Ανησυχώ πάρα πολύ ότι αν δεν γίνει κάτι χτες πολύ σύντομα θα είναι πάρα πολύ αργά και για την Αμμόχωστο και για την κατεχόμενη μας περιοχή, και για τη λύση του Κυπριακού, δήλωσε σήμερα ο διαπραγματευτής της ε/κ κοινότητας, Ανδρέας Μαυρογιάννης.
Αναφερόμενος στο θέμα της Αμμοχώστου, ο κ. Μαυρογιάννης είπε πως «αυτό που συμβαίνει είναι δραματικό» και πως αυτή «είναι ίσως η τελική φάση της πλήρους καταστροφής των προοπτικών και της λύσης και της επανένωσης του τόπου».
Ο κ. Μαυρογιάννης μιλούσε κατά τη διάρκεια εκδήλωσης κατά την οποία έγινε συζήτηση με αφορμή το Κείμενο Πολιτικής του Καθηγητή, Προέδρου του Κυπριακού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων και Τμήματος Πολιτικών Επιστημών και Διακυβέρνησης στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Ανδρέα Θεοφάνους, με τίτλο «Το Κυπριακό μετά την Άτυπη Πενταμερή - Η Πρόταση για ένα Φυσιολογικό Κράτος»
Ο διαπραγματευτής της ε/κ κοινότητας είπε πως «αυτό που επιζητούν και η Τουρκία και οι εκπρόσωποι του ψευδοκράτους, ως πρώτη τους προτεραιότητα, δεν είναι τα δυο χωριστά κράτη στην Κύπρο αλλά δυο οντότητες, οι οποίες θέτουν από κοινού κάποιες συγκεκριμένες αρμοδιότητες και ιδιαίτερα θέματα εξωτερικής εκπροσώπησης και εκπροσώπησης στην ΕΕ, ούτως ώστε αφενός να έχουν την ανεξαρτησία τους, και αφετέρου να μπορεί η Τουρκία να ελέγχει και το σύνολο της Κύπρου και να έχει και χέρι και λόγο στα της ΕΕ».
«Αυτή είναι η πραγματική και η τελική επιδίωξη της τουρκικής πλευράς», σημείωσε, επισημαίνοντας πως μετά την ανάδειξη του Ερσίν Τατάρ στην ηγεσία της τ/κ κοινότητας «μας είχαν μιλήσει για δυο κράτη και μετά δοκίμασαν να μας παρουσιάσουν ως υποχώρηση το ότι λένε μεν για δυο κράτη, αλλά θα μπορούσε να ήταν και κυριαρχική ισότητα».
Αυτό στην πραγματικότητα, «είναι επιδείνωση της έννοιας των δυο κρατών», είπε ο κ. Μαυρογιάννης, προσθέτοντας «αυτό είναι το αφήγημα το οποίο έχουμε να αντιμετωπίσουμε».
Ο κ. Μαυρογιάννης επεσήμανε, επίσης, πως τα όρια του εφικτού δεν είναι ποτέ προκαθορισμένα, αλλά μπορούν να διαπιστωθούν μέσα από την πρακτική και μέσα από την προσπάθεια.
Υπογράμμισε πως δεν νοείται να υπάρχει οτιδήποτε το οποίο να καταργεί το κράτος, και πως έχει τεράστια σημασία να υπάρχει συνέχεια του κράτους διότι, όπως σημείωσε, αυτό το οποίο επιδιώκουν ο κ. Τατάρ και η Τουρκία «είναι ένα μόρφωμα που θα θέσει από κοινού κάποιες πολύ συγκεκριμένες αρμοδιότητες και το οποίο όταν θα καταρρεύσει - διότι θα καταρρεύσει - θα μας αφήσει όλους ξεκρέμαστους, και δεν θα υπάρχει δυνατότητα επανόδου στο status quo ante».
Για τα ενεργειακά είπε πως ο ίδιος δεν είναι της σχολής που λέει ότι πρέπει να συζητήσουμε τα ενεργειακά κατά τρόπο που να δίνουμε λόγο σε οποιονδήποτε πέραν από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Ανέφερε πως αυτό θα ήταν πάρα πολύ επικίνδυνο, για να σημειώσει πως και σε αυτόν τον τομέα είμαστε θύματα της τουρκικής προπαγάνδας αλλά και κάποιου εσωτερικού δικού μας αφηγήματος, που δημιούργησε την εντύπωση «ότι περίπου θα γίνουν σεΐχηδες και πετρελαιάδες».
«Αυτά τα πράγματα είναι ανοησίες. Δεν υπάρχουν χρήματα από το φυσικό αέριο για να μοιραστείς με κανένα ούτε και για μας», πρόσθεσε.
Είπε πως «στην καλύτερη των περιπτώσεων αυτός ο τόπος μπορεί, αν θέλει και εάν είναι σοβαρός, να έχει φυσικό αέριο για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του και αυτόν ακόμα είναι αμφίβολο εάν είναι συμφέρον από πλευράς τιμών, αλλά τουλάχιστον δημιουργεί αυτονομία και ανεξαρτησία και συμβάλλει στην ενεργειακή μας ασφάλεια, εμάς και της ΕΕ. Όλα τα άλλα είναι ζητήματα στα οποία την ατζέντα την καθορίζει η Τουρκία και είμαστε θύματα», επεσήμανε.
Ανέφερε πως ιδανικά θα έπρεπε να γίνει οριοθέτηση μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας, «αλλά η Τουρκία το παίζει και σε αυτό το θέμα σε δυο ταμπλό, γιατί έναν είναι αυτό που αφορά τα λεγόμενα δικαιώματα των Τ/κ που της επιτρέπουν δήθεν να κάνει γεωτρήσεις όπου θέλει στην κυπριακή ΑΟΖ και άλλον είναι οι διεκδικήσεις που έχει άμεσα και συγκεκριμένα έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας στα βόρεια και στα δυτικά όπου η θεωρία της είναι πως τα νησιά δεν έχουν θαλάσσιες ζώνες».
Ο κ. Μαυρογιάννης έκανε επίσης λόγο για «μεγάλη αποτυχία του αφηγήματός μας», επισημαίνοντας πως αυτό πρέπει να μας απασχολήσει.
Επεσήμανε πως το 2004 όσοι λάμβαναν μέρος στη διαπραγμάτευση ήξεραν ήδη από τον Ιανουάριο ότι τόσο στο Νταβός όσο και στη Ουάσινγκτον όσο και στα ΗΕ οι Τούρκοι είχαν κάνει συγκεκριμένες διευθετήσεις και με τους Αμερικάνους και με τα ΗΕ σε ό,τι αφορά το τελικό αποτέλεσμα.
«Και για αυτό ήταν σε θέση όταν έγιναν οι συναντήσεις της Νέας Υόρκης να αποδεχτούν τις ιδέες του Κόφι Ανάν που οδηγούσαν στην τελική επιδιαιτησία χωρίς κανέναν ενδοιασμό γιατί είχαν κάνει διευθετήσεις», ανέφερε.
Επεσήμανε πως τότε «ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος μπροστά στην κρισιμότητα της κατάστασης και επειδή ήθελε οπωσδήποτε να επιφέρει αλλαγές στο κείμενο που υπήρχε ενώπιόν μας είχε δεχτεί διεύρυνση της έννοιας της επιδιαιτησίας, υπό την αίρεση του ότι πρέπει να κρίνουμε το αποτέλεσμα».
«Αυτό το οποίο έκανε ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος ήταν 100% μέσα στα πλαίσια της συνεννόησης και της κατανόησης που υπήρχε από όλους», πρόσθεσε.
«Πώς αυτό τώρα το οποίο έκανε ο άνθρωπος αυτός λαμβάνοντας υπόψη ότι έκρινε το τελικό αποτέλεσμα ως μη ικανοποιητικό εμφανίζεται ως δήθεν αδιαλλαξία των Ε/κ αυτό είναι επιτυχία του τουρκικού αφηγήματος», ανέφερε ο κ. Μαυρογιάννης.
Είπε πως τον Απρίλιο του 2004 περίμενε η Τουρκία να ξεκαθαρίσει ότι δεν θα περνούσε το σχέδιο Ανάν από το δημοψήφισμα και μετά βγήκε να πει ότι δέχεται το σχέδιο Ανάν.
Σημείωσε, περαιτέρω, πως το σύνολο των Τούρκων εποίκων ήταν υπέρ του σχεδίου, όχι τόσο γιατί τους είπε η Τουρκία, αλλά διότι τους άνοιγε διάπλατα η πόρτα να γίνουν Ευρωπαίοι πολίτες.
«Όμως παραμένει μέχρι σήμερα το αφήγημα ότι οι Τούρκοι ήταν υπέρ του σχεδίου και οι Ε/κ ήταν οι κακοί που δεν ήθελαν να μοιραστούν την εξουσία κ.ο.κ», πρόσθεσε.
Σημείωσε ότι το 2017, στο Κραν Μοντανά, «απόλυτα ξεκάθαρα η αποτυχία οφείλεται στην απόρριψη από μέρους του κ. Τσαβούσογλου του πακέτου των έξι σημείων του ΓΓ».
«Μάλιστα στην τελευταία συζήτηση που έγινε στο τελευταίο δείπνο δεν λάβαμε καν μέρος εμείς στη συγκεκριμένη συζήτηση. Ήταν συζήτηση μεταξύ του ΓΓ και της Τουρκίας. Και σήμερα όλος ο κόσμος περιλαμβανομένης και της πλειοψηφίας της κοινής γνώμης σε εμάς, πιστεύει ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εγκατέλειψε τη διάσκεψη», είπε ο κ. Μαυρογιάννης.
Ο Καθηγητής Θεοφάνους, στο Κείμενο Πολιτικής του, που παρουσίασε στο πλαίσιο της εκδήλωσης, εισηγείται την κατάθεση κατευθυντήριων γραμμών λύσης του Κυπριακού, η οποία θα εδράζεται στη μετεξέλιξη και όχι στη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας με ταυτόχρονη υιοθέτηση μιας εξελικτικής διαδικασίας
Αφού τονίζει ότι η σημερινή τουρκική θέση για δύο κράτη έχει ως στόχο να οδηγηθούμε τελικά σε μια λύση συνομοσπονδίας, ο Ανδρέας Θεοφάνους υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο για την πλευρά μας να προβληματισθεί σοβαρά για μια νέα προσέγγιση καθώς η υφιστάμενη πολιτική, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, έχει αποτύχει
Τονίζει ότι με τον Ερσίν Τατάρ στην ηγεσία της κατοχικής οντότητας και την κατάθεση της θέσης για λύση δυο κρατών, παρέχεται η ευκαιρία στην ελληνική πλευρά να εγκαταλείψει την προσφιλή της τακτική η οποία περιστρέφεται γύρω από την προάσπιση του διαπραγματευτικού πλαισίου και του κεκτημένου του προηγούμενου γύρου συνομιλιών.
Υπογραμμίζεται επίσης ότι ενώ συζητούμε μια ομοσπονδία όλα αυτά τα χρόνια, δεν υπήρχε μεταξύ των Ελληνοκυπρίων επαρκής κατανόηση της φιλοσοφίας των ομοσπονδιακών πολιτευμάτων καθώς και των διαφορετικών προσεγγίσεων.
Ο Ανδρέας Θεοφάνους προτείνει την υιοθέτηση μιας εξελικτικής διαδικασίας, η οποία θα περιλαμβάνει πακέτο Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Συγκεκριμένα, εισηγείται συνεκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων με ταυτόχρονη οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) Κυπριακής Δημοκρατίας και Τουρκίας. Μια τέτοια εξέλιξη, θα υποβοηθήσει και τον Ελληνοτουρκικό διάλογο. Είναι τολμηρό αλλά πρέπει να προταθεί από την πλευρά μας η παράλληλη οριοθέτηση της ΑΟΖ Ελλάδος, Τουρκίας και Κυπριακής Δημοκρατίας, αναφέρει.
Ακρογωνιαίος λίθος της πρότασης του Ανδρέα Θεοφάνους είναι η διαφύλαξη, πάση θυσία, της Κυπριακής Δημοκρατίας, γι’ αυτό και τονίζει ότι η συνέχειά της θα πρέπει να διασφαλίζεται με τη διευθέτηση του Κυπριακού. Αφετηρία θα πρέπει να είναι το Σύνταγμα του 1960 το οποίο να τύχει αναθεώρησης. Δεν είναι δυνατό ένα κράτος μέλος του ΟΗΕ και της ΕΕ να αυτοκαταργηθεί, να εξισωθεί με την «τδβκ», ένα τουρκικό προτεκτοράτο, και, μετά από έμμεση αλληλοαναγνώριση, να δημιουργηθεί ένα νέο κοινό κράτος, υποστηρίζει. Με τη μέχρι πρότινος βάση συνομιλιών η οποία κωδικοποιείται και στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ εάν υπάρξει κατάληξη θα δημιουργηθεί ένα δυσλειτουργικό πολιτειακό σύστημα στηριγμένο σε εθνοτικούς πυλώνες. Μια τέτοια εξέλιξη θα επιδεινώσει το status quo, σημειώνει.
Σε σχολιασμό επί των θεμάτων που αναφέρονται στο Κείμενο Πολιτικής προέβη κατά την εκδήλωση και ο Γιώργος Κέντας, Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Διακυβέρνησης στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Ακολούθησε συζήτηση με τη συμμετοχή του ακροατηρίου.
Το παρών τους στην εκδήλωση έδωσαν, μεταξύ άλλων, οι πρώην Υπουργοί Εξωτερικών, Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή και Μάρκος Κυπριανού, και εκπρόσωποι των πρεσβειών της Ελλάδας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Διαβάστε επίσης: ΠτΔ: Ατυχής και απαράδεκτη θα ήταν αναφορά περί αυτοδιοικούμενων περιοχών