Παρά τις επίσημες δηλώσεις της Τουρκίας για διακοπή εμπορίου με το Ισραήλ, τα στοιχεία δείχνουν ότι το εμπόριο συνεχίζεται, πιθανόν μέσω της Ελλάδας, ισχυρίζεται δημοσίευμα του The Cradle (27/06/24). Αυτό οφείλεται στη γεωγραφική εγγύτητα, τις ανταγωνιστικές τιμές και την ποιότητα των προϊόντων της Τουρκίας. Οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα αγαθών, όπως γεωργικά προϊόντα, υφάσματα και βιομηχανικά είδη. Ωστόσο, η πολιτική πίεση και οι διαμαρτυρίες στην Τουρκία οδήγησαν στην επιβολή περιορισμών στις εξαγωγές προς το Ισραήλ. Παρ' όλα αυτά, οι Ισραηλινοί εισαγωγείς βρήκαν τρόπους να συνεχίσουν το εμπόριο μέσω τρίτων χωρών, κυρίως της Ευρώπης, με την Ελλάδα να παίζει σημαντικό ρόλο ως ενδιάμεσος. Τα στοιχεία που επικαλείται το The Cradle δείχνουν ότι οι εξαγωγές της Τουρκίας προς την Ελλάδα αυξήθηκαν σημαντικά, υποδεικνύοντας ότι μέρος αυτών των προϊόντων καταλήγει στο Ισραήλ.
Μετάφραση του άρθρου
Μια εξέταση των δεδομένων εισαγωγών και εξαγωγών από την Τουρκική Συνέλευση Εξαγωγέων (TIM) και το Κεντρικό Στατιστικό Γραφείο του Ισραήλ (CBS) για τον Μάιο του 2024 αποκαλύπτει μια ενδιαφέρουσα τάση. Παρά τη διακήρυξη της Τουρκίας για διακοπή όλων των εμπορικών συναλλαγών με το Ισραήλ, το εμπόριο μεταξύ των δύο κρατών φαίνεται να συνεχίζεται, με την Ελλάδα να λειτουργεί ενδεχομένως ως ενδιάμεσος.
Τα τελευταία χρόνια, η Τουρκία έχει καθιερωθεί ως σημαντικός εμπορικός εταίρος με το Ισραήλ λόγω της γεωγραφικής εγγύτητας, των ανταγωνιστικών τιμών και της ποιότητας των προϊόντων. Μετά την πανδημία του COVID-19, οι ισραηλινές επιχειρήσεις άρχισαν να διαφοροποιούν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους, μειώνοντας την παραδοσιακή εξάρτηση από την Κίνα.
Made in Turkey
Αυτή η αλλαγή οδήγησε σε αυξημένο ενδιαφέρον για τις τουρκικές κατασκευαστικές δυνατότητες. Στις αρχές του 2023, μια ισραηλινή εταιρεία logistics και διαχείρισης αλυσίδας εφοδιασμού, η Gaash Worldwide, τόνισε τα πλεονεκτήματα της τουρκικής παραγωγής. Η ανάλυσή τους υποδήλωσε ότι ενώ τα κινεζικά εργοστάσια μπορούσαν να παράγουν μεγάλους όγκους, οι τουρκικοί κατασκευαστές προσέφεραν ανώτερη ποιότητα και αντοχή στα προϊόντα τους.
Η εμπορική σχέση μεταξύ των δύο χωρών περιελάμβανε ένα ευρύ φάσμα αγαθών, από γεωργικά προϊόντα και υφάσματα μέχρι πιο εξελιγμένα βιομηχανικά είδη. Ο τομέας του σιδήρου και του χάλυβα κυριαρχούσε, με εξαγωγές αξίας περίπου 1,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως.
Η αυτοκινητοβιομηχανία έπαιξε επίσης κρίσιμο ρόλο, με εξαγωγές οχημάτων που έφτασαν σχεδόν τα 563 εκατομμύρια δολάρια. Οι εξαγωγές πλαστικών και ηλεκτρονικού εξοπλισμού ήταν επίσης σημαντικές, με αξία περίπου 516 εκατομμυρίων δολαρίων και 385 εκατομμυρίων δολαρίων, αντίστοιχα. Αυτό το εμπορικό πρότυπο υπογράμμιζε τον ρόλο της Τουρκίας ως βασικού προμηθευτή τόσο βασικών εμπορευμάτων όσο και βιομηχανικών αγαθών υψηλής αξίας στην ισραηλινή αγορά.
Η οικονομική σχέση μεταξύ Άγκυρας και Τελ Αβίβ υπέστη σημαντική μεταβολή μετά την Επιχείρηση Al-Aqsa Flood τον Οκτώβριο του περασμένου έτους. Η επακόλουθη στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα, που βρίσκεται τώρα στον ένατο μήνα της, προκάλεσε καταστροφή στον άμαχο πληθυσμό της Λωρίδας, σκοτώνοντας κυρίως γυναίκες και παιδιά και προκαλώντας μια επείγουσα ανθρωπιστική κρίση.
Οι θηριωδίες και τα εγκλήματα πολέμου του κατοχικού στρατού προκάλεσαν ευρεία αγανάκτηση μεταξύ του τουρκικού κοινού. Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και το Κόμμα της Νέας Ευημερίας (YRP), των οποίων οι υποστηρικτές είναι κυρίως θρησκευόμενοι, οργάνωσαν διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα απαιτώντας να σταματήσει η Άγκυρα κάθε εμπόριο με το Ισραήλ.
Πολιτικές επιπτώσεις και εμπορικές τακτικές
Αρχικά, το τουρκικό Υπουργείο Εμπορίου προσπάθησε να αγνοήσει αυτές τις αντιδράσεις. Ωστόσο, οι πολιτικές συνέπειες έγιναν εμφανείς τον Μάρτιο, όταν το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) υπέστη μεγάλη ήττα στις τοπικές εκλογές, υστερώντας έναντι του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) για πρώτη φορά σε 20 χρόνια. Οι στρατηγιστές του AKP απέδωσαν αυτήν την απώλεια εν μέρει στη μετακίνηση της παραδοσιακής τους βάσης υποστήριξης προς το YRP, σε διαμαρτυρία για τη συνεχιζόμενη εμπορική συνεργασία με το Ισραήλ.
Σε απάντηση στην πολιτική πίεση, η διοίκηση του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έλαβε αποφασιστική δράση. Τον Απρίλιο, η Άγκυρα επέβαλε περιορισμούς στις εξαγωγές 54 κατηγοριών αγαθών προς το Ισραήλ, σε μια κίνηση που πολλοί υποπτεύθηκαν ότι οργανώθηκε για να ικανοποιήσει διάφορους εσωτερικούς και εξωτερικούς πολιτικούς παράγοντες. Πιο ολοκληρωμένα μέτρα ακολούθησαν στις αρχές Μαΐου, όταν η Τουρκία ανακοίνωσε την αναστολή όλων των εισαγωγών και εξαγωγών με το Ισραήλ.
Σε απάντηση, οι Ισραηλινοί εισαγωγείς άρχισαν να εξετάζουν εναλλακτικούς τρόπους για να διατηρήσουν τις εμπορικές ροές. Μια προτεινόμενη στρατηγική περιλάμβανε τη μεταφορά τουρκικών προϊόντων μέσω τρίτων χωρών, κυρίως στην Ευρώπη, πριν την τελική μεταφορά τους στο Ισραήλ.
Αυτή η προσέγγιση στόχευε στην παράκαμψη των περιορισμών, επιτρέποντας στους τουρκικούς κατασκευαστές να συνεχίσουν να προμηθεύουν εμπορεύματα στην ισραηλινή αγορά έμμεσα. Ισραηλινές ναυτιλιακές εταιρείες, όπως η iShip Forwarding, ανέπτυξαν νέες λογιστικές διαδρομές μεταφοράς τουρκικών προϊόντων σε ενδιάμεσες χώρες πριν τον τελικό προορισμό στο Ισραήλ.
Αν και δεν αποκαλύφθηκαν συγκεκριμένες χώρες διέλευσης, η Βουλγαρία και η Ρουμανία αναφέρθηκαν ως επιλογές. Παρά το γεγονός ότι υπήρχαν επιπλέον έξοδα, αυτή η μέθοδος εξασφάλισε τη συνέχιση της ροής εμπορευμάτων μεταξύ των δύο χωρών.
Οι Ισραηλινοί εισαγωγείς προσαρμόστηκαν γρήγορα χρησιμοποιώντας ενδιάμεσους προορισμούς, όπως η Σλοβενία, για να διατηρήσουν τη ροή τουρκικών εμπορευμάτων στο Ισραήλ. Αυτή η πρακτική επεκτάθηκε γρήγορα καθώς οι εντάσεις μεταξύ των δύο κυβερνήσεων.
