Το έργο στο Πεντάκωμο, που ξεκίνησε τον τελευταίο μήνα για τη δημιουργία λιμενικών και χερσαίων εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης υδατοκαλλιεργητών, εγείρει σοβαρές ανησυχίες για την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαφάνεια στη διαδικασία αδειοδότησης. Πρόκειται για ένα ακόμη παράδειγμα όπου η ανάπτυξη και το κέρδος φαίνεται να υπερισχύουν της προστασίας του φυσικού μας πλούτου.

Ένα από τα κύρια ζητήματα που ανακύπτουν είναι η σύγκρουση συμφερόντων. Το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών είναι ταυτόχρονα ο φορέας που προωθεί το έργο και η αρμόδια αρχή για την προστασία της Μεσογειακής Φώκιας (Monachus monachus), ενός από τα πλέον απειλούμενα είδη παγκοσμίως. Εύλογα τίθεται το ερώτημα πώς είναι δυνατόν να προστατεύει τη φύση, ενώ παράλληλα προωθεί έργα που ενδέχεται να την καταστρέψουν.

Η περιοχή όπου εκτελείται το έργο αποτελεί καταφύγιο για τη Μεσογειακή Φώκια, καθώς χρησιμοποιείται για ξεκούραση και τροφοληψία, ενώ το πλησιέστερο σπήλαιο αναπαραγωγής απέχει μόλις δύο χιλιόμετρα. Ωστόσο, φαίνεται ότι οι αρμόδιες αρχές δεν έλαβαν υπόψη τις επιστημονικές μελέτες που αναδεικνύουν τη σημασία αυτής της περιοχής. Η μελέτη χωροθέτησης του έργου το 2014 δεν έκανε καμία αναφορά στη Μεσογειακή Φώκια, παρά το γεγονός ότι προστατεύεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Η διαδικασία αδειοδότησης του έργου αφήνει πολλά ερωτήματα. Δεν εξετάστηκαν εναλλακτικές τοποθεσίες, γεγονός που αντιβαίνει στη σωστή εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Επιπλέον, δεν φαίνεται να υπάρχει ανεξάρτητη και επιστημονικά τεκμηριωμένη ειδική οικολογική μελέτη για τις επιπτώσεις στην περιοχή και στα προστατευόμενα είδη. Αντ’ αυτού, μια έκθεση του αρμόδιου τμήματος καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το έργο δεν θα έχει επιπτώσεις, χωρίς να παρέχει ουσιαστική επιστημονική τεκμηρίωση.

Η ευρωπαϊκή νομοθεσία απαιτεί την προστασία και των προτεινόμενων περιοχών Natura 2000, όπως αυτή του Αγίου Γεωργίου Αλαμάνου στο Πεντάκωμο, ακόμη και αν δεν έχουν ακόμα οριστικοποιηθεί τα όρια ή οι στόχοι διατήρησής τους. Παράλληλα, απαιτείται η εφαρμογή της ολοκληρωμένης διαδικασίας αξιολόγησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η οποία φαίνεται να έχει παραβλεφθεί.

Η Μεσογειακή Φώκια είναι ένα από τα πιο σπάνια θαλάσσια θηλαστικά στον κόσμο και η παρουσία της στις κυπριακές θάλασσες αποτελεί ανεκτίμητο φυσικό πλούτο. Αν το έργο συνεχιστεί χωρίς επαρκή αξιολόγηση, κινδυνεύουμε να χάσουμε έναν από τους τελευταίους βιότοπους του είδους στη Μεσόγειο.

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και οι επιστήμονες ζητούν την άμεση αναστολή του έργου μέχρι να διαπιστωθεί πέραν πάσης αμφιβολίας ότι δεν θα έχει αρνητικές επιπτώσεις. Απαιτούν επίσης τη διεξαγωγή ανεξάρτητης ειδικής οικολογικής αξιολόγησης, τη δημοσιοποίηση όλων των σχετικών μελετών και την εφαρμογή της αρχής της προφύλαξης. Όταν δεν είναι βέβαιο ότι ένα έργο δεν θα προκαλέσει ανεπανόρθωτες ζημιές στο περιβάλλον, τότε είναι καθήκον μας να το αποτρέψουμε.

Το ερώτημα παραμένει: ποιος θα λογοδοτήσει αν καταστρέψουμε το φυσικό περιβάλλον και υπονομεύσουμε το μέλλον της Μεσογειακής Φώκιας; Η Κύπρος δεν μπορεί να αντέξει ακόμα ένα σκάνδαλο περιβαλλοντικής αδιαφορίας.

Διαβάστε επίσης: Εικόνες από τους 15 νεοαφιχθέντες γύπες - Συνολικά 37 στην Κύπρο