Ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, επιδιώκει να ενισχύσει τον ρόλο της Ελλάδας στη θρησκευτική γεωπολιτική σκηνή, απέναντι στη διεύρυνση της ρωσικής επιρροής στην Αφρική και την ευάλωτη θέση των Χριστιανών στη Μέση Ανατολή.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ Church Times (17/01/25), η στρατηγική περιλαμβάνει την αποστολή εκατοντάδων ιερέων σε Μέση Ανατολή, Τουρκία και Αφρική, καθώς και την ενίσχυση της διπλωματίας για την προστασία των Χριστιανών στη Συρία.
Γεωπολιτική αντιπαράθεση στον Ορθόδοξο κόσμο
Η Ρωσία, ενισχυμένη από την αναγνώριση της Αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας (2018-2019), προσπαθεί να επεκτείνει την επιρροή της στην Αφρική και τα Βαλκάνια. Η Ρωσική Εκκλησία προσφέρει οικονομικά και διπλωματικά κίνητρα για να προσελκύσει κλήρο, ενώ το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας υποφέρει από χρόνια υποχρηματοδότηση.
Ως απάντηση, η Ελλάδα ανακοίνωσε 600 έμμισθες θέσεις κλήρου για την υποστήριξη των ιστορικών πατριαρχείων (Κωνσταντινούπολης, Αλεξανδρείας, Ιεροσολύμων και Σινά). Όπως σημειώνει το άρθρο, παρόλο που οι νέες θέσεις δεν σημαίνουν απαραίτητα νέους ιερείς, η κίνηση δείχνει την αποφασιστικότητα της Αθήνας να διατηρήσει τις ελληνικές ορθόδοξες παραδόσεις και να περιορίσει τη ρωσική επιρροή.
Εξελίξεις στη Συρία
Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα επιδιώκει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη Συρία, ιδιαίτερα μετά την αποδυνάμωση της ρωσικής παρουσίας λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Ο κ. Μητσοτάκης ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος ηγέτης που συνάντησε τον Πατριάρχη Αντιοχείας Ιωάννη Ι΄ και προώθησε την προστασία θρησκευτικών μειονοτήτων σε επίπεδο ΕΕ.
Προκλήσεις και προοπτικές
Παρά τις ελληνικές προσπάθειες, η Ρωσία συνεχίζει να επεκτείνεται, προσφέροντας καλύτερες υλικές συνθήκες στους ιερείς. Ταυτόχρονα, η εξάρτηση των ιστορικών πατριαρχείων από εξωτερικά κέντρα εξουσίας παραμένει πρόβλημα, ενώ οι αφρικανικές ορθόδοξες φωνές δεν εκπροσωπούνται επαρκώς σε αυτή την αντιπαράθεση.
«Η Ελλάδα δείχνει τη βούληση να ενισχύσει τη θέση της στον ορθόδοξο κόσμο και να προστατεύσει τις θρησκευτικές και πολιτιστικές της παραδόσεις απέναντι στη ρωσική επιρροή», σημειώνεται.