Στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μίλησε το πρωί της Τετάρτης η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. 

Κατά την ομιλίας της, αναφέρθηκε στη Συρία αλλά και στην Ουκρανία.

Όπως είπε «η Συρία μοιράζεται θαλάσσιο σύνορο με ένα από τα κράτη μέλη μας. Και τα γεγονότα στη Συρία μας έχουν επηρεάσει βαθιά τα τελευταία δέκα χρόνια». 

Μιλώντας για την κατάσταση στην Ουκρανία, ανέφερε «Οι Ουκρανοί μάχονται για το μέλλον τους στην Ένωσή μας. Και πρέπει να γνωρίζουν ότι οι προσπάθειές τους αποδίδουν. Η σημαία της Ουκρανίας θα κυματίζει στην καρδιά της Ένωσής μας».

Διαβάστε ακόμη: Φον Ντερ Λάιεν: Σημαντική η σχέση ΕΕ-Τουρκίας - Χώρα κλειδί για μεταναστευτικό

Αυτούσια η ομιλία της

Αφήστε με να επικεντρωθώ σε δύο βασικά θέματα για το επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Συρία και Ουκρανία. Η πτώση του Μπασάρ αλ-Άσαντ είναι μια απελευθέρωση για τον λαό της Συρίας. Όλοι έχουμε δει τις συγκλονιστικές εικόνες που έρχονται από τις φυλακές του Άσαντ, όπου κρατούνταν, βασανίζονταν και σκοτώνονταν τόσοι αθώοι άνθρωποι. Αθώοι όπως το μικρό κορίτσι που πέρασε 14 χρόνια στη φυλακή για μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ή τα μωρά που γεννήθηκαν στη φυλακή και δεν είχαν δει ποτέ το φως της ημέρας. Ο Άσαντ είχε δημιουργήσει ένα ολόκληρο σύστημα υπόγειων κελιών. Αυτή ήταν η αληθινή εικόνα του καθεστώτος. Και γι' αυτό τόσο πολλοί Σύροι πλημμυρίζουν από χαρά. Για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, η ελπίδα επιστρέφει στη Συρία.

Αλλά ενώ η παλιά Συρία έχει φύγει, η νέα δεν έχει γεννηθεί ακόμα. Ορισμένα από τα πρώτα βήματα που έχουν γίνει από τη νέα ηγεσία είναι ενθαρρυντικά. Αλλά πολλά ερωτήματα παραμένουν ανοιχτά. Θα υπάρξει πολιτική μετάβαση που θα σέβεται την εθνική ενότητα; Θα είναι όλες οι μειονότητες ασφαλείς και προστατευμένες; Και θα συνεχιστεί ο αγώνας κατά του Νταές; Να αναφέρω μόνο μερικά. Το μέλλον της Συρίας είναι γεμάτο υποσχέσεις, αλλά και γεμάτο κινδύνους. Οι επόμενες εβδομάδες και μήνες θα είναι κρίσιμοι για να το διαμορφώσουμε. Και η Ευρώπη θα παίξει το ρόλο της. Η Συρία μοιράζεται θαλάσσιο σύνορο με ένα από τα κράτη μέλη μας. Και τα γεγονότα στη Συρία μας έχουν επηρεάσει βαθιά τα τελευταία δέκα χρόνια. Μια αξιόπιστη και περιεκτική μετάβαση είναι ένα βασικό ευρωπαϊκό συμφέρον.

Άρα, η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει δράση – τόσο σε περιφερειακό όσο και σε τοπικό επίπεδο. Μόλις γύρισα από την Ιορδανία και την Τουρκία, όπου συζήτησα για το πώς μπορούμε να συνεργαστούμε για τη σταθερότητα της περιοχής. Πρώτα, ο κορυφαίος μας διπλωμάτης επέστρεψε στη Συρία. Η Ένωσή μας πάντα διατηρούσε παρουσία στη Δαμασκό για να υποστηρίξει αυτούς που έχουν ανάγκη – ενώ σεβόταν τις αρχές της απαγόρευσης επαφών, συνεργασίας και χρηματοδότησης του καθεστώτος Άσαντ. Αλλά τώρα, η παρουσία μας αποκτά άλλη διάσταση. Και θα εντείνουμε τις άμεσες επαφές μας με την HTS και άλλες παρατάξεις. Μας νοιάζει το μέλλον της Συρίας, και πρέπει να είμαστε εκεί στο πεδίο.

Διαβάστε επίσης: Φον ντερ Λάιεν σε Ερντογάν: «Διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο ΗΕ για Κυπριακό»

Γι' αυτό μόλις λανσάραμε μια νέα ανθρωπιστική αερογέφυρα μέσω Τουρκίας και Ιορδανίας. Αυξήσαμε την ανθρωπιστική βοήθειά μας σε πάνω από 160 εκατομμύρια ευρώ φέτος. Και είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ακόμα περισσότερα, εφόσον έχουμε καλύτερη πρόσβαση σε όλη τη χώρα. Αλλά θα πρέπει επίσης να εξετάσουμε την επέκταση της υποστήριξής μας πέρα από την ανθρωπιστική βοήθεια. Η Ευρώπη είναι ήδη ο μεγαλύτερος δωρητής της Συρίας. Από το 2011, οι ετήσιες Διάσκεψης μας για τη Συρία έχουν κινητοποιήσει περίπου 33 δισεκατομμύρια ευρώ. Θα συνεχίσουμε αυτήν την υποστήριξη, αλλά με νέο επίκεντρο στην πρώιμη ανάκαμψη και ανασυγκρότηση. Μιλάμε για ηλεκτρικό ρεύμα, νερό, βασικές υποδομές και άλλα. Αλλά αυτό θα πρέπει να ακολουθήσει μια προσέγγιση βήμα-βήμα. Η νέα ηγεσία στη Δαμασκό πρέπει να αποδείξει ότι οι πράξεις της συμφωνούν με τα λόγια της.

Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει επίσης να ξανασκεφτούμε τις τομεακές μας κυρώσεις, προκειμένου να διευκολύνουμε την ανασυγκρότηση. Εδώ ξανά – για να το κάνουμε, πρέπει να δούμε πραγματική πρόοδο προς μια περιεκτική πολιτική διαδικασία. Η Ευρώπη έχει επιρροή στη Συρία. Και πρέπει να τη χρησιμοποιήσουμε, ώστε η εξουσία να επιστρέψει στον λαό της Συρίας.

Διαβάστε ακόμη: ΕΕ: Αναφορές στο Κυπριακό στα συμπεράσματα για ενταξιακή πορεία Τουρκίας

Τέλος, για τους πρόσφυγες. Η πτώση του καθεστώτος έχει δώσει ελπίδα σε τόσους πολλούς Σύρους πρόσφυγες. Ένας σημαντικός αριθμός από αυτούς έχει ήδη αρχίσει να επιστρέφει στη Συρία. Αλλά οι υπηρεσίες του ΟΗΕ μας λένε ότι παραμένουν κίνδυνοι για άτομα και εθνοτικές ομάδες. Έτσι, ενώ όλοι οι πρόσφυγες έχουν το δικαίωμα να επιστρέψουν, αυτό πρέπει να είναι εθελοντικό, ασφαλές και αξιοπρεπές. Για τους Σύρους που αποφασίζουν να επιστρέψουν, η Ευρώπη είναι έτοιμη να τους υποστηρίξει σε κάθε βήμα της διαδρομής. Η Συρία ανήκει σε όλους τους ανθρώπους της, συμπεριλαμβανομένων αυτών που έφυγαν από την ωμότητα του Άσαντ. Και όλοι οι Σύροι έχουν το δικαίωμα να πάρουν το μέλλον της χώρας στα χέρια τους.

Αξιότιμοι Βουλευτές,

Τα γεγονότα στη Συρία θα έχουν αντίκτυπο πολύ πέρα από τη Μέση Ανατολή. Η πτώση του Άσαντ είναι μια προειδοποιητική ιστορία για τα όρια της επιρροής της Ρωσίας. Μετά από τρία χρόνια ολοκληρωτικού πολέμου, η Ρωσία δεν κατάφερε να σπάσει την αντίσταση της Ουκρανίας. Αλλά τώρα ο Πούτιν προσπαθεί σκληρότερα από ποτέ. Με νέα όπλα, νέες δυνάμεις από τη Βόρεια Κορέα και νέο κύμα επιθέσεων στις ενεργειακές υποδομές. Η στρατηγική του είναι σαφής. Προσπαθεί να κερδίσει έδαφος και να τρομοκρατήσει τον ουκρανικό λαό. Επομένως, η ενίσχυση της Ουκρανίας αυτή τη στιγμή δεν είναι μόνο ηθική επιταγή. Είναι επίσης στρατηγική επιταγή. Ο κόσμος παρακολουθεί. Οι φίλοι μας, και ακόμα περισσότερο οι εχθροί μας, θα παρατηρήσουν προσεκτικά πώς θα διατηρήσουμε τη στήριξή μας στην Ουκρανία. Και αυτή η στήριξη πρέπει να είναι αδιάκοπη.

Η πιο άμεση πρόκληση είναι το ενεργειακό σύστημα της Ουκρανίας. Ήδη έχουμε κάνει πολλά σε αυτό το μέτωπο. Παρείχαμε στην Ουκρανία χιλιάδες γεννήτριες, μετασχηματιστές, ηλεκτρικά εξαρτήματα και εκατομμύρια λαμπτήρες LED. Αλλά πρέπει να κάνουμε περισσότερα. Υπάρχει ακόμα ένα σημαντικό χάσμα ικανότητας. Αύριο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ζητήσω από τους ηγέτες να κάνουν περισσότερα για τις επισκευές, να αναβαθμίσουν περαιτέρω το δίκτυο σύνδεσης και να κάνουν περισσότερα για την αποκεντρωμένη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Σε αυτές τις σκοτεινότερες ημέρες του χρόνου, πρέπει να κρατήσουμε τα φώτα αναμμένα και να διατηρήσουμε την ελπίδα ζωντανή.

Και πέρα από τον χειμώνα, πρέπει να διατηρήσουμε τη βασική οικονομική και δημοσιονομική σταθερότητα της Ουκρανίας. Το ΔΝΤ εκτιμά το χρηματοδοτικό έλλειμμα της Ουκρανίας σε πάνω από 42 δισεκατομμύρια δολάρια για το 2025. Αλλά κλείνουμε αυτό το έλλειμμα, μαζί με τους εταίρους μας της G7 και τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η Ένωσή μας θα συνεισφέρει 13 δισεκατομμύρια ευρώ το επόμενο έτος από το Ταμείο Ουκρανίας. Και από τον Ιανουάριο, θα αρχίσουμε να μεταφέρουμε το μερίδιο μας από το δάνειο της G7, χρηματοδοτούμενο με τα έσοδα από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Αυτό είναι πάνω από 18 δισεκατομμύρια ευρώ για το 2025. Αυτό θα προσφέρει στην Ουκρανία οικονομική και δημοσιονομική σταθερότητα μέχρι το τέλος του 2025, και θα απελευθερώσει τον δημοσιονομικό τους χώρο για την αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού. Με άλλα λόγια, η στρατηγική του Πούτιν να ρίξει το Κίεβο στην οικονομική άβυσσο έχει αποτύχει εντελώς.

Αυτό είναι ένα μεγάλο επίτευγμα, επειδή η οικονομική διάσταση αυτού του πολέμου είναι εξίσου σημαντική με τη στρατιωτική πλευρά. Πάνω από το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της Ρωσίας σήμερα πηγαίνει σε στρατιωτικές δαπάνες. Είναι μια πολεμική οικονομία. Επομένως, είναι κρίσιμο να υπονομεύσουμε το δυναμικό εσόδων του Πούτιν. Την περασμένη εβδομάδα, υιοθετήσαμε το 15ο πακέτο κυρώσεων. Περιλαμβάνει μέτρα κατά του σκιώδους στόλου της Ρωσίας και των καναλιών παράκαμψης. Και το 16ο πακέτο είναι ήδη σε προετοιμασία. Οι κυρώσεις μας επιφέρουν πλήγμα στην ρωσική οικονομία. Η ρουβλιό είναι στα χαμηλότερα επίπεδα από την αρχή του πολέμου, παρά τα μαζικά αντίμετρα από την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας. Ο πληθωρισμός έχει φτάσει το 70% σε τομείς της ρωσικής οικονομίας. Στέλνουμε ένα σαφές μήνυμα στο Κρεμλίνο: όσο συνεχίζεται ο πόλεμος, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η τιμή για την ρωσική οικονομία.

Τέλος, πρέπει επίσης να συνεχίσουμε την πολιτική μας στήριξη στους Ουκρανούς. Έχουν πετύχει τεράστια πρόοδο προς την ένταξή τους στην Ένωσή μας. Και αν συνεχίσουν αυτές τις προσπάθειες, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να ανοίξουμε τις διαπραγματεύσεις για τον πυρήνα των θεμελιωδών τομέων στις αρχές του 2025, και για άλλους τομείς κατά τη διάρκεια του χρόνου. Οι Ουκρανοί μάχονται για το μέλλον τους στην Ένωσή μας. Και πρέπει να γνωρίζουν ότι οι προσπάθειές τους αποδίδουν. Η σημαία της Ουκρανίας θα κυματίζει στην καρδιά της Ένωσής μας.

Για να κλείσουμε. Αυτή είναι η στιγμή να παραμείνουμε στον δρόμο. Ό,τι και αν γίνει στη συνέχεια, πρέπει να κρατήσουμε τις βασικές αρχές στο μυαλό μας. Πρώτον, η Ουκρανία πρέπει να παραμείνει ανεξάρτητο κράτος, με το δικαίωμα να επιλέξει τη δική της μοίρα. Δεύτερον, είναι για την Ουκρανία να αποφασίσει για την εδαφική της ακεραιότητα. Και τρίτον, πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι όταν μιλάμε για την ασφάλεια της Ουκρανίας, μιλάμε για την ασφάλεια της Ευρώπης. Χρειαζόμαστε μια δίκαιη και μόνιμη ειρήνη, για την Ουκρανία και για όλη την Ευρώπη.

Σας ευχαριστώ και ζήτω η Ευρώπη.

Ανταπόκριση από Πέτρο Αυξεντίου