Εξαιρετικά απίθανο ενδεχόμενο θεωρεί το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ) το ενδεχόμενο η ΕΕ να πετύχει τον στόχο της αύξησης του μεριδίου της στην παγκόσμια αγορά μικροκυκλωμάτων (chips) στο 20% μέχρι το 2030, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα.

Μεταξύ άλλων, η έκθεση διαπιστώνει πως τα ποσά που συνεισφέρουν τα κράτη μέλη και ο ιδιωτικός τομέας αντιπροσωπεύουν τη μερίδα του λέοντος στις επενδύσεις στον συγκεκριμένο τομέα, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαχειρίζεται μακράν λιγότερους πόρους.

Επίσης, η προσπάθεια δυσχεραίνεται από την περιορισμένη πρόσβαση σε πρώτες ύλες, το ενεργειακό κόστος και τις γεωπολιτικές συνθήκες, σύμφωνα με δελτίο Τύπου το οποίο συνοδεύει την έκθεση.

Από την πλευρά της η Κομισιόν, σε γραπτή ανακοίνωσή της τονίζει πως Πράξη για τα Μικροκυκλώματα (Chips Act) έχει θέσει τις βάσεις κινητοποιώντας πέρα από 80 δισ. ευρώ σε επενδύσεις, με τον προϋπολογισμό της Πρωτοβουλίας για τους Μικροεπεξεργαστές να έχει ήδη δεσμευτεί κατά μεγάλο ποσοστό σε περίοδο ενός έτους. Ωστόσο, επισημαίνει ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, τα αποτελέσματα της έρευνας σημειώνονται.

Όπως σημειώνεται σε ανακοίνωση του ΕΕΣ, αν και το Chips Act που θέσπισε η ΕΕ το 2022 έφερε νέα δυναμική στον τομέα στην Ευρώπη, οι επενδύσεις που γίνονται είναι απίθανο να ενισχύσουν σημαντικά τη θέση της. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει σημειώσει ικανοποιητική πρόοδο ως προς την εφαρμογή της στρατηγικής της, ωστόσο το ΕΕΣ διαπίστωσε πως υπάρχει αρκετός δρόμος που πρέπει να διανυθεί.

«Είναι καιρός η ΕΕ να δει κατάματα την πραγματικότητα σε σχέση με τη στρατηγική της για τον τομέα των μικροκυκλωμάτων», δήλωσε η Annemie Turtelboom, μέλος του ΕΕΣ και αρμόδια για τον έλεγχο. «Πρόκειται για έναν τομέα στον οποίο οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός αδυσώπητος και εμείς έχουμε μείνει πολύ πίσω ως προς την επίτευξη των φιλοδοξιών μας» σημείωσε.

Χαρακτήρισε μάλιστα τον στόχου του 20% «ιδεατό» καθώς «για την επίτευξή του θα χρειαζόταν να τετραπλασιάσουμε σχεδόν την παραγωγική μας ικανότητα έως το 2030, κάτι που φαντάζει δύσκολο, αν όχι ακατόρθωτο, με τον ρυθμό προόδου στην ΕΕ αυτή τη στιγμή».

Η Κομισιόν θα πρέπει να επανεξετάσει τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της ώστε να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και η ΕΕ να μπορεί να είναι ανταγωνιστική, τόνισε η κ. Turtelboom.

Όπως επισημαίνεται, η Κομισιόν είναι υπεύθυνη για το 5% της χρηματοδότησης που προγραμματίζεται στο πλαίσιο του Chips Act μέχρι το 2030 (4,5 δις ευρώ από 86 εκατ. ευρώ), με το υπόλοιπο ποσό να προέρχεται από τα κράτη μέλη και τον ιδιωτικό τομέα. Την ίδια στιγμή, παγκοσμίως οι κορυφαίοι κατασκευαστές μικροκυκλωμάτων είχαν τριετή προϋπολογισμό για επενδύσεις 405 δις ευρώ  για την τριετία 2020 - 2023.

Ένα από τα κύρια ζητήματα που επισημαίνει το ΕΕΣ είναι πως η Κομισιόν δεν έχει την εντολή να συντονίζει τις εθνικές επενδύσεις σε επίπεδο ΕΕ, προκειμένου να διασφαλίζει την ευθυγράμμισή τους με τους στόχους της πράξης για τα μικροκυκλώματα. Επίσης, η πράξη δεν προσδιορίζει με σαφήνεια τις τιμές - στόχο και την παρακολούθηση, και δεν είναι εύκολο να διαπιστωθεί αν λαμβάνονται δεόντως υπόψη τα τρέχοντα επίπεδα ζήτησης της βιομηχανίας για συμβατικά μικροκυκλώματα.

Επίσης, η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ στον συγκεκριμένο τομέα επηρεάζεται από την εξάρτηση από τις εισαγωγές πρώτων υλών, το υψηλό ενεργειακό κόστος, τις περιβαλλοντικές ανησυχίες, τις γεωπολιτικές εντάσεις και τον έλεγχο των εξαγωγών, καθώς και την έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Επιπλέον, η βιομηχανία μικροκυκλωμάτων της ΕΕ αποτελείται από λίγες μεγάλες επιχειρήσεις που εστιάζουν σε έργα μεγάλης αξίας, γεγονός που σημαίνει ότι συγκεντρώνουν και το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης. Επομένως, τυχόν ακύρωση, καθυστέρηση ή αποτυχία ενός μεμονωμένου έργου μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο σε ολόκληρο τον τομέα.

Συνολικά, το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι η πράξη για τα μικροκυκλώματα είναι εξαιρετικά απίθανο να συντελέσει σε σημαντική αύξηση του μεριδίου της ΕΕ στην αγορά μικροκυκλωμάτων ή στην επίτευξη της τιμής-στόχου του 20 %. Πράγματι, σύμφωνα με προβλέψεις της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύθηκαν τον Ιούλιο του 2024, παρότι αναμένεται σημαντική αύξηση της παραγωγικής ικανότητας, το συνολικό μερίδιο της ΕΕ στην παγκόσμια αξιακή αλυσίδα σε μια ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά θα σημειώσει ελαφρά μόνο άνοδο, από 9,8 % το 2022 σε μόλις 11,7 % το 2030.

Η ειδική έκθεση 12/2025, με τίτλο «Η στρατηγική της ΕΕ για τα μικροκυκλώματα», είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο του ΕΕΣ και συνοδεύεται από μονοσέλιδη επισκόπηση με τα βασικά στοιχεία και ευρήματα του ελέγχου.

Σε δήλωσή του ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Τόμας Ρενιέρ, ανέφερε πως η Επιτροπή καταγράφει τα αποτελέσματα της έκθεσης, και πρόσθεσε ότι το Chips Act «έβαλε ισχυρά θεμέλια για την εδραίωση της θέσης της Ευρώπης στην παγκόσμια αγορά ημιαγωγών μετά από δύο δεκαετίες παρακμής και επανέφερε την Ευρώπη στην πορεία της ανάπτυξης».

Η νομοθεσία, πρόσθεσε, «έχει ήδη ενεργοποιήσει επενδύσεις άνω των 80 δισεκατομμυρίων ευρώ σε παραγωγική ικανότητα μικροκυκλωμάτων, συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση του μεριδίου αγοράς της ΕΕ έναντι των ανταγωνιστών της», ενώ σε λίγο περισσότερο από έναν χρόνο «έχουμε δεσμεύσει το 85% του προϋπολογισμού (3,3 δισ. ευρώ) της πρωτοβουλίας Chips για την Ευρώπη».

Επίσης η πλατφόρμα συντονισμού της Κομισιόν και των κρατών μελών, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ημιαγωγών, «διαδραμάτισε επίσης καθοριστικό ρόλο στη διευκόλυνση της αποτελεσματικής και εναρμονισμένης εφαρμογής του νόμου για τα τσιπ και στη βελτίωση της ανθεκτικότητας της αλυσίδας εφοδιασμού ημιαγωγών στην Ευρώπη».

Πηγή: ΚΥΠΕ