδικές συζητήσεις, για το πολύπλοκο και ακανθώδες Ουκρανικό  Ζήτημα, αλλά και για το πρόβλημα, το οποίο δημιουργήθηκε  με την ξαφνική, και παρά την ομόφωνη συνοδική απόφαση της 18ης Φεβρουαρίου 2019, μνημόνευση του  Επιφανίου σαν «Προκαθημένου» της Οὐκρανικης Εκκλησίας, πήρε την απόφαση, «προκειμένου να αποφευχθεί ο διχασμός και η διαίρεση της Αποστολικής Εκκλησίας να ακολουθήσει την οδό, όχι ακριβείας, αλλά την οδό της οικονομίας την οποία ακολούθησαν, στο διάβα των αιώνων και μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας και η οποία αποτελεί για την Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία το κατ’ εξοχή μυστήριο της αγάπης , της ειρήνευσης και της καταλλαγής».
 
Επιπρόσθετα προτείνεται όπως η Ιερά Σύνοδος  αποφασίσει «για χάρη της ενότητας της Εκκλησίας» να μην αντισταθεί στην απόφαση του Μακαριοτάτου να μνημονεύει τον Επιφάνιο σαν «Μητροπολίτη» Κιέβου χωρίς, όμως, να προχωρήσει σε συλλειτουργία και πλήρη ευχαριστιακή κοινωνία.

Ταυτόχρονα στην πρόταση του ο Κύκκου Νικηφόρος, αναφέρει ότι η Ιερά Σύνοδος σέβεται και τη σύμφωνη με την ομόφωνη Συνοδική απόφαση της συνεδρίας, της 18ης Φεβρουαρίου 2019, τοποθέτηση των Συνοδικών  μελών της.

Ο Μητροπολίτης Κύκκου επισημαίνει ακόμη στην πρόταση πως η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου, προσβλέπει σε μια πανορθόδοξη διαβούλευση, όπου όλοι οι Προκαθήμενοι των Ορθόδοξων Εκκλησιών, χωρίς την επήρεια εξωτερικών πολιτικών δυνάμεων και την εμπλοκή γεωστρατηγικών και γεωοικονομικών συμφερόντων, θα αναδείξουν την αρχιερατική τους σοφία και θα εργαστούν προς υπέρβαση της παρούσας κρίσεως, που απειλεί με σχίσμα καταστροφικό την παγκόσμια Ορθόδοξη του Χριστού Εκκλησίας.

Αυτούσιο το ανακοινωθέν 

Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου κατὰ τὶς συνεδρίες αὐτῆς, τῆς 23ης καὶ 25ης Νοεμβρίου 2020, συζήτησε διεξοδικῶς τὸ Οὐκρανικὸ Ἐκκλησιαστικὸ Ζήτημα καθὼς καὶ τὸ πρόβλημα τὸ ὁποῖο ἔχει δημιουργηθεῖ μὲ τὴν μνημόνευση τοῦ Ἐπιφανίου ὡς Προκαθημένου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας ἐκ μέρους τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Χρυσοστόμου καὶ ἀπεφάσισε ὅπως, μὴ ἐναντιωθεῖ στὴν ὡς ἄνω ἀπόφαση τοῦ Μακαριωτάτου.

Ταυτοχρόνως ἡ Ἱερὰ Σύνοδος προσβλέπει σὲ εὐρύτερη διαβούλευση εἰς τὴν ὁποίαν ὅλοι νὰ ἐργαστοῦν, πρὸς ὑπέρβαση τῆς παρούσης κρίσεως ποὺ ἀπειλεῖ μὲ σχῖσμα τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ.

Ἱερὰ Ἀρχιεπισκοπὴ Κύπρου,
25 Νοεμβρίου 2020.

Το υπόμνημα που κατέθεσε ο Μητροπολίτης Ταμασού

Επιθυμώ να καταθέσω στην Ιερά Σύνοδο τις θεολογικές μου απόψεις τις οποίες διατύπωσα κατά τις πρόσφατες συνεδρίες της Ιεράς ημών Συνόδου σε σχέση με το Ουκρανικό Ζήτημα και οι οποίες με οδηγούν στο να αρνηθώ οποιαδήποτε πρόταση, που θα νομιμοποιεί την σχισματική αυτή Εκκλησία.

1. Διαδηλώνω τον απόλυτο σεβασμό μου και την αμετακίνητη προσήλωσή μου στο συνοδικό πολίτευμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, όπως αυτό καθορίζεται από την Ορθόδοξη εκκλησιολογία, τους Ι. Κανόνες ( 34ος Αποστολικός Κανών κλπ) και τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Κύπρου (άρθρο 7 § 1-2 και 12 § 1-2). Η Ιερά Σύνοδος και μόνο αυτή έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να «ρυθμίζει τις σχέσεις της Εκκλησίας της Κύπρου με τις άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες» (άρθ. 7 § 2 του  Καταστατικού Χάρτου), ο δε Προκαθήμενος καλείται να εκφράζει την συνοδική απόφαση (άρθ. 7 § 2 α,γ).

2. Εμμένω στην από 18 Φεβρουαρίου 2019 ομόφωνη απόφαση της Ι. Συνόδου της Εκκλησίας της Κύπρου, η οποία, δυστυχώς, παραβιάστηκε από τον Αρχιεπίσκοπο. Ιδιαιτέρως δε, επαναδιατυπώνω τις έντονες ανησυχίες και αμφιβολίες μου που έχουν εκφραστεί στην ανωτέρω συνοδική απόφαση  λόγω της ανυπαρξίας Αποστολικής Διαδοχής στην Ηγεσία της λεγομένης Αυτοκεφάλου Ορθοδόξου Εκκλησίας εν Ουκρανία. Κατά συνέπεια δεν μπορώ να αποδεχθώ την εγκυρότητα της χειροτονίας και των μυστηρίων που τελούνται από την Ηγεσία αυτή.

3. Επαναλαμβάνω την πάγια θέση της Εκκλησίας της Κύπρου ότι ο μόνος  κανονικός Προκαθήμενος της εν Ουκρανία Ορθοδόξου Εκκλησίας είναι ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κιέβου Ονούφριος. Συνεπώς, ακολουθώντας την κανονική επιταγή «μη εν τη πόλει δύο επίσκοποι ώσι» (8ος της Α’ Οικουμενικής Συνόδου) αρνούμαι να αναγνωρίσω άλλον “προκαθήμενο”, τη στιγμή, μάλιστα, που αυτός δεν διαθέτει ούτε κανονική και έγκυρη χειροτονία.

4. Η άρνησή μου να αναγνωρίσω τη νέα εκκλησιαστική δομή και τον “προκαθήμενό” της Επιφάνιο εδράζεται στη διδασκαλία, στην πίστη και στην εκκλησιαστική και κανονική παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Δεν πρόκειται για διαφωνία σε απλά διοικητικά ή ήσσονος σημασίας ζητήματα, αλλά σε αυτόν τον πυρήνα της Ορθόδοξης εκκλησιολογίας και της διδασκαλίας της Εκκλησίας μας για τα ιερά Μυστήρια και την Αποστολική Διαδοχή, ζητήματα που αφορούν τη σωτηρία μας. Τα ζητήματα αυτά δεν μπορεί να τεθούν υπό συζήτηση ή διαπραγμάτευση σε οιανδήποτε τάχα και συνοδική διαδικασία ούτε τελούν υπό έγκριση μιας ευκαιριακής,  οριακής, μάλιστα, πλειοψηφίας.

5. Συνεπώς, η επιλογή του Αρχιεπισκόπου  να μνημονεύσει τον Επιφάνιο θεωρώ ότι είναι αυθαίρετη, αντικανονική και κατάφορα αντίθετη στην εκκλησιαστική μας παράδοση, την Ορθόδοξη εκκλησιολογία  και την από 18.2.19 ομόφωνη απόφαση της Ι. Συνόδου και υποδηλώνει την απαρχή κατάλυσης του συνοδικού πολιτεύματος της Εκκλησίας μας με απρόβλεπτες συνέπειες.

6. Κηδόμενοι της ενότητος της Εκκλησίας της Κύπρου και του λαού μας τη δύσκολη αυτή περίοδο και ακολουθώντας άχρι καιρού την κατ’ οικονομία πράξη που δίδαξαν και εφάρμοσαν οι Πατέρες της Εκκλησίας  δεν διακόπτω τη μνημόνευση του Αρχιεπισκόπου Κύπρου, αλλά επαφίεται στην αρχιερατική συνείδηση μου η μετά του Αρχιεπισκόπου συλλειτουργία λόγω της επιμονής του να μνημονεύει τον Επιφάνιο.

Ως Επίσκοπος της Αποστολικής Εκκλησίας της Κύπρου καταθέτω τα ανωτέρω με πολλή αγωνία και πόνο και με αυξημένο αίσθημα ευθύνης έναντι της αρχιερατικής μου συνειδήσεως, του ποιμνίου που μας εμπιστεύθηκε το έλεος του Θεού και της πανορθοδόξου κοινωνίας και ενότητας μακριά από εθνοφυλετικές ή οικονομικές ή άλλες εξωεκκλησιαστικές εξαρτήσεις, μικρότητες και σκοπιμότητες, προσβλέποντας αποκλειστικά και μόνο στη διαφύλαξη της «άπαξ παραδοθείσης πίστεως τοις αγίοις» (Ιούδ. 3) και την ειρήνευση της Εκκλησίας «ἥν ὁ Κύριος περιεποιήσατο διὰ τοῦ ἰδίου Αἵματος» (Πραξ. 20, 28).
 

Περισσότερα σε λίγο