Μια σύνοδος κορυφής, η οποία ξυπνάει μνήμες του 2015, αναμένεται να λάβει χώρα σε λίγες ώρες μέσω τηλεδιάσκεψης. Κεντρικό ζήτημα η εξεύρεση λύσης στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη της Ε.Ε. λόγω του κορωνοϊού. Με τα κράτη μέλη όμως να βρίσκονται διαιρεμένα, με τις διαιρέσεις αυτές να αφορούν τυπικά σε Βορρά και Νότο, τίθεται το ερώτημα εάν σήμερα θα μπορούσαν να καμφθούν αυτές οι διαφωνίες, ώστε να ληφθεί οριστική απόφαση.
Εντούτοις, σύμφωνα με αξιωματούχους της ΕΕ, οι πιθανότητες μιας συμφωνίας είναι μικρές. Σύμφωνα με το Reuters, οριστική συμφωνία για τη χρηματοδότηση της ανάκαμψης από την πανδημία δεν μπορεί να υπάρξει πριν από το καλοκαίρι, καθώς διαπιστώνεται μεγάλη απόκλιση μεταξύ των κρατών μελών για το αν πρέπει να δοθεί βοήθεια μέσω επιδοτήσεων ή μέσω δανείων. Αυτή την στιγμή κράτη του ευρωπαϊκού βορρά δεν φαίνονται διατεθειμένα να συζητήσουν την πιθανότητα επιδοτήσεων, ενώ κράτη του νότου –κυρίως η Ιταλία- εμφανίζονται αρνητικά στο θέμα των δανείων.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει ένα σχέδιο 2 τρισ. ευρώ για την οικονομική ανάκαμψη, στην προσπάθεια να γεφυρωθεί το χάσμα που παρατηρείται μεταξύ κρατών μελών.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, το σχέδιο προβλέπει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ενσωματώσει ένα ταμείο ανάκαμψης, ύψους 300 δισ. ευρώ, στον προϋπολογισμό της για την περίοδο 2021-2027 και ότι θα δανεισθεί 320 δισ. ευρώ από τις κεφαλαιαγορές, χωρίς να διευκρινίζεται πως το συνολικό ποσό θα φθάσει στα 2 τρισ. ευρώ. Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, το μισό ποσό από τα κεφάλαια που θα αντλήσει θα δοθεί στις χώρες με τη μορφή δανείων, ενώ το υπόλοιπο θα παραμείνει στον προϋπολογισμό της ΕΕ για να καλύπτει τους ετήσιους τόκους ύψους περίπου 500 εκατ. ευρώ. Εκτός από το προσωρινό ταμείο ανάκαμψης των 300 δισ. ευρώ στον νέο πολυετή προϋπολογισμό της, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει ένα ταμείο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας ύψους 200 δισ. ευρώ, το οποίο θα αναδιοργανωθεί από ένα παλαιό εργαλείο σύγκλισης. Προβλέπει, επίσης, ότι ένα ποσό 50 δισ. ευρώ από τα ταμεία συνοχής θα χρησιμοποιηθεί για άλλο σκοπό και θα δοθεί εμπροσθοβαρώς το 2021 και το 2022 καθώς και δύο ταμεία ύψους 200 δισ. ευρώ για την προστασία των εσωτερικών αγορών της ΕΕ.
Στο τραπέζι των 27 θα βρεθεί το πακέτο μέτρων που ενέκριναν οι 19 της ευρωζώνης, το οποίο αναμένεται να υιοθετηθεί. Πρόκειται για δανειοδοτήσεις ύψους 540 δισ. ευρώ.
Και συγκεκριμένα:
α) 240 δισ. ευρώ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας για δαπάνες υγειονομικής φύσεως που έχουν σχέση με την αντιμετώπιση του κορωνοϊού,
β) 100 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της ανεργίας και στήριξη επιχειρήσεων (πρόγραμμα SURE) και
γ) 200 δισ. ευρώ για τις ΜΜΕ από την ΕΤΕπ. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, αισιοδοξεί ότι τα τρία αυτά μέτρα θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιουνίου.
Τα εν λόγω μέτρα, όμως, δεν αρκούν. Και το «συμπλήρωμα» φαίνεται ότι θα προέλθει από το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027, το οποίο παραμένει στον αέρα λόγω αντιδράσεων των χωρών του Βορρά, που επιθυμούσαν γενναίες περικοπές, ιδίως στη γεωργία. Τώρα, τα πράγματα έχουν αλλάξει με τον κορωνοϊό και ο Βορράς δείχνει πρόθυμος να κάνει ορισμένες παραχωρήσεις. Την επόμενη εβδομάδα, η Επιτροπή θα υποβάλει στους 27 τροποποιημένες προτάσεις για το ΠΔΠ, οι οποίες θα αποτελέσουν στη συνέχεια αντικείμενο σκληρών διαπραγματεύσεων.
Άγνωστοι παραμένουν προς το παρόν οι όροι που θα τεθούν για τις χρηματοδοτήσεις που θα διατεθούν από το ΠΔΠ υπό τη μορφή δανείων στα κράτη-μέλη, αλλά και το ποσό. Εδώ τα πράγματα μπλέκονται.
Ο Νότος, σκεπτόμενος τις επιπτώσεις από τα δάνεια στο χρέος, επιμένει ότι πρέπει να ξεκαθαριστούν οι όροι και ζητεί κοινό δανεισμό με αμοιβαιοποίηση του κινδύνου ή να βρεθεί ένας τρόπος που να μεταφέρει το κόστος της αντιμετώπισης των επιπτώσεων του κορωνοϊού σε βάθος χρόνου, ώστε να μην επιβαρυνθεί το χρέος, τουλάχιστον άμεσα. Ο Βορράς δεν θέλει να ακούσει για αμοιβαιοποίηση και φαίνεται διατεθειμένος να αποδεχτεί την κινητοποίηση ενός μεγάλου ποσού (ακούγεται ένα ποσό μεταξύ 1,5-2 τρισ. ευρώ) που θα χορηγηθεί με εγγυητή την Ε.Ε. και όχι τα κράτη-μέλη.
Διαβάστε επίσης:
Το νέο "διαβατήριο" για τα ταξίδια μας και πώς θα εκτεθούμε όλοι στον ιό
«Πήρε φωτιά» το 1433 – Ο εναλλακτικός τρόπος επικοινωνίας για επιδόματα