Ιστορικό βήμα χαρακτήρισε τη συμφωνία που υπογράφηκε με τη Λιβύη με εντολή του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, ο Εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραχίμ Καλίν σε συνέντευξή του στο Anadolou.
Σύμφωνα με την ανταποκρίτρια του ΣΙΓΜΑ στην Κωνσταντινούπολη, Μαρία Ζαχαράκη ο Καλίν αναφέρθηκε και στο ζήτημα του φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου και στο ενδεχόμενο διαμοιρασμού του.
Ο Καλίν επισήμανε ότι όλοι οι ειδικοί βλέπουν ότι από οικονομικής άποψης το πιο εφικτό πρόγραμμα είναι ο πλούτος που θα εξορυχθεί από την ανατολική Μεσόγειο -φυσικό αέριο ή πετρέλαιο- να φτάσει στην ευρωπαϊκή αγορά μόνο μέσω Τουρκίας. Πρόσθεσε ότι με το να παρακάμπτουν την Τουρκία προκειμένου να πραγματοποιήσουν κάποια πολιτικά σχέδια, να εργάζονται για αγωγούς και ούτω καθεξής δεν θα υπάρξει αποτέλεσμα, και αυτό το βλέπουν και οι ίδιοι.
«Η δική μας έκκληση είναι τόσο εδώ όσο και στην Κύπρο, είναι στο πλαίσιο του δίκαιου διαμοιρασμού, όλοι να αποκτήσουν τους φυσικούς πόρους ολόκληρης της ανατολικής Μεσογείου, να τους διαμοιραστούν και να επωφεληθούν όλοι από τον πλούτο αυτό. Υπάρχουν πολλοί τρόποι αλλά αγνοώντας την Τουρκία αυτό δεν μπορείτε να το πετύχετε».
Συμπλήρωσε ότι «αντί να επικεντρώνεστε σε ακριβά προγράμματα που τελικά θα αποτύχουν, είναι προς το συμφέρον όλων να μιλήσουν αυτά τα θέματα με την Τουρκία και να κινηθούν με σχέδια στα οποία θα συμμετάσχει και η Τουρκία». Ανέφερε επίσης ότι από την αρχή αυτή ήταν η προσέγγισή τους αλλά δεν είναι δυνατόν να μην αντιδράσουν απέναντι στις προσπάθειες να φυλακίσουν στον Κόλπο της Αττάλειας.
Ερωτηθείς για την επίσκεψη του Ύπατου Αρμοστή της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ στην Άγκυρα, ο Τούρκος αξιωματούχος είπε ότι «η γερμανική προεδρία μπορεί να είναι μια ευκαιρία για τις ευρωτουρκικές σχέσεις».
Για το ζήτημα της Λιβύης ανέφερε ότι μέχρι σήμερα δεν υπόγραψαν παρόμοια συμφωνία στη Μεσόγειο με τους γείτονές τους, προσθέτοντας ότι με αυτό δεν δημιουργήθηκε ένα διεθνές κεκτημένο, «οπότε ας πούμε στο πλαίσιο των κανόνων του ΟΗΕ ότι δεν υπάρχει ένα καθορισμένο πλαίσιο κανόνων».
Πρόσθεσε ότι στην πραγματικότητα συνιστά στα μέρη να επιλύσουν μεταξύ τους ζητήματα του διεθνούς θαλάσσιου δικαίου, των θαλάσσιων αρμοδιοτήτων, της υφαλοκρηπίδας, της ΑΟΖ, αυτή είναι η πρακτική.
Συμπλήρωσε ότι όταν υπάρχει σύγκρουση, μπορούν να μεταφερθούν στα δικαστήρια ή αλλού. Αλλά γενικά αυτό που επιλέγεται είναι τα ζητήματα αυτά να λύνονται μεταξύ των χωρών, σε διμερές, τριμερές ή πολυμερές επίπεδο.
«Υπό αυτή την έννοια, εμείς πάντα ζητούσαμε να εργαστούμε προς αυτή την κατεύθυνση με την Ελλάδα, την Αίγυπτο, τη Λιβύη και άλλες γειτονικές χώρες στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά δεν υπήρχε ανταπόκριση. Πρώτη φορά έγινε συμφωνία με τη Λιβύη. Δεν είναι μια συμφωνία που αφορά άμεσα τρίτα μέρη και δεν παραβιάζει τα δικαιώματά τους».
Επεσήμανε ότι η Ελλάδα έχει κάποιες αντιρρήσεις λέγοντας αυτή η γραμμή περνά από τη δική μας υφαλοκρηπίδα’ αλλά οι ισχυρισμοί της Ελλάδας είναι αμφισβητούμενοι, ενώ πρόσθεσε ότι σε αυτό το θέμα από άποψης διεθνούς δικαίου δεν υπάρχουν ακριβείς κανόνες.
«Όπως έχω πει, αυτά είναι μερικά ζητήματα που μπορούν να επιλυθούν μέσω διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο μερών. Για παράδειγμα πρόσφατα η Ελλάδα και η Ιταλία συνήψαν μεταξύ τους μια συμφωνία υφαλοκρηπίδας και το καλωσορίσαμε αυτό με ικανοποίηση. Δεν είναι θέμα που μας αφορά άμεσα, αλλά οι δύο χώρες συναντήθηκαν και καθόρισαν τα δικά τους όρια θαλάσσιας δικαιοδοσίας. Το ίδιο κάναμε κι εμείς με τη Λιβύη».
Πρόσθεσε ότι με αυτή τη συμφωνία επιβεβαίωσαν επίσης ότι είναι θαλάσσιοι γείτονες με τη Λιβύη, τονίζοντας ότι τώρα θα αναπτυχθεί μια win win σχέση μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας, οπότε αύριο όταν ωριμάσουν οι πολιτικές συνθήκες θα γίνουν έρευνες σε αυτή την περιοχή και αν βρεθεί κάτι Τουρκία και Λιβύη θα μοιραστούν τα έσοδα.
«Εμείς ευχόμαστε η ανατολική Μεσόγειος να γίνει μια τέτοια λίμνη ειρήνης. Και οι εμπειρογνώμονες λένε ότι θα αποτύχουν οι προσπάθειες αποκλεισμού της Τουρκίας από τον EastMed».
Σχολίασε το γεγονός ότι δεν είναι δυνατόν αγνοώντας την Τουρκία η οποία έχει τις μεγαλύτερη ακτογραμμή στην ανατολική Μεσόγειο να σχεδιάζετε ενεργειακό χάρτη και να οικοδομείται πολιτική σταθερότητα.
«Τώρα με την γερμανική προεδρία μπορούν να γίνουν μια σειρά βήματα, ελπίζουμε ότι θα υπάρξει πρόοδος προς αυτή την κατεύθυνση. Ωστόσο βλέπουμε ότι κάποιες χώρες, όπως η Γαλλία, συνεχίζουν με μπλοκάρισμα, συνεχίζουν να έχουν μια αρνητική στάση», ανέφερε.
Υποστήριξε ότι το θέμα της ανατολικής Μεσογείου δεν είναι ένα θέμα μόνο μιας χώρας ή της ΕΕ αλλά θέλω όλων των γειτονικών χωρών εκεί.
Συνομιλία Ερντογάν - Μητσοτάκη
Ερωτηθείς για την Ελλάδα, ο Τούρκος αξιωματούχος είπε ότι την περασμένη βδομάδα υπήρξε τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Τούρκου Προέδρου και του Έλληνα Πρωθυπουργού. “Μετά από πολύ καιρό για πρώτη φορά έγινε μια τέτοια επαφή.
«Ήταν μια πολύ καλή επικοινωνία. Συζητήθηκαν διμερή θέματα, Αιγαίο, ανατολική Μεσόγειος και άλλα ζητήματα, και ζητήματα της ΕΕ. Παραδοσιακά γνωρίζεται ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα που στήριξε την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας».
Συμπλήρωσε ότι υπάρχουν μια σειρά διαφορές σε διμερή θέματα και συνεχίζονται αλλά αυτά έχουν συζητηθεί κατά κάποιο τρόπο, διαχειριζόμενες μέσω διαπραγματεύσεων, ορισμένες επιλύθηκαν και άλλες έγιναν διαχειρίσιμες μέσω της διαδικασίας.
«Φυσικά η δική μας προσδοκία είναι να προσπαθήσουμε να επιλύσουμε αυτές τις σχέσεις μας με την Ελλάδα ως γείτονα μας με την πιο θετική προσέγγιση σε όλους τους τομείς», πρόσθεσε.
Τόνισε ότι η υποστήριξη της Ελλάδας για ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ προς αυτή την κατεύθυνση είναι σημαντική. «Είναι δυνατόν να μιλήσουμε άμεσα για ζητήματα όπως το Αιγαίο και να επιλύσουμε διαφορές απόψεων ή διαφορές που προκύπτουν κατά καιρούς. Αυτά τα κανάλια ήταν ανοιχτά στο παρελθόν και ενδέχεται να είναι ανοιχτά και από δω και στο εξής», πρόσθεσε.
«Έχουμε μουσουλμάνους πολίτες μας τουρκικής καταγωγής που ζουν εκεί, υπάρχει τουρκική μουσουλμανική μειονότητα στην Δυτική Θράκη, έχουν ζητήματα και άλλα θέματα».Πρόσθεσε ότι «μέσω διαπραγματεύσεων είναι πάντοτε δυνατόν μιλώντας μεταξύ μας να διανύουμε απόσταση».
Διευκρίνισε ότι οι δύο ηγέτες κατά την τελευταία τηλεφωνική τους επικοινωνία επέδειξαν βούληση προς αυτή την κατεύθυνση.
«Τώρα αυτό που επιθυμούμε και προς αυτή την κατεύθυνση είναι η προσδοκία μας, είναι να γίνουν βήματα και πρέπει να θεσπιστεί μια δίκαιη περιφερειακή τάξη που θα σέβεται πραγματικά τα δικαιώματα και τα συμφέροντας όλων τόσο στο πλαίσιο των διμερών σχέσεων, στο πλαίσιο της ΡΡ αι στα θέματα της ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου».