Η θέσπιση της νέας ενιαίας νομοθεσίας για τα άτομα με αναπηρία είναι εκ των προτεραιοτήτων της Κυβέρνησης Χριστοδουλίδη, δήλωσε την Τρίτη η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας, Μαριλένα Ευαγγέλου, η οποία ενημέρωσε την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας για το θέμα.

 

Συγκεκριμένα, η Υφυπουργός ενημέρωσε την Επιτροπή «για τη μεγάλη κοινωνική μεταρρύθμιση για τα άτομα με αναπηρία», όπως είπε, και της αποσύνδεσης των αναπηρικών επιδομάτων από το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα (ΕΕΕ).

Η συζήτηση ήταν στο πλαίσιο της αυτεπάγγελτης εξέτασης της Επιτροπής για την ανάγκη θέσπισης ειδικής νομοθεσίας για τα άτομα με αναπηρίες, ανεξαρτήτως των κριτηρίων της νομοθεσίας που αφορά το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, η οποία να συνάδει με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.

Η Επιτροπή άκουσε κατά τη συζήτηση ότι μόλις το 0,7% του ΑΕΠ της Κύπρου αφορά παροχές για την αναπηρία, με τον αντίστοιχο μέσο όρο της ΕΕ να βρίσκεται στο 2,2%, κατατάσσοντας τη χώρα στην προτελευταία θέση. 

Σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρία της Επιτροπής, η κ. Ευαγγέλου σημείωσε ότι είναι μια μεταρρύθμιση, «η οποία μεταφράζεται σε εκσυγχρονισμό, σε αναβάθμιση, σε αύξηση και επέκταση κοινωνικών υπηρεσιών και κοινωνικών παροχών, που ενισχύει σημαντικά και ενδυναμώνει έμπρακτα τους πολίτες με αναπηρίες».

«Πρόκειται για ένα διαχρονικό αίτημα του αναπηρικού κινήματος στη χώρα μας, το οποίο θα υλοποιηθεί μέσα από τη νέα νομοθεσία για τα άτομα με αναπηρία, την οποία επεξεργαζόμαστε νομοπαρασκευαστικά μαζί με την Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων ΚΥΣΟΑ», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι η διαδικασία επεξεργασίας με την ΚΥΣΟΑ ολοκληρώνεται και το νομοσχέδιο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση για να κατατεθούν απόψεις από κάθε ενδιαφερόμενο.

«Το όλο θέμα αποτελεί εκ των προτεραιοτήτων της Κυβέρνησης Χριστοδουλίδη και η νέα νομοθεσία θα θέσει τις βάσεις για να καλύψει κενά πολλών χρόνων, τα οποία υπάρχουν στη χώρα μας σε σχέση με τα άτομα με αναπηρία», είπε η Υφυπουργός.

Η Υφυπουργός σημείωσε ότι εξήγησε «αναλυτικά» στον Πρόεδρο και στα μέλη της Επιτροπής Εργασίας της Βουλής, μεταξύ άλλων, και για τις νέες και ενισχυμένες κοινωνικές υπηρεσίες, οι οποίες θα ενταχθούν στον νέο νόμο, «οι οποίες θα αναβαθμίσουν αισθητά την ποιότητα της ζωής των ατόμων με αναπηρία».

Συγκεκριμένα, πρόσθεσε, πρόκειται για τις υπηρεσίες του συμβούλου υποστήριξης λήψης αποφάσεων, του εκπαιδευτή και του προσωπικού βοηθού εργασίας, του επαγγελματία εργασιακής ενσωμάτωσης, του κοινωνικού συνοδού, του διερμηνέα κυπριακής νοηματικής γλώσσας και του παρόχου προγράμματος υπηρεσιών σε κατοικία υποστηριζόμενης διαβίωσης. Ανέφερε ότι περιγραφή όλων των υπηρεσιών που εντάσσονται στην νέα νομοθεσία θα σταλεί ηλεκτρονικά σε όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Επιπρόσθετα, σημείωσε ότι αρκετές πρόνοιες της νέας νομοθεσίας στοχεύουν, πέραν της οικονομικής ενίσχυσης, και στη διευκόλυνση των ατόμων με αναπηρία, αλλά και των οικογενειών τους.

Η Υφυπουργός είπε ότι ανάμεσα στις πρόνοιες, που θα περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο, θα είναι και η πρόνοια που αφορά στην κατάργηση όλων των περιορισμών που υπάρχουν σήμερα σε σχέση με την επιλογή από άτομο με αναπηρία του φροντιστή του. Εξήγησε ότι θα αρθεί κάθε περιορισμός που υπάρχει σήμερα σε σχέση με τη φροντίδα ενός ατόμου με αναπηρία από γονέα, από αδερφό ή από άλλο συγγενικό πρόσωπο «και είναι ένα αίτημα, το οποίο λαμβάνω πάρα πολύ συχνά από συγγενικά πρόσωπα και κυρίως από γονείς ατόμων με αναπηρία, το οποίο βρίσκω δίκαιο».

Η Υφυπουργός επεσήμανε ότι η θέσπιση της νέας ενιαίας νομοθεσίας «αποτελεί τομή στην ιστορία των αναπηρικών ζητημάτων, καθώς θα ενσωματώνει θα συγκεντρώνει, θα ρυθμίζει ολοκληρωμένα όλες τις κοινωνικές υπηρεσίες σε είδος και όλες τις κοινωνικές, χρηματικές και άλλες παροχές για άτομα με αναπηρία».

Κατά τη συζήτηση η Θέμιδα Ανθοπούλου, Πρόεδρος της ΚΥΣΟΑ, αναφέρθηκε σε περιπτώσεις ατόμων με αναπηρία που κατέγραψε σε πρόσφατη εκτεταμένη έρευνα της η ΚΥΣΟΑ και που οι οποίοι, είτε απορρίφθηκαν από το αναπηρικό του ΕΕΕ, είτε λαμβάνουν ως επίδομα πολύ λιγότερα από αυτά που πραγματικά χρειάζονται με αποτέλεσμα να βασίζονται για οικονομική στήριξη σε άλλα μέλη της οικογένειάς τους. Σε άλλες περιπτώσεις άτομα απώλεσαν το ΕΕΕ-αναπηρικό επίδομα, λόγω των εισοδημάτων των συζύγων τους.

Μια από τις περιπτώσεις που ανέφερε η κ. Ανθοπούλου, αφορά σε 37χρονη με ακρωτηριασμένο άκρο η οποία ζει μόνη της και λαμβάνει σύνταξη ανικανότητας €650, η οποία υπολογίζεται ως εισοδηματικό κριτήριο κι έτσι ζει με αυτό το ποσό, «ουσιαστικά αδυνατώντας να ζήσει».

Ανέφερε ακόμη ότι 53χρονος με πολυαναπηρίες, παντρεμένος με ένα παιδί, λαμβάνει σύνταξη ανικανότητας €456 και δεν εμπίπτει στα εισοδηματικά κριτήρια του ΕΕΕ, λόγω του μισθού της συζύγου του ύψους €1500. «Αδυνατούν να ανταπεξέλθουν ακόμη και στα απολύτως απαραίτητα», σημείωσε η κ. Ανθοπούλου. 

Είπε ότι υπάρχουν χιλιάδες παρόμοιες περιπτώσεις ατόμων με αναπηρίες «που ζούνε αόρατοι και περιθωριοποιημένοι, αναμεταξύ μας», προσθέτοντας ότι μόλις το 0,7% του ΑΕΠ της Κύπρου αφορά παροχές για την αναπηρία, με τον αντίστοιχο μέσο όρο της ΕΕ να βρίσκεται στο 2,2%, «κατατάσσοντάς μας στην προσβλητική προτελευταία θέση ανάμεσα στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες».

Σε δικές του δηλώσεις, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Ανδρέας Καυκαλιάς ανέφερε ότι είναι σημαντικό η νέα νομοθεσία που θα ετοιμαστεί να είναι συμπεριληπτική και να βασίζεται στην αρχή ότι το κόστος μιας αναπηρίας δεν πρέπει να αφήνεται να το σηκώνουν τα ίδια τα άτομα με αναπηρίες ή η οικογένειά τους, αλλά το κράτος.

Σημείωσε ότι σήμερα άτομα με ήπια ή μέτρια αναπηρία, αποκλείονται από το ΕΕΕ και ότι οικογένειες με μη επαρκείς πόρους με παιδιά με αναπηρία αποκλείονται από το σύστημα.

«Θετική εξέλιξη αποτελεί για μας η πρόσφατη εξαγγελία του Προέδρου της Δημοκρατίας για αποσύνδεση των αναπηρικών επιδομάτων από το ΕΕΕ. Ζητούμενο ωστόσο, παραμένει η κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου, το οποίο να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία», είπε ο κ. Καυκαλιάς, προσθέτοντας ότι ως Επιτροπή θα επανέλθουν εντός τριών μηνών για να επαναξιολογήσουν τα δεδομένα σε σχέση με την προσπάθεια της διαβούλευσης για την ετοιμασία της νέας νομοθεσίας.

Την ευχαρίστησή του, εξέφρασε ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ, Ανδρέας Αποστόλου «γιατί επιτέλους αυτή η πολιτεία μέσα από την εξαγγελία του Προέδρου της Δημοκρατίας πριν από μερικές μέρες, αναλαμβάνει αυτά τα οποία έπρεπε να αναλάβει εδώ και πολλά χρόνια, και θα έχουμε ενώπιον μας το επόμενο διάστημα μια νέα νομοθεσία για τα άτομα με αναπηρία που θα ανεξαρτητοποιηθεί από το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα».

«Χαιρόμαστε γιατί έχει υιοθετηθεί και η θέση μας, πρόταση νόμου που καταθέσαμε από το 2022, έτσι ώστε πρόσβαση στο αναπηρικό επίδομα να έχουν και άτομα με αναπηρίες που παντρεύονται, ανεξαρτήτως των εισοδημάτων του συζύγου ή της συζύγου», είπε. Ο κ. Αποστόλου είπε ότι στηρίζουν αυτή την πρωτοβουλία, την Υφυπουργό Κοινωνικής Πρόνοιας και το αναπηρικό κίνημα, «και θα είμαστε μαζί και δίπλα τους, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί το συντομότερο η νομοθεσία και να την έχουμε ενώπιον μας».

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, δήλωσε ότι αποτελεί διαχρονικό αίτημα του κόμματος η ανάγκη διαχωρισμού της νομοθεσίας του ΕΕΕ σε σχέση με τα άτομα με αναπηρίες. Σημείωσε ότι αναδεικνύεται και αποδεικνύεται η κοινωνική πολιτική και ευαισθησία του κάθε κράτους στη βάση των πράξεων του και είπε ότι αναμένουν ότι το σχετικό νομοσχέδιο «θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα έτσι ώστε τα άτομα με αναπηρίες να απολαμβάνουν πραγματικά τα δικαιώματα τα οποία απολαμβάνουν συμπολίτες τους σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και να μην στερούνται τίποτα απολύτως».

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μαρίνος Μουσιούττας, ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι «φαίνεται ότι το αναπηρικό κίνημα είναι ικανοποιημένο από αυτά που έχει ακούσει». «Αναμένει όπως και εμείς φυσικά το χρονοδιάγραμμα, το σύντομο χρονοδιάγραμμα έτσι όλα αυτά να πάρουν το δρόμο προς την ολομέλεια και εννοείται την υλοποίησή τους», είπε.

Aπηύθυνε έκκληση προς το Υπουργείο Οικονομικών να είναι θετικό, έτσι ώστε σε ένα ορίζοντα χρόνοκάποιων χρόνων, να μπορέσουν σιγά σιγά να υλοποιηθούν αυτά «και το 0,7% του προϋπολογισμού που υπάρχει στον προϋπολογισμό μας για τα άτομα με ειδικές ανάγκες να αυξηθεί στο μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι στο 2,2%».

Η ανεξάρτητη Βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου στις δικές της δηλώσεις είπε ότι χαιρετίζουν τη δήλωση ότι δεν θα συνδέεται πλέον το ΕΕΕ με τα επιδόματα αναπηρίας, «αλλά θέλουμε πραγματικά να δούμε πάρα πολλά μέχρι να νιώσουμε ότι κάνουμε αυτό που οφείλουμε να κάνουμε και δίνουμε αυτό που δικαιούνται να έχουν τα άτομα με αναπηρία».

«Στο ΑΕΠ μας είμαστε δυστυχώς η προτελευταία χώρα της Ευρώπης σε επενδύσεις, σε χορηγίες, σε επιδόματα για τα άτομα με αναπηρία [...]», είπε, προσθέτοντας πως «είναι καιρός όλοι μας να πιέσουμε όσο μπορούμε για να προχωρήσουμε, γιατί μια κοινωνία χωρίς συνοχή και χωρίς ισότητα μας βλάπτει είναι όλους στο τέλος».

Η κ. Ανθοπούλου, είπε σε δηλώσεις της ότι ένα στα δύο άτομα με σοβαρές αναπηρίες στην Κύπρο είναι αόρατα από την κρατική πρόνοια, ενώ ότι ένα στα δύο άτομα με αναπηρίες που είναι σήμερα δικαιούχοι της κρατικής πρόνοιας, «λαμβάνουν παροχές που πόρρω απέχουν από τις πραγματικές τους ανάγκες, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος αυτών των συνανθρώπων μας να οδηγούνται στην εξαθλίωση».

Σημείωσε ότι αυτές «οι χρόνιες αδικίες, οι χρόνιες συστημικές στρεβλώσεις που προέρχονται από το ό,τι είχαμε διαχρονικά ένα σύστημα που πρόσεχε την ευημερία των αριθμών και την ευημερία των λίγων πολιτών, θα αποκατασταθούν στο μέγιστο δυνατό βαθμό μέσα από αυτήν τη νομοθεσία», είπε μεταξύ άλλων.

Είπε ακόμη ότι η πρόσφατη εξαγγελία του Προέδρου της Δημοκρατίας για αποσύνδεση του αναπηρικού επιδόματος από το ΕΕΕ αποτελεί ένα πάγιο αίτημα σύσσωμου του αναπηρικού κινήματος και, σημειώνοντας ότι επειδή υπάρχουν «πάρα πολλές ανησυχίες», διευκρίνισε ότι κανένας δικαιούχος «δεν πρόκειται να απωλέσει ούτε ένα σεντ από τα ποσά που λαμβάνει σήμερα για την αναπηρία του».

 

Επίδομα τέκνου-μονογονεϊκές οικογένειες

Νωρίτερα, η Υφυπουργός ενημέρωσε και συζήτησε με την Επιτροπή σχετικά με τα θέματα των επιδομάτων τέκνου μετά και τις εξαγγελίες του Προέδρου της Δημοκρατίας στις 29 Ιανουαρίου και των μονογονέων.

Για το θέμα των επιδομάτων τέκνου, η Υφυπουργός ανέφερε στην Επιτροπή ότι αυτό που είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατά την παρουσίαση του προγράμματος διακυβέρνησής του αφορά σε διεύρυνση των δικαιούχων επιδόματος τέκνου, που να καλύπτει τη μεσαία τάξη, σημειώνοντας ότι «ήταν μια ανάγκη που εντοπίστηκε πολύ πριν την ανάληψη των καθηκόντων της κυβέρνησης» εξ ου και εντάχθηκε στο προεκλογικό πρόγραμμα και τώρα λόγω και της δημοσιονομικής σταθερότητας «είμαστε σε θέση να την υλοποιήσουμε».

Για την εξαγγελία πριν περίπου ένα χρόνο του Προέδρου της Δημοκρατίας για πρόθεση της Κυβέρνησης να καταχωρήσει νομοσχέδιο σχετικά με τον τερματισμό της πρακτικής όπου αν μία/ενας μονογονέας συζούν με τον/την σύντροφό τους τερματίζεται το επίδομα μονογονιού, η κ. Ευαγγέλου ανέφερε ότι το Υφυπουργείο της προώθησε και ετοίμασε νομοσχέδιο και μπήκε σε δημόσια διαβούλευση και ότι η καθυστερηση που παρατηρέιται οφείλεται στο ότι εξέταζαν τα αιτήματα του Συνδέσμου Μονογονεϊκών Οικογενειών «και είμαστε σε θέση να προχωρήσουμε».

Σε δηλώσεις του ο κ. Αποστόλου, για το θέμα του επιδόματος τέκνου, ανέφερε ότι πολιτικές οι οποίες έχουν προτείνει ως ΕΔΕΚ, εντάχθηκαν στο πρόγραμμα του Προέδρου της Δημοκρατίας «και χαιρόμαστε γιατί χρόνο με το χρόνο γίνονται πράξη».

Πηγή: ΚΥΠΕ