Δεν υπάρχουν νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης της πανδημίας στην Κύπρο, ενώ ο τυχαίος δειγματολογικός έλεγχος των 10 χιλιάδων ατόμων για τον κορωνοϊό που ξεκίνησε και θα περιλαμβάνει ολόκληρη την Κύπρο, θα δείξει τον δρόμο που θα ακολουθήσει η χώρα μας σε σχέση με την αντιμετώπιση και την αναχαίτιση της Πανδημίας.
 
Ήδη, ο μεταδοτικός δείκτης του ιού στην Κύπρο βρίσκεται ανάμεσα στο 1,6 με 2, δηλαδή κάθε άτομο που έχει προσβληθεί μπορεί να τον μεταδώσει μέχρι και σε δύο άτομα, με τους επιδημιολόγους να στοχεύουν στο να πέσει ξανά κάτω από τη μονάδα. Επίσης, η μετάδοση του ιού γίνεται εγχώρια σε ποσοστό πέραν του 70%, σε σχέση με ένα πολύ πιο μικρό ποσοστό που προέρχεται από το εξωτερικό.
 
Αυτά ανακοινώθηκε κατά τη σημερινή δημοσιογραφική διάσκεψη των μελών της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής, Λεόντιο Κωστρίκη, Καθηγητή Μοριακής Ιολογίας του Τμήματος Βιολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου και Τακτικό Μέλος της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών και την δρ. Ζωή Δωροθέα Πανά, Λέκτορα στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο.
 
Οι δύο Επιστήμονες μέλη της ομάδας, τόνισαν την ανάγκη τήρησης των προσωπικών μέτρων και της αποστασιοποίησης, καθώς και την αποφυγή οποιασδήποτε μορφής στιγματισμού. Αυτά, όπως υπογράμμισαν, είναι τα βασικότερα μας όπλα κατά του ιού στον μαραθώνιο που ακολουθεί μέχρι την εξεύρεση εμβολίου και τον εμβολιασμό του πληθυσμού. Επίσης, ανακοίνωσαν τη πραγματοποίηση πλέον σε εβδομαδιαία βάση, συναντήσεων της επιστημονικής ομάδας, όπου και θα αξιολογείται η κατάσταση, θα γίνονται συστάσεις και δίδονται οδηγίες.
 
Μιλώντας κατά τη διάσκεψη, ο κ. Κωστρίκης είπε αρχικά πως έχει ήδη ξεκινήσει ένας μεγάλος τυχαίος δειγματολογικός έλεγχος σε όλη την Κύπρο από 10 χιλιάδες εξετάσεις, ο οποίος είναι εξαιρετικής σημασίας διότι αποτελεί μια πραγματική εικόνα των λοιμώξεων σε όλες τις πόλεις κάτι που βοηθά αφάνταστα στο να υπάρξει κατανόηση για το πού βρισκόμαστε και ποια είναι τα αποτελέσματα τυχόν μέτρων που έχουν ληφθεί.
 
Ο κ. Κωστρίκης είπε πως η δειγματοληψία αυτή θα γίνει με βάση τον πληθυσμό της κάθε πόλης και επαρχίας ενώ έχουν διορθωθεί στη μεθοδολογία κάποια λάθη που έχουν γίνει σε ό,τι αφορά τον τυχαίο δειγματολογικό έλεγχο.
 
Στη συνέχεια, ο κ. Κωστρίκης είπε πως κατά τη σημερινή συνάντηση με τον Υπουργό τέθηκε το θέμα των νεαρών ασυμπτωματικών, σημειώνοντας πως η νέα έξαρση του ιού αφορά κυρίως αυτά τα νεαρά άτομα μέχρι την ηλικία των 40 με 45. Όπως είπε, επειδή πλέον η διασπορά γίνεται με αυτά τα νεαρά ασυμπτωματικά άτομα, η κατάσταση γίνεται πιο δύσκολη και συνέστησε την προσοχή ιδιαίτερα σε αυτή την κατηγορία πολιτών ώστε να σταματήσει η ενεργή διασπορά του ιού. Είναι θέμα χρόνου, όπως είπε, αυτά τα άτομα να μεταφέρουν τον ιό σε μεγαλύτερους και τότε θα υπάρξει πρόβλημα συμπτωματικότητας και εισαγωγής στα νοσοκομεία.
 
Σε σχέση με τα αεροδρόμια, ο κ. Κωστρίκης είπε πως πάντοτε υπάρχει χώρος για βελτίωση της κατάστασης, τόνισε ωστόσο πως έχουν γίνει πάρα πολλά πράγματα. Μέχρι σήμερα 27 χιλιάδες επιβάτες έχουν εξεταστεί στο πλαίσιο του δειγματολογικού ελέγχου στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου, επιλέγονται τυχαίες πτήσεις από χώρες όλων των κατηγοριών. Με αυτό τον τρόπο, βρήκαμε κρούσματα και από χώρες κατηγορίας Α. «Οι δειγματολογικοί έλεγχοι αυτού του επιπέδου είναι ψηλού αριθμού σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες», είπε, σημειώνοντας πως έχουμε εντάξει τρεις κατηγορίες χωρών σε σχέση με άλλες χώρες που έχουν μόνο δύο κατηγορίες.
 
Ο κ. Κωστρίκης τόνισε στη συνέχεια πως η γενική φιλοσοφία που πρέπει να διακατέχει τον κόσμο είναι πως δεν μπαίνουμε σε έναν αγώνα δρόμου ο οποίος θα τελειώσει σε μια, δύο εβδομάδες ή ένα μήνα. Εδώ πρόκειται για έναν μαραθώνιο κάτι που πρέπει να διακατέχει όλους καθώς πρέπει να βρισκόμαστε σε μια καλή επιδημιολογική κατάσταση μέχρι να εμβολιαστούμε. Ο τελικός τερματισμός είναι το εμβόλιο, και μέχρι να το έχουμε αυτό θα είμαστε σε μια ειδική κανονικότητα. Τόνισε πως σκοπός δεν είναι το lock down, καθώς κανείς δεν το θέλει. Ωστόσο, συνέχισε, δεν πρέπει να υπάρξει εφησυχασμός καθώς όλοι πέρασαν  τη δύσκολη περίοδο του αποκλεισμού και συνεπώς ξέρουμε πως πρέπει να περιορίσουμε τις καθημερινές επαφές ώστε σε περίπτωση εντοπισμού κρούσματος να είναι εύκολη η ιχνηλάτηση του και δύσκολη η διασπορά του ιού.
 
Μίλησε επίσης για το πρόβλημα που επιφέρει ο εφησυχασμός, υπογραμμίζοντας πως όλοι θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι ο ιός είναι και διασπείρεται ανάμεσα μας.
 
Ο κ. Κωστρίκης είπε πως αυτή τη στιγμή ο μεταδοτικός δείκτης είναι στο 1,6 με 2, δηλαδή κάθε άτομο που έχει τον ιό μπορεί να τον μεταδώσει μέχρι και σε 2 άτομα ενώ υπάρχει και αυξητική τάση. Σκοπός, σημείωσε, είναι να καταφέρουμε να φέρουμε τον δείκτη κάτω από την μονάδα, όπως ήταν πριν από 2 με 3 εβδομάδες.
 
Από την πλευρά της η κ. Πανά είπε αρχικά πως το τελευταίο 15μερο έχουμε σαφή εγχώρια μετάδοση του ιού, καθώς το 70,6% των κρουσμάτων αφορούν εγχώριες λοιμώξεις και μόλις το υπόλοιπο αφορούν λοιμώξεις που είτε εντοπίστηκαν στις πύλες εισόδου είτε είχαν πρόσφατο ταξιδιωτικό ιστορικό.
 
Η κ. Πανά τόνισε πως όλοι, οριζόντια και μηδενός εξαιρουμένου, πρέπει να τηρούμε με ευλάβεια τα μέτρα ατομικής προστασίας και σωματικής αποστασιοποίησης. Επιπρόσθετα, είπε, τα ιατρικά πρωτόκολλα θα πρέπει να τηρούνται οριζόντια και από τον καθένα. Η καθολική συμμόρφωση, τόνισε, σε αυτά τα απλά καθημερινά πράγματα, είναι τα πυρομαχικά και τα όπλα μας για τώρα και πιθανότατα και για το μέλλον.
 
Δεύτερο σημείο που έθιξε η κ. Πανά, είναι να αποφευχθεί η οποιαδήποτε μορφή στιγματισμού, είτε αυτή αφορά συγκεκριμένα άτομα ή ομάδες ατόμων, είτε αφορά γεωγραφικές περιοχές. Κάτι τέτοιο δεν θα διευκολύνει την διαχείριση της αναζωπύρωσης και της επιδημίας γενικότερα στο μέλλον. Αυτή η επιδημία θα μείνει για αρκετό καιρό και εφόσον όλα είναι συγκοινωνούντα δοχεία, πρέπει ο καθένας από εμάς να τηρεί τα μέτρα οριζόντια, να μην στιγματίζει καταστάσεις και ανθρώπους, τόνισε.
 
Το τρίτο σημείο που έθιξε και το οποίο αφορά τα συμπτώματα, η κ. Πανά είπε πως το γεγονός πως σε αυτή τη φάση υπάρχουν πολλά κρούσματα σε ασυμπτωματικά νεαρά άτομα, σε συνδυασμό με την περίοδο του καλοκαιριού, έχει οδηγήσει στο να υπάρχει αυξημένη μετάδοση του ιού εντός της κοινότητας.
 
Η κ. Πανά είπε ακόμη πως αναμένουμε το επόμενο διάστημα να έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα του επιδημιολογικού ελέγχου και θα γίνει μια επαναξιολόγηση των δεδομένων. Αυτό που αποφασίστηκε είναι πως θα υπάρχει σταθερά σε εβδομαδιαία βάση, κατά πάσα πιθανότητα κάθε Τρίτη απόγευμα, η συνάντηση της επιδημιολογικής ομάδας που θα αποφασίζει και θα ανακοινώνει συστάσεις και οποιεσδήποτε άλλες οδηγίες.
 
Σε ερώτηση αν θα πρέπει να επεκταθούν τα μέτρα που έχουν τεθεί για τη Λεμεσό να επεκταθούν και σε άλλες επαρχίες και αν θα πρέπει να περιοριστούν οι οικογενειακές συναθροίσεις ενόψει Δεκαπενταύγουστου, η κ. Πανά είπε πως η στόχευση αρχικά στη Λεμεσό δεν έγινε για να στιγματιστεί γεωγραφικά η περιοχή αλλά για να περιοριστεί η εξάπλωση και να βοηθηθεί η συγκεκριμένη πόλη καθώς αρχικά ήταν το επιδημιολογικό επίκεντρο. Απ΄ εκεί και πέρα, ως μια μικρή χώρα είμαστε όπως τα συγκοινωνούντα δοχεία και η μετάδοση είναι οριζόντια και σε περισσότερες γεωγραφικές περιοχές.
 
Όσον αφορά το θέμα του Δεκαπενταύγουστου, η κ. Πανά ζήτησε μια πίστωση χρόνου ώστε να αξιολογηθεί σωστά η κατάσταση και να δούμε αν θα πρέπει, απο εκεί και πέρα, να προχωρήσουμε σε περαιτέρω μέτρα. Ωστόσο, πρέπει να γίνει κατανοητό, τόνισε, πως όσα μέτρα και αν παρθούν, το κομβικό σημείο αποτελεί η τήρηση των μέτρων από τον καθένα.
 
Σε ερώτηση ποιος είναι ο χρονικός ορίζοντας για να έχουμε πλήρη εικόνα και το πώς θα γίνουν οι έλεγχοι, ο κ. Κωστρίκης ανέφερε πως δεν θα ανακοινώνεται η περιοχή και η ώρα των ελέγχων έτσι ώστε να διασφαλιστεί η τυχαία δειγματοληψία. Πρόσθεσε η αξιολόγηση θα είναι συνεχής και η εικόνα κάθε επαρχίας ανά πάσα στιγμή θα είναι στη διάθεση της επιστημονικής ομάδας αλλά και του κοινού.
 
Ερωτηθείς αν είναι ικανοποιημένη η επιστημονική ομάδα για τη χρήση της μάσκας, ο κ. Κωστρίκης είπε πως αυτό που αποφασίστηκε σήμερα κατά τη σύσκεψη είναι πως θα αρχίσει εκ νέου μια εκστρατεία ενημερωτική για τη χρήση της μάσκας με τηλεοπτικά και άλλα σποτ, ενώ όλα τα μέλη της επιστημονικής ομάδας, μαζί και με τον Υπουργό, θα προχωρήσουν σε διαλέξεις για το σωστό τρόπο χρήσης της μάσκας. Τη μάσκα δυστυχώς θα την έχουμε μαζί μας μέχρι το τέλος του μαραθωνίου και θα γίνει τρόπος ζωής μας μέχρι τον εμβολιασμό, πρόσθεσε.
 
Σε ερώτηση πόσο κοντά βρισκόμαστε σε αριθμό κρουσμάτων στην επέκταση των μέτρων που λήφθηκαν στη Λεμεσό και στις υπόλοιπες επαρχίες, ο κ. Κωστρίκης επανέλαβε πως θα πρέπει να αφήσουμε τον δειγματολογικό έλεγχο να τρέξει μερικές μέρες και τότε, δηλαδή μέχρι και την επόμενη εβδομάδα, θα αποφασιστεί η προώθηση και επέκταση των μέτρων και στην υπόλοιπη Κύπρο.
 
Όσον αφορά την κατηγοριοποίηση της Ελλάδας στην κατηγορία Β, είπε πως μέλη της ομάδας θα έχουν επαφές με μέλη της επιστημονικής ομάδας της Ελλάδας ώστε να υπάρξει σύγκριση των δύο χωρών με καλύτερο τρόπο. Πρόσθεσε πως η Ελλάδα μπήκε στην κατηγορία Β΄ κάτι που δεν σημαίνει πως θα είναι για πάντα. Όπως και για τις υπόλοιπες χώρες, κάθε εβδομάδα αξιολογούνται ξεχωριστά και αν σε κάποια φάση αλλάξουν τα δεδομένα θα αλλάξει και η κατηγορία, κατέληξε.