Οι Λειτουργοί Κοινωνικών Υπηρεσιών (ΛΚΥ) βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της προστασίας των ευάλωτων ομάδων, αντιμετωπίζοντας καθημερινά επείγουσες και επικίνδυνες καταστάσεις. Παρ’ όλα αυτά, εργάζονται υπό συνθήκες που χαρακτηρίζονται από έλλειψη ασφάλειας, υπερβολικό φόρτο εργασίας και ανύπαρκτη στήριξη από την Πολιτεία.
Η πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν είναι εφιαλτική. Οι χώροι εργασίας τους είναι ακατάλληλοι και προβληματικοί, χωρίς επαρκή μέτρα ασφαλείας και υγιεινής. Δεν υπάρχουν διαδικασίες διαχείρισης κρίσεων, ενώ η φύλαξη είναι ελλιπής. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι δεν έχουν ούτε καν κατάλληλους χώρους για να διεξάγουν συνεντεύξεις, με αποτέλεσμα να εκτίθενται προσωπικά δεδομένα.
Οι Λειτουργοί Κοινωνικών Υπηρεσιών διατρέχουν καθημερινά κίνδυνο, αφού καλούνται να διαχειριστούν περιστατικά υψηλού κινδύνου χωρίς καμία προστασία. Αναγκάζονται να χρησιμοποιούν τα ιδιωτικά τους οχήματα για τις επισκέψεις τους, κάτι που τους εκθέτει σε σοβαρότατους κινδύνους, καθώς τα στοιχεία τους γίνονται γνωστά στους εξυπηρετούμενους. Ήδη υπάρχουν καταγεγραμμένα περιστατικά βίας, βανδαλισμών και απειλών, με χαρακτηριστικές περιπτώσεις όπου λειτουργοί έχουν δεχθεί επιθέσεις, όπως ο ξυλοδαρμός με φτυάρι και η καταστροφή οχημάτων τους. Η έλλειψη οποιασδήποτε αξιολόγησης κινδύνου και η απουσία στοιχειωδών μέτρων προστασίας καθιστούν μοιραίο ένα επερχόμενο τραγικό περιστατικό.
Η κατάσταση επιβαρύνεται από την ανεπάρκεια υποδομών και την υπερβολική επιβάρυνση των λειτουργών. Δεν υπάρχει σύγχρονο μηχανογραφικό σύστημα, ενώ οι υποθέσεις καταγράφονται με πρωτόγονες μεθόδους που προκαλούν σοβαρές καθυστερήσεις και λάθη. Οι λειτουργοί αναγκάζονται να διαχειρίζονται εξωφρενικό αριθμό υποθέσεων, πολύ πάνω από τις διεθνείς προδιαγραφές, με αποτέλεσμα η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών να καταρρέει. Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία επαγγελματική στήριξη και εξειδίκευση, με αποτέλεσμα να τους ανατίθενται καθήκοντα εκτός του γνωστικού τους αντικειμένου, χωρίς κατάλληλη εκπαίδευση.
Η εργασιακή εξουθένωση είναι πλέον γεγονός. Λειτουργοί αναλαμβάνουν την ευθύνη 50 έως 80 παιδιών υπό κηδεμονία, ενώ σε υποθέσεις βίας ο αριθμός εκτοξεύεται σε πάνω από 100 ανά λειτουργό. Οι μαζικές παραιτήσεις είναι η φυσική συνέπεια αυτού του εξαντλητικού ρυθμού εργασίας, αφήνοντας τους εναπομείναντες συναδέλφους με ακόμα μεγαλύτερο φόρτο. Πολλοί βρίσκονται στα όρια της επαγγελματικής εξουθένωσης και κινδυνεύουν ακόμη και με ποινικές ευθύνες για λάθη που προκύπτουν εξαιτίας των ατελειών του συστήματος.
Το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας είναι παρωχημένο και αναποτελεσματικό. Οι νόμοι δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες, δημιουργώντας τεράστια γραφειοκρατικά εμπόδια. Παράλληλα, οι λειτουργοί καλούνται να διεκπεραιώνουν διοικητικές διαδικασίες, όπως γραμματειακή υποστήριξη και διαχείριση επιδομάτων, αντί να επικεντρώνονται στο έργο της κοινωνικής προστασίας.
Η Πολιτεία αδιαφορεί. Από το 2023, η Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου έχει καταγράψει τις συστημικές αδυναμίες των ΥΚΕ και έχει προτείνει λύσεις. Αντί για εφαρμογή των εισηγήσεων, η Διοίκηση επέλεξε να υποβαθμίσει τη Μονάδα και να τις αγνοήσει. Αντί να υιοθετήσει λύσεις που ήδη γνωρίζει, η Πολιτεία επέλεξε να διαθέσει ένα εκατομμύριο ευρώ για έρευνα που θα ολοκληρωθεί το 2027, προσποιούμενη ότι αναζητά προβλήματα που είναι γνωστά εδώ και χρόνια. Την ίδια στιγμή, οι αρχές δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για επικοινωνιακές στρατηγικές και προσωρινές ενέργειες εντυπωσιασμού, παρά για ουσιαστική βελτίωση των συνθηκών εργασίας.
Οι Λειτουργοί Κοινωνικών Υπηρεσιών δηλώνουν ότι η υπομονή τους εξαντλήθηκε. Ζητούν άμεσες και ουσιαστικές παρεμβάσεις για ασφαλείς συνθήκες εργασίας, με αναβάθμιση των εγκαταστάσεων και ενίσχυση της φύλαξης. Διεκδικούν τη σωστή στελέχωση των υπηρεσιών, την πρόσληψη επιπλέον προσωπικού και την εξασφάλιση σύγχρονων εργαλείων εργασίας. Απαιτούν τη ριζική αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου, ώστε να εξαλειφθούν τα γραφειοκρατικά εμπόδια που δυσχεραίνουν την αποστολή τους. Ζητούν να απαλλαγούν από άσχετα καθήκοντα, ώστε να μπορούν να επικεντρωθούν στο πραγματικό τους έργο, που είναι η κοινωνική προστασία. Τέλος, απαιτούν διάλογο και ουσιαστική επικοινωνία με τις αρμόδιες αρχές, ώστε να δοθούν άμεσες λύσεις στα οξυμένα προβλήματα.
Αν η Διοίκηση και το Υφυπουργείο συνεχίσουν να αγνοούν την κατάσταση, θα φέρουν ακέραιη την ευθύνη για τις τραγικές συνέπειες που μπορεί να ακολουθήσουν. Οι Λειτουργοί Κοινωνικών Υπηρεσιών δεν είναι αναλώσιμοι, ούτε αόρατοι. Διεκδικούν το δικαίωμά τους σε ένα ασφαλές, αξιοπρεπές και λειτουργικό εργασιακό περιβάλλον.
Διαβάστε επίσης: Αμετανόητος ο 25χρονος Σομαλός-Τα έκανε γυαλιά καρφιά για δεύτερη φορά στο ΥΚΕ
