Μια ασυνήθιστη επιχείρηση των αρχών της Κένυας νωρίτερα τον Απρίλιο αποκάλυψε ένα λαθρεμπόριο όχι γνωστών ζώων όπως οι ελέφαντες ή οι ρινόκεροι, αλλά βασιλισσών από αφρικανικά θεριστικά μυρμήγκια – ένα νέο, ιδιαίτερα επικερδές είδος εμπορεύματος για την παράνομη αγορά άγριας ζωής.

Κατά την επιδρομή σε ξενώνα κοντά στο Εθνικό Πάρκο Hell's Gate στο Ναϊβάσα, συνελήφθησαν δύο Βέλγοι έφηβοι, ένας Βιετναμέζος και ένας Κενυάτης, οι οποίοι παραδέχθηκαν την ενοχή τους και αναμένουν την απόφαση του δικαστηρίου στις 7 Μαΐου. Οι συλληφθέντες κατηγορούνται για κατοχή και απόπειρα εξαγωγής προστατευόμενων ειδών χωρίς άδεια.

Οι βασίλισσες μυρμηγκιών, που είχαν στόχο να μεταφερθούν σε αγορές της Ευρώπης και της Ασίας, εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να αποφέρουν έσοδα έως και 1 εκατομμύριο δολάρια – δεδομένου ότι κάθε μία κοστολογείται περίπου στα 233 δολάρια. Η κατάσχεση περιλάμβανε περίπου 5.440 βασίλισσες.

Οι βασίλισσες είναι απαραίτητες για τη δημιουργία και διατήρηση αποικιών, τις οποίες συντηρούν χομπίστες σε «φορμικαρία» (ειδικά διαφανή δοχεία για την παρακολούθηση των κοινωνικών συμπεριφορών τους). Η αφαίρεση τους όμως από το φυσικό περιβάλλον μπορεί να αποβεί καταστροφική για την ισορροπία του οικοσυστήματος.
«Είναι σαν την κοκαΐνη», δήλωσε ο Ντίνο Μάρτινς, διευθυντής του Ινστιτούτου Τουρκάνα και ένας από τους κορυφαίους εντομολόγους της Κένυας. «Η τιμή της κοκαΐνης στην Κολομβία σε σύγκριση με την τιμή ενός κιλού στην ευρωπαϊκή αγορά παρουσιάζει τεράστια προστιθέμενη αξία – γι’ αυτό και το κάνουν».

Σύμφωνα με Μάρντις οι αφρικανικές θεριστικές μυρμηγκοαποικίες παίζουν ζωτικό ρόλο στα λιβάδια της Ανατολικής Αφρικής, διασπείροντας σπόρους και ανανεώνοντας το έδαφος. Χωρίς αυτά τα έντομα, το οικοσύστημα της σαβάνας θα κατέρρεε.

Το περιστατικό αυτό έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό για τη διεύρυνση της βιοπειρατείας σε είδη που μέχρι τώρα αγνοούνταν από τους λαθρέμπορους. Όπως τόνισε ο επικεφαλής του Kenya Wildlife Service, Erustus Kanga, «δεν πρόκειται απλώς για λαθρεμπόριο εντόμων – βλέπουμε εγκληματικά δίκτυα να στρέφονται σε ολόκληρη τη βιοποικιλότητα».

Παρότι οι εξαγωγές μυρμηγκιών από την Κένυα είναι θεωρητικά νόμιμες υπό αυστηρούς όρους και με άδειες, η υπόθεση αυτή αποκάλυψε κενά στη ρύθμιση και στην παρακολούθηση του σχετικού πλαισίου.

Ένας από τους Βέλγους κατηγορούμενους, ο 18χρονος David Lornoy, δήλωσε πως είναι «αφελής» και απλώς θέλει να επιστρέψει στην πατρίδα του για να ξεκινήσει τη ζωή του. Ωστόσο, ειδικοί τονίζουν πως το μέγεθος της ποσότητας και η μεθοδολογία της μεταφοράς συνιστούν σοβαρό οργανωμένο έγκλημα κατά της άγριας ζωής.