Μια «κατάρα» επισκιάζει τα τελευταία χρόνια τις σχέσεις Προεδρικού – Κεντρικής Τράπεζας, διαπομπεύοντας την Κύπρο στο εξωτερικό, προκαλώντας παράλληλα το μένος των κυπρίων πολιτών, οι οποίοι διερωτώνται «τίς πταίει».
Εξάλλου, ο πρώην Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Αυξέντης Αυξεντίου, δήλωσε στο Sigmalive ότι στο παρελθόν δεν υπήρχαν κόντρες μεταξύ Προέδρων -Διοικητών και υποστήριξε ότι ο λόγος, για τον οποίο βρίσκονται σε εξέλιξη οι σύγχρονες αντιπαραθέσεις, αφορά στην «προσπάθεια των κομμάτων να εμπλακούν στη Διεύθυνση της Κεντρικής Τράπεζας».
Το χρονικό των συγκρούσεων
- Χριστόφιας-Ορφανίδης
Η πρώτη σύγχρονη γνωστή κόντρα ξέσπασε μεταξύ του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια και του πρώην Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Αθανάσιου Ορφανίδη, τον οποίο, σημειώνεται ότι υποστήριζαν τα πλείστα κόμματα της αντιπολίτευσης. Μάλιστα, ο τότε ανώτατος πολιτειακός αξιωματούχος και ο τότε Διοικητής αντάλλαξαν, σε αρκετές περιπτώσεις, «βαριές» κουβέντες.
Ο πρώην Διοικητής επέρριψε, μεταξύ άλλων, ευθύνες στον τέως Πρόεδρο για τη σημερινή κατάσταση, στην οποία περιήλθαν οι κυπριακές τράπεζες ενώ ο Δημήτρης Χριστόφιας κατηγόρησε τον Αθανάσιο Ορφανίδη για ελλιπή εποπτεία των τραπεζών.
«Η κατάληξη όμως καθορίστηκε από αποφάσεις που έλαβε η προηγούμενη κυβέρνηση στην Κύπρο, καθώς και από την ευρύτερη δυσλειτουργία του ευρώ την τελευταία τριετία», είχε δηλώσει ο Αθανάσιος Ορφανίδης.
Από την πλευρά του, ο Δημήτρης Χριστόφιας είχε δηλώσει, μεταξύ άλλων ότι «ο κ. Ορφανίδης διαβεβαίωνε ότι οι τράπεζές μας έχουν τόση ισχυρή κεφαλαιακή βάση που μπορούν να αντέξουν το όποιο κούρεμα».
- Χριστόφιας-Δημητριάδης
Οι σχέσεις Προεδρικού-Κεντρικής εξομαλύνθηκαν, με τον διορισμό του Πανίκου Δημητριάδη, από τον Πρόεδρο Χριστόφια, στη θέση του Διοικητή. Παρόλο που εντοπίζονταν κάποια σημεία αμφισβήτησης ή διαφωνίας, εντούτοις οι σχέσεις και η συνεργασία των δύο ανδρών ήταν σε γενικές γραμμές αγαστή. Και σε αυτή την περίπτωση, τα κόμματα της αντιπολίτευσης αμφισβητούσαν τους οικονομικούς χειρισμούς, τόσο της κυβέρνησης Χριστόφια όσο και του πρώην Διοικητή.
Η διαμάχη, όμως, συνεχίστηκε και με την εκλογή του Νίκου Αναστασιάδη στην Προεδρία της Δημοκρατίας, ενώ ο διορισθείς από τον τέως Πρόεδρο, Πανίκος Δημητριάδης ηγείτο της Κεντρικής Τράπεζας. Την «τιμητική» τους σε αυτή την περίπτωση είχαν τα δικαστήρια.
Αιτία για το ξέσπασμα της αντιπαράθεσης αποτέλεσε ο τρόπος με τον οποίο, ο Διοικητής, χειριζόταν το τραπεζικό σύστημα. Σε αρκετές περιπτώσεις, ο Νίκος Αναστασιάδης εμφανίστηκε ενοχλημένος από τη στάση του Διοικητή, με σημείο καμπής τους άγνωστους όρους εντολής των ερευνών της Alvarez & Marsal για τις ευθύνες των τραπεζών, καθώς και για τις παραδοχές που δόθηκαν στην Pimco για τον υπολογισμό του ποσού ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Μάλιστα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξαπέλυε ευθείες βολές κατά του Διοικητή, καθώς τον κατηγόρησε για εξυπηρέτηση σκοπιμοτήτων αντί για εξυπηρέτηση των συμφερόντων της χώρας του.
Η κακή σχέση μεταξύ Προεδρικού -Κεντρικής, εξακολουθεί να υφίσταται, μεταξύ των δύο θεσμών, παρά την αναδίπλωση και τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης.
Σημείο τριβής αποτέλεσε η μη συμπερίληψη της πρόνοιας για το ασυμβίβαστο στο συμβόλαιό της Διοικήτριας της Κεντρικής Τράπεζας. Η κρίση οξύνθηκε ως αποτέλεσμα της σχέσης της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη με τους νομικούς συμβούλους που ανέλαβαν την εκπροσώπηση προσώπων που πιθανόν να ενέχονται στις έρευνες για την οικονομία. Μάλιστα, όλα τα κόμματα, παραλαμβανομένου του κυβερνώντος ΔΗΣΥ, καλούν τη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη να παραιτηθεί.
Μετά την ξεκάθαρη δήλωση του ΠτΔ θεωρούμε πως είναι αδύνατον η διοικητής της ΚΤ με αξιοπιστία να συνεχίσει στη θέση της.#Cyprus
— Αβέρωφ Νεοφύτου (@AverofCY) October 31, 2014
Αυξέντης Αυξεντίου: Καμιά διαμάχη στο παρελθόν
Το Sigmalive επικοινώνησε με τον πρώην Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Αυξέντη Αυξεντίου, σε μια προσπάθεια εντοπισμού προηγούμενων αντιπαραθέσεων μεταξύ εκπροσώπων των Θεσμών. Ο Αυξέντης Αυξεντίου είναι κάθετος, αφού όπως δήλωσε, καμιά διαμάχη δεν υπήρξε το παρελθόν μεταξύ Προέδρων της Δημοκρατίας και Διοικητών της Κεντρικής Τράπεζας.
«Δεν υπήρχε καμιά διαμάχη στο παρελθόν, ούτε επί Διοίκησης Χάρη Γαβριηλίδη, ούτε επί Διοίκησης Χριστάκη Στεφανή, ούτε επί δικής μου θητείας», είπε ο κ. Αυξεντίου. Πρόσθεσε ότι «ήμουν Διοικητής επί 20 χρόνια και άλλαξαν τρεις Πρόεδροι, εντούτοις δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα».
Ερωτηθείς, πού εντοπίζει τους λόγους της διαμάχης των τελευταίων χρόνων, ο πρώην Διοικητής απάντησε ότι «τα κόμματα θέλουν να μπουν στη διεύθυνση τη Κεντρικής Τράπεζας».
Τόνισε παράλληλα ότι «πρέπει αυτή η αντιπαράθεση μεταξύ των Προέδρων της Δημοκρατίας και των Διοικητών της Κεντρικής Τράπεζας να σταματήσει, διότι προκαλεί βλάβη στην οικονομία και δεν εξυπηρετεί κανένα χρήσιμο σκοπό».