Λίστα με τις 5 αξιώσεις και ζητήματα που θέτει στο τραπέζι η Άγκυρα στην Αθήνα σχετικά με το Αιγαίο δίνει σήμερα στη δημοσιότητα ο Τσαγατάι Ερτζιγές, αναπληρωτής γενικός διευθυντής Ναυτιλίας και Αεροπορίας του τουρκικού ΥΠΕΞ, σύμφωνα με την ανταποκρίτρια του Σίγμα, Μαρία Ζαχαράκη.

 

Σύμφωνα με τον υψηλόβαθμο Τούρκο διπλωμάτη του υπουργείου Εξωτερικών, ο οποίος κατέχει πλέον ρόλο ρυθμιστή όσον αφορά στις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα και την Κύπρο, «η βασική πηγή της έντασης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας είναι η ελληνική αντίληψη να θεωρεί όλο το Αιγαίο ελληνική θάλασσα, αψηφώντας τα δικαιώματα και συμφέροντα της Τουρκίας, ως μίας παράκτιας χώρας», χαρακτηρίζοντας μάλιστα ως «απειλή» ενδεχόμενη επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας πέραν των 6 ναυτικών μιλίων.

 

Αναλυτικά τα 5 ζητήματα που, σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, θέτει η Τουρκία για το Αιγαίο:

1.      Η οριοθέτηση των ζωνών θαλάσσιων αρμοδιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των χωρικών υδάτων και της υφαλοκρηπίδας.

Ο Τσαγατάι Ερτζιγές αναγνωρίζει ότι η διαμάχη για την υφαλοκρηπίδα αποτελεί το σημαντικότερο ζήτημα μεταξύ των δύο χωρών και έχει σχέση με τη γενική ισορροπία των δικαιωμάτων και συμφερόντων στο Αιγαίο.

Η θέση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, όπως εκφράζεται δια στόματος Ερτζιγές, είναι ότι «η Τουρκία είναι έτοιμη για διάλογο με την Ελλάδα σε αυτό το θέμα», χωρίς να προκρίνει λύση Χάγης.

Παράλληλα, ενδεχόμενη επέκταση των χωρικών υδάτων από την Ελλάδα χαρακτηρίζεται από το τουρκικό ΥΠΕΞ ως «κατάχρηση δικαιώματος».

Ο Ερτζιγές υποστηρίζει ότι αν γίνει επέκταση στα 12 μίλια, η Ελλάδα θα αποκτήσει το 71.5% του Αιγαίου (σήμερα 43.5%), ενώ η Τουρκία θα περιοριστεί στο 8.8% (σήμερα 7.5) και τα διεθνή ύδατα θα συρρικνωθούν στο 19.7% (σήμερα 49%).

2.      Το καθεστώς αποστρατικοποίησης των νησιών του ανατολικού Αιγαίου βάσει της συνθήκης της Λωζάνης το 1923 και των Παρισίων το 1947.

Το Τ/ΥΠΕΞ παραθέτει τις συνθήκες που προβλέπουν την αποστρατικοποίηση των νησιών του ανατ. Αιγαίου και που η Ελλάδα –σύμφωνα με την Άγκυρα- παραβιάζει.

3.      Το νομικό καθεστώς κάποιων γεωγραφικών σχηματισμών στο Αιγαίο.

Είναι προφανές, σύμφωνα με τον Τσαγατάι Ερτζιγές, ότι η Ελλάδα εποικίζει βραχονησίδες ή τοποθετεί κτίσματα σε μικρά ακατοίκητα νησάκια, το καθεστώς των οποίων δεν καθορίζεται συγκεκριμένα στις διεθνείς συνθήκες, επειδή η Ελλάδα διψάει για επέκταση της επικράτειάς της πέραν των συνόρων που της παραχωρεί η συνθήκη της Λωζάνης το 1923 και των Παρισίων το 1947.

Για τις βραχονησίδες Ίμια, το Τ/ΥΠΕΞ ισχυρίζεται ότι διοικητικά ανήκουν στην επαρχία της Μούγλα/Αλικαρνασσού και αποτελούν μέρος της τουρκικής κυριαρχίας.

Νομικά, η Άγκυρα βασίζει το επιχείρημά της στο ότι τα Ίμια δεν εμπίπτουν στα Δωδεκάνησα και τα κοντινά νησάκια τους που παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα με τη συνθήκη των Παρισίων το 1947, γιατί το άρθρο 14 της συνθήκης αναφέρεται μόνο σε «νησάκια» κι όχι «βραχονησίδες», όπως θεωρούνται τα Ίμια.

4.      Ο εθνικός εναέριος χώρος. Η Ελλάδα ισχυρίζεται ότι εκτείνεται στα 10 ν.μ. κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και με αυτόν τον τρόπο εκμεταλλεύεται την Περιοχή Πληροφοριών Πτήσεων (FIR).

Σύμφωνα με το Τ/ΥΠΕΞ, το ήμισυ του εναέριου χώρου στο Αιγαίου αποτελεί διεθνή εναέριο χώρο και με βάση τη συνθήκη του Σικάγου 1944 ο εθνικός εναέριος χώρος πρέπει να εκτείνεται τόσο όσο και τα χωρικά ύδατα που έχει κηρύξει η κάθε χώρα.

Ωστόσο, η κήρυξη από την Ελλάδα 10 ν.μ. ως εθνικό εναέριο χώρο είναι μία προσπάθεια να μειώσει το διεθνή εναέριο χώρο του Αιγαίου κατά 50%, σύμφωνα με τον Τσαγατάι Ερτζιγές.

5.      Δραστηριότητες Έρευνας και Διάσωσης (SAR).

Η διαφορά ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία σχετικά με την έρευνα και διάσωση στο Αιγαίο οφείλεται κυρίως –σύμφωνα με το Τ/ΥΠΕΞ- στην προσέγγιση που έχει η Ελλάδα, ότι οι περιοχές αυτές συνάδουν με την κυριαρχία της. Οι περιοχές ωστόσο έρευνας και διάσωσης πρέπει να θεωρούνται περιοχές στις οποίες εξασφαλίζεται η διάσωση της ανθρώπινης ζωής και όχι περιοχές κυριαρχίας.