Η Hayat Tahrir al-Sham (HTS) έχει αναδειχθεί σε κομβικό παράγοντα στη Συρία, αφού ηγήθηκε της εκστρατείας που οδήγησε στην πτώση του Μπασάρ Αλ Άσαντ. Ωστόσο, σύμφωνα με την Deutche Welle, διχάζει τους Σύρους, τόσο στη χώρα όσο και στη διασπορά. Κάποιοι τη βλέπουν ως ελπίδα για το μέλλον της Συρίας, ενώ άλλοι παραμένουν καχύποπτοι λόγω του παρελθόντος της και της σύνδεσής της με εξτρεμιστικές ομάδες όπως η Αλ Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος (IS).
Η HTS, που τώρα καθοδηγεί τη δημιουργία μιας μεταβατικής κυβέρνησης, έχει υποσχεθεί να σεβαστεί τη θρησκευτική και εθνοτική πολυμορφία της χώρας. Ωστόσο, εικόνες του διορισμένου από την HTS προσωρινού πρωθυπουργού, Μοχάμεντ αλ-Μπασίρ, με σημαίες που φέρουν θρησκευτικές επιγραφές, έχουν προκαλέσει ανησυχίες. Ορισμένοι θεωρούν ότι η παρουσία τέτοιων συμβόλων, που έχουν συνδεθεί με εξτρεμιστικές ομάδες, είναι ένδειξη ισλαμιστικών επιρροών.
Προβληματισμοί και Διεθνής Πολιτική
Η HTS ήταν στη λίστα τρομοκρατικών οργανώσεων του ΟΗΕ λόγω των παλαιότερων σχέσεών της με εξτρεμιστικές ομάδες, κάτι που προκαλεί διπλωματικά και νομικά προβλήματα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες την κατατάσσουν ακόμα ως "ξένη τρομοκρατική οργάνωση", ενώ η ΕΕ διατηρεί μια μικτή στάση, καθώς η οργάνωση περιλαμβάνεται σε κάποιες λίστες αλλά όχι σε όλες. Ο Ειδικός Απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία, Γκέιρ Πέντερσεν, δήλωσε ότι ο χαρακτηρισμός της HTS ως τρομοκρατικής οργάνωσης «πρέπει να επανεξεταστεί», δεδομένων των αλλαγών που έχουν συντελεστεί τα τελευταία εννέα χρόνια.
«Πρέπει να εξετάσουμε τα γεγονότα και να δούμε τι έχει συμβεί τα τελευταία εννέα χρόνια», δήλωσε ο Πέντερσεν σε συνέντευξη Τύπου στη Γενεύη. «Έχουν περάσει εννέα χρόνια από την απόφαση [να μπει η HTS στη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων], και η πραγματικότητα μέχρι στιγμής είναι ότι η HTS, καθώς και άλλες ένοπλες ομάδες, έχουν στείλει θετικά μηνύματα στον συριακό λαό· έχουν στείλει μηνύματα ενότητας και συμπερίληψης», πρόσθεσε
Πολιτική «αλλαγή» και ερωτήματα
Η HTS έχει αποστασιοποιηθεί από την Αλ Κάιντα και το IS από το 2016, εκδιώκοντας ή φυλακίζοντας μέλη τους και διακηρύσσοντας ότι δεν θα επιτρέψει τη χρήση των εδαφών της για εξτρεμιστικές επιθέσεις. Ωστόσο, παραμένει αυταρχική στη διακυβέρνησή της, προκαλώντας ανησυχίες για την προστασία των πολιτών στις περιοχές που ελέγχει. Παράλληλα, η πολιτική της για μια οικονομία ελεύθερης αγοράς συγκρούεται με τις διεθνείς κυρώσεις, εμποδίζοντας την ανάπτυξη και την πρόσβαση σε ανθρωπιστική βοήθεια.
Διεθνείς Σχέσεις και προοπτικές
Η Τουρκία και η Γερμανία έχουν ήδη διαύλους επικοινωνίας με την HTS, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες παραδέχονται ότι μπορούν να στείλουν μηνύματα στους ηγέτες της. Παρά τη διστακτικότητα, υπάρχει αυξανόμενη πίεση για αναθεώρηση της τρομοκρατικής κατηγοριοποίησής της, καθώς αυτό μπορεί να διευκολύνει τη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας και να άρει εμπόδια για διεθνή συνεργασία.
Μελλοντικές Εξελίξεις:
Η HTS βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Όπως αναφέρει μεταξύ άλλων η Deutsche Welle, «από τη μια, η αποχαρακτηρισμός της ως τρομοκρατικής οργάνωσης θα μπορούσε να επιταχύνει την αναγνώρισή της στη διεθνή σκηνή και να οδηγήσει σε άμεσες συνομιλίες για την ανοικοδόμηση της Συρίας. Από την άλλη, η διατήρηση του αυταρχικού μοντέλου διακυβέρνησης και οι θρησκευτικές εντάσεις μπορεί να υπονομεύσουν την όποια πρόοδο. Το μέλλον της Συρίας εξαρτάται από το κατά πόσο η HTS μπορεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις διεθνείς απαιτήσεις και τις εσωτερικές προκλήσεις».