Το περιστατικό με την μουσουλμάνα μαθήτρια Λυκείου Αποστόλου Βαρνάβα  που εκδιώχθηκε από τον διευθυντή του σχολείου της επειδή φορούσε μαντίλα στάθηκε η αφορμή να ξεκινήσει μια μεγάλη δημόσια συζήτηση για το τι ισχύει για το συγκεκριμένο ζήτημα στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες .

Αρχικά  θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι στη θρησκευτική  μουσουλμανική παράδοση ενδυμασίας γυναικών  υπάρχουν διαφορετικά είδη ρούχων κάλυψης του κεφαλιού. Η μαθήτρια στην Λευκωσία φορούσε χιτζάπ το οποίο θα πρέπει να διαχωριστεί από την μπούργκα, το νιγκαπ και το τσαντόρ.

Το χιτζάμπ

Η λέξη χιτζάμπ είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για το σεμνό μουσουλμανικό φόρεμα ο οποίος εφαρμόζεται και στα μαντήλια που καλύπτουν τα μαλλιά. Αυτό τον τύπο μαντήλας φορούν κυρίως στις δυτικές χώρες. Καλύπτει το κεφάλι και το λαιμό αφήνοντας σε πλήρη θέα το πρόσωπο. Οι περισσότεροι Ισλαμικοί μελετητές συναινούν στο ότι το hijab, το οποίο καλύπτει το κεφάλι και το λαιμό υπάρχει σε οποιοδήποτε σχήμα και χρώμα, πρέπει να φορεθεί από μουσουλμάνες γυναίκες

 

Τσαντόρ (Chador)

Το τσαντόρ, το οποίο είναι συνήθως μαύρο, είναι  ένδυμα σαν μανδύας που φορούν σε δημόσιους χώρους οι γυναίκες πάνω από τα υπόλοιπα ρούχα στο Ιράν αλλά και  στις χώρες του Κόλπου, όπως και στη Σαουδική Αραβία. Δεν είναι στερεωμένο με συνδετήρες ή κουμπιά και ως εκ τούτου πρέπει να κρατείται κλειστό από την ίδια την γυναίκα.

Νιγκάπ (niqab)

Το νιγκάπ (niqab) είναι ένα πέπλο και μαντήλι που καλύπτει ολόκληρο το πρόσωπο, αλλά αφήνει τα μάτια ελεύθερα. Καλύπτει τα μαλλιά της γυναίκας, καθώς πέφτει στη μέση της πλάτης της και μερικές έχουν και το  μισό μπροστά για να καλύπτουν το στήθος τους. Το φοράνε κυρίως οι γυναίκες στις αραβικές χώρες, αλλά και μουσουλμάνες που ζουν στη Δύση.

Η μπούρκα (Chador)

Η μπούρκα καλύπτει ολόκληρο το πρόσωπο και το σώμα και είναι εκείνος ο τύπος ενδυμασίας που καλύπτει τα περισσότερα. Όσες φοράνε μπούρκα έχουν ολόκληρο το πρόσωπό τους καλυμμένο, ενώ ένα πλέγμα εφαρμόζεται στο σημείο που βρίσκονται τα μάτια. Το πλέγμα είναι αραιό ώστε να επιτρέπει σε όποια φοράει μπούρκα να βλέπει, ωστόσο είναι τόσο πυκνό όσο χρειάζεται ώστε να μην φαίνονται ούτε τα μάτια. Η μπούρκα συνδέεται έντονα με το Αφγανιστάν όπου κατά τη διάρκεια της κυριαρχία τους οι Ταλιμπάν ανάγκασαν τις γυναίκες να το φορούν διαρκώς.

Γαλλία  - Η πρώτη αντιπαράθεση

Η πρώτη χώρα που εμφανίστηκε η αντιπαράθεση σχετικά με το χιτζάπ είναι η Γαλλία ήδη από το 1989.

Συγκεκριμένα τρεις μουσουλμάνες μαθήτριες αποβλήθηκαν από το σχολείο τους στο Creil (προάστιο του Παρισιού), επειδή αρνήθηκαν να βγάλουν τις μαντίλες στην τάξη τους. Μετά από 15 χρόνια  αντιπαραθέσεων, το γαλλικό κοινοβούλιο ψήφισε νόμο το 2004, σύμφωνα με τον οποίο απαγόρευσε στις γυναίκες να φορούν μαντίλα ενώ παρακολουθούν μαθήματα. Το 2010, η Γαλλία πέρασε και νέο νόμο που απαγόρευε στις γυναίκες να φορούν σε δημόσιους χώρους και το  νικάμπ. 

Η Γαλλία είναι η πρώτη χώρα στην οποία εφαρμόζεται ένας τέτοιος νόμος και προβλέπει πρόστιμο 150 ευρώ και δίωξη. Επίσης, αν αποδειχθεί ότι η γυναίκα φέρει το ισλαμικό κάλυμμα μετά από εξαναγκασμό, τότε ο υπαίτιος τιμωρείται με δύο χρόνια φυλάκιση και πολύ μεγαλύτερο πρόστιμο. Αυτό γίνεται γιατί πολλές φορές αναγκάζονται από τους συζύγους τους να φοράνε μπούργκα.

Αυστρία 

Στις 16 Μαΐου, το κοινοβούλιο της Αυστρίας ενέκρινε νόμο που απαγορεύει τις μαντίλες στα δημόσια δημοτικά σχολεία. Ενώ η απαγόρευση δεν αναφέρεται ρητά σε ‘’μαντίλες’’, απαγορεύει "ιδεολογικά ή θρησκευτικά επηρεασμένα ρούχα που συνδέονται με την κάλυψη του κεφαλιού". Η Αυστρία απαγόρευσε επίσης την πλήρη κάλυψη του προσώπου σε δημόσιους χώρους, συμπεριλαμβανομένων των πανεπιστημίων, των δημόσιων συγκοινωνιών και των δικαστηρίων

Αυτή είναι η πιο πρόσφατη απαγόρευση της ισλαμικής ένδυσης, μια διαδεδομένη τάση σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Η Αυστρία είναι η όγδοη ευρωπαϊκή χώρα που απαγορεύει τις μαντίλες σε κυβερνητικό περιβάλλον και η τέταρτη χώρα που  απαγορεύει στους μαθητές να καλύπτουν τα μαλλιά τους στα σχολεία.  

Βέλγιο

Στο Βέλγιο ο σχετικό νόμος που απαγορεύει το πέπλο που καλύπτει ολόκληρο το πρόσωπο τέθηκε σε ισχύ τον Ιούλιο του 2011. Ο νόμος απαγορεύει οποιαδήποτε ρούχα αποκρύπτουν την ταυτότητα του χρήστη σε δημόσιους χώρους, όπως σε δρόμους και πάρκα. Οι παραβάτες μπορεί να τιμωρηθούν με φυλάκιση επτά ημερών και πρόστιμο 137,5 ευρώ.

Ιταλία

Πολλές πόλεις της Ιταλίας έχουν τοπικές απαγορεύσεις στα πέπλα που καλύπτουν το πρόσωπο. Η βορειοδυτική πόλη της Νόβαρα είναι μία από τις πολλές τοπικές αρχές που έχουν ήδη επιβάλει κανόνες για την αποθάρρυνση της δημόσιας χρήσης του ισλαμικού πέπλου.

Στην περιοχή της Λομβαρδίας της Ιταλίας, η απαγόρευση της burka συμφωνήθηκε τον Δεκέμβριο του 2015 και τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2016.

Οι κυβερνήσεις συζήτησαν την επέκταση των νόμων για την επιβολή κυρώσεων στις μουσουλμανικές επενδύσεις προσώπου, αλλά αυτές δεν έχουν ακόμη επιβληθεί σε εθνικό επίπεδο.

Γερμανία

Νόμος που απαγόρευσε την κάλυψη προσώπου κατά την οδήγηση τέθηκε σε ισχύ στη Γερμανία. Προηγήθηκε νομοθεσία που απαγορεύει σε οποιονδήποτε στις δημόσιες υπηρεσίες, τον στρατό ή σε όσους εργάζονται για εκλογές να καλύπτουν το πρόσωπό τους.

Ρωσία

Η περιοχή Σταυρούπολη της Ρωσίας  είναι η πρώτη που απαγόρευσε τα hijabs. Η απόφαση επιβεβαιώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο της Ρωσίας τον Ιούλιο του 2013.

 

Στην Τσετσενία, οι αρχές αψήφησαν τη ρωσική πολιτική για το ισλαμικό φόρεμα. Το 2007 ο Πρόεδρος Ramzan Kadyrov – φιλορώσος ηγέτης  - εξέδωσε ένα διάταγμα που διέταζε τις γυναίκες να φορούν μαντίλες σε κρατικά κτίρια. Πρόκειται για άμεση παραβίαση του ρωσικού δικαίου, αλλά ακολουθείται αυστηρά σήμερα.

Κεμπέκ

Τον Ιούλιο του 2018, το Κεμπέκ του Καναδά ακολουθώντας αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, αποφάσισε να απαγορεύσει διάφορες ισλαμικές ενδυμασίες στα δημόσια κτίρια, επικαλούμενο λόγους ασφαλείας. Ο νόμος καθιστά σαφές ότι όποιος επισκέπτεται μια δημόσια υπηρεσία, ένα σχολείο ή ένα νοσοκομείο και ανεβαίνει σε λεωφορείο, δεν θα μπορεί να φοράει μπούρκα ή νικάμπ.

Χάρτης με το τι ισχύει στην Ευρώπη για το θέμα της μπούργκας.