Προτεινόμενα μέτρα σταδιακής ομαλοποίησης των απαγορεύσεων λόγω κορωνοϊού αποστέλνει με επιστολή προς το Υπουργικό Συμβούλιο ο δρ.Ελπιδοφόρος Σωτηριάδης, Ιατρός Εργασίας – Επιδημιολόγος, Επίκουρος Καθηγητής Δημόσιας Υγείας. 

Αυτούσια η επιστολή του δρ.Σωτηριάδη

«Σε συνέχεια της επιστολής που έχω απευθύνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας θεωρώ ότι είναι χρήσιμο να καταθέσω συγκεκριμένες προτάσεις για τα μέτρα ελέγχου της διασποράς του κορωνοϊού στον πληθυσμό. Τα προτεινόμενα μέτρα δεν είναι εξαντλητικά. Κατατίθενται για περαιτέρω εξειδίκευση όπου απαιτείται. Διευκρινίζω ότι τα μέτρα ελέγχου της διασποράς του κορωνοϊού στον πληθυσμό δεν προτείνονται λόγω της αρχικά πιθανολογούμενης αυξημένης επικινδυνότητας του ιού η οποία τώρα γνωρίζουμε ότι δεν ισχύει.

• "Ανοικτή επιστολή στον Πρόεδρο"

Τα προτεινόμενα μέτρα έχουν στόχο να επιβραδύνουν την σταδιακή εξάπλωση του κορωνοϊού στον πληθυσμό, έτσι ώστε τα όποια νέα περιστατικά με κλινική συμπτωματολογία να μπορούν να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά από τα νοσοκομεία μας, και να μην οδηγηθούμε σε υπέρ-κορεσμό του συστήματος υγείας της πατρίδας μας.
Προτείνω ένα χρονοδιάγραμμα για την σταδιακή επαναλειτουργία όλων των δραστηριοτήτων σε διάστημα 4 εβδομάδων.

Πρώτη εβδομάδα (Απρίλιος)

Διατήρηση της απαγόρευσης κυκλοφορίας και της απαγόρευσης λειτουργίας των πλείστων επιχειρήσεων ως έχουν σήμερα.

Μέτρα για τον Γενικό Πληθυσμό:

- Άμεση αναβάθμιση του αριθμού εξόδων του κάθε συμπατριώτη μας από το σπίτι σε τρεις φορές κάθε ημέρα με συνολικό χρόνο εξόδου τις 5 ώρες.

- Εκπαίδευση* ΟΛΩΝ των συμπατριωτών μας, με ευθύνη του Υπουργείου Υγείας, μέσω καθολικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε όλα τα κανάλια της τηλεόρασης για τους δύο (2) βασικούς τρόπους μετάδοσης του κορωνοϊού με βάση την επιστημονική γνώση που έχουμε αποκτήσει μέχρι σήμερα. Ταυτόχρονα να εξηγηθούν οι ιδιαίτερες συνθήκες μετάδοσης του κορωνοϊού σε εσωτερικούς χώρους (αιώρηση / μεταφορά μικροσταγονιδίων ή/και αερολύματος, επιβίωση του ιού σε διάφορες επιφάνειες κτλ). Καθημερινά προγράμματα για μία εβδομάδα. Αρχική παρουσίαση από τον εκπαιδευτή και δυνατότητα υποβολής ερωτήσεων από τους τηλεθεατές. Συστηματική καλλιέργεια γνώσεων και δεξιοτήτων ατομικής προστασίας.

- Εκπαίδευση* ΟΛΩΝ των συμπατριωτών μας, με ευθύνη του Υπουργείου Υγείας, μέσω καθολικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε όλα τα κανάλια της τηλεόρασης για τα μέτρα προφύλαξης (απόσταση ασφάλειας, πλύσιμο χεριών κτλ) και τα μέσα ατομικής προστασίας (μάσκα και γυαλιά) και τα γενικότερα μέτρα ελέγχου που συστήνονται για τον κορωνοϊό.

Καθημερινά προγράμματα επί μία εβδομάδα.

Ειδικές οδηγίες για τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Αρχική παρουσίαση από τον εκπαιδευτή και δυνατότητα υποβολής ερωτήσεων από τους τηλεθεατές. 2 Ενδεικτικά αναφέρω: o Αποφυγή συγχρωτισμού σε εσωτερικούς χώρους.

Πολύ καλός αερισμός των εσωτερικών χώρων ιδιαίτερα τώρα το καλοκαίρι.

- Διατήρηση αποστάσεων ασφαλείας (μέχρι 2 μέτρα) μεταξύ ανθρώπων σε δημόσιους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους.

- Συχνό πλύσιμο χεριών με νερό και σαπούνι. Εναλλακτικά σε απουσία νερού, χρήση αλκοoλούχων περιεκτικότητας 70% και άνω. o Αποφυγή επαφής / επιμόλυνσης του προσώπου με τα χέρια (μάτια, μύτη, στόμα).

- Μέθοδοι χρήσης μάσκας με συγκεκριμένες διεθνείς προδιαγραφές (είτε Ν95, είτε χειρουργική) σε εσωτερικούς χώρους. Όταν δεν υπάρχουν διαθέσιμες οι πιο πάνω μάσκες, να δοθούν οδηγίες για χρήση μάσκας οποιασδήποτε άλλης εγχώριας κατασκευής. o Χρήση γυαλιών προστασίας (ειδικά γυαλιά προστασίας, απλά γυαλιά μυωπίας, απλά πλαστικά γυαλιά) σε εσωτερικούς χώρους.

- Δεξιότητες ιεραρχικής αξιολόγησης του κινδύνου έκθεσης και μόλυνσης σε εσωτερικούς χώρους (εργασιακοί χώροι, οικίες κτλ).

- Εκπαίδευση εργαζομένων σε όλους τους δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς με βάση τις συνθήκες εργασίας και τα καθήκοντα. - Εκπαίδευση* ΟΛΩΝ των συμπατριωτών μας, με ευθύνη του Υπουργείου Υγείας, μέσω καθολικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε όλα τα κανάλια της τηλεόρασης για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος του πληθυσμού:

- Υγιεινή διατροφή (Μεσογειακή δίαιτα),

- Καθημερινή / συστηματική άσκηση (τουλάχιστον 30 λεπτά), o Αποφυγή ή διακοπή του καπνίσματος,

- Αποφυγή κατάχρησης αλκοόλ, o Λήψη επιπλέον βιταμίνης C, και

- Απώλεια βάρους όπου ενδείκνυται.

- Δημιουργία κατευθυντήριων οδηγιών για προσωπικούς ιατρούς του ΓΕΣΥ και ιδιώτες ιατρούς, για την χορήγηση του συνδυασμού υδροξυχλωροκίνης και αζιθρομυκίνης ή άλλης θεραπείας (π.χ. αντι-ιϊκά φάρμακα) σε όσους διαγιγνώσκονται με κορωνοϊό κάτω από στενή παρακολούθηση της κλινικής τους πορείας. Πρωτόκολλο για εθνική κλινική μελέτη αξιολόγησης της θεραπείας. Οι νοσοκομειακοί ιατροί να συμβάλουν σημαντικά με την εμπειρία που έχουν ήδη αποκτήσει στην χορήγηση αυτών των θεραπειών. Ήδη μερικές από τις πιο πάνω θεραπείες φαίνεται να έχουν σημαντικά θετικά αποτελέσματα σε αυτούς που μολύνονται από τον κορωνοϊό με ή χωρίς κλινική συμπτωματολογία. - Διαμόρφωση προγράμματος συντρέχουσας αξιολόγησης της χορήγησης υδροξυχλωροκίνης και αζιθρομυκίνης και άλλων αντι-ιϊκών θεραπειών για παρακολούθηση της διαχείρισης των νέων περιστατικών από τους προσωπικούς ιατρούς και τους ιδιώτες ιατρούς στα πλαίσια της μελέτης. - Επιτήρηση όλου του πληθυσμού με θερμόμετρα και παλμικά οξύμετρα σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, ιδιωτικούς οργανισμούς, φαρμακεία κτλ. Συνέχιση της επιτήρησης του πληθυσμού με δειγματοληπτικές εξετάσεις.

Δεύτερη εβδομάδα (Μάιος)

Άρση της απαγόρευσης κυκλοφορίας. Επανεκκίνηση της οικονομίας. Συνέχιση της απαγόρευσης συναθροίσεων και συγχρωτισμού.

Μέτρα για τον Γενικό Πληθυσμό:

- Σαφείς οδηγίες για την καθολική τήρηση των αποστάσεων ασφάλειας σε δημόσιους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους. Ενθάρρυνση του πληθυσμού για έξοδο στο ύπαιθρο και στο εξωτερικό περιβάλλον.

- Επαναλειτουργία των υπηρεσιών του κράτους για εξυπηρέτηση του κοινού με βάση όλα τα προτεινόμενα μέτρα προστασίας. Επαναλειτουργία όλων των χώρων οικονομικής δραστηριότητας που αφορούν εξωτερικό περιβάλλον (εργοτάξια, άλλοι χώροι εργασίας στο εξωτερικό περιβάλλον). Επανεκκίνηση επιλεγμένων σημαντικών οικονομικών δραστηριοτήτων εσωτερικού χώρου.

Όσοι εργάζονται σε εσωτερικούς χώρους να χρησιμοποιούν μάσκες και γυαλιά. Όσοι δεν έχουν γυαλιά μυωπίας, να χρησιμοποιούν απλά πλαστικά γυαλιά για προστασία και υπενθύμιση ότι δεν πρέπει να φέρνουν τα χέρια στο πρόσωπο (μάτια, μύτη, στόμα). –

Χρήση μάσκας και γυαλιών από όλους τους εργαζόμενους σε εσωτερικούς χώρους (τράπεζες, δημόσια υπηρεσία, γραφεία σε ιδιωτικές επιχειρήσεις κτλ). Η χρήση μάσκας και γυαλιών αφορά και τα δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς (συγκοινωνίες). ΔΕΝ χρειάζεται χρήση γαντιών.

- Οι επαγγελματίες υγείας να χρησιμοποιούν μέσα ατομικής προστασίας* που αφορούν καθολικές προφυλάξεις και προφυλάξεις μικροσταγονιδίων ή/και αερολύματος με βάση τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες. Οι εργαζόμενοι σε γηροκομεία και ιδρύματα να χρησιμοποιούν όλα τα μέσα ατομικής προστασίας που χρησιμοποιούν και οι επαγγελματίες υγείας.

- Συστηματικός έλεγχος όλων των ασθενών οι οποίοι προσέρχονται στα νοσοκομεία (δημόσια και ιδιωτικά) και στα εξωτερικά ιατρεία των προσωπικών ιατρών του ΓΕΣΥ και των ιδιωτών ιατρών με εξέταση για τον κορωνοϊό και κάλυψη του κόστους από τον ΟΑΥ. Άμεση επαναδιαπραγμάτευση του Υπουργείου Υγείας με τα κλινικά εργαστήρια για να δοθούν χαμηλότερες τιμές χρέωσης της εξέτασης PCR. Άμεση ανάπτυξη / υιοθέτηση και πιστοποίηση αξιόπιστης μεθόδου εξέτασης ELISA για τον κορωνοϊό από τα κλινικά εργαστήρια το συντομότερο δυνατό. Παράλληλη αξιολόγηση της αξιοπιστίας των εξετάσεων ταχείας δοκιμασίας (rapid tests) ανίχνευσης του ιού για σκοπούς προ-συμπτωματικού ελέγχου.

Τρίτη εβδομάδα (Μάιος)

- Επαναλειτουργία όλων των λυκείων και των πανεπιστημίων με τις βασικές προφυλάξεις. Οι καθηγητές να φέρουν μάσκα (είτε Ν95, είτε χειρουργική) και γυαλιά σε εσωτερικούς χώρους. Όσοι είναι άνω των 60 ετών ή όσοι έχουν υποκείμενα νοσήματα να μπορούν να επανέλθουν στην εργασία τους εθελοντικά ή να έχουν το δικαίωμα να επικαλεστούν αυξημένο 4 κίνδυνο και να παραμείνουν με άδεια ασθένειας στο σπίτι. Για τα κενά που τυχόν θα δημιουργηθούν να προσληφθούν άμεσα αντικαταστάτες καθηγητές (συμβασιούχοι νεαροί εκπαιδευτικοί).

Μαθητές και φοιτητές με υποκείμενα νοσήματα να φέρουν μάσκα (είτε Ν95, είτε χειρουργική) και γυαλιά σε εσωτερικούς χώρους. Οι υπόλοιποι μπορούν να φέρουν μέσα ατομικής προστασίας σε εθελοντική βάση.

- Επαναλειτουργία των ξενοδοχείων, εστιατορίων και καφετεριών. Παροχή εστίασης (γευμάτων και ποτών) μόνο σε εξωτερικούς υπαίθριους χώρους.
- Επαναλειτουργία όλων των υπόλοιπων χώρων οικονομικής δραστηριότητας εσωτερικών χώρων με τα ίδια μέτρα ελέγχου.
- Επαναλειτουργία των εκκλησιών και των άλλων χώρων λατρείας με τη συμμετοχή πιστών με βάση τα ίδια μέτρα ελέγχου για εσωτερικούς χώρους (απόσταση ασφαλείας, μέτρα προφύλαξης κτλ).

Τέταρτη εβδομάδα (Μάιος)

- Επαναλειτουργία όλων των νηπιαγωγείων, δημοτικών, και γυμνασίων. Οι καθηγητές και δάσκαλοι να φέρουν μάσκα (Ν95 ή χειρουργική) και γυαλιά σε εσωτερικούς χώρους. Όσοι είναι άνω των 60 ετών ή όσοι έχουν υποκείμενα νοσήματα να μπορούν να επανέλθουν στην εργασία τους εθελοντικά ή να έχουν την δυνατότητα να επικαλεστούν αυξημένο κίνδυνο και να παραμείνουν με άδεια ασθένειας στο σπίτι. Για τα κενά που τυχόν να δημιουργηθούν να προσληφθούν άμεσα αντικαταστάτες εκπαιδευτικοί (συμβασιούχοι νεαροί εκπαιδευτικοί).

Οι μαθητές με υποκείμενα νοσήματα να φέρουν μάσκα (είτε Ν95, είτε χειρουργική) και γυαλιά σε εσωτερικούς χώρους (εξαιρούνται παιδιά κάτω των 6 ετών - νηπιαγωγεία). Οι υπόλοιποι μαθητές να φέρουν μάσκα και γυαλιά σε εθελοντική βάση.

- Άνοιγμα των συνόρων (λιμάνια και αεροδρόμια) με έλεγχο όλων των εισερχομένων με χρήση αξιόπιστης εξέτασης ταχείας δοκιμασίας ή άλλης αξιόπιστης εξέτασης. Τα θετικά δείγματα από τις εξετάσεις ταχείας δοκιμασίας να επιβεβαιώνονται με εξέταση ELISA ή PCR. Συμπατριώτες μας με θετική επιβεβαιωμένη εξέταση πρόσφατης λοίμωξης να λαμβάνουν θεραπεία και να οδηγούνται σε απομόνωση με ευθύνη του κράτους.
Τουρίστες με θετική επιβεβαιωμένη εξέταση να λαμβάνουν θεραπεία και να γίνεται άμεση επαναπροώθηση στην χώρα προέλευσης. Ελπιδοφόρος Σωτηριάδης, MD, SM, ScD Ιατρός Εργασίας – Επιδημιολόγος Επίκουρος Καθηγητής Δημόσιας Υγείας

* Οι εξειδικευμένες οδηγίες για τα εκπαιδευτικά προγράμματα και τα μέσα ατομικής προστασίας να ετοιμαστούν σε συνάρτηση με τις κατευθυντήριες οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) του Υπουργείου Υγείας της Ελλάδας και τις κατευθυντήριες οδηγίες των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECDC) και των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (CDC).