Η Κομισιόν προτείνει τη δημιουργία ενός ταμείου 750 δισ.Ευρώ που θα συνδεθεί στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021 - 2027(1,1 τρις.Ευρώ) και θα χρηματοδοτηθεί με ποσά που θα αντλήσει η Κομισιόν εκδίδοντας ομόλογα, ωρίμανσης μέχρι 30 ετών, στις αγορές με εγγύηση την αύξηση των ιδίων πόρων του επταετούς κοινοτικού προϋπολογισμού στο 2.00%  του ΑΕΠ.

 

• ΕΕ: Προτείνει πακέτο ύψους 1,85 τρισεκ. για προϋπολογισμό και ταμείο ανάκαμψης

H επίσημη ονομασία του ταμείου θα είναι “Next Generation EU”.

Ολόκληρη η απάντηση της ΕΕ έχει ύψος 2,4 τρισ.Ευρώ.

Προς αυτό το σκοπό (την αύξηση του λεγόμενου headroom) προτείνει νέους ίδιους πόρους (ΤΟRs, traditional own resourches) υπό τη μορφή δασμών και φόρων μεταξύ των οποίων σε εκπομπές CO2, ψηφιακό εταιρικό φόρο και άλλα μέσα.

Το Ταμείο των 750 δισ.Ευρώ θα χρηματοδοτεί κράτη, στρατηγικές επενδύσεις και επιχειρήσεις. Τα ποσά προς τα Κράτη Μέλη θα είναι δάνεια κατά 250 δισ.Ευρώ και κονδύλια κατά 500δισ.Ευρώ και θα κατανέμονται με βάση quota.

Από αυτά 1,433 δισ.Ευρώ σε επιχορηγήσεις δικαιούται η Κύπρος και η Ελλάδα δικαιούται 22,562 δισ.Ευρώ σε επιχορηγήσεις και 31,997 δισ.Ευρώ στο σύνολο.

Η Ιταλία λαμβάνει 81δισ.Ευρώ σε επιχορηγήσεις και 172,745 στο σύνολο. Η Ισπανία 77,324δισ.Ευρώ και 140,446 δισ.Ευρώ στο σύνολο. Η Γαλλία δικαιούται 38,772 δισ.Ευρώ σε επιχορηγήσεις, η Ολλανδία, 6,751 δισ.Ευρώ, η Αυστρία 4,043 δισ.Ευρώ, η Σουηδία 4,691 δισ.Ευρώ, η Δανία 2,156 δισ.Ευρώ και τέλος η Γερμανία 28,805 δισ.Ευρώ.

Tα ποσά αυτά στην πράξη είναι συνδεδεμένα με την αναλογία κονδυλίων που έχουν θα υπάρχουν στο ΠΔΠ για τους διάφορους φακέλους και για να τα αντλήσουν τα Κ-Μ θα πρέπει να υποβάλουν πρόγραμμα, το οποίο θα εγκρίνεται με τη μέθοδο της επιτροπολογίας και  θα ελέγχεται μέσα στο ευρωπαϊκό εξάμηνο. Το κομμάτι που αφορά τη διάσωση - χρηματοδότηση προς επιχειρήσεις και εταιρείες δεν έχει κλειστή γεωγραφική κατανομή, αλλά οδηγίες κατανομής.

Η Κροατική  Προεδρία θέτει την πρόταση ήδη προς συζήτηση απόψε στο Coreper.

Το συνολικό πακέτο ανάκαμψης υιοθετήθηκε στο Κολέγιο των Επιτρόπων και παρουσιάζεται από την Πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (που θα συνέρχεται με ψηφιακά μέσα).

“Δεν υπάρχει ασημένια σφαίρα, πρέπει να κινητοποιήσουμε όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας”, επεσήμανε κοινοτικός αξιωματούχος που ενημέρωσε τον Τύπο στις Βρυξέλλες. Η ίδια σημείωσε ότι ο Προϋπολογισμός επελέγη να “στεγάσει” το μέσο ανάκαμψης αφενός γιατί “η δομή υπήρχε ήδη”, αφετέρου γιατί “το ΠΔΠ αυτόν ακριβώς το ρόλο επιτελεί - υποστηρίζει τις επενδύσεις”.

Εξήγησε δε αναλυτικά ότι στην ΕΕ είχαμε ήδη “επενδυτικό κενό”, η κάλυψη του οποίου “αποτελούσε έτσι κι αλλιώς τη βασική προτεραιότητα της Κομισιόν”. Σημείωσε ότι “ο προϋπολογισμός περιοριζόταν από την οροφή των παραδοσιακών ίδιων πόρων”. Η Κομισιόν προτείνει λοιπόν την αύξηση των παραδοσιακών ίδιων πόρων του ΠΔΠ, ώστε να υπάρχει “διαθέσιμος χώρος” και με αυτόν το “χώρο”, η Κομισιόν να πάει στις αγορές και να δανειστεί - χωρίς να ζητηθούν νέες εγγυήσεις από τα Κράτη Μέλη.

Το γεγονός ότι η Κομισιόν θα δανειστεί και όχι τα Κράτη Μέλη, σημαίνει ότι τα Κ-Μ δεν θα χρειαστεί να επιβαρύνουν τα δημόσια οικονομικά τους.

Ωστόσο αναγνώρισε ότι η συμφωνία για το που θα ξοδευτούν τα χρήματα θα είναι δύσκολη.

Σε γενικές γραμμές όμως τα κεφάλαια κατευθυνθούν σε τρεις άξονες, στα ίδια τα κράτη, στις επιχειρήσεις για επενδύσεις και “σε προγράμματα που θα υποστηρίξουν ταα διδάγματα από την κρίση”.

Σε σχέση με τα Κράτη, αυτά θα δεχθούν κεφάλαια από το “Recovery and Resilience Facility” για μεταρυθμίσεις και επενδύσεις, με δάνεια και κονδύλια. Αυτό θα είναι εθελοντικό, το κάθε Κ-Μ θα χτίζει το δικό του πρόγραμμα επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων, η Κομισιόν θα το εγκρίνει (με διδικασία Επιτροπολογίας) και θα αρχίζει η ροή των χρημάτων. Ταυτόχρονα θα υπάρχει και το πλαίσιο με την ονομασία ReactEU και πάλι για δημόσιες οντότητες, η υποστήριξη του αγροτικού τομέα και το ταμείο δίκαιης μετάβασης για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.

Τα προγράμματα αυτά των Κ-Μ θα ενταχθούν και θα ελέγχονται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου.

Το δεύτερο πλαίσιο, αυτό που αφορά τις επιχειρήσεις θα στηθεί το πλαίσιο του InvestEU και του EFSI, των υφιστάμενων μέσων για τις ιδιωτικές επενδύσεις, που θα ενισχυθούν. Ταυτόχρονα θα ιδρυθεί και ένα πλαίσιο για εγγύηση ρευστότητας μέσω της ΕΤΕπ.

Το τρίτο πλαίσιο αφορά την έρευνα και την καινοτομία, την ενίσχυση του τομέα της Υγείας, το RescEU κτλ.

Σε σχέση με την αποπληρωμή των δανείων που θα μαζέψει η Κομισιόν από τις αγορές, αυτή θα γίνει μετά το 2027, στο επόμενο ΠΔΠ και συνολικά ως το 2058. Η μέγιστη ωρίμανση των δανείων θα είναι 30 έτη και φυσικά θα χτιστεί καμπύλη αποδόσεων (βραχυπρόθεσμα με μετακύληση κτλ).

Η Κομισιόν θα αρχίσει να δανείζεται από την 1η Ιανουαρίου 2020, εκδίδοντας ομόλογα αξιολόγησης “ΑΑΑ”. Το επιτοκιακό κόστος θα εξαρτηθεί από τις συνθήκες στις αγορές, αλλά θα είναι σχετικά χαμηλό για τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό.

Για την πρακτική συλλογή των χρημάτων για την αποπληρωμή των ομολόγων, η Κομισιόν προτείνει “νέους παραδοσιακούς ίδιους πόρους”, οι οποίοι θα περιλαμβάνουν δασμούς σε CO2, εταιρικούς ή ψηφιακούς φόρους και άλλα. Αν αυτό συμβεί δεν θα χρειαστεί να μειωθούν τα κονδύλια μετά το 2027 ή να ζητηθούν μεγαλύτερες συνεισφορές  από τα Κράτη Μέλη για να βρεθούν αυτά τα κεφάλαια.

Σύμφωνα με την κοινοτική αξιωματούχο, η Κομισιόν δεν αλλάζει τη βασική δομή της πρότασης για τον προϋπολογισμό 2021-2027 (δηλαδή την πρόταση του Σαρλ Μισέλ της 21ης Φεβρουρίου), αλλά θα επιφέρει μικρές αλλαγές για να ικανοποιηθούν τα Κ-Μ.

Σε σχέση με το χρονικό ορίζοντα της υλοποίησης του ΠΔΠ/μέσου ανάκαμψης, σημειώνεται ότι θα απαιτηθούν εθνικές διαδικασίες έγκρισης, μετά από ομοφωνία στο Συμβούλιο για τους νέους ίδιους πόρους. Η ομοφωνία στο Συμβούλιο και οι εθνικές διαδικασίες έναρξης είναι το υψηλότερο επίπεδο απόδοσης δημοκρατικής νομιμοποίησης στην ΕΕ.

Λύση Γέφυρα:

Για υπάρξουν διαθέσιμα κεφάλαια πριν από το 2021, η Κομισιόν ζητά να αυξηθεί και ο φετινός προϋπολογισμός (2020) για την υποστήριξη ρευστότητας και ανακεφαλαιοποίησης, τη στήριξη του React EU για την περιφερειακή συνοχή και το κομμάτι της εξωτερικής δράσης. Για αυτό θα χρειαστεί ομοφωνία στο Συμβούλιο.