Οι δηλώσεις του Τ/Κ ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, μετά την άτυπη τριμερή συνάντηση στη Νέα Υόρκη με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη και τον ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, επιβεβαίωσαν για ακόμα μία φορά ότι η Τουρκία κρατά τα ηνία στο Κυπριακό. Παρά την επιθυμία -όπως αναγνωρίζει κι ο Τατάρ στις δηλώσεις του- της Ελληνοκυπριακής πλευράς για διαπραγματεύσεις και τη στήριξη της διεθνούς κοινότητας, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης έστειλε σαφές μήνυμα: χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Άγκυρας, καμία λύση δεν μπορεί να προχωρήσει. Με επίκεντρο την κυριαρχική ισότητα και τη διχοτόμηση, ο Τατάρ κατέστησε σαφές ότι η διαδικασία ελέγχεται από τις εγγυήτριες δυνάμεις, με την Τουρκία -κυρίως- να καθορίζει τις επόμενες κινήσεις.

Μετά την ολοκλήρωση της άτυπης τριμερούς συνάντησης στη Νέα Υόρκη, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, προχώρησε σε δηλώσεις, από τις οποίες μόνο τα πρώτα σημεία μεταδόθηκαν άμεσα από το πρακτορείο Αναντολού. Στη συνέχεια, ωστόσο, ο τουρκικός τύπος δημοσίευσε πιο αναλυτικά τις δηλώσεις Τατάρ, από τις οποίες προκύπτουν με μεγαλύτερη σαφήνεια οι θέσεις της τουρκικής πλευράς, ενώ φωτίζουν με περισσότερες λεπτομέρειες το τί συνήφθη στο δείπνο και τί συζητήσεις έλαβαν χώρα.

Ο Τατάρ τόνισε τα εξής:

Εγγενές δικαίωμα η κυριαρχική ισότητα και το διεθνές καθεστώς

«Θα μπορούσαμε να προχωρήσουμε σε μια διαδικασία διαπραγμάτευσης μόνο με την επιβεβαίωση της κυριαρχικής μας ισότητας, της ισότιμης διεθνούς μας παρουσίας, κάτι που αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα του τουρκοκυπριακού λαού. Γιατί όταν εξετάζουμε τόσο τις ιδρυτικές συμφωνίες του 1960 όσο και την ιστορία της Κύπρου, προκύπτει ότι αυτό ουσιαστικά δεν είναι ένα θέμα διαπραγμάτευσης, είναι ένα εγγενές δικαίωμα και αυτό το εξέφρασα ξανά απόψε».

Ο Χριστοδουλίδης θέλει διαπραγματεύσεις, αλλά...

«Η προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα κ. María Holguín  μετά το τέλος της 6 μήνης θητείας της που έληξε τον Ιούλιο είπε επίσης ότι δεν υπάρχει κοινό έδαφος για διαδικασία διαπραγματεύσεων. Εκεί [στο δείπνο] το ανέφερα ξανά πως αυτή είναι η κατάσταση αυτήν τη στιγμή. Ο ηγέτης της ‘Νότιας Κύπρου’ προσπαθεί συνεχώς να μας ‘τραβήξει’ κάπου, το ξέρω αυτό».

Ελλάδα και Τουρκία θα συνεννοηθούν για την επόμενη συνάντηση

«Απόψε έμαθα ότι ενδεχομένως να συμμετάσχουν οι ‘Μητέρες Πατρίδες’, τόσο η Τουρκική Δημοκρατία όσο και η Ελλάδα, στην επόμενη συνάντηση και ως εκ τούτου θα αξιολογήσουν τον τρόπο της επερχόμενης διαδικασίας».

Θέμα επόμενης συνάντησης: Λύση δύο κρατών

«Και έμαθα ότι αυτό μπορεί να αξιολογηθεί σε μια ευρύτερη συνάντηση, ιδίως αναφορικά με το πώς μπορεί να διαμορφωθεί μελλοντικά μια λύση δύο κρατών στην οποία επιμένουμε. Και έμαθα ότι ο κ. Γενικός Γραμματέας το έχει εξετάσει φυσικά και αυτό και ότι εργάζεται πάνω σε αυτό το θέμα. Και ο Ελληνοκύπριος ηγέτης δήλωσε επίσης ότι αυτό θα μπορούσε να είναι εφικτό».

Νέος στόχος: Άνοιγμα της Μίας Μηλιάς

«Ανέφερα στο Νίκο Χριστοδουλίδη ότι θα πρέπει να έρθουν πιο κοντά, ιδιαίτερα στα οικονομικά θέματα, και ότι εδώ και τέσσερα χρόνια, για παράδειγμα, θα μπορούσε να έχει αυξηθεί ακόμη περισσότερο το εμπόριο με το άνοιγμα της πύλης του Haspolat (Μια Μηλιά).
Ανέφερα ότι θα μπορούσα να τον συναντήσω [ενν. τον Νίκο Χριστοδουλίδη] στην Κύπρο για να τα επανεξετάσει αυτά τα θέματα. Και αυτός συμφώνησε. Και ο Γενικός Γραμματέας ήταν μάρτυρας. Ως εκ τούτου, σε αυτή τη συνάντηση επιβεβαιώσαμε ότι θα μπορούσαμε να συναντηθούμε στην Κύπρο, προκειμένου να ανοίξουμε περισσότερα σημεία διέλευσης συμπεριλαμβανομένου του Haspolat.»

Τα 12 επιμέρους σημεία Τατάρ πριν από τη λύση

«Έθιξα επίσης και τα θέματα που αφορούν στο νερό, το θέμα της ενέργειας, το θέμα της εξερεύνησης των φυσικών πόρων στην ανατολική Μεσόγειο, το θέμα της πρόληψης εγκληματικών περιστατικών, τα περιβαλλοντικά θέματα, και διάφορα άλλα ζητήματα. Όλα αυτά, τα 12 διαφορετικά θέματα, είναι πολύτιμα αυτή τη στιγμή. Αλλά για να εργαστούμε ακόμη πιο αποτελεσματικά, τα θεσμικά όργανα και οι οργανισμοί της ‘Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου’ θα πρέπει να γίνουν αποδεκτοί ως συνομιλητές από τη ‘Νότια Κύπρο’ και αυτό το υπογράμμισα σήμερα.
Όταν όμως το ανέφερα αυτό, η απάντηση του Νίκου Χριστοδουλίδη ήταν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση καλύπτει όλα αυτά τα έξοδα. Ναι, δεν ξέρω πότε και πώς η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καλύψει τα δισεκατομμύρια δολάρια, δήλωσα ωστόσο και πάλι ενώπιον του Γενικού Γραμματέα ότι, αν θέλουμε να δημιουργήσουμε μια βάση για μια δίκαιη και βιώσιμη συμφωνία στην Κύπρο, θα ήταν πολύ πιο λογικό, πολύ πιο κατανοητό, να πραγματοποιήσουμε ένα τέτοιο αδιαμφισβήτητα εφικτό σχέδιο σύνδεσης με την Τουρκία, και κατ' επέκταση με την EE, μέσω της ‘Βόρειας Κύπρου’».

«Κλειδί» η συνάντηση με τις εγγυήτριες

«Επομένως, για να μπορέσουμε να συζητήσουμε όλα αυτά τα μεγάλα θέματα, νομίζω ότι η επόμενη συνάντηση, με ευρύτερη συμμετοχή, της Δημοκρατίας της Τουρκίας και της Ελλάδας, Θεού θέλοντος, θα είναι ευοίωνη για το μέλλον».

Τι επιδιώκει η Ε/Κ πλευρά, κατά τον Τατάρ

«Συνεπώς, βεβαίως, υπάρχουν σοβαρές διαφορές. Και η άλλη πλευρά όμως θέλει μια ανεξάρτητη Κυπριακή Δημοκρατία, μια συμφωνία εντός της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας, εξελισσόμενη σε μια ομοσπονδιακή δημοκρατία με την πάροδο του χρόνου, και είναι σαφές και ξεκάθαρο ότι, στο τέλος της ημέρας, η εγγυήτρια δύναμη της Τουρκίας θα λήξει και θα αποχωρήσουν τα τουρκικά στρατεύματα, αυτή είναι η δική τους αντίληψη για την ομοσπονδία. Φυσικά, εμείς σκεφτόμαστε πολύ διαφορετικά».

Το Κυπριακό δεν λύνεται χωρίς την Τουρκία

«Το Κυπριακό δεν μπορεί να επιλυθεί χωρίς την Τουρκία, δεν είναι δυνατόν. Επομένως, η Τουρκία πρέπει να συμμετέχει σε κάθε θέμα. Πάντα το υπερασπιζόμουν αυτό και έτσι είναι. Για μένα, είναι σημαντικό να είναι παρούσα και η Τουρκική Δημοκρατία σε τέτοιες συναντήσεις».