Η διπλωματική σύγκρουση μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Τουρκίας γύρω από τους S-400 και τα F-35 συνεχίζεται με περίπλοκους ελιγμούς. Η συζήτηση που διεξάγεται τελευταία στα τουρκικά φιλο-κυβερνητικά μέσα φανερώνουν μία πρόθεση της Ουάσιγκτον να παράσχει τα υπερσύγχρονα μαχητικά F-35 στην Τουρκία για γεωστρατηγικούς λόγους και να βρεθεί μία «μεσοβέζικη» λύση στο θέμα των ρωσικών S-400.

Πρόταση ΗΠΑ για S-400 και F-35

Ο Τούρκος δημοσιογράφος Ραγκίπ Σοϊλού, με πηγές εντός της τουρκικής κυβέρνησης, υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ έχουν καταθέσει διάφορες προτάσεις στην Άγκυρα μετά τον αποκλεισμό της από το πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών F-35 το 2019, λόγω της αγοράς του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400. Οι προτάσεις αυτές, αν γίνουν δεκτές από την Τουρκία, θα διασφαλίσουν ότι οι S-400 δεν θα ενεργοποιούνται όταν η τουρκική πολεμική αεροπορία χρησιμοποιεί τα αεροσκάφη F-35. Αυτή η κίνηση θεωρείται από τις ΗΠΑ απαραίτητη για την αποφυγή ενδεχόμενης κατασκοπείας των μαχητικών από το ρωσικής κατασκευής σύστημα ραντάρ.

«Η μετακίνηση, αν συμφωνήσει η Άγκυρα, θα διασφαλίσει ότι οι S-400 δεν θα ενεργοποιούνται όταν η τουρκική πολεμική αεροπορία πετά με αεροσκάφη F-35 - μια προσπάθεια να αποτραπεί πιθανή κατασκοπεία του αεροσκάφους από το ρωσικής κατασκευής σύστημα ραντάρ», αναφέρει το Middle East Eye.

Μια περίπλοκη λύση με το βλέμμα στο Κογκρέσο

Η Αμερικανίδα γερουσιαστής Jeanne Shaheen προσπάθησε να εισάγει ένα άρθρο στο προσχέδιο νόμου για την Άμυνα, το οποίο θα μπορούσε να άρει τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας, αν οι S-400 παραμείνουν ανενεργοί. Ωστόσο, η προσπάθεια αυτή φαίνεται να αντιμετώπισε αντιδράσεις στο Κογκρέσο, με αποτέλεσμα να μην περιληφθεί τελικά στο νομοσχέδιο.

Πηγές από την Ουάσιγκτον αναφέρουν ότι η Τουρκία είναι διατεθειμένη να επιτρέψει προγραμματισμένες επιθεωρήσεις των ΗΠΑ στους S-400 για να αποδείξει ότι δεν είναι ενεργοί, όμως δεν είναι σαφές αν αυτό θα πείσει τους Αμερικανούς νομοθέτες.

Ρωσική κατασκοπεία μέσω S-400

Η αμερικανική αμυντική βιομηχανία ανησυχεί ότι οι S-400 θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να παραβιάσουν τα συστήματα των F-35 μέσω ενός τεχνολογικού "backdoor". Παρά τις διαβεβαιώσεις της Άγκυρας ότι θα χρησιμοποιήσει το δικό της λογισμικό, οι ΗΠΑ φοβούνται πως οι ρωσικές τεχνολογίες ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των αεροσκαφών πέμπτης γενιάς.

 

Η Άγκυρα, από την πλευρά της, υποστηρίζει ότι το Ισραήλ πετά ήδη με F-35 πάνω από τη Συρία, όπου υπάρχουν εγκατεστημένοι ρωσικοί S-400, χωρίς να έχουν δημιουργηθεί παρόμοια προβλήματα. Ωστόσο, αυτή η τουρκική πρόταση δεν έχει γίνει αποδεκτή από τις ΗΠΑ, οι οποίες διατηρούν τις επιφυλάξεις τους.

«Οι Αμερικανοί διατείνονται ότι τα τουρκικά F-35 θα εγγράφονταν στο τουρκικό S-400 ως φίλιο μαχητικό αεροσκάφος, εκθέτοντας κάποιους από τους κωδικούς του στο σύστημα», αναφέρει ο Ραγκίπ Σοϊλού.

Η στρατηγική ανησυχία των ΗΠΑ θέλει να δώσει τώρα τα F-35 στην Τουρκία

Οι Τούρκοι αναλυτές υποστηρίζουν τώρα ότι υπάρχει μία αλλαγή της αμερικανικής στάσης στο θέμα της πώλησης των F-35, η οποία συνδέεται με την επικύρωση από την Τουρκία της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Οι ΗΠΑ φαίνεται να προσπαθούν να εξασφαλίσουν τη στρατηγική αμυντική θέση της Τουρκίας, καθώς ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας δημιουργεί φόβους για μια γενικότερη αποσταθεροποίηση της περιοχής. Η ανησυχία αυτή εντείνεται από την ανάγκη των ΗΠΑ να προετοιμαστούν για μια μακροπρόθεσμη αντιπαράθεση με την Κίνα.

«Αρκετοί γνώστες του θέματος ανέφεραν ότι νωρίτερα φέτος, Αμερικανοί αξιωματούχοι άλλαξαν τη στάση τους όσον αφορά την πώληση των F-35, αφού η Άγκυρα επικύρωσε την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με αντάλλαγμα μια μεγάλη συμφωνία αγοράς F-16.

Οι Αμερικανοί, όπως έκαναν και με την πρόταση για τα F-16 το 2022, προσέγγισαν τους Τούρκους και προσφέρθηκαν να μελετήσουν τρόπους για να τους πουλήσουν τα αεροσκάφη πέμπτης γενιάς.

Γνώστες του θέματος πιστεύουν ότι η Ουάσινγκτον ανησυχεί για την ικανότητα αεράμυνας της Άγκυρας για το μεσοπρόθεσμο μέλλον, καθώς ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας εξακολουθεί να κινδυνεύει να επεκταθεί στην περιοχή και ενώ οι ΗΠΑ προετοιμάζονται για μια μακροπρόθεσμη αντιπαλότητα και ακόμη και αντιπαράθεση με την Κίνα.

«Η Τουρκία είναι η νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ και διαθέτει έναν γερασμένο στόλο F-16 που δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις πλατφόρμες πέμπτης γενιάς», δήλωσε πηγή στο Middle East Eye.

Σύμφωνα με αξιωματούχους, η Τουρκία, ως η νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ, διαθέτει έναν γερασμένο στόλο F-16, ο οποίος δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τις πλατφόρμες πέμπτης γενιάς. Ακόμη και τα ελληνικά Rafale, όπως σημειώνουν οι Αμερικανοί, είναι τεχνολογικά πιο προηγμένα από τα τουρκικά F-16 Viper.

Ενστάσεις και εσωτερικές διαφωνίες στην Τουρκία

Παρ' όλο που η τουρκική κυβέρνηση συνεχίζει να δείχνει ενδιαφέρον για την απόκτηση των F-35, υπάρχουν διαφωνίες εντός της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας. Κάποιοι αξιωματούχοι αντιτίθενται στην αγορά των F-35, προβάλλοντας ως επιχείρημα ότι η Τουρκία αναπτύσσει το δικό της μαχητικό αεροσκάφος πέμπτης γενιάς, το Kaan, καθώς και μη επανδρωμένα stealth μαχητικά.

Προχωρά η αδειοδότηση των Eurofighter;

Από την άλλη, παρά τις διπλωματικές δυσκολίες, ο πρόεδρος της Airbus Τουρκίας, Ward, όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενο άρθρο μας, επισημαίνει πως η εταιρεία του προσφέρει σημαντική υποστήριξη στην προσπάθεια της Τουρκίας να υπερβεί τα πολιτικά εμπόδια. Υπονοεί μάλιστα ότι σύντομα θα μπορούσαμε να δούμε Eurofighter στην τουρκική αεροπορία και, σύμφωνα με ρεπορτάζ της αντιπολιτευόμενης εφημερίδας Τζουμχουριέτ, η διαδικασία αδειοδότησης από τις γερμανικές αρχές για εξαγωγές συνεχίζεται.

Η σύγκριση KAAN και F-16

Στο διάλογο, πάντως, για τα μαχητικά αεροσκάφη, ο γενικός διευθυντής της TAI, Ντεμιρόγλου, προκρίνει KAAN, υποστηρίζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει σύγκριση ανάμεσα στο τουρκικό KAAN και το αμερικανικό F-16.

«Είναι σαν να συγκρίνεις ένα αυτοκίνητο με ένα αεροπλάνο», δηλώνει, προσθέτοντας ότι το KAAN διαθέτει χαρακτηριστικά που ακόμα και το αμερικανικό F-22 δεν έχει.