Άμεση διαβούλευση μεταξύ των αρμόδιων Υπουργείων, των κρατικών υπηρεσιών και των ενδιαφερόμενων μερών για την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι που δραστηριοποιούνται εντός τουρκοκυπριακών περιουσιών στην περιοχή Πολεμιδιών ζήτησαν την Τρίτη τα μέλη της Επιτροπής Προσφύγων.

Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο Πρόεδρος της Επιτροπής και βουλευτής του ΑΚΕΛ Νίκος Κέττηρος είπε ότι το θέμα έχει τεθεί ως αυτεπάγγελτο και στην Επιτροπή Γεωργίας, μετά την ανάληψη καθηκόντων από τις νέες τοπικές αρχές και την νέα Διευθύντρια της Υπηρεσίας Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών.

Συμπλήρωσε πως έχουν γίνει πολλές προσπάθειες επίλυσης του ζητήματος στο παρελθόν, αλλά οι κτηνοτρόφοι εξακολουθούν να ταλαιπωρούνται, ενώ σημείωσε ότι αφορμή για τη συζήτηση υπήρξε επιστολή που έλαβαν οι εν λόγω κτηνοτρόφοι στις 9/1, με την οποία κλήθηκαν εντός 30 ημερών να εγκαταλείψουν τα υποστατικά τους χωρίς να έχει εφαρμοστεί κάποιο σχέδιο στήριξης από το Υπουργείο Γεωργίας και χωρίς να έχει υποδειχθεί άλλος χώρος για τη μετακίνησή τους, κάτι που, όπως είπε, η επιτροπή δεν μπορεί να επιτρέψει.

Ακολούθως, η Προϊστάμενη της Υπηρεσίας Διαχείρισης τ/κ Περιουσιών Λεμεσού Ελισάβετ Ιωσήφ είπε ότι οι εν λόγω συμβάσεις έχουν τερματιστεί από τις 31/12/2021, ως αποτέλεσμα απόφασης του Τμήματος Γεωργίας για μετακίνηση των κτηνοτρόφων, και ακολούθησε ενημέρωση των κτηνοτρόφων από τον Ιανουάριο του 2022 με πρόταση άλλων χώρων και σχεδίων από το Υπ. Γεωργίας που δεν έγιναν αποδεκτά.

Συμπλήρωσε ότι προτάθηκε λύση και για μετακίνηση σε νέα κτηνοτροφική ζώνη κοντά στην Παλώδια και δόθηκαν πάνω από τρία χρόνια για να αποφασίσουν οι κτηνοτρόφοι αν θέλουν να μετακινηθούν.

Είπε επίσης ότι η τελευταία επιστολή εστάλη μετά από συνάντηση των κτηνοτρόφων με την Υπουργό Γεωργίας τον Δεκέμβριο του 2024 ενόψει της παρουσίασης νέων σχεδίων τον Φεβρουάριο, εκφράζοντας την πρόθεση της υπηρεσίας να μην προχωρήσει τις διαδικασίες ως τότε.

Ο εκπρόσωπος του Τμήματος Γεωργίας είπε ότι είχε ξεκινήσει διαδικασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για έγκριση σχεδίων η οποία καθυστέρησε λόγω επιπλέον πληροφοριών που ζητήθηκαν από την Επιτροπή. Προσέθεσε πως πρόθεση του Υπουργείου Γεωργίας είναι αρχές Μαρτίου να προκηρυχθούν σχέδια για να αποζημιωθούν οι κτηνοτρόφοι να εγκαταλείψουν τη δραστηριότητά τους για περιβαλλοντικούς και υγειονομικούς λόγους, ενώ έχουν αυξηθεί τα ποσοστά επιδότησης έως το 110% της αξίας των υποστατικών και θα υπάρξουν και άλλα σχέδια για όσους θέλουν να μετεγκατασταθούν.

Ο Δήμαρχος Κάτω Πολεμιδιών Ανδρέας Θεοδώρου είπε ότι το ζήτημα συζητείται στη Βουλή από το 2007, με την τελευταία προσπάθεια με το Υπ. Γεωργίας και τους κτηνοτρόφους να λαμβάνει χώρα το 2022, όταν και κρίθηκε ότι οι αποζημιώσεις δεν ήταν ικανοποιητικές.

Προσέθεσε πως σήμερα δεν υπάρχει κανένα συμβόλαιο σε ισχύ, σημειώνοντας πως βρίσκεται σε εξέλιξη μεγάλη ανάπτυξη στα Πολεμίδια και η μεγαλύτερη στην κτηνοτροφική ζώνη, μέσω της οποίας προβλέπεται επίσης να περνά, όπως ανέφερε, και το Μητροπολιτικό Κοιμητήριο Λεμεσού.

Συμπλήρωσε πως υπάρχουν και άλλα υποστατικά στην επαρχία και κτηνοτροφική περιοχή για όσους θέλουν να μετακινηθούν και ζήτησε τη βοήθεια του κράτους ώστε να μην αδικηθούν οι κτηνοτρόφοι.

Οι εκπρόσωποι των κτηνοτροφικών οργανώσεων είπαν ότι δεν είναι εναντίον της ανάπτυξης, θα έπρεπε όμως αυτή να γίνεται καθ’ ύψος και όχι κατά μήκος και να διασφαλιστεί ο πρωτογενής τομέας.

Χαρακτήρισαν επίσης περιορισμένα τα κονδύλια για τις αποζημιώσεις, προσθέτοντας ότι οι μονάδες μπορούν να συμβιώσουν με τις άλλες ζώνες αν τηρηθούν οι ευρωπαϊκών προδιαγραφών προϋποθέσεις. Τόνισαν επίσης ότι το ζήτημα δεν συζητήθηκε στην κεντρική συμβουλευτική επιτροπή διαχείρισης τ/κ περιουσιών ως όφειλε.

Οι εκπρόσωποι των αγροτικών οργανώσεων ζήτησαν μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη πολιτική και στρατηγική του κράτους ώστε να ορίσει καινούργιες κτηνοτροφικές ζώνες. Σημείωσαν δε ως προς τις επιδοτήσεις ότι αφορούν αποτίμηση της αξίας των υποστατικών από τις κρατικές υπηρεσίες, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη και η διάσταση της απώλειας εισοδήματος των κτηνοτρόφων.

Ο εκπρόσωπος των θιγόμενων κτηνοτρόφων στην περιοχή την Πολεμιδίων είπε ότι ενώ όλοι τους ήταν από την αρχή νόμιμοι με άδειες πολεοδομίας και λειτουργίας, βρέθηκαν σήμερα  «παράνομοι και πρόσφυγες».

Συμπλήρωσε ότι σε περίπτωση μετακίνησης δεν υπάρχει εγγύηση ότι δεν θα χρειαστεί να ξαναμετακινηθούν, ενώ απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε ότι στην περιοχή δραστηριοποιούνται περίπου 20-30 κτηνοτρόφοι, οι οποίοι ασχολούνται με την εκτροφή αιγοπροβάτων, βοοειδών, πουλερικών και κουνελιών.

Ακολούθησαν οι τοποθετήσεις των βουλευτών, με πρώτη αυτή του βουλευτή του ΑΚΕΛ Χρίστου Χριστοφίδη, ο οποίος είπε ότι πρέπει να βρεθεί ισορροπία μεταξύ ανάπτυξης και στήριξης του πρωτογενούς τομέα, προσθέτοντας ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί «ο φαύλος κύκλος εκδίωξης κτηνοτροφικών μονάδων ανά τακτικά χρονικά διαστήματα», ζητώντας παράλληλα κεντρικό κρατικό σχεδιασμό για τον ορισμό πολεοδομικών ζωνών.

Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Γεωργίου είπε ότι πρέπει να ιεραρχηθεί και ο συντονισμός μεταξύ των κρατικών υπηρεσιών και των ΕΟΑ και απηύθυνε ερώτημα αν έχουν εκδοθεί διατάγματα ή δικαστικά μέτρα για εκδίωξη, ενώ ο συνάδελφός του στον ΔΗΣΥ Γιώργος Κάρουλλας ζήτησε να τεθεί χρονοδιάγραμμα για να έρθουν ξανά στην επιτροπή με πρόταση τα Υπουργεία Γεωργίας, Εσωτερικών και ο ΕΟΑ Λεμεσού έπειτα από διαβούλευση με όλα τα μέρη και να οριστεί οριστικός χώρος και οι απαραίτητη πόροι για τη μετακίνηση των κτηνοτρόφων.

Η επίσης βουλευτής του ΔΗΣΥ Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν είπε ότι πρέπει να χαρακτηριστούν οι περιοχές είτε ως οικιστικές, είτε ως γεωργικές και κτηνοτροφικές, και να επιλυθούν οι πολεοδομικές ζώνες

Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας ζήτησε να επαναληφθεί συνεδρία και να κληθούν οι αρμόδιοι Υπουργοί Γεωργίας και Εσωτερικών, ενώ χαρακτήρισε λάθος την καταγγελία συμβολαίων και την εκδίωξη, όπως ανέφερε, των κτηνοτρόφων.

Ο επίσης βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρίστος Σενέκης υποστήριξε ότι η όποια μετακίνηση θα πρέπει να συνοδεύεται από εγγυήσεις για απαγόρευση περαιτέρω οικιστικής επέκτασης.

Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Μιχάλης Γιακουμή έκανε λόγο για έλλειψη συντονισμού μεταξύ των κρατικών υπηρεσιών και ζήτησε με τη σειρά του να έρθουν οι δύο υπουργοί στην επιτροπή και να εξηγήσουν τι προτίθενται να κάνουν για το ζήτημα, το οποίο, όπως είπε, είναι πολιτικό.

Συνοψίζοντας, ο κ. Κέττηρος στάθηκε στο γεγονός ότι σταματούν οι επιστολές και δεν ισχύουν στο παρόν στάδιο, προσθέτοντας ότι δεν γίνεται να στέλνονται επιστολές χωρίς διαβούλευση με τους κτηνοτρόφους και τις τοπικές αρχές.

Ζήτησε επίσης ενημέρωση από το Υπ. Γεωργίας όταν καθοριστούν συναντήσεις με τους κτηνοτρόφους και έκθεση του Τμήματος Γεωργίας για τον αριθμό των κτηνοτρόφων και των ζώων που επηρεάζονται.

Σε δεύτερη παρέμβασή του, ο Δήμαρχος Κάτω Πολεμιδιών είπε ότι ο Δήμος σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωργίας επέλεξαν άλλη ιδιωτική περιοχή, η οποία λειτουργεί σήμερα κοντά στο Βατί, όπου θα μπορούσαν, όπως είπε, να δημιουργηθούν κτηνοτροφικές μονάδες, ζητώντας παράλληλα γρήγορες ενέργειες και τον εντοπισμό κονδυλίων ώστε οι διατεθειμένοι κτηνοτρόφοι να αποχωρήσουν από το επάγγελμα ή να μετακινηθούν.

Επιπλέον, ο εκπρόσωπος του Τμήματος Γεωργίας είπε ότι υπήρξαν σχεδιασμοί για απαλλοτρίωση γης το 2010, η οποία ανεκλήθη λόγω της οικονομικής κρίσης που ακολούθησε. Προσέθεσε ότι το κράτος ξεκίνησε ξανά διαδικασία για απαλλοτρίωση και περιμένει εκτίμηση του κόστους, με πρόθεση να μισθωθεί σε κτηνοτρόφους και να μην γίνει άλλη ανάπτυξη σε απόσταση 1 χλμ.

Στις δηλώσεις του μετά το τέλος της συνεδρίας, ο κ. Κέττηρος επανέλαβε ότι η Υπηρεσία Διαχείρισης τ/κ Περιουσιών απέσυρε ενώπιον της Επιτροπής την επιστολή την οποία έχει στείλει στους κτηνοτρόφους, χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτο» το γεγονός ότι την εντολή για την επιστολή έδωσε στην προϊσταμένη της Λεμεσού το Υπουργείο Γεωργίας, το οποίο, όπως σημείωσε, «έπρεπε να είναι ο θεματοφύλακας των αγροτών, των γεωργών και των κτηνοτρόφων», προσθέτοντας ότι έδωσε την οδηγία πριν καν παρουσιάσει σχέδια για την μετακίνηση των κτηνοτρόφων.

«Θεωρώ ότι δεν είναι τρόπος αυτός αντιμετώπισης του πρωτογενούς τομέα, της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Έπρεπε να δείξουν περισσότερο σεβασμό, να δώσουν κίνητρα και αντί να δώσουν κίνητρα, λειτούργησαν εκβιαστικά, επιβάλλοντας τιμωρίες», επεσήμανε σχετικά.

Συμπλήρωσε ότι το Υπουργείο Γεωργίας έχει πει ότι περιμένει το σχέδιο το οποίο ζήτησε να εγκριθεί από τις Βρυξέλλες εδώ και πολύ καιρό για να κάνει διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους και να αποφασιστεί πού θα μετακινηθούν, αλλά και για την αποζημίωση την οποία θα λάβουν για να μετακινηθούν στο χώρο που θα πάνε.

«Έχουμε λάβει τη δέσμευσή τους ότι δεν θα κινηθούν εναντίον των ανθρώπων αυτών μέχρι να παρουσιάσουν σχέδια, να κάνουν διαβουλεύσεις και με τους ίδιους και με τις αγροτικές οργανώσεις. Ζητήσαμε επίσης να κρατούν ενήμερη την Επιτροπή Προσφυγών για όλη την πορεία των διαβουλεύσεων, ούτως ώστε εάν χρειάζεται η οποιαδήποτε παρέμβαση της Επιτροπής να γίνει», σημείωσε.

Σε ερώτηση για το ποιος ζήτησε τη μετακίνηση των κτηνοτρόφων, ο Πρόεδρος της Επιτροπής είπε ότι έχουν γίνει σχέδια για μεγάλες αναπτύξεις στη συγκεκριμένη περιοχή, όπως και για το νέο μητροπολιτικό κοιμητήριο στην περιοχή των Πολεμιδιών.

«Δεν θέλουν τα ζώα να βρίσκονται εκεί κοντά και όσοι ζήσαμε και ζούμε κοντά σε κτηνοτροφικές περιοχές καταλαβαίνουμε ότι ενδεχομένως να προκαλεί οχληρία. Την ίδια ώρα όμως πρέπει να είναι επίσης αντιληπτό το γεγονός ότι οι άνθρωποι είναι εκεί από το ‘76 και αυτό το οποίο ζητήσαμε εμείς είναι το λογικό, να τους δοθεί σχέδιο για να μετακινηθούν αλλού. Περιοχές υπάρχουν και κατατέθηκαν διάφορες περιοχές ως εναλλακτικές λύσεις και στην επιτροπή σήμερα, και από τον δήμαρχο και από το Υπουργείο Γεωργίας. Να τους δοθούν εναλλακτικές, να λειτουργήσουν και γρήγορα, δεν χρειάζεται να περιμένουν άλλα 18 χρόνια από την ημέρα που ελήφθη μια απόφαση να μετακινηθούν άνθρωποι, να ενεργήσουν γρήγορα», υπογράμμισε.

«Εφόσον ξέρουμε ποιες είναι οι κτηνοτροφικές ζώνες, ξέρουμε ποιοι είναι οι ενδιαφερόμενοι, ξέρουμε την αξία των μονάδων, πόσο δύσκολο είναι να πάρουμε ένα σχέδιο, να συμφωνήσουμε με τους ανθρώπους και να μετακινηθούν; Εάν περιμένει ο ένας τον άλλον, μια υπηρεσία την άλλη και ο Υπουργός τον επόμενο Υπουργό, δεν θα τελειώσουμε ποτέ, θα πάμε άλλα 18 χρόνια, θα πλησιάζουν οι οικιστικές μονάδες στην περιοχή την κτηνοτροφική και στο τέλος δεν θα δίνεται λύση. Πρέπει να αποφασίσουμε ότι κάποιος πρέπει επιτέλους να ενεργήσει σήμερα», κατέληξε ο κ. Κέττηρος.

Πηγή: ΚΥΠΕ