Στην δημοσιότητα δόθηκε η έκθεση αναφορικά με τα μέτρα πρόληψης για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού στο Κέντρο Προσωρινής Υποδοχής και Φιλοξενίας Μεταναστών «Πουρνάρα» στην Κοκκινοτριμιθιά και στην Κοφίνου. Την επιτόπια έρευνα πραγματοποίησαν η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτωνη Μαρία Στυλιανού Λοττίδη, η Εθνική Ανεξάρτητη Αρχή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (NHRI) και ο Εθνικός Μηχανισμός Πρόληψης των Βασανιστηρίων(NPM). Σύμφωνα με τα ευρύματα η γενική κατάσταση διαβίωσης των μεταναστών κρίνεται ικανοποιητική αν και υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης ορισμένων συνθηκών.
Από του έλεγχους που έγιναν διαπιστώθηκε ότι λόγω όμως των ιδιαίτερα αυξημένων μεταναστευτικών ροών, το τελευταίο διάστημα το Κέντρο «Πουρνάρα» που κατασκευάστηκε για χωρητικότητα περί τα 500 άτομα σήμερα μετά τις αναβαθμίσεις μπορούν να φιλοξενηθούν μέχρι και 1000 άτομα. Η χωρητικότητα του Κέντρου στη Κοφίνου ήταν 400 κλίνες και με βάση τις επεκτάσεις που προωθούνται περαιτέρω θα ανέλθει στις 600 κλίνες.
Στο παρών στάδιο στο κέντρο «Πουρνάρα» φιλοξενούνται 567 άτομα, με πληρότητα του χώρου περίπου στο μισό, περιλαμβανομένων των 51 ατόμων που μεταφέρθηκαν από ξενοδοχειακές μονάδες. Από αυτά τα άτομα (τα οποία μεταφέρθηκαν από τις ξενοδοχειακές μονάδες), 8 πρόσωπα διαφάνηκε πως ανήκαν σε ευάλωτες ομάδες, και μετακινήθηκαν άμεσα είτε σε στέγες του Γραφείου Ευημερίας είτε σε ξενοδοχειακές μονάδες, με εξαίρεση ενός εξ αυτών που, λόγω της ιδιάζουσας επικινδυνότητας του βρίσκεται ξεχωριστά.
Όσο αφορά τον τρόπο αξιολόγησης της ηλικίας μας αναφέρθηκε ότι αυτός γίνεται κατά την διάρκεια της συνέντευξης οι οποίες λόγω των μέτρων που λήφθηκαν για την παρεμπόδιση εξάπλωσης του COVID 19 αυτή η διαδικασία αναστάλθηκε προσωρινά.
Σε σχέση δε με τις συνεντεύξεις που γίνονται με τους διαμένοντες κατά την εισδοχή τους στο Κέντρο «Πουρνάρα», για την διαπίστωση της προσωπικής τους κατάστασης όπως η πρόθεση για υποβολή αιτήματος ασύλου, όπως έχει λεχθεί από τους Υπεύθυνούς του χώρου, στο παρόν στάδιο, η διαδικασία αυτή έχει ανασταλεί λόγω των μέτρων πρόληψης και προστασίας που εφαρμόστηκαν για τον ιό covid 19.
Συγκεκριμένα γίνεται προσπάθεια ολοκλήρωσης της διαμόρφωσης του χώρου με προστατευτικά καλύμματα, στον οποίο θα γίνονται οι συνεντεύξεις, έτσι ώστε να προστατεύεται η υγεία των διαμενόντων αλλά και του προσωπικού.
Στο Κέντρο υπάρχουν ειδικά διαμορφωμένοι χώροι προσευχής για τις ανάγκες όλων των διαμενόντων (567 ατόμων) βάσει της καταγωγής και των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων, αφού οι χώρες καταγωγής τους ποικίλουν [Αφρικανικές χώρες, Πακιστάν, Ιράν, Βιετνάμ, Μπαγκλαντές και Συρία (γύρω στα 22 άτομα)].
Περαιτέρω, στο Κέντρο υπάρχει διαθέσιμο δωρεάν Wi-Fi καθώς και σημεία φόρτισης κινητών τηλεφώνων.
Στους δύο δε διαμορφωμένους χώρους καραντίνας για τα δύο Κέντρα (Πουρνάρα και Κοφίνου) έχουν τοποθετηθεί στον κάθε χώρο 8 τουαλέτες, 5 προκατασκευασμένα ντους και 5 προκατασκευασμένοι νιπτήρες.
Τα σοβαρότερα ζητήματα που αντιμετωπίζουν σε σχέση με τους διαμένοντες στο Κέντρο «Πουρνάρα» στην Κοκκινοτριμιθιά είναι όταν κατά την είσοδο τους διαπιστωθεί ότι κάποιος νοσεί από φυματίωση ή από τον ιό έμπολα. Στις περιπτώσεις αυτές, οι νοσούντες μεταφέρονται στο Περιφερειακό Νοσοκομείο Κυπερούντας για ιατρικό έλεγχο και αν πρόκειται για διαχειρίσιμα περιστατικά, τους χορηγείται ιατροφαρμακευτική αγωγή και επιστρέφουν στο Κέντρο, διαφορετικά παραμένουν στο Σανατόριο στην Κυπερούντα μέχρις ότου αποθεραπευτούν.
Μετά την έλευση της πανδημίας του covid-19, στο Κέντρο τηρούνται αυστηρά υγειονομικά μέτρα, που συμπεριλαμβάνουν:
• θερμομέτρηση όλων εισερχόμενων στο Κέντρο, περιλαμβανομένου και του προσωπικού,
• ψεκασμό των αντίσκηνων μια φορά το μήνα και των κοινόχρηστων χώρων ανά δεκαπενθήμερο.
• Έχουν τοποθετηθεί αντισηπτικά σε όλους τους χώρους του Κέντρου
• Γίνεται ενημέρωση σε σχέση με την πανδημία με έντυπα τα οποία έχουν μεταφραστεί στη μητρική γλώσσα των διαμενόντων ενώ οδηγίες έχουν δοθεί και προφορικά .
• Όλοι οι διαμένοντες εφοδιάστηκαν με ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό( γάντια και μάσκες)
• Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ύποπτο κρούσμα, υπάρχει ειδικά διαμορφωμένος χώρος για την προσωρινή διανυκτέρευση του υπό καθεστώς καραντίνας μέχρις ότου μεταφερθεί την επομένη σε Κυβερνητικό Νοσοκομείο για περαιτέρω εξετάσεις.
• Υπάρχει διαθέσιμος γιατρός μέρα παρά μέρα καθώς επίσης και δύο νοσοκόμοι που παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε 24ωρη βάση.
Βάσει Διατάγματος του Υπουργού Υγείας, είναι δυνατή η κατ’ εξαίρεση έξοδος των διαμενόντων από το Κέντρου για λόγους υγείας και ανθρωπιστικούς λόγους.
Κέντρο Κοφίνου
Σύμφωνα δε με τα εν λόγω στοιχεία που λήφθηκαν από τον Υπεύθυνο του Κέντρου στην Κοφίνου, αρχές Μαρτίου εκπονήθηκε σχέδιο εκτίμησης και διαχείρισης κίνδυνου στη βάση των οδηγιών του Υπουργείου Υγείας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), με βάση το οποίο διαμορφώθηκε και εφαρμόζεται μεταξύ άλλων σχέδιο δράσης για προστασία από τον ιό covid-19, το οποίο περιλαμβάνει συγκεκριμένες καθημερινές διαδικασίες και ενέργειες όπως η προμήθεια όλων των διαμένοντων με ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό ( γάντια και μάσκες ).
• Πρόσωπο που ήρθε σε επαφή με πιθανό κρούσμα απομονώνεται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο.
• Περαιτέρω γίνεται λήψη θερμοκρασίας καθημερινά όσων βρίσκονται σε απομόνωση.
• Με ανάρτηση γραπτών ανακοινώσεων δίδονται οδηγίες για πρόληψη του ιού σε όλες τις γλώσσες διαμενόντων και εργαζομένων,
• Τήρηση βασικών κανόνων υγιεινής, απολύμανσης κοινόχρηστων χωρών καθημερινά
• Έλεγχος των νεοεισερχομένων στο κέντρο φιλοξενίας με προσκόμιση κατάλληλου Πιστοποιητικού υγείας
• Διανομή φαγητού, τμηματική ανά δέκα άτομα σε κλειστά ατομικά δοχεία μιας χρήσης
• Υποχρεωτική θερμομέτρηση όλων των εισερχομένων στο κέντρο
• Η είσοδος επιτρέπεται στους έχοντες εργασία στο χώρο προς εξυπηρέτηση των διαμενόντων οι οποίοι πρέπει να φέρουν μαζί τους γάντια και μάσκα.
• Απαγόρευση όλων των άλλων επισκέψεων.
• Συστηματική παρακολούθηση ευάλωτων ομάδων από ιατρικό προσωπικό του κέντρου,
• Ενώ σε περίπτωση υπόπτου κρούσματος ακολουθείται το ίδιο πρωτόκολλο με το Κέντρο «Πουρνάρα» δηλ. εξετάζεται επιτόπου, βάσει του πρωτοκόλλου, παραπέμπεται στα Ιατρεία Δημόσιας Υγείας και εάν εν τέλει διαγνωστεί θετικό στο κορωνοϊό, παραπέμπεται στο Νοσοκομείο Αναφοράς (Αμμοχώστου).
Εισηγήσεις –Συμπεράσματα
Γενικότερα στα συμπεράσματα και τις εισηγήσεις σημειώνεται πως τα άσπρα αντίσκηνα αποτελούν την προσωρινή τους στέγη.
Σήμερα στο κέντρο «Πουρνάρα» τα παιδιά απουσιάζουν, το ίδιο και οι μητέρες τους. Φιλοξενούνται πρόσωπα κατά πλειοψηφία μονήρεις, ενώ άτομα τα οποία αναγνωρίστηκαν ότι ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, όπως ηλικιωμένοι, άτομα με βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό και έγκυος γυναίκα ήδη έχουν απομακρυνθεί.
Ωστόσο, ενόψει του γεγονότος ότι υπάρχουν ακόμη αντίσκηνα χωρίς δάπεδο και/η χωρίς την τοποθέτηση κατάλληλου υλικού το οποίο να προστατεύει από φυσικά φαινόμενα όπως η έντονη βροχόπτωση, επιβάλλεται άμεσα η επίσπευση της ολοκλήρωσης των κατασκευαστικών εργασιών επέκτασης και διαμόρφωσης του Κέντρου ώστε αυτό να καταστεί πλήρως λειτουργικό.
Σημειώνεται ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στο χώρο στον οποίο συσσωρεύεται νερό γύρω και μέσα από κάποια αντίσκηνα, που δεν έχουν επιστρωμένο χαλίκι για να δημιουργηθεί δάπεδο ώστε να μπορούν να καταστούν κατά το ελάχιστο, ανθρώπινες οι συνθήκες διαβίωσης για όλους τους διαμένοντες χωρίς καμία διάκριση.
Τονίζεται επιπλέον ότι ενόψει της ανάγκης για εντατικοποίηση των ελέγχων και την ολοένα περισσότερη έλευση διαμενόντων στο χώρο, η παρουσία γιατρού κρίνεται απαραίτητη επί καθημερινής βάσης.
Όσο αφορά τους άτυπους μετανάστες η έκθεση σημειώνει ότι παρότι είναι κατανοητό ότι επί του παρόντος υπάρχει δυσκολία στην λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων ως μέρος της διαδικασίας υποβολής αίτησης ασύλου, λόγω των μέτρων που λήφθηκαν για προστασία από την εξάπλωση του covid19,εν τούτοις αυτό θα πρέπει να γίνει ευθύς αμέσως λήξουν τα μέτρα προστασίας, ενώ στο ενδιάμεσο κανένας άτυπος μετανάστης δεν θα πρέπει να μείνει χωρίς διαμονή, διατροφή και αναγκαία ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Όσον αφορά το κέντρο φιλοξενίας στην Κοφίνου σημειώνεται ότι η παρουσία νοσηλευτών, υπό τις περιστάσεις επιβάλλεται να αυξηθεί ώστε να υπάρχει νοσηλευτικό προσωπικό στο Κέντρο επί 24ώρου βάσεως ενώ επίσης επιβεβλημένη είναι και η αύξηση των ωρών παρουσίας του ιατρού στο Κέντρο.