Το σπάνιο φαινόμενο Red Sprites απαθανάτισε τις αυγινές ώρες στις 22 Νοεμβρίου 2022 ο φωτογράφος και κυνηγός καταιγίδων των Καιρόφιλων Κύπρου, Γιώργος Παρασκευαΐδης, στην περιοχή Μάμμαρι της επαρχίας Λευκωσίας, αναφέρει το kitasweather.

Στην ανάρτησή του ο φωτογράφος αναφέρει: «Η Πρώτη Καταγραφή από Κύπρο των (TLE) Transient Luminous Events). Στη συγκεκριμένη φωτογραφία Red Sprites έγινε σήμερα τα χαράματα στις 5:32 από την φωτογραφική μου μηχανή στο χωριό Μάμμαρι κοιτάζοντας της καταιγίδες βορειά βορειοδυτικά στην Τουρκία».

Δείτε την ανάρτηση:

Η εξήγηση για το φαινόμενο

Σύμφωνα με τον διαχειριστή του μπλογκ «Athens Astrophotography and Storm Chasing, Χρήστο Ντουντουλάκη, ο οποίος μίλησε στη Lifo, τα red sprites ανήκουν στην κατηγορία των TLE, δηλαδή είναι παροδικά φωτεινά γεγονότα που καταγράφονται συχνότερα απ' όλα τα φαινόμενα της κατηγορίας αυτής. Υπάρχουν κι άλλα, ακόμη σπανιότερα TLE που καταγράφονται, όπως τα blue jets, gigantic jets, negative sprites, sprite halo, elves κ.ά.

Με απλά λόγια, τα red sprites είναι εκκενώσεις με κυρίως ερυθρό χρώμα, οι οποίες συμβαίνουν σε ύψη από 35 έως 40 χλμ. μέχρι τα όρια της ιονόσφαιρας, περίπου στα 90 χλμ., πάνω από ισχυρές, κατά κανόνα, καταιγίδες. Η οριζόντια έκτασή τους μπορεί να φτάσει τα μερικές δεκάδες χιλιόμετρα. Ωστόσο, δεν έχουν ακριβώς τον ίδιο μηχανισμό δημιουργίας με τους γνωστούς μας κεραυνούς από τις καταιγίδες. Διαρκούν ελάχιστα, μόλις μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου, και είναι πολύ αμυδρά.

Υπάρχουν διάφορες θεωρίες σχετικά με τον μηχανισμό που τα δημιουργεί. Ωστόσο, μέχρι σήμερα υπάρχουν κάποια κοινά και γενικώς αποδεκτά σημεία ως προς τον μηχανισμό αυτό. Μπορείτε να φανταστείτε το καταιγιδοφόρο νέφος στην κάτω πλευρά (περίπου σε ύψος 10-20 χλμ.) και την ιονόσφαιρα στην πάνω πλευρά (σε ύψος περίπου 90 χλμ.) ως δύο ηλεκτρικά αντίθετα φορτισμένες πλευρές. Αυτό σημαίνει πως ανάμεσά τους (από τα 15-20 χλμ. ως τα 90 χλμ.) θα δημιουργείται ηλεκτρικό πεδίο.

Οι γνωστοί μας κεραυνοί, που εκδηλώνονται στο καταιγιδοφόρο νέφος, προκαλούν, υπό προϋποθέσεις, πρόσκαιρη ισχυροποίηση του ηλεκτρικού αυτού πεδίου. Αυτό έχει ως συνέπεια την επιτάχυνση των ηλεκτρικών φορτίων (π.χ. ηλεκτρονίων) που βρίσκονται εκεί και η κινητική τους ενέργεια μπορεί να είναι αρκετή, ώστε κρούσεις τους με το μοριακό άζωτο (κυρίως) και οξυγόνο της ατμόσφαιρας να οδηγήσει σε διεγέρσεις και ιονισμούς (αφαίρεση ηλεκτρονίων) των μορίων. Μέσα σε λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου οι ιονισμοί δημιουργούν έναν «στρατό» ηλεκτρονίων που προκαλούν κι άλλους ιονισμούς και διεγέρσεις άλλων μορίων στο διάβα τους. Η αποδιέγερση των μορίων αυτών, αμέσως μετά, οδηγεί στην εκπομπή του φωτός που βλέπουμε εμείς με τη μορφή των red sprites.

Πολύ απλά και σύντομα, μπορούμε να πούμε πως, υπό προϋποθέσεις, πάνω από ισχυρές καταιγίδες ισχυροποιείται πρόσκαιρα το ηλεκτρικό πεδίο και μέρος αυτής της ενέργειας μεταφέρεται στα ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια που βρίσκονται μέσα σε αυτό. Αυτά, με τη σειρά τους, μεταφέρουν, μέσω κρούσεων, ενέργεια στα μόρια της ατμόσφαιρας και τα διεγείρουν. Οι αποδιεγέρσεις των τελευταίων, με τη μορφή (και) ορατού φωτός, είναι τα red sprites που παρατηρούμε.

Διαβάστε επίσης: «Μάχη» μανιταράδων με φίνες στην Αργάκα - «Στόλισαν» φίδι με μανιτάρια (vid)